- Katılım
- 15 Nis 2021
- Mesajlar
- 2,706
- Puanları
- 0
Erken Ergenlik Nedir? niye Gecikmeye Gelmez! Ergenlik, kızlarda 8-13 yaşları içinde ve erkeklerde de 9-14 yaşları içinde başlamaktadır. Ergenliğin birinci bulgusu kızlarda göğüs büyümesi ve erkeklerde testis büyümesidir. Ergenlik, nadiren kasık kıllanması ile de başlayabilir.
Erken ergenlik, kızlarda 8 ve erkeklerde 9 yaşından evvel ergenliğin başlamasıdır. Erken ergenlik, kız çocuklarında daha sık görülmekle bir arada erkek çocuklarında da görülmektedir.
Dünyada ve ülkemizde son senelerda erken ergenlik artmaktadır. Erken ergenliğe niye olan durumlar incelendiğinde çocukların büyük çoğunluğunda (%75-90) önemli bir niye saptanmayıp “idiopatik” yani “niçini belirli olmadığı” ortaya konmaktadır. Fakat altta yatan bir hastalıktan dolayı da erken ergenlik olabilir. Yani öteki bir hastalığın birinci göstergesi erken ergenlik olabilir. Bu niçinle erken vakitte hastalığın saptanması ve tedavide geç kalınmaması değerlidir. Yoksa önemli sıhhat sorunları ortaya çıkabilir. Öteki taraftan çocukluk yaşlarında obezitenin artması, erken ergenlik mümkünlüğünü da arttırmaktadır. Zira obez çocuklarda artan östrojen, ergenlik gelişmenini hızlandırır. Bu niçinle obezitenin çocukluk yaş kümesinde önlenmesi, erken ergenlik için de faydalı olacaktır.
Besin katkı hususları, böcek ilaçları (pestisitler), kozmetik eserler ve oyuncaklar ortasındaki kimyasallar, erken ergenliği başlatabilmektedir. Ayrıyeten soya, lavanta yağı, rezene çayı ve arı poleni üzere doğal olduğu ileri sürülen mamüllerin kullanması da erken ergenlik gelişmenine yol açabilir. O niçinle piyasada bulunan ve doğal bitki özleri olduğunu sav eden eserler de, çocuk sıhhati acısından risk teşkil edebilir. Öteki taraftan çocuklar için cazip olan abur cuburların üretiminde kullanılan besin katkı unsurları de erken ergenlik acısından risk teşkil edebilir. Zira tüm bu eserler, endokrin bozucu olarak isimlendirilen ziyanlı hormonlar içerebilmektedir. İnsan ömrünün en hassas devri olan çocukluk çağında bu ziyanlı eserler kullanıldığında, ileriki yaşlarda birfazlaca olumsuz tesir ortaya çıkabilir.
Göğüs büyümesi, koltuk altı ve kasık kıllanması, uzunluk uzamasının hızlanması, sivilce, saçların yağlanması, ter kokusu, penis ve/veya testis büyümesi, davranış değişiklikleri ve vajinal akıntı erken ergenliğin esas bulgularıdır. Çocukta bu bulgulardan birinin erken yaşlarda saptanması (kızlarda 8 yaş erkeklerde 9 yaşından önce) aile için uyarıcı olmalıdır. Ayrıyeten erken ergenliği olan çocuklarda baş ağrısı, kusma, nöbet geçirme, epey su içme, fazlaca idrar yapma ve görme sorunları de olabilir. Bu şikayetlerin ne vakit çıktığı ve ne kadar süratli ilerlediği de epeyce kıymetlidir. Zira altta yatan önemli bir hastalığın birinci göstergesi erken ergenlik olabilir. Bu niçinle teşhisin en erken vakitte konması, hayati ehemmiyete haizdir. Aksi biçimde teşhiste geç kalınırsa hayatı tehdit edebilir.
Ergenlik bulguları başlayan çocukların, dikkatli bir biçimde muayene edilmesi gerekmektedir. Hem çocuğun gelişimi, ergenliğinin evresi tıpkı vakitte altta yatabilen hastalıkların bulguları değerlendirilmelidir. bu biçimdece hem şimdiki birebir vakitte gelecekteki durumu (boy, adet vs) dikkate alınmalıdır. Bundan daha sonra kemik olgunlaşmasını kıymetlendirmek için kemik yaşı bakılmaktadır. Kemik yaşı, çocuğun gelişimi, ergenlik durumu, ileriki omurdaki uzunluğu vs hakkında ipuçları vermektedir. Ayrıyeten kanda hormonal testler ve radyolojik görüntülemeler ile teşhis nihaileşir.
Erken ergenliği olan çocukların, vaktinde teşhis temalıp tedavi edilmeleri fazlaca değerlidir. Aksi biçimde çocuğun erken adet görmesine (10 yaşından önce), uzunluğunun kısa kalmasına ve göğüs üzere östrojene hassas dokularda birtakım olumsuz durumların oluşmasına niye olabilir. Bu durumda küçük yaşlarda adet kanamaları olan kızların, hem küçücük vücutları için tıpkı vakitte ruhsal duygulanımları için ağır bir yük oluşturmaktadır.
Erken ergenliğe giren çocuklarda depresyon, yeme bozuklukları, davranış bozuklukları üzere biroldukça psikiyatrik bozukluğun riski epeyce daha artar. Ayrıyeten erken ergenliğe giren çocuklar, yaşıtlarına nazaran yüksek tasa ve olumsuz vücut algısı gösterdiği saptanmıştır.
Bu çocuklar, hem ailesiyle tıpkı vakitte yaşıtlarıyla ilgili daha fazla ruhsal zorluk yaşadıklarını görülmektedir. Kendini beğenmeme, dış görünüşüne bağlı olarak özgüveninin azalması, farklılıkları niçiniyle yaşıtları tarafınca sevilmeyeceğine dair dehşet ve kaygı, karşı cinsiyetle arkadaşlıkta problemler, riskli cinsel hareketlerde bulunma ve cinsellik hususlarında kaygılanma üzere belirtiler sık görülmektedir. Ayrıyeten sigara ve alkol kullanma üzere berbat alışkanlıklara sahip olma olasılıkları daha yüksektir.
Öteki kıymetli nokta ergenlik, kızlarda 8 ve erkeklerde 9 yaşından daha sonra başlasa bile, süratli ilerleme gösterebilir. Erken ergenlikte görülen uzunluk kısalığı ve erken adet olma üzere sorunlar ergenlik süratli ilerlediğinde de ortaya çıkabilir. Süratli ilerleyen ergenliği olan çocuklar, poliklinik rutininde sık görülmektedir. Süratli ilerlediği için bu çocuklara süratle teşhis konup en kısa müddette tedaviye başlamak epey değerlidir. Aksi biçimde kısa müddette ergenlik tamamlanacak ve yapılacak bir şey kalmayacaktır. Bu niçinle ergenlik periyodunda olan çocuklar kesinlikle ergenlik ve uzunluk gelişimi acısından denetim edilmelidir.
Erken ergenliği olan çocukların, vaktinde teşhis temalıp tedavi edilmeleri epeyce değerlidir. Aksi biçimde biroldukca meseleyle karşı karşıya kalabilirler. Ayrıyeten erken ergenliği olan çocukların, en kısa vakitte teşhis alması ve tedaviye başlanması muvaffakiyet oranını arttırmaktadır. Erken ergenlik tedavisi için, ergenlik hormonlarının salgılanmasını baskılayan ilaçlar kullanılmaktadır. Bu tedavi, 28 günlük yahut 3 aylık enjeksiyonlar formunda uygulanır. Kalçadan yahut bacaktan cilt altı yahut kas içine uygulanabilmektedir. Tedavi esnasında çoklukla değerli bir sorun oluşmamaktadır. Kullanılan ilaçların en sık gözlenen yan tesiri iğnenin yapıldığı yerde ağrı, şişlik ve kızarıklıktır. Bu yan tesirler, her 10 hastadan 1’inde görülebilir. Uzun vadede bu ilaçların kısırlığa yol açması kelam konusu değildir.
Erken ergenlik, kızlarda 8 ve erkeklerde 9 yaşından evvel ergenliğin başlamasıdır. Erken ergenlik, kız çocuklarında daha sık görülmekle bir arada erkek çocuklarında da görülmektedir.
Dünyada ve ülkemizde son senelerda erken ergenlik artmaktadır. Erken ergenliğe niye olan durumlar incelendiğinde çocukların büyük çoğunluğunda (%75-90) önemli bir niye saptanmayıp “idiopatik” yani “niçini belirli olmadığı” ortaya konmaktadır. Fakat altta yatan bir hastalıktan dolayı da erken ergenlik olabilir. Yani öteki bir hastalığın birinci göstergesi erken ergenlik olabilir. Bu niçinle erken vakitte hastalığın saptanması ve tedavide geç kalınmaması değerlidir. Yoksa önemli sıhhat sorunları ortaya çıkabilir. Öteki taraftan çocukluk yaşlarında obezitenin artması, erken ergenlik mümkünlüğünü da arttırmaktadır. Zira obez çocuklarda artan östrojen, ergenlik gelişmenini hızlandırır. Bu niçinle obezitenin çocukluk yaş kümesinde önlenmesi, erken ergenlik için de faydalı olacaktır.
Besin katkı hususları, böcek ilaçları (pestisitler), kozmetik eserler ve oyuncaklar ortasındaki kimyasallar, erken ergenliği başlatabilmektedir. Ayrıyeten soya, lavanta yağı, rezene çayı ve arı poleni üzere doğal olduğu ileri sürülen mamüllerin kullanması da erken ergenlik gelişmenine yol açabilir. O niçinle piyasada bulunan ve doğal bitki özleri olduğunu sav eden eserler de, çocuk sıhhati acısından risk teşkil edebilir. Öteki taraftan çocuklar için cazip olan abur cuburların üretiminde kullanılan besin katkı unsurları de erken ergenlik acısından risk teşkil edebilir. Zira tüm bu eserler, endokrin bozucu olarak isimlendirilen ziyanlı hormonlar içerebilmektedir. İnsan ömrünün en hassas devri olan çocukluk çağında bu ziyanlı eserler kullanıldığında, ileriki yaşlarda birfazlaca olumsuz tesir ortaya çıkabilir.
Göğüs büyümesi, koltuk altı ve kasık kıllanması, uzunluk uzamasının hızlanması, sivilce, saçların yağlanması, ter kokusu, penis ve/veya testis büyümesi, davranış değişiklikleri ve vajinal akıntı erken ergenliğin esas bulgularıdır. Çocukta bu bulgulardan birinin erken yaşlarda saptanması (kızlarda 8 yaş erkeklerde 9 yaşından önce) aile için uyarıcı olmalıdır. Ayrıyeten erken ergenliği olan çocuklarda baş ağrısı, kusma, nöbet geçirme, epey su içme, fazlaca idrar yapma ve görme sorunları de olabilir. Bu şikayetlerin ne vakit çıktığı ve ne kadar süratli ilerlediği de epeyce kıymetlidir. Zira altta yatan önemli bir hastalığın birinci göstergesi erken ergenlik olabilir. Bu niçinle teşhisin en erken vakitte konması, hayati ehemmiyete haizdir. Aksi biçimde teşhiste geç kalınırsa hayatı tehdit edebilir.
Ergenlik bulguları başlayan çocukların, dikkatli bir biçimde muayene edilmesi gerekmektedir. Hem çocuğun gelişimi, ergenliğinin evresi tıpkı vakitte altta yatabilen hastalıkların bulguları değerlendirilmelidir. bu biçimdece hem şimdiki birebir vakitte gelecekteki durumu (boy, adet vs) dikkate alınmalıdır. Bundan daha sonra kemik olgunlaşmasını kıymetlendirmek için kemik yaşı bakılmaktadır. Kemik yaşı, çocuğun gelişimi, ergenlik durumu, ileriki omurdaki uzunluğu vs hakkında ipuçları vermektedir. Ayrıyeten kanda hormonal testler ve radyolojik görüntülemeler ile teşhis nihaileşir.
Erken ergenliği olan çocukların, vaktinde teşhis temalıp tedavi edilmeleri fazlaca değerlidir. Aksi biçimde çocuğun erken adet görmesine (10 yaşından önce), uzunluğunun kısa kalmasına ve göğüs üzere östrojene hassas dokularda birtakım olumsuz durumların oluşmasına niye olabilir. Bu durumda küçük yaşlarda adet kanamaları olan kızların, hem küçücük vücutları için tıpkı vakitte ruhsal duygulanımları için ağır bir yük oluşturmaktadır.
Erken ergenliğe giren çocuklarda depresyon, yeme bozuklukları, davranış bozuklukları üzere biroldukça psikiyatrik bozukluğun riski epeyce daha artar. Ayrıyeten erken ergenliğe giren çocuklar, yaşıtlarına nazaran yüksek tasa ve olumsuz vücut algısı gösterdiği saptanmıştır.
Bu çocuklar, hem ailesiyle tıpkı vakitte yaşıtlarıyla ilgili daha fazla ruhsal zorluk yaşadıklarını görülmektedir. Kendini beğenmeme, dış görünüşüne bağlı olarak özgüveninin azalması, farklılıkları niçiniyle yaşıtları tarafınca sevilmeyeceğine dair dehşet ve kaygı, karşı cinsiyetle arkadaşlıkta problemler, riskli cinsel hareketlerde bulunma ve cinsellik hususlarında kaygılanma üzere belirtiler sık görülmektedir. Ayrıyeten sigara ve alkol kullanma üzere berbat alışkanlıklara sahip olma olasılıkları daha yüksektir.
Öteki kıymetli nokta ergenlik, kızlarda 8 ve erkeklerde 9 yaşından daha sonra başlasa bile, süratli ilerleme gösterebilir. Erken ergenlikte görülen uzunluk kısalığı ve erken adet olma üzere sorunlar ergenlik süratli ilerlediğinde de ortaya çıkabilir. Süratli ilerleyen ergenliği olan çocuklar, poliklinik rutininde sık görülmektedir. Süratli ilerlediği için bu çocuklara süratle teşhis konup en kısa müddette tedaviye başlamak epey değerlidir. Aksi biçimde kısa müddette ergenlik tamamlanacak ve yapılacak bir şey kalmayacaktır. Bu niçinle ergenlik periyodunda olan çocuklar kesinlikle ergenlik ve uzunluk gelişimi acısından denetim edilmelidir.
Erken ergenliği olan çocukların, vaktinde teşhis temalıp tedavi edilmeleri epeyce değerlidir. Aksi biçimde biroldukca meseleyle karşı karşıya kalabilirler. Ayrıyeten erken ergenliği olan çocukların, en kısa vakitte teşhis alması ve tedaviye başlanması muvaffakiyet oranını arttırmaktadır. Erken ergenlik tedavisi için, ergenlik hormonlarının salgılanmasını baskılayan ilaçlar kullanılmaktadır. Bu tedavi, 28 günlük yahut 3 aylık enjeksiyonlar formunda uygulanır. Kalçadan yahut bacaktan cilt altı yahut kas içine uygulanabilmektedir. Tedavi esnasında çoklukla değerli bir sorun oluşmamaktadır. Kullanılan ilaçların en sık gözlenen yan tesiri iğnenin yapıldığı yerde ağrı, şişlik ve kızarıklıktır. Bu yan tesirler, her 10 hastadan 1’inde görülebilir. Uzun vadede bu ilaçların kısırlığa yol açması kelam konusu değildir.