Akciğer kanserinden korunmanın 5 yolu

[acemşalı]

Akciğer kanserinden korunmanın 5 yolu Kanser çeşitleri içinde dünyada en sık vefata niye olan akciğer kanserinin belirtileri, çoklukla erken evrede ortaya çıkmıyor. Sinsi bir biçimde ilerleyen akciğer kanserinin görülme sıklığı da her geçen gün artan sigara tüketimine paralel olarak artış gösteriyor. Akciğer kanseri riski çevresel ve genetik faktörlerin haricinde sigara kullanmasının müddeti ve sıklığı arttıkça yükseliyor. Erken evrede teşhisin büyük değer taşıdığı akciğer kanserinin tedavisi ise tümörün tipine, evresine ve hastaya göre planlanıyor.

İÇİLEN HER SİGARA KİŞİYİ AKCİĞER KANSERİNE YAKLAŞTIRIYOR

Sigara içen beşerler yüksek akciğer kanseri riskine sahiptir, lakin akciğer kanseri hiç sigara içmemiş şahıslarda de ortaya çıkabilir. Uzun yıllar sigara içilmesinin akabinde sigaranın bırakılması, akciğer kanseri riskini değerli ölçüde azaltır.

Prof. Dr. Metin Özkan, Akciğer kanserine niye olan öteki faktörler şöyle sıraladı;

• İnşaat, gemi, izolasyon ve otomotiv üzere dallarda kullanılan ve toprakta bulunabilen asbest:

• Toprağın doğal yapısında, binaların temelindeki toprak ve kayalarda bulunan radon gazı

• Uranyum, berilyum, vinil klorid, nikel kromat, kömür eserleri, hardal gazı, klormetil eterler, petrol eserleri üzere kansere yol açan kimyasallara maruziyet

• Yakın akrabalarda akciğer kanseri hikayesinin olması

• Yüksek seviyede hava kirliliği

• İçilen suyun yüksek oranda arsenik içermesi

• Akciğerlere ışınım tedavisi uygulanması

ÖKSÜRÜĞÜ CİDDİYE ALIN

Akciğer kanseri tipik olarak erken evrelerinde belirti ve semptomlara niye olmayabilir. Birden fazla hasta sigara içtiği için birinci belirtilerden biri olan öksürüğü sigara kullanmasına bağlar ve doktora gitme muhtaçlığı duymaz. tıpkı vakitte akciğer ortasındaki tümöre bağlı olarak öksürük, göğüs, omuz ve sırt ağrısı, balgam çıkarma, kanlı balgam ve kan tükürme, nefes darlığı, ses kısıklığı, yutma bozukluğu, boyun ve yüzde şişlik, göz kapaklarında düşme, hışıltılı teneffüs ve yenidenlayan bronşit yahut zatürre atakları akciğer kanserinin belirtileri içinde yer alır. Fakat tümörün akciğer dışına yayılması durumunda aşağıdaki şikayetler de görülebilir.

• Baş ağrısı,

• Bulantı, kusma

• İstikrar bozukluğu, baygınlık, hafıza kaybı

• Cilt altı şişlikler

• Kemik yahut eklem ağrısı, kemik kırıkları

• Genel halsizlik

• Kanama, pıhtılaşma bozuklukları

• İştah kaybı, açıklanamayan kilo kaybı

• Kaşeksi (kas erimesi)

• Yorgunluk

AKCİĞER GRAFİSİ VE TOMOGRAFİSİ TEŞHİS İÇİN KIYMETLİ

Akciğer kanserinin teşhisinin konulabilmesi için belirti ve şikayetleri olan şahıslara evvela akciğer grafisi, gerektiği durumda akciğer tomografisi çektirilir. tıpkı vakitte hastada öksürük ve balgam varlığı durumunda “Balgam sitolojisi” denilen mikroskop altında balgam incelemesinin yapılması kimi vakit akciğer kanseri hücrelerinin varlığını ortaya çıkarabilir.

Bronkoskopi ve ince iğne biyopsisi ile kanser teşhisi

Kuşkulu olan durumlarda biyopsi alınması gerekir. Biyopsi, yani kesim alınması “bronkoskopi” denilen bir süreç ile yapılır. Bu süreçte boğazdan akciğerlere gerçek geçen ışıklı bir tüp kullanılarak akciğerlerin olağandışı bölgeleri incelenip kuşkulu alanlardan kesim alınmaktadır. Şayet tomografide görülen kuşkulu tümör akciğerlerin dış kısmında ise ultrasonografi yahut tomografi eşliğinde ince bir iğne ile girilerek biyopsi alınabilir. Bu süreç kanserin yayıldığı durumlarda lenf düğümlerinden yahut karaciğerden de yapılabilir. Kanser teşhisi konulduktan daha sonra uzman tabip, kanserin hangi evrede olduğunu belirleyebilmek için bir daha tomografi, MR ve pozitron emisyon tomografisi (PET) ve kemik taramaları isteyebilir.

Tedavi tümörün tipine, evresine ve hastaya nazaran planlanır

Akciğer kanserinde tümörün tipi, evresi ve hastanın genel durumu göz önünde bulundurularak tedavi planı yapılmaktadır. Akciğer kanserinin tedavisinin gerçek yapılabilmesi için yanlışsız evreleme kaidedir. Ayrıyeten kanserin tipine nazaran de tedavi değişir. Akciğer kanseri küçük hücreli akciğer kanseri (KHAK) ve küçük hücreli olmayan akciğer kanseri olmak üzere iki ana başlık altında tiplere ayrılabilir. Bu çeşitlerde hastalığın evresine göre; tümörün ameliyatla çıkarılması, kemoterapi ilaçları ve ışın tedavisi uygulanır. Birtakım durumlarda bu tedaviler birlikte de uygulanabilir. Erken evrede yakalanan akciğer kanserinin en tesirli tedavi formülü ameliyatla tümörün çıkarılması formundadır.

AKCİĞER KANSERİNDEN KORUNMANIN YOLLARI

Akciğer kanseri önlenebilir bir hastalıktır. Akciğer kanserlerinin en değerli sebebi tütün ve tütün mamüllerinin kullanmasıdır. Bu niçinle hastalıktan korunmada en kıymetli faktör sigaraya başlamanın önlenmesi ve içenlerin de sigara kullanmasını bırakmasıdır.

ışınım maruziyetine karşı dikkatli olunmalıdır.

Asbest, radon, ziyanlı gaz ve kimyasallara maruziyetin önlenmesi kanser riskini azaltabilir. Etrafında yahut işyeri teneffüs havasında asbest lifleri bulunan şahısların profesyonel esirgeyici teneffüs maskeleri kullanımı gerekir.

Hava kirliliğin ağır olduğu bölgelerden uzaklaşılması kıymetlidir.

Sağlıklı bir beslenme tertibinin oluşturulması ve fizikî aktivitenin artırılması akciğer kanserinden korunma yolları içinde bulunmaktadır.