Amazon yağmur ormanları direncini kaybediyor

Barcali

Active member
Katılım
14 Şub 2021
Mesajlar
1,145
Puanları
38
Amazon yağmur ormanları direncini kaybediyor Nature Climate Change bülteninde yayımlanan bir çalışmaya nazaran yüksek çözünürlüklü uydu imgelerinden yapılan data tahlilleri, Amazon yağmur ormanlarının muhtemelen direncini kaybediyor olduğunu gösteriyor.

Bu durumun niçini ise ağaçların kesilmesi ve yanmasının birleşiminden kaynaklanan gerilim. İnsan kaynaklı iklim değişiminin tesiri şimdiye dek açık biçimde belirlenemese de, gelecekte epey değerli bir yer tutuyor. Oluşan bozulmadan kurtulma kabiliyeti, ormanların yaklaşık dörtte üçünde 2000’lerin başından beri azalıyor. Bilim insanları, bunu bir ikaz işareti olarak görüyor. Yeni bulgular, bitki örtüsünün biyokütlesi ile verimliliğinde meydana gelen değişimleri gösteren uydu datalarının ileri istatistiksel tahliliyle elde edilmiş.

Yeni çalışmayı Exeter Üniversitesi’ndeki araştırmacılarla ortaklaşa biçimde yürütün ve Potsdam İklim Tesirleri Araştırma Enstitüsü ile Münih Teknik Üniversitesi’nde çalışan Niklas Boers, şu biçimde aktarıyor: “Azalan direnç; yani kuraklık yahut yangınlar üzere bozulmalardan kurtulma kabiliyeti, Amazon yağmur ormanlarında zirveden köke hakikat kuruma tehlikesinin arttığı manasına gelebilir. Yapılan gözlemlerde bu biçimde bir direnç kaybıyla karşılaşıyoruz. Tasa verici bir durum. Amazon yağmur ormanları, eşsiz bir biyoçeşitliliğe konut sahipliği yapıyor. Devasa ölçüdeki terleme ve buharlaşma yoluyla, Güney Amerika’nın tamamındaki yağmurları güçlü biçimde etkiliyor. Ayrıyeten kısmi doruktan köke kuruma durumunda bile sera gazları formunda yayılabilecek ve karşılığında global ısınmanın daha da artmasına katkıda bulunacak dev ölçülerde karbon depoluyor. Bu yüzden Amazonlar, bütün dünya için değerli.”

“TAŞMA GÖZLEMLENEBİLİR OLDUĞUNDA, ARTIK ÇOK GEÇ OLACAK”

Amazon, Dünya sisteminde olası bir taşma ögesi olarak görülüyor. Yapılan bir dizi çalışma ise bu ormanların ne kadar savunmasız olduğunu gösteriyor. “Fakat ormanların geleceğine yönelik bilgisayarda yapılan canlandırma çalışmaları, geniş çaplı sonuçlar veriyor” diyor Boers. “Bu sebeple, direnç değişimleriyle ilgili geride bıraktığımız onlarca yıllık devri kapsayan işaretler için muhakkak gözlemsel datalar bulmaya çalışıyorduk.

Yağmur ormanlarının 2000’li yılların başından beri daima direnç kaybettiğini görsek de, yağmur ormanından ova yapısına gerçek mümkün bir dönüşümün ne vakit gerçekleşebileceğini söyleyemiyoruz. bu biçimde bir şey gözlemlenebilir olduğunda, muhtemelen durdurmak için hayli geç olacak.” Yeni araştırma, Avrupa Birliği’nin Horizon 2020 Programı’yla desteklenen ‘Dünya Sistemindeki Taşma Noktaları’ (TiPES) projesinin bir modülü.

Kaynak: Popular Science Türkiye
 
Üst