ABD’nin enflasyonuna 1.8 milyar TL gitti Osmangazi ve Yavuz Sultan Selim köprüleri ile Avrasya Tüneli’ne geçiş garanti fiyatının yanı sıra, son 6 yıl için 135 milyon 65 bin dolar ABD enflasyon farkı verildi.
Hazine’nin cebinden tek kuruş çıkmayacak denilerek döviz borçları ile inşa edilen yap-işlet-devret (YİD) projelerinin ülke iktisadına maliyeti katlanarak artıyor. YİD modeli ile inşa edilen Osmangazi ve Yavuz Sultan Selim Köprüleri ile Avrasya Tüneli’ne dolar kuru üzerinden ödenen Hazine garantilerine ABD enflasyon farkı da veriliyor. Son 6 yıllık ABD enflasyon sayılarına nazaran SÖZCÜ’nün yaptığı hesaplamalara nazaran, 3 projede toplam 135 milyon 65 bin dolar ABD enflasyonu farkı ödendi. Bu da 1 milyar 850 milyon TL’ye denk geliyor.
DÖVİZ BORCU KATLANIYOR
Hem araç geçiş sayılarına ulaşılamaması tıpkı vakitte ABD enflasyonunun artışa geçmesiyle bir arada bu projelerin vatandaşa maliyeti yıldan yıla artıyor. 2021’de ABD enflasyonunun yüzde 7 ile son 39 yılın rekorunu kırması, YİD projelerinin döviz borçlarını da katlıyor. örneğin, araç başına 35 dolar + %8 KDV’lik fiyat alınan Osmangazi Köprüsü’nün yıllık araç garantisi 14 milyon 600 bin. 2016’da açılan köprüdeki fiyat, enflasyon farkıyla 41.25 dolara çıktı. 6 yılda Osmangazi Köprüsü için ödenen ABD enflasyon farkı 91 milyon 250 bin dolar oldu. Ayrıyeten, köprü geçiş fiyatı mukavele gereği KDV dahil 610 TL olması gerekirken 184.5 TL alınıyor. Geriye kalan 425.5 TL ise Hazine tarafınca işletmeci şirkete ödeniyor. Projelere değil, bunların ödeme yükümlülüğünün hesaplanmamasına itiraz ettiklerini belirten İktisatçı Prof. Dr. Uğur Emek, en başından bu yana bu projelerin ücretsiz değil, ödenecek bir sistem olduğunu söylemiş olduklerini kaydetti.
Karayolları bütçesinin yüzde 65’i gidiyor
Prof. Dr. Uğur Emek
YİD projelerinde plansızlık ve siyasetsizlik olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Uğur Emek, Karayolları bütçesinin büyük kısmının garanti ödemelerine gittiğini söylemiş oldu. Dolar kuru 9 TL düzeylerindeyken hazırlanan Karayolları bütçesinde bu ödemelerin yüzde 45 hisse aldığını anlatan Emek, artık bunun yüzde 65’i geçtiğini kaydetti.
Maliyet arttıkça bilgiler gizleniyor
Hükümetin övündüğü projelerin faturasının kabarmasıyla birlikte buradaki datalar de gizlenmeye başladı. Araç geçiş sayıları, yapılan ödemeler üzere bilgiler son birkaç yıldır açıklanmıyor. En son 2020 Sayıştay raporunda Avrasya Tüneli’ne 450 milyon liralık ödeme yapıldığı kamuoyuna yansımıştı. Muhalefet milletvekillerinin husus ile ilgili soru önergeleri de cevapsız kalıyor.
Hazine’nin cebinden tek kuruş çıkmayacak denilerek döviz borçları ile inşa edilen yap-işlet-devret (YİD) projelerinin ülke iktisadına maliyeti katlanarak artıyor. YİD modeli ile inşa edilen Osmangazi ve Yavuz Sultan Selim Köprüleri ile Avrasya Tüneli’ne dolar kuru üzerinden ödenen Hazine garantilerine ABD enflasyon farkı da veriliyor. Son 6 yıllık ABD enflasyon sayılarına nazaran SÖZCÜ’nün yaptığı hesaplamalara nazaran, 3 projede toplam 135 milyon 65 bin dolar ABD enflasyonu farkı ödendi. Bu da 1 milyar 850 milyon TL’ye denk geliyor.
DÖVİZ BORCU KATLANIYOR
Hem araç geçiş sayılarına ulaşılamaması tıpkı vakitte ABD enflasyonunun artışa geçmesiyle bir arada bu projelerin vatandaşa maliyeti yıldan yıla artıyor. 2021’de ABD enflasyonunun yüzde 7 ile son 39 yılın rekorunu kırması, YİD projelerinin döviz borçlarını da katlıyor. örneğin, araç başına 35 dolar + %8 KDV’lik fiyat alınan Osmangazi Köprüsü’nün yıllık araç garantisi 14 milyon 600 bin. 2016’da açılan köprüdeki fiyat, enflasyon farkıyla 41.25 dolara çıktı. 6 yılda Osmangazi Köprüsü için ödenen ABD enflasyon farkı 91 milyon 250 bin dolar oldu. Ayrıyeten, köprü geçiş fiyatı mukavele gereği KDV dahil 610 TL olması gerekirken 184.5 TL alınıyor. Geriye kalan 425.5 TL ise Hazine tarafınca işletmeci şirkete ödeniyor. Projelere değil, bunların ödeme yükümlülüğünün hesaplanmamasına itiraz ettiklerini belirten İktisatçı Prof. Dr. Uğur Emek, en başından bu yana bu projelerin ücretsiz değil, ödenecek bir sistem olduğunu söylemiş olduklerini kaydetti.
Karayolları bütçesinin yüzde 65’i gidiyor
Prof. Dr. Uğur Emek
YİD projelerinde plansızlık ve siyasetsizlik olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Uğur Emek, Karayolları bütçesinin büyük kısmının garanti ödemelerine gittiğini söylemiş oldu. Dolar kuru 9 TL düzeylerindeyken hazırlanan Karayolları bütçesinde bu ödemelerin yüzde 45 hisse aldığını anlatan Emek, artık bunun yüzde 65’i geçtiğini kaydetti.
Maliyet arttıkça bilgiler gizleniyor
Hükümetin övündüğü projelerin faturasının kabarmasıyla birlikte buradaki datalar de gizlenmeye başladı. Araç geçiş sayıları, yapılan ödemeler üzere bilgiler son birkaç yıldır açıklanmıyor. En son 2020 Sayıştay raporunda Avrasya Tüneli’ne 450 milyon liralık ödeme yapıldığı kamuoyuna yansımıştı. Muhalefet milletvekillerinin husus ile ilgili soru önergeleri de cevapsız kalıyor.