16 Ekim Dünya Besin Günü: Tek Yol Gıdamıza Sahip Çıkmak

acemşalı

Global Mod
Global Mod
Katılım
15 Nis 2021
Mesajlar
2,706
Puanları
0
16 Ekim Dünya Besin Günü: Tek Yol Gıdamıza Sahip Çıkmak FAO, 2021 Dünya Besin Günü’nde “Eylemlerimiz Geleceğimizdir” temasını öne çıkarıyor. Pak üretim, pak besin, sağlıklı beslenmeye yönelik tercihlerimiz geleceğimizi belirliyor.

Bir yanda açlık ve sağlıklı besine erişimde yaşanan zorluklar, öteki yanda obezite ve besin israfı çelişkisi devam ederken, Birleşmiş Milletler (BM) Besin ve Tarım Örgütü (FAO) tarafınca başlatılan ve her yıl tüm dünyada çeşitli etkinliklerle kutlanan 16 Ekim Dünya Besin Günü’nde, bu yıl iklim değişikliğinin ziraî üretim ve besin güvenliğinde yaratacağı düşünceler öne çıkıyor. Sürdürülebilir tarım ve besin sistemlerinin oluşturulabilmesi için kimseyi geride bırakmayan düzenlemeler yapılması; ekonomik, toplumsal ve çevresel ögelerden taviz vermeden gelecek jenerasyonlar ve herkes için besin güvenliği ve sağlıklı beslenmenin sağlanması gerekiyor.

Tarım ve besin sistemi, besin üretimini tehdit eden iklim değişikliğinde kıymetli bir hisseye sahip. Bir yanda milyonlarca insan karnını doyurabilmek için besin bankalarına yahut acil besin yardımına güvenirken, milyonlarcası da büyük ölçülerde besin kaybı ve israfına niye oluyor. Toprak ve su kirliliği ile iklim değişikliğine niye olan, sıhhatimizi tehdit eden zehirli kimyasalların ağır olarak kullanıldığı tarım ve besin üretim biçimleri ise ivedilikle değişmesi gereken bir sorun olmaya devam ediyor. FAO datalarına bakılırsa, her yıl dünyada kullanılan 3 milyon ton tarım zehiri, toprağı, suyu ve havayı kirleterek sıhhatimize ziyan veriyor.

Maliyetler arttıkça çiftçi sayısı azalıyor

Tarım ve besin sistemlerindeki değişim gereksiniminde öne çıkan bölümlerden biri de, gübre, mazot, tohum üzere maliyetler altında ezilen ve refahı giderek düşen küçük çiftçiler. Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK) bilgilerine göre, sigortalı çiftçi sayısının 2010-2021 yılları içinde 50 azalarak 1.1 milyondan 551 bine düştüğü Türkiye’de küçük çiftçinin refahı konusunda acil adımlar atılması gerekiyor.

Besin güvenliği, çiftçi refahı, toprağın güzelleştirilmesi, su varlığının korunması, iklim değişikliğinin tesirlerinin azaltılması ve besin israfının önlenmesi için yapılabilecek fazlaca şey var. Çeşitliliği ve toprağı güzelleştirip zenginleştirmeyi temel alan ziraî sistemler, iklim değişikliğine ve öteki şoklara ahenk sağlama yeteneğine sahip oluyor. Bu kapsamda, adil, kapsayıcı ve dayanışmacı toplumsal yapıların eşlik ettiği agroekolojik yollar, hem besin güvenliği tıpkı vakitte sağlıklı besine erişim açısından faydalı tahliller sunabilir.

Etraf ve iklim üstündeki baskı artıyor

Global sera gazı salınımının yüzde 10’undan fazlası tüketilmeyen besinler ile bağlantılı. Ayrıştığında CO₂’den daha ziyanlı bir sera gazı olan metanın ortaya çıkmasına sebep olan besin atıkları çöplükleri dolduruyor. tıpkı vakitte, mevcut tarım ve besin sistemleri derin eşitsizlikler ve adaletsizlikler barındırıyor. halbuki, düzgün, inançlı, besleyici besinin uygun fiyatlı ve erişilebilir olması gerekiyor.

Agroekolojik biçimleri içeren tarım ve besin sistemi, kâfi, besleyici ve inançlı besinlerin herkes için karşılanabilir fiyatlarda olması yolunda tahliller sunuyor. Tabiat dostu sistemler hem de, salgınlar, çevresel bozulma yahut iklim değişikliği üzere şoklara karşı da daha güçlü.

Hepimiz üzerimize düşeni yapmalıyız

Dünyadaki besin arzının yüzde 70’ini oluşturan kentsel ortamlarda, tedarik zincirlerini kısaltmak için kentsel tarımı teşvik etmek, beslenme kaynaklı hastalıkları azaltmak için sağlıklı diyetleri önermek, besin israfını azaltmak ve yönetmek, daha sağlıklı ortamlar için yeşil alanların güçlendirilmesi ve daha güzel bir besin sistemi planlaması için kentlerin kırsal alanlarla bir daha bağ kurması gerekiyor.

Bu değişimin gerçekleşmesi için hepimizin üzerine düşen bakılırsavler var. ötürüsıyla, hükümetlerin siyasetlerini, özel bölümün iş modellerini ve bireylerin zihniyet ve davranışlarını değiştirmesi tahlilin sağlanması ismine pek ehemmiyet kazanıyor. Kelam konusu değişiklikler için;

– Lokal üretim ve tüketimi,

– Atalık tohumların, çeşitliliğin teminatı olan küçük çiftçileri,

– Agroekoloji yahut organik sertifikalı tarım biçimlerini,

– Tarladan sofraya besin israfının önlenmesine yönelik sistemleri,

– Topluluk dayanaklı tarım yahut iştirakçi sertifikasyon modellerini,

– Kırsalda cinsiyet eşitliğini ve gençler için gelişim fırsatlarını,

– Kooperatifler, besin toplulukları, üretici pazarları üzere direkt pazarlama biçimlerini,

– Mevzuyla ilgili sivil toplum kuruluşu, kolektif, inisiyatif vb. toplulukların gayretini destekleyen ve

– Besinimiz ile ilgili bilgi edinme hakkından hiç bir biçimde vazgeçmeyen siyasetlerin hayata geçirilmesi gerekiyor.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
 
Üst