3 Aralık Dünya Engelliler Günü: Engellilik, İnsan Hakları Temelinde Ele Alınmalı

admin

Administrator
Yetkili
Admin
Global Mod
Katılım
25 Eyl 2020
Mesajlar
2,594
Puanları
38
3 Aralık Dünya Engelliler Günü: Engellilik, İnsan Hakları Temelinde Ele Alınmalı
Türkiye Engelliler Araştırması bilgilerine nazaran ülkemiz nüfusunun yüzde 12,29’u engelli bireylerden oluşuyor. Uzmanlar, engellilik teriminin külliyen insan hakları temelli bakış açısıyla ele alınması gerektiğini belirterek yaşama tam ve eşit şartlarda iştiraklerinin sağlanmasına yönelik çalışmalar yapılmasına işaret ediyor.

Yeditepe Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Kısmı Lideri ve beraberinde Gelişim ve Engelliler Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Feryal Subaşı, “3 Aralık Dünya Engelliler Günü”ne ait açıklamalarda bulundu.

Bayanlar Daha Dezavantajlı

Türkiye Engellilik Araştırması datalarına göre ülkemizde manisi olan bireylerin toplam nüfusa oranının yüzde 12,29 olduğunu anımsatan Prof. Dr. Feryal Subaşı, şu bilgileri paylaştı: “Engelilik tipleri ise ortopedik pürüz, görme mahzuru, işitme mahzuru, konuşma mahzuru, zihinsel mahzur ve süreğen bir hastalığa sahip olmak olarak sınıflandırılmıştır. Türkiye’de en az bir mahzuru olan 3 yaş ve üzeri nüfusun oranı yüzde 6,9’dur. Erkeklerde yüzde 5,9 olan bu oran bayanlarda yüzde 7,9’dur. Yaşlanma ile kronik hastalıkların çoğunlukların artmasına bağlı olarak bu oran artmaktadır. 35-39 yaş kümesinden itibaren en az bir mahzuru olma durumu açısından bayanlar erkeklere oranla daha dezavantajlıdır. Dünyada ise Sıhhat Araştırmaları ve Global Hastalık Yükü Araştırmasına nazaran engellilik oranı sırasıyla yüzde 15,6 ve yüzde 19,4 olarak hesaplanmıştır.”

Hizmetlerin Geliştirilmesine Işık Tutuyor

Prof. Dr. Subaşı, Engelliler Günü’nün Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Komitesi tarafınca, 1992 yılında, engelli olan bireylerin insan hakları temelli bakış açısıyla, tam ve eşit şartlarda yaşamalarına, yaşama tam iştiraklerine katkı sağlamak maksadıyla ilan edildiğini anımsattı. Subaşı, bunun sağlanması için ise erişilebilirlik, toplumsal yaşama iştirak, eğitim, toplumsal olarak korunma, sıhhat ve istihdam alanlarında farkındalığın arttırılmasına ve bu alanlarda verilen hizmetlerin geliştirilmesine ışık tuttuğunu söylemiş oldu.

İstihdam Yaşama İştirakte Değerli Bir Kriter

Bireylerin yaşama iştiraklerinin, fizikî etrafa ve kişilerarası bağlantıya iştiraklerini kapsayan şemsiye bir kavram olduğunu anımsatan Subaşı, “İstihdam edilebilirlik durumu bireylerin, toplumsal yaşama eşit iştirakini gösteren çok değerli bir kriterdir. Birey bir işe sahip olduğunda, sahip olduğu iş niçiniyle tertipli para kazanma, toplumsal yaşama katılma, toplumsal haklara, daha faal ve üretken bir ömür imkanlarına doğal olarak ulaşır ” dedi.

Önyargılar Aşılmalı

“Engellilik kavramı külliyen insan hakları temelli bakış açısı ile değerlendirilmelidir” diyen Feryal Subaşı, kelamlarını şöyleki sürdürdü: “Toplumda yaşayan tüm bireylerin eğitim, sıhhat, istihdam, spor üzere hizmetlere ulaşımlarının insan hakları bağlamında herkes için emsal ve eşit olduğu her fırsatta vurgulanmalıdır. Engelli bireylerin istihdam edilme imkanlarının geliştirilmesi için olumlu bilinçlendirme / bilgilendirme faaliyetleri ile engelli bireylere yönelik ön yargılı tavır ve davranışlar önlenmeye çalışılmalıdır.”

Etraf için Kozmik Tasarım

Yeditepe Üniversitesi Manisi Olan Öğrenciler Müşavere ve Uyum Ünitesi Uzmanı Fzt. R. Benan Özkol da, kamusal alanda erişilebilir alanlar, binalar, bilgilendirme sistemlerinin herkes için ulaşılabilir olması gerektiğine işaret ederek “Üniversiteler, kamu kuruluşları ve sivil toplum örgütleri tarafınca geliştirilen / uygulanan pürüzü olan ve olmayan bireylerin eşit biçimde entegre oldukları, herkes için üniversal tasarım ve insan hakları temelinde yaklaşımlar içeren, farklılıklara saygıyı temel alan çalışmalar bu alana değerli katkılar sağlayacaktır” diye konuştu.

Ayrımcılık Önlenmeli

Benan Özkol, şu tekliflerde bulundu: “Bilinçlendirme çalışmaları yapılmalı ve yapılacak olan bilinçlendirme çalışmalarına manisi olan ve olmayan bireylerin ortak iştiraki sağlanmalıdır. İnsan hakları temeline dayalı bakış açısı her fırsatta vurgulanmalıdır. Ayrımcı, ötekileştirici, dışlayıcı tavırlara dikkat çekilerek tedbire stratejileri üzerine faaliyetler arttırılmalıdır. Bireylerin toplumsal ömür, eğitim ve spor, rekreasyon ve istihdam imkanlarına tam ve faal katılmaları desteklenmeli, üretken olarak hayatları için gerekli imkanlar arttırılmalıdır. Engelli bireylerin istihdam edilebilirliği arttırılmalıdır. Bu kapsamda modeller geliştirilmeli ve dünyadaki başarılı istihdam modelleri ülkemize bakılırsa, kurumların takviyesi ile adapte edilip, sonuçları takip edilmelidir.”

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
 
Üst