‘İstanbul Sözleşmesi’nden çekildik’ açıklamalarından daha sonra şiddet müracaatları azaldı ANKARA- Covid-19 önlemleri kapsamında ülkelerdeki “tam kapanma uygulamaları, toplumsal hareketliliğin kısıtlanması ve ekonomik güvensizlik”, dünyanın her tarafında bayanların ‘ev içi şiddete’ karşı savunmasızlığını artırdı.
BAKANLIK YÜZDE 32 DEDİ
Türkiye’de ise Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı, 11–23 Mart tarihleri içinde bakanlığa bağlı konuk konutlarında kalan 450 bayanın iştirakiyle şiddet araştırması yaptı. Kelam konusu araştırmada “Maruz kaldığınız şiddet salgın devrinde artı mı?” sorusuna bayanların yüzde 53’ü hayır derken, yüzde 32’si evet, yüzde 15’i ise kısmen arttı karşılığını verdi. Araştırmada yer alan bulgular içinde şiddete maruz kalan bayanların büyük kısmının erken yaşta evlendikleri ve evliliklerini kendi istekleri ile gerçekleştirdikleri yer aldı.
Bakanlık tarafınca yapılan bu araştırmaya karşı bayan örgütleri, pandemi devrinin ve salgın önlemleri kapsamında 17 gün süren ‘tam kapanma’nın konut içi şiddeti önemli oranda artırdığına dikkat çekti. Bayan örgütlerine nazaran; bilhassa Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekildiğini deklare ettiğı mart ayından bu yana erkekler bu durumu “kadınlara şiddet aracı” olarak kullanıyor, bayanlar ise bu süreçte güvenlik ünitelerine müracaat yapmakta çekiniyor.
Türkiye Bayan Dernekleri Federasyonu Lideri Canan Güllü
‘TAM KAPANMA SÜRECİNDE BAYANLAR SIĞINMA KONUTLARINA KABUL EDİLMEDİ, ONLARDAN TEST İSTENDİ’
Türkiye Bayan Dernekleri Federasyonu Lideri Canan Güllü, pandemi periyodunu kapsayan bir yıllık süreçte acil yardım telefon sınırlarına gelen aramaların pek arttığını söylemiş oldu. Güllü, “Kadın sivil toplum örgütü olarak yalnızca geçen sene 9 bin 630 bildirim yaptık. Bayanlar, kamu müracaat sınırı olan 183’ü de aradıklarını fakat bir türlü ulaşamadıklarını söylüyorlar. örneğin pandemi devrinde Alo 183 kapasite azlığı niçiniyle yetersiz kaldı, yanıt veremedi. Vardiyalı metotla çalışanlar bizim yaptığımız ihbara neredeyse 20 gün daha sonra bile gidemediler. En kıymetlisi de tam kapanma sürecinde şiddete maruz kalan bayanlar sığınma konutlarına kabul edilmedi, onlardan test istendi” sözlerine yer verdi.
‘GÜNDE EN AZ 8 İLA 15 ORTASI TELEFON GELİYOR’
Ankara Barosu Gelincik Merkezi de 17 günlük tam kapanma sürecinde 7 gün 24 saat hizmet vermeyi sürdürdü. Merkezin Lideri Aslı Arıhan, “Ankara Barosu Gelincik Merkezi sınırı 7/24 açıktı ve müracaat almayı sürdürdü. Günde en az 8 ila 15 ortası telefon geldi. Bu süreçte Ankara haricindeki vilayetlerden de hayli sayıda telefon aldık. Arayan bireylerden kimileri bilgi almak gayesiyle arıyor, kimileri avukat ataması için gerekli evrakları soruyor. Aramalar içinde şiddet niçiniyle sığınma meskenine yerleşmiş eşinin adresini öğrenmeye çalışan erkekler bile vardı” diye konuştu.
‘KADINA ŞİDDET TOLERE EDİLEMEZ’
Bayan Cinayetlerini Durduracağız Platformu Üyesi Dilber Sünnetçioğlu
Bayan Cinayetlerini Durduracağız Platformu Üyesi Dilber Sünnetçioğlu, pandemi devrinde bayana yönelik şiddetin arttığını söz etti, “Bunun yanında çocuk istismarında da artış yaşandı. Pandemi devrinde kapanan biroldukça işyerinde ve işten çıkarmalarda öncelikli olarak bayanlar etkilendi. Bayanların bu süreçte konutta olmaları, ekonomik kayıpları, tam kapanma da eklenince şiddetin daha da artmasına niye oldu. Bayanlar korona virüsü kaygısından sıhhat kuruluşlarına, güvenlik ünitelerine başvurmakta zorlandı. Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Derya Yanık’ın basına yansıyan “kadına şiddet tolere edilebilir” kelamları ise epeyce vahim. Bayana şiddet tolere edilemez. Bayan cinayetleri lakin 6284 sayılı yasa ile İstanbul Sözleşmesi’nin faal uygulanmasıyla tolere edilebilir” sözlerine yer verdi.
‘İSTANBUL SÖZLEŞMESİ’NDEN ÇIKILMASIYLA BAYANLAR GARANTİSİZ KALDIKLARINI DÜŞÜNÜYOR’
Bayan örgütleri, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekildiğini deklare ettiğı mart ayından bu yana erkek şiddetinin daha da arttığını; fakat bayanların kendilerini teminatsız hissettiği için şiddet başvurusu ile güvenlik ünitelerine başvurmaktan vazgeçmeye başladıklarını aktardı.
Aslı Arıhan’a bakılırsa son periyotta bayan örgütlerine yapılan müracaatların içeriği bayanların nasıl bir tehlikeyle karşı karşıya kaldığını gösteriyor. Arıhan, “İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılmasının kamuoyuna yansımasıyla saldırgan adamların bu durumu referans göstererek hanımı tehdit ve darp ettiği bir müddetç oluştu. Bayanlarda ise ‘Devlet artık bizi korumayacak. Gitsek de deva bulamayacağız; bu biçimde gitmeyelim’ üzere bir algı gelişti. Bu da şiddet bakılırsan bayanların ‘Ne olsa beni korumayacaklar’ niyetiyle kolluğa başvurmamalarına yol açıyor. Bunu bize yapılan müracaatlardan biliyoruz. Arayan bayanlardan, ‘artık bizi korumayacak mısınız’, ‘İstanbul Sözleşmesi’nden çıkıldı, muhafaza önlem sonucu çıkaramaz mıyım’ üzere epeyce sayıda telefon alıyoruz” dedi.
‘TÜRKİYE İSTANBUL SÖZLEŞMESİ’NDEN ÇEKİLDİĞİNİ AÇIKLADIKTAN daha sonra ARAMALAR AZALDI’
Canan Güllü de kendilerine gelen müracaatların İstanbul Sözleşmesi’nden çıkıldıktan daha sonra azalmaya başladığına dikkat çekerek, en sık karşılaştıkları soruların bir daha İstanbul Sözleşmesi’yle ilgili olduğuna vurgu yaptı:
“Türkiye İstanbul Sözleşmesi’nden çekildikten daha sonra aramalar azaldı. Mart ayında acil yardım sınırına gelen aramalar 632 iken, nisan ayında 471 davet geldi. Mart ayında gelen davetlerden 112’si konut içi şiddet başvurusuydu, bu sayı nisan ayında 80’e düştü. Bu durum şiddetin azalmasıyla değil, İstanbul Sözleşmesi’nden çıkıldıktan daha sonra bayanların garantisiz kaldığını düşünmesiyle açıklanabilir. Hatta bu durum bayanların kolluğa gitmemesine niye oluyor. Bize şiddet niçiniyle başvuran bayanlar, ‘gittiğim her yerden geri çevrildim’ diyor. ‘Şiddete uğruyorum beyanı’ bile kalmadı artık. Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, pandemide şiddetin yüzde 32 arttığını, bunun tolere edilebileceğini söylüyor. İstanbul Kontratı 1 Temmuz 2021 tarihine kadar geçerli lakin bakan yok kararında görüyor. Mukaveleyi görmeyen bakan da yok kararındadır.”
Dilber Sünnetçioğlu, İstanbul Sözleşmesi’nin kaldırdığı haberlerinin kamuoyuna yansımasıyla bayana yönelik şiddette önemli oranda artış olduğunu söylemiş oldu. “Kadına şiddetin ve bayan cinayetlerinin önü açıldı” diyen Sünnetçioğlu, “Kadına şiddet uygulayanlara bir teminat ve yürek geldi. İstanbul Mukavelesi bayanlar için büyük bir teminattı, kapının kilidiydi. Şu an o garanti kilidi açılıyor. Bu da bayanları epeyce endişelendiriyor. Bu durumu kabul etmemiz mümkün değil” dedi.
‘BÖYLE GİDERSE ÖNÜMÜZDEKİ GÜNLERDE ‘ŞİDDET AZALIYOR’ DİYECEKLER’
Ankara Barosu Gelincik Merkezi Lideri Aslı Koçak Arıhan
İstanbul Sözleşmesi’nin temmuz ayına kadar yürürlükte olduğunu hatırlatan ve bayanların 6284 sayılı kanundan doğan haklarının devam ettiğini belirten Aslı Arıhan, “bu biçimde giderse önümüzdeki günlerde ‘şiddet azalıyor’ diyecekler. Hatta şiddet, istatistiki açıdan düşmeye başlayacak. Fakat bu Türkiye gerçeği değil, şiddet pandemi devrinde arttı. Çok sıradan bir mantıkla ekonomik dertlerin olduğu olağanüstü bir periyottan geçerken şiddet azalabilir mi? Bayanlar kesinlikle 6284’den doğan haklarına sahip çıksınlar, önlem kararları almak için başvurmaya devam etsinler. Biz bu bahiste elimizden geleni yapıyoruz. Çaba her alanda devam ediyor. Korkmayın 6284 sayılı yasa hala yürüklükte” diye konuştu.
Bayana şiddetin görünür olmamaya başlayacağı bir müddetcin tehlikesine dikkat çeken Canan Güllü de “2021 yılının sonunda ‘bakın şiddet niçiniyle kolluğa giden yok, bayana şiddet hadiseleri düştü’ diyecekler. Tarih ‘kol kırılır yel ortasında kalır’ denilen periyotlara yanlışsız gidecek. İvedilikle 6284 sayılı yasa faal bir biçimde uygulansın. Bayanların temel haklarını oluşturan 6284 sayılı yasa ile ilgili tüm haklarının geçerli olduğuna dair inancın verilmesi gerekiyor. Data Bankası ayrıntılı biçimde hayata geçmeli. Data tahlilleri ile önleyici önlemler uygulanmalı. Sığınak sayısı arttırılmalı, kurumsal kapasite güçlendirilmeli. Sivil toplum iş birliği bir daha ve ivedilikle ihdas edilmelidir” talebinde bulundu.
BAKANLIK YÜZDE 32 DEDİ
Türkiye’de ise Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı, 11–23 Mart tarihleri içinde bakanlığa bağlı konuk konutlarında kalan 450 bayanın iştirakiyle şiddet araştırması yaptı. Kelam konusu araştırmada “Maruz kaldığınız şiddet salgın devrinde artı mı?” sorusuna bayanların yüzde 53’ü hayır derken, yüzde 32’si evet, yüzde 15’i ise kısmen arttı karşılığını verdi. Araştırmada yer alan bulgular içinde şiddete maruz kalan bayanların büyük kısmının erken yaşta evlendikleri ve evliliklerini kendi istekleri ile gerçekleştirdikleri yer aldı.
Bakanlık tarafınca yapılan bu araştırmaya karşı bayan örgütleri, pandemi devrinin ve salgın önlemleri kapsamında 17 gün süren ‘tam kapanma’nın konut içi şiddeti önemli oranda artırdığına dikkat çekti. Bayan örgütlerine nazaran; bilhassa Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekildiğini deklare ettiğı mart ayından bu yana erkekler bu durumu “kadınlara şiddet aracı” olarak kullanıyor, bayanlar ise bu süreçte güvenlik ünitelerine müracaat yapmakta çekiniyor.
Türkiye Bayan Dernekleri Federasyonu Lideri Canan Güllü
‘TAM KAPANMA SÜRECİNDE BAYANLAR SIĞINMA KONUTLARINA KABUL EDİLMEDİ, ONLARDAN TEST İSTENDİ’
Türkiye Bayan Dernekleri Federasyonu Lideri Canan Güllü, pandemi periyodunu kapsayan bir yıllık süreçte acil yardım telefon sınırlarına gelen aramaların pek arttığını söylemiş oldu. Güllü, “Kadın sivil toplum örgütü olarak yalnızca geçen sene 9 bin 630 bildirim yaptık. Bayanlar, kamu müracaat sınırı olan 183’ü de aradıklarını fakat bir türlü ulaşamadıklarını söylüyorlar. örneğin pandemi devrinde Alo 183 kapasite azlığı niçiniyle yetersiz kaldı, yanıt veremedi. Vardiyalı metotla çalışanlar bizim yaptığımız ihbara neredeyse 20 gün daha sonra bile gidemediler. En kıymetlisi de tam kapanma sürecinde şiddete maruz kalan bayanlar sığınma konutlarına kabul edilmedi, onlardan test istendi” sözlerine yer verdi.
‘GÜNDE EN AZ 8 İLA 15 ORTASI TELEFON GELİYOR’
Ankara Barosu Gelincik Merkezi de 17 günlük tam kapanma sürecinde 7 gün 24 saat hizmet vermeyi sürdürdü. Merkezin Lideri Aslı Arıhan, “Ankara Barosu Gelincik Merkezi sınırı 7/24 açıktı ve müracaat almayı sürdürdü. Günde en az 8 ila 15 ortası telefon geldi. Bu süreçte Ankara haricindeki vilayetlerden de hayli sayıda telefon aldık. Arayan bireylerden kimileri bilgi almak gayesiyle arıyor, kimileri avukat ataması için gerekli evrakları soruyor. Aramalar içinde şiddet niçiniyle sığınma meskenine yerleşmiş eşinin adresini öğrenmeye çalışan erkekler bile vardı” diye konuştu.
‘KADINA ŞİDDET TOLERE EDİLEMEZ’
Bayan Cinayetlerini Durduracağız Platformu Üyesi Dilber Sünnetçioğlu
Bayan Cinayetlerini Durduracağız Platformu Üyesi Dilber Sünnetçioğlu, pandemi devrinde bayana yönelik şiddetin arttığını söz etti, “Bunun yanında çocuk istismarında da artış yaşandı. Pandemi devrinde kapanan biroldukça işyerinde ve işten çıkarmalarda öncelikli olarak bayanlar etkilendi. Bayanların bu süreçte konutta olmaları, ekonomik kayıpları, tam kapanma da eklenince şiddetin daha da artmasına niye oldu. Bayanlar korona virüsü kaygısından sıhhat kuruluşlarına, güvenlik ünitelerine başvurmakta zorlandı. Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Derya Yanık’ın basına yansıyan “kadına şiddet tolere edilebilir” kelamları ise epeyce vahim. Bayana şiddet tolere edilemez. Bayan cinayetleri lakin 6284 sayılı yasa ile İstanbul Sözleşmesi’nin faal uygulanmasıyla tolere edilebilir” sözlerine yer verdi.
‘İSTANBUL SÖZLEŞMESİ’NDEN ÇIKILMASIYLA BAYANLAR GARANTİSİZ KALDIKLARINI DÜŞÜNÜYOR’
Bayan örgütleri, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekildiğini deklare ettiğı mart ayından bu yana erkek şiddetinin daha da arttığını; fakat bayanların kendilerini teminatsız hissettiği için şiddet başvurusu ile güvenlik ünitelerine başvurmaktan vazgeçmeye başladıklarını aktardı.
Aslı Arıhan’a bakılırsa son periyotta bayan örgütlerine yapılan müracaatların içeriği bayanların nasıl bir tehlikeyle karşı karşıya kaldığını gösteriyor. Arıhan, “İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılmasının kamuoyuna yansımasıyla saldırgan adamların bu durumu referans göstererek hanımı tehdit ve darp ettiği bir müddetç oluştu. Bayanlarda ise ‘Devlet artık bizi korumayacak. Gitsek de deva bulamayacağız; bu biçimde gitmeyelim’ üzere bir algı gelişti. Bu da şiddet bakılırsan bayanların ‘Ne olsa beni korumayacaklar’ niyetiyle kolluğa başvurmamalarına yol açıyor. Bunu bize yapılan müracaatlardan biliyoruz. Arayan bayanlardan, ‘artık bizi korumayacak mısınız’, ‘İstanbul Sözleşmesi’nden çıkıldı, muhafaza önlem sonucu çıkaramaz mıyım’ üzere epeyce sayıda telefon alıyoruz” dedi.
‘TÜRKİYE İSTANBUL SÖZLEŞMESİ’NDEN ÇEKİLDİĞİNİ AÇIKLADIKTAN daha sonra ARAMALAR AZALDI’
Canan Güllü de kendilerine gelen müracaatların İstanbul Sözleşmesi’nden çıkıldıktan daha sonra azalmaya başladığına dikkat çekerek, en sık karşılaştıkları soruların bir daha İstanbul Sözleşmesi’yle ilgili olduğuna vurgu yaptı:
“Türkiye İstanbul Sözleşmesi’nden çekildikten daha sonra aramalar azaldı. Mart ayında acil yardım sınırına gelen aramalar 632 iken, nisan ayında 471 davet geldi. Mart ayında gelen davetlerden 112’si konut içi şiddet başvurusuydu, bu sayı nisan ayında 80’e düştü. Bu durum şiddetin azalmasıyla değil, İstanbul Sözleşmesi’nden çıkıldıktan daha sonra bayanların garantisiz kaldığını düşünmesiyle açıklanabilir. Hatta bu durum bayanların kolluğa gitmemesine niye oluyor. Bize şiddet niçiniyle başvuran bayanlar, ‘gittiğim her yerden geri çevrildim’ diyor. ‘Şiddete uğruyorum beyanı’ bile kalmadı artık. Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, pandemide şiddetin yüzde 32 arttığını, bunun tolere edilebileceğini söylüyor. İstanbul Kontratı 1 Temmuz 2021 tarihine kadar geçerli lakin bakan yok kararında görüyor. Mukaveleyi görmeyen bakan da yok kararındadır.”
Dilber Sünnetçioğlu, İstanbul Sözleşmesi’nin kaldırdığı haberlerinin kamuoyuna yansımasıyla bayana yönelik şiddette önemli oranda artış olduğunu söylemiş oldu. “Kadına şiddetin ve bayan cinayetlerinin önü açıldı” diyen Sünnetçioğlu, “Kadına şiddet uygulayanlara bir teminat ve yürek geldi. İstanbul Mukavelesi bayanlar için büyük bir teminattı, kapının kilidiydi. Şu an o garanti kilidi açılıyor. Bu da bayanları epeyce endişelendiriyor. Bu durumu kabul etmemiz mümkün değil” dedi.
‘BÖYLE GİDERSE ÖNÜMÜZDEKİ GÜNLERDE ‘ŞİDDET AZALIYOR’ DİYECEKLER’
Ankara Barosu Gelincik Merkezi Lideri Aslı Koçak Arıhan
İstanbul Sözleşmesi’nin temmuz ayına kadar yürürlükte olduğunu hatırlatan ve bayanların 6284 sayılı kanundan doğan haklarının devam ettiğini belirten Aslı Arıhan, “bu biçimde giderse önümüzdeki günlerde ‘şiddet azalıyor’ diyecekler. Hatta şiddet, istatistiki açıdan düşmeye başlayacak. Fakat bu Türkiye gerçeği değil, şiddet pandemi devrinde arttı. Çok sıradan bir mantıkla ekonomik dertlerin olduğu olağanüstü bir periyottan geçerken şiddet azalabilir mi? Bayanlar kesinlikle 6284’den doğan haklarına sahip çıksınlar, önlem kararları almak için başvurmaya devam etsinler. Biz bu bahiste elimizden geleni yapıyoruz. Çaba her alanda devam ediyor. Korkmayın 6284 sayılı yasa hala yürüklükte” diye konuştu.
Bayana şiddetin görünür olmamaya başlayacağı bir müddetcin tehlikesine dikkat çeken Canan Güllü de “2021 yılının sonunda ‘bakın şiddet niçiniyle kolluğa giden yok, bayana şiddet hadiseleri düştü’ diyecekler. Tarih ‘kol kırılır yel ortasında kalır’ denilen periyotlara yanlışsız gidecek. İvedilikle 6284 sayılı yasa faal bir biçimde uygulansın. Bayanların temel haklarını oluşturan 6284 sayılı yasa ile ilgili tüm haklarının geçerli olduğuna dair inancın verilmesi gerekiyor. Data Bankası ayrıntılı biçimde hayata geçmeli. Data tahlilleri ile önleyici önlemler uygulanmalı. Sığınak sayısı arttırılmalı, kurumsal kapasite güçlendirilmeli. Sivil toplum iş birliği bir daha ve ivedilikle ihdas edilmelidir” talebinde bulundu.