- Katılım
- 15 Nis 2021
- Mesajlar
- 2,706
- Puanları
- 0
Amerikan ordusunun 20 yıllık araştırması: Öpücük hastalığı virüsü, MS riskini 32 kat artırıyor İki hafta evvel dünyanın en saygın bilim mecmualarından Science’da yayınlanan bir araştırma, tıp dünyasında çok yankı uyandırdı. Araştırma neticelerina göre halk içinde “öpücük hastalığı” olarak bilinen enfeksiyona yol açan Epstein Barr Virüsü (EBV), nörolojik bir bağışıklık sistemi hastalığı olan Multipl Skleroz’a (MS) yol açıyor.
Amerikan Ordusu’nda yürütülen araştırmada, 10 milyondan fazla ABD askeri işçisi, yaklaşık 20 yıl boyunca izlendi. Çalışma boyunca izlenen ve başta MS hastalığı olmayıp daha sonradan MS teşhisi alan askeri çalışanın, bu süreçte EBV ile enfekte olduğu anlaşıldı. MS teşhisi alanların neredeyse hepsi, ortalama 5 yıl ortasında EBV enfeksiyonu geçirmişti. Çalışmanın bilgileri, EBV’nin, MS riskini 32 kat artırdığını gösterdi. Neredeyse 50 yıldır MS hastalığının viral sebeplerle ortaya çıkabileceği tarafındaki kuşkular, yüzlerce araştırmadan daha sonra birinci sefer bu çalışmayla “net olarak” karşılığını bulmuş oldu. Çalışmada, öpücük hastalığını (mononükleoz), belirtili geçirenlerin, belirtisiz geçirenlere göre MS’e yakalanma riskinin daha yüksek olduğunu da ortaya koydu. Bilim insanları, EBV enfeksiyonuna karşı bağışıklık sisteminin oluşturduğu tepkinin, birtakım bireylerde MS hastalığına yol açtığını düşünüyor. Artık asıl tasa ise, daha evvel de MS sebebi olabileceği düşünülen “koronavirüs ailesi virüslerinin”, bu salgınla birlikte uzun vadede MS hadiselerinde bir patlamaya yol açıp açmayacağı.
ŞİMDİYE KADAR YAPILMIŞ EN NET ÇALIŞMA
Pandemi boyunca, Covid poliklinik koordinatörü olarak da bakılırsav alan Sancaktepe Prof. Dr. İlhan Varank Eğitim ve Araştırma Hastanesi MS Polikliniği Sorumlusu ve Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Serkan Demir, sebebi hala tam olarak bilinmeyen ve nörolojik bir bağışıklık sistemi hastalığı olan MS’in oluşma düzeneği hakkında, şimdiye dek yapılmış en net çalışma olduğu belirtilen araştırmayı Demirören Haber Ajansı’na kıymetlendirdi. Bu çalışmanın, koronavirüs pandemisinin uzun vadeli tesirleri açısından da kıymetli bulunduğuna işaret eden Doç. Dr. Demir, “Bizim de bu süreçte geçirilmiş Covid daha sonrası MS teşhisi alan hastalarımız oldu. Sayıları hiç de az değil. Natürel ki bunları izleyip Covid öncesi, daha sonrası periyotta veriler tutulması gerekiyor. Geçen yıl MS teşhisi alanlarla bu yıl alanların karşılaştırılması vb lazım. Covid’in asıl uzun periyot tesirleri bizi korkutuyor” dedi.
50 YILDIR BU SORUNUN CEVABI ARANIYORDU
EBV ve MS içindeki mümkün bağın birinci kere 1972 yılında yayınlanan bir çalışma ile ortaya konduğunu ve bu 50 yıl ortasında, bu bahiste 700’ün üzerinde yayın yapıldığını da anlatan Doç. Dr. Demir, bu son yayının tüm bunlar ortasında MS-EBV ilgisini en net ortaya koyan epey değerli bir araştırma olduğunu söyleyerek, şu ayrıntıları verdi:
“MS hastalığı bilhassa bayanlarda üç kat daha fazla görülen, 20-40 yaş aralığında daha sık rastladığımız ve trafik kazalarından daha sonra genç erişkinlerdeki en çok özürlülük sebebi olan multifaktöriyel, nörodejeneratif (sinir hücrelerini bozan), mümkün otoimmün bir hastalık. Ne yazık ki hala niçini tam olarak bilinmiyor. Multifaktöriyel’in manası da şu; hem çevresel, hem genetik, tıpkı vakitte geçirilmiş enfeksiyonlar, yaşadığınız iklimin sizde yarattığı bir kompleks bir hastalık. Türkiye’de yaklaşık 75 bin MS hastası olduğunu varsayım ediyoruz. Türkiye MS Derneği’nin yapmış olduğu bir çalışmada da (1500 MS hastasının dahil edildiği), bayan oranı yaklaşık yüzde 72. Yakın periyotta fazlaca yankı uyandıran bir çalışma yayınlandı. Epstein Barr Virüs’ün MS’in gerçek niçinlerinden biri olduğuna dair net veriler yayınlandı. Amerika Ordusu bu verileri aslına bakarsan epey sağlam tutuyor”
EBV TESTLERİ NEGATİFKEN, MS HASTASI DA DEĞİLLERDİ
Bu yeni araştırmada Amerikan Ordusu’na giren bireylere en başta detaylı bir tarama yapıldığını ve hepsinin yıllar boyunca izlendiğini anlatan Doç. Dr. Demir, “Hem viral tarama, tıpkı vakitte otoimmün tarama ve detaylı muayeneleri yapılıyor. sonrasındasında askerlik bakılırsavi müddetince MS hastalığına ya da farklı hastalıklara yakalanmış bireylere tekrar bu taramalar yapılarak neler değiştiğine bakılıyor. 30’dan fazla bireye MS teşhisi konuyor ve bu hastaların yüzde 95’inin askerlik sürecine başladıklarında EBV enfeksiyonu testlerinin negatif, lakin MS aldıktan daha sonra olumlu olduğu görülüyor. esasen bu mevzuda 2013’lü senelerda da ön veriler yayınlanmıştı. Viral hipotezler MS’in patogenezinde (hastalığın oluşum mekanizması) fazlaca konuşuluyor. Bu yalnızca EBV için değil, mesela CMV virüsü, hatta şu anda tanınan olan koronavirüsün bile MS etiyolojisinde (arkasındaki niçinler) rol oynayabileceğine dair hipotezler var. Biz de hastalarımızı merak edip, şüphelenip taradığımızda, birçoklarının EBV enfeksiyonu geçirmiş olduğunu görüyoruz. Lakin bizim olağan popülasyonumuzda da bu olumluluk oranımız devasa yükseklikte” dedi.
“BAŞTA LENFOMA İLE DE KARIŞABİLİYOR”
EBV’nin kimisinde yavaşça nezle, grip üzere semptomlara yol açtığı üzere kimilerinin da asemptometik yani sessiz bir biçimde bu enfeksiyonu geçirebileceğini söyleyen Doç. Dr. Demir, kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Bir de Kissing Tonsils (öpücük hastalığı) dediğimiz, bademciklerde yaygın, üzeri beyaz lezyonların olduğu, kas ağrıları, ateş, karaciğer enzim yüksekliği üzere biroldukça sistemi etkileyebilen, lenf nodlarının şişiren, hatta başlangıçta lenfoma ile bile karışabilen bir enfeksiyon. Öteki virüs enfeksiyonlarındaki üzere, güzel beslenme, bol sıvı ve ateş düşürücüler ile semptomatik tedavisi yapılır. EBV enfeksiyonunu semptomlu geçirenler mi asemptomatik geçirenler mi MS’e daha fazla yatkınlık sağlıyor, bu husustaki veriler çabucak hemen çok net değil. EBV üzere virüslerden çok korunma talihimiz da yok tahminen fakat 2 yıldır maskeli devir yardımıyla aslında tüm enfeksiyonlarda bir azalma oldu. EBV de teneffüs yolu enfeksiyonu yapan öteki virüsler üzere, salgı yoluyla, hapşırık aksırık vb, bulaşıyor”
“COVİD daha sonraSI DA MS TANISI ALAN HASTALARIMIZ OLDU”
Koronavirüs geçirdikten daha sonra MS tanısı alan hastaları da olduğunu, sayılarının da hiç de az olmadığını söyleyen Doç. Dr. Demir, daha fazla araştırmaya gereksinim duyulduğunu söyleyerek kelamlarını şu biçimde noktaladı:
“Bunun için hakikaten önemli bir istatistik yapmak gerekiyor. bundan evvelki yıl MS’e yakalanma oranı ile bu yılki MS hadiselerinin hakikaten karşılaştırılması gerekiyor. Korona öncesi ve daha sonrası devrin de. Fakat şunu belirtmem gerekiyor, daha 2000’li senelerdaki teşhis tedavi kılavuzlarında ya da kimi çalışmalarda bunu araştırmışlar. Koronavirüs ailesindeki virüslerin de MS oluşumunda rol oynayabileceğine dair bilgiler var. Faz 0 hayvan çalışmaları var. Bunu biraz da vakit gösterecek. Kısa periyotta tahminen anlayamayabiliriz ancak Covid’in asıl uzun periyot tesirleri bizi korkutuyor. Ayrıyeten, Omicron ya da öbür varyantları yavaşça geçirenler, hastaneye yatmadan silik geçirenler, epeyce büyük bir telaş ortasında değil tahminen lakin bir tabip olarak ben, bu enfeksiyonun uzun devir tesirleri açısından önemli takip yapılması gerektiğini düşünüyorum ve dert duyuyorum. O sebeple koronavirüsün asıl tesirlerinin, bir süre daha sonra ortaya çıkabileceğini düşünüyorum. Vatandaşlarımıza ise teklifim, hala maske uzaklık ve hijyen kuralları işler biçimde. Katiyen buna dikkat etsinler ve kesinlikle aşılarını yaptırsınlar”
Amerikan Ordusu’nda yürütülen araştırmada, 10 milyondan fazla ABD askeri işçisi, yaklaşık 20 yıl boyunca izlendi. Çalışma boyunca izlenen ve başta MS hastalığı olmayıp daha sonradan MS teşhisi alan askeri çalışanın, bu süreçte EBV ile enfekte olduğu anlaşıldı. MS teşhisi alanların neredeyse hepsi, ortalama 5 yıl ortasında EBV enfeksiyonu geçirmişti. Çalışmanın bilgileri, EBV’nin, MS riskini 32 kat artırdığını gösterdi. Neredeyse 50 yıldır MS hastalığının viral sebeplerle ortaya çıkabileceği tarafındaki kuşkular, yüzlerce araştırmadan daha sonra birinci sefer bu çalışmayla “net olarak” karşılığını bulmuş oldu. Çalışmada, öpücük hastalığını (mononükleoz), belirtili geçirenlerin, belirtisiz geçirenlere göre MS’e yakalanma riskinin daha yüksek olduğunu da ortaya koydu. Bilim insanları, EBV enfeksiyonuna karşı bağışıklık sisteminin oluşturduğu tepkinin, birtakım bireylerde MS hastalığına yol açtığını düşünüyor. Artık asıl tasa ise, daha evvel de MS sebebi olabileceği düşünülen “koronavirüs ailesi virüslerinin”, bu salgınla birlikte uzun vadede MS hadiselerinde bir patlamaya yol açıp açmayacağı.
ŞİMDİYE KADAR YAPILMIŞ EN NET ÇALIŞMA
Pandemi boyunca, Covid poliklinik koordinatörü olarak da bakılırsav alan Sancaktepe Prof. Dr. İlhan Varank Eğitim ve Araştırma Hastanesi MS Polikliniği Sorumlusu ve Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Serkan Demir, sebebi hala tam olarak bilinmeyen ve nörolojik bir bağışıklık sistemi hastalığı olan MS’in oluşma düzeneği hakkında, şimdiye dek yapılmış en net çalışma olduğu belirtilen araştırmayı Demirören Haber Ajansı’na kıymetlendirdi. Bu çalışmanın, koronavirüs pandemisinin uzun vadeli tesirleri açısından da kıymetli bulunduğuna işaret eden Doç. Dr. Demir, “Bizim de bu süreçte geçirilmiş Covid daha sonrası MS teşhisi alan hastalarımız oldu. Sayıları hiç de az değil. Natürel ki bunları izleyip Covid öncesi, daha sonrası periyotta veriler tutulması gerekiyor. Geçen yıl MS teşhisi alanlarla bu yıl alanların karşılaştırılması vb lazım. Covid’in asıl uzun periyot tesirleri bizi korkutuyor” dedi.
50 YILDIR BU SORUNUN CEVABI ARANIYORDU
EBV ve MS içindeki mümkün bağın birinci kere 1972 yılında yayınlanan bir çalışma ile ortaya konduğunu ve bu 50 yıl ortasında, bu bahiste 700’ün üzerinde yayın yapıldığını da anlatan Doç. Dr. Demir, bu son yayının tüm bunlar ortasında MS-EBV ilgisini en net ortaya koyan epey değerli bir araştırma olduğunu söyleyerek, şu ayrıntıları verdi:
“MS hastalığı bilhassa bayanlarda üç kat daha fazla görülen, 20-40 yaş aralığında daha sık rastladığımız ve trafik kazalarından daha sonra genç erişkinlerdeki en çok özürlülük sebebi olan multifaktöriyel, nörodejeneratif (sinir hücrelerini bozan), mümkün otoimmün bir hastalık. Ne yazık ki hala niçini tam olarak bilinmiyor. Multifaktöriyel’in manası da şu; hem çevresel, hem genetik, tıpkı vakitte geçirilmiş enfeksiyonlar, yaşadığınız iklimin sizde yarattığı bir kompleks bir hastalık. Türkiye’de yaklaşık 75 bin MS hastası olduğunu varsayım ediyoruz. Türkiye MS Derneği’nin yapmış olduğu bir çalışmada da (1500 MS hastasının dahil edildiği), bayan oranı yaklaşık yüzde 72. Yakın periyotta fazlaca yankı uyandıran bir çalışma yayınlandı. Epstein Barr Virüs’ün MS’in gerçek niçinlerinden biri olduğuna dair net veriler yayınlandı. Amerika Ordusu bu verileri aslına bakarsan epey sağlam tutuyor”
EBV TESTLERİ NEGATİFKEN, MS HASTASI DA DEĞİLLERDİ
Bu yeni araştırmada Amerikan Ordusu’na giren bireylere en başta detaylı bir tarama yapıldığını ve hepsinin yıllar boyunca izlendiğini anlatan Doç. Dr. Demir, “Hem viral tarama, tıpkı vakitte otoimmün tarama ve detaylı muayeneleri yapılıyor. sonrasındasında askerlik bakılırsavi müddetince MS hastalığına ya da farklı hastalıklara yakalanmış bireylere tekrar bu taramalar yapılarak neler değiştiğine bakılıyor. 30’dan fazla bireye MS teşhisi konuyor ve bu hastaların yüzde 95’inin askerlik sürecine başladıklarında EBV enfeksiyonu testlerinin negatif, lakin MS aldıktan daha sonra olumlu olduğu görülüyor. esasen bu mevzuda 2013’lü senelerda da ön veriler yayınlanmıştı. Viral hipotezler MS’in patogenezinde (hastalığın oluşum mekanizması) fazlaca konuşuluyor. Bu yalnızca EBV için değil, mesela CMV virüsü, hatta şu anda tanınan olan koronavirüsün bile MS etiyolojisinde (arkasındaki niçinler) rol oynayabileceğine dair hipotezler var. Biz de hastalarımızı merak edip, şüphelenip taradığımızda, birçoklarının EBV enfeksiyonu geçirmiş olduğunu görüyoruz. Lakin bizim olağan popülasyonumuzda da bu olumluluk oranımız devasa yükseklikte” dedi.
“BAŞTA LENFOMA İLE DE KARIŞABİLİYOR”
EBV’nin kimisinde yavaşça nezle, grip üzere semptomlara yol açtığı üzere kimilerinin da asemptometik yani sessiz bir biçimde bu enfeksiyonu geçirebileceğini söyleyen Doç. Dr. Demir, kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Bir de Kissing Tonsils (öpücük hastalığı) dediğimiz, bademciklerde yaygın, üzeri beyaz lezyonların olduğu, kas ağrıları, ateş, karaciğer enzim yüksekliği üzere biroldukça sistemi etkileyebilen, lenf nodlarının şişiren, hatta başlangıçta lenfoma ile bile karışabilen bir enfeksiyon. Öteki virüs enfeksiyonlarındaki üzere, güzel beslenme, bol sıvı ve ateş düşürücüler ile semptomatik tedavisi yapılır. EBV enfeksiyonunu semptomlu geçirenler mi asemptomatik geçirenler mi MS’e daha fazla yatkınlık sağlıyor, bu husustaki veriler çabucak hemen çok net değil. EBV üzere virüslerden çok korunma talihimiz da yok tahminen fakat 2 yıldır maskeli devir yardımıyla aslında tüm enfeksiyonlarda bir azalma oldu. EBV de teneffüs yolu enfeksiyonu yapan öteki virüsler üzere, salgı yoluyla, hapşırık aksırık vb, bulaşıyor”
“COVİD daha sonraSI DA MS TANISI ALAN HASTALARIMIZ OLDU”
Koronavirüs geçirdikten daha sonra MS tanısı alan hastaları da olduğunu, sayılarının da hiç de az olmadığını söyleyen Doç. Dr. Demir, daha fazla araştırmaya gereksinim duyulduğunu söyleyerek kelamlarını şu biçimde noktaladı:
“Bunun için hakikaten önemli bir istatistik yapmak gerekiyor. bundan evvelki yıl MS’e yakalanma oranı ile bu yılki MS hadiselerinin hakikaten karşılaştırılması gerekiyor. Korona öncesi ve daha sonrası devrin de. Fakat şunu belirtmem gerekiyor, daha 2000’li senelerdaki teşhis tedavi kılavuzlarında ya da kimi çalışmalarda bunu araştırmışlar. Koronavirüs ailesindeki virüslerin de MS oluşumunda rol oynayabileceğine dair bilgiler var. Faz 0 hayvan çalışmaları var. Bunu biraz da vakit gösterecek. Kısa periyotta tahminen anlayamayabiliriz ancak Covid’in asıl uzun periyot tesirleri bizi korkutuyor. Ayrıyeten, Omicron ya da öbür varyantları yavaşça geçirenler, hastaneye yatmadan silik geçirenler, epeyce büyük bir telaş ortasında değil tahminen lakin bir tabip olarak ben, bu enfeksiyonun uzun devir tesirleri açısından önemli takip yapılması gerektiğini düşünüyorum ve dert duyuyorum. O sebeple koronavirüsün asıl tesirlerinin, bir süre daha sonra ortaya çıkabileceğini düşünüyorum. Vatandaşlarımıza ise teklifim, hala maske uzaklık ve hijyen kuralları işler biçimde. Katiyen buna dikkat etsinler ve kesinlikle aşılarını yaptırsınlar”