Avrupa Parlamentosu, 2040 yılına kadar dolaşımdaki ambalaj atıklarını azaltmayı amaçlayan bir yasayı kabul etti. Ancak geniş kapsamlı değişiklikler var.
Avrupa Birliği’nde gelecekte daha az ambalajın çöpe atılması bekleniyor. Çarşamba günü Strazburg’da Avrupa Parlamentosu, diğer şeylerin yanı sıra 2040 yılına kadar yüzde 20 daha az plastik ambalaj kullanılmasını gerektiren bir yasayı onayladı. Örneğin, meyve ve sebzeler için hafif plastik poşetler yasaklanacak. Ancak restoranlarda şeker veya tuz için küçük poşetlerin yanı sıra tek kullanımlık sofra takımlarına getirilen yasak kaldırıldı.
Gelecekte müşteriler tüm restoran ve otellere kendi konteynerlerini de getirebilecek. Ancak yasa tek kullanımlık ambalajları yasaklamıyor. SPD’nin Avrupa Parlamentosu’ndaki çevre politikası sözcüsü Delara Burkhardt, Avrupa Parlamentosu’nun bu nedenle “AB’de artan atık dağlarıyla ilgili bir şeyler yapmak için büyük bir fırsatı kaçırdığını” açıkladı. Milletvekilleri ambalaj atıklarının azaltılması yönünde oy kullanmasına rağmen belirli tedbirleri reddettiler.
Fransa’nın Camembert ambalajı üzerinde çekişme
Ancak parlamentodaki muhafazakarların çevre politikası sözcüsü Peter Liese (CDU), bir “yasaklama partisine” gerek olmadığını vurguladı. Diğer hususların yanı sıra postayla sipariş veren işletmeler için de istisnaların geçerli olmasını memnuniyetle karşıladı. Liese, “Kağıt kullanarak plastikten kaçınan şirketler cezalandırılmamalı” diye ekledi.
2030’dan itibaren ambalajların genel olarak geri dönüştürülebilir olması gerekiyor. Bu durum yakın zamanda Fransa’da sorunlara neden oldu çünkü yeni düzenlemeler Camembert peynirinin etrafındaki geleneksel ahşap kutuyu da etkiledi. Birkaç Fransız milletvekilinin ısrarı üzerine yasa artık ahşap ve balmumundan yapılan ambalajlara bir istisna getiriyor. Ayrıca tıbbi ürünler geri dönüşüm zorunluluğundan muaftır.
Artık zararlı kimyasallar yok
Yasaya göre PFAS veya bisfenol A gibi zararlı kimyasalların artık gıda ambalajlarına eklenmemesi gerekiyor. Parlamento raportörü Frédérique Ries (Liberal), yasağın “Avrupalı tüketicilerin sağlığı açısından önemli bir zafer” olduğunu söyledi.
Avrupa Parlamentosu’ndaki oylamadan önce birçok milletvekili ambalaj sektörünün yoğun lobi faaliyeti yürüttüğünü bildirdi. Komite başkanı Pascal Canfin (Liberal), şirketlerin “yalan raporlarından” bahsetti. Ambalaj sektörü AB’de yıllık 355 milyar avroluk satış gerçekleştiriyor.
AB’de her kişi ortalama olarak her yıl yaklaşık 190 kilogram ambalaj atığı üretiyor. Uzmanlara göre, ek önlemler alınmadığı takdirde bu sayı 2030 yılına kadar 200 kilogramın üzerine çıkabilir. Bu ülkede üretilen plastik atıklar genellikle yurt dışına, örneğin Türkiye’ye, ayrıca Malezya’ya ve AB dışındaki diğer ülkelere de gönderiliyor.
Çevre dernekleri, her zaman amaçlandığı gibi geri dönüştürülmediğini, çoğunlukla yakıldığını, çöpe atıldığını veya düşük çevre standartları altında çılgınca imha edildiğini düzenli olarak eleştirmektedir. Alman Doğa Koruma Derneği’nin (NABU) web sitesi, “Bunun, yanmadan kaynaklanan emisyonlar ve plastik ve kirleticilerin doğaya, su yollarına ve nihayetinde denize boşaltılması şeklinde ekolojik sonuçları var” diyor.
Planlanan yasa şu anda üye ülkelerle müzakerelere başlıyor.