Barcali
Active member
- Katılım
- 14 Şub 2021
- Mesajlar
- 1,145
- Puanları
- 38
Araştırmalara nazaran tez verilen sonucun bedeli ağır oluyor Bazıları seçim yapmadan evvel en ince detayına dek araştırıyor hatta birtakım bazı bunda çoka kaçtığı da oluyor. Öte yandan, üzerinde hiç düşünmeden çabucak görüş belirten beşerler da var. Ruhbilimde bilişsel önyargı ismiyle bilinen bu düşünme biçimi, muhakkak bir zihinsel yanlışa yatkınlık olarak tanımlanıyor.
Illinois Üniversitesi’nden Carmen Sanchez ile Michigan Üniversitesi’nden David Dunning tarafınca yapılan bir araştırmanın sonuçları enteresan: Üzerinde düşünmeden yargıya varmak, genelde yanılgı yapmaya yatkın daha geniş kapsamlı davranış ve fikir örüntülerinin sadece bir modülü.
Akıl yürütme sürecinde düşünmeden yargıya varma eğiliminde olan bireyler ağır bedeller ödemek durumunda kalabiliyor
600’ü aşkın kişinin katıldığı araştırmada, bu çeşit önyargılı davranışlar şizofrenlerde fazlaca daha yaygın olduğundan, şizofrenlerle ilgili çalışmalarda uygulanan bir düşünme oyunundan yararlanıldı.
Bu oyunda oyuncular iki gölde de balık tutan bir şahısla konuşturuluyor. Göllerin birinde balıkların birden fazla kırmızı iken, ötekinde griler çoğunlukta. Balıkçı balıkları birer birer fiyat ve lakin oyuncular balıkların hangi gölden tutulduğunu söyleyebildiklerinde avlanmaya son verir. Bu süreçte kimi oyuncuların karar vermedilk evvel epeyce sayıda balık görmeleri gerekirken, ivedilikle karar verenler için bir iki balık görmenin kâfi olduğu görüldü.
SABIRSIZLAR İÇİN UMUT VAR
KOMPLO TEORİLERİNE YATKINLAR
Kumar oyununda da, şipşak karar verenlerin, kazanma olasılıkları daha yüksek olan savlara girmek yerine kazanma mümkünlüğü daha düşük seçeneklere “atlama” eğiliminde oldukları görüldü. Olaylara “atlama” eğiliminde olanlar bununla birlikte çok bir özgüven hissine da sahiptiler.
İvedi karar verenlerle vermeyenler içindeki niyet farklılıklarının sözel imtihanlarla ölçülen zekâ seviyesi ve kişilik farklılıkları hesaba katıldığında da geçerli olup olmadığını anlamaya çalışan araştırmacılar, farklılığın sadece verilen nazaranvlerin çarçabuk yerine getirilmesinden kaynaklanmadığını gördüler.
SİSTEM EKSİKLİĞİNDEN
Pekala, bu fikirsizce ortaya atılmanın arkasında yatan ne?
Ruhbilimciler genelde iki düşünme çeşidi olduğunu öne sürüyorlar: Sistem 1 olarak isimlendirilen birincisi bir anda, tabiatıyla ve uğraş masraftan akla gelen fikirleri yansıtırken, Sistem 2, çözümleyici, ihtimamlı ve ölçüp biçilerek yapılan şuurlu ve gayret gerektiren akıl yürütme biçimini içeriyor.
Çeşitli deneylerle iştirakçilerin yansılarını ne derece ölçüp biçerek verdiklerini belirleyen araştırmacılar, hem ivedi karar verenlerin tıpkı vakitte enine uzunluğuna düşünenlerin otomatik Sistem 1 fikirlerinden eşit oranda etkilendiklerine, lakin sabırsızların sistem 2’den ötekiler kadar etkilenmediklerine şahit oldular.
Düşünmeden verilen yansılar kararında oluşan zihinsel kirlenmelerin ve öteki önyargıların düzeltilmesine yardımcı olan Sistem 2’dir. İnsanların sıkıntılı inançları ve kusurlu akıl yürütmeleri genelde bu sistemin eksikliğiyle ilintilidir.
her neyse ki, sabırsızlar için bir umut var. Araştırmacılar bu bireylerin önyargılarını amaç alan ve bilhassa de şizofreni araştırmalarında çoğunlukla uygulanan biliş ötesi öğrenme çeşidinde (metabilişsel) eğitimlerin onların biraz daha enine uzunluğuna düşünerek reaksiyon vermelerine yardımcı olabileceğini belirtiyorlar.
Illinois Üniversitesi’nden Carmen Sanchez ile Michigan Üniversitesi’nden David Dunning tarafınca yapılan bir araştırmanın sonuçları enteresan: Üzerinde düşünmeden yargıya varmak, genelde yanılgı yapmaya yatkın daha geniş kapsamlı davranış ve fikir örüntülerinin sadece bir modülü.
Akıl yürütme sürecinde düşünmeden yargıya varma eğiliminde olan bireyler ağır bedeller ödemek durumunda kalabiliyor
600’ü aşkın kişinin katıldığı araştırmada, bu çeşit önyargılı davranışlar şizofrenlerde fazlaca daha yaygın olduğundan, şizofrenlerle ilgili çalışmalarda uygulanan bir düşünme oyunundan yararlanıldı.
Bu oyunda oyuncular iki gölde de balık tutan bir şahısla konuşturuluyor. Göllerin birinde balıkların birden fazla kırmızı iken, ötekinde griler çoğunlukta. Balıkçı balıkları birer birer fiyat ve lakin oyuncular balıkların hangi gölden tutulduğunu söyleyebildiklerinde avlanmaya son verir. Bu süreçte kimi oyuncuların karar vermedilk evvel epeyce sayıda balık görmeleri gerekirken, ivedilikle karar verenler için bir iki balık görmenin kâfi olduğu görüldü.
SABIRSIZLAR İÇİN UMUT VAR
KOMPLO TEORİLERİNE YATKINLAR
Kumar oyununda da, şipşak karar verenlerin, kazanma olasılıkları daha yüksek olan savlara girmek yerine kazanma mümkünlüğü daha düşük seçeneklere “atlama” eğiliminde oldukları görüldü. Olaylara “atlama” eğiliminde olanlar bununla birlikte çok bir özgüven hissine da sahiptiler.
İvedi karar verenlerle vermeyenler içindeki niyet farklılıklarının sözel imtihanlarla ölçülen zekâ seviyesi ve kişilik farklılıkları hesaba katıldığında da geçerli olup olmadığını anlamaya çalışan araştırmacılar, farklılığın sadece verilen nazaranvlerin çarçabuk yerine getirilmesinden kaynaklanmadığını gördüler.
SİSTEM EKSİKLİĞİNDEN
Pekala, bu fikirsizce ortaya atılmanın arkasında yatan ne?
Ruhbilimciler genelde iki düşünme çeşidi olduğunu öne sürüyorlar: Sistem 1 olarak isimlendirilen birincisi bir anda, tabiatıyla ve uğraş masraftan akla gelen fikirleri yansıtırken, Sistem 2, çözümleyici, ihtimamlı ve ölçüp biçilerek yapılan şuurlu ve gayret gerektiren akıl yürütme biçimini içeriyor.
Çeşitli deneylerle iştirakçilerin yansılarını ne derece ölçüp biçerek verdiklerini belirleyen araştırmacılar, hem ivedi karar verenlerin tıpkı vakitte enine uzunluğuna düşünenlerin otomatik Sistem 1 fikirlerinden eşit oranda etkilendiklerine, lakin sabırsızların sistem 2’den ötekiler kadar etkilenmediklerine şahit oldular.
Düşünmeden verilen yansılar kararında oluşan zihinsel kirlenmelerin ve öteki önyargıların düzeltilmesine yardımcı olan Sistem 2’dir. İnsanların sıkıntılı inançları ve kusurlu akıl yürütmeleri genelde bu sistemin eksikliğiyle ilintilidir.
her neyse ki, sabırsızlar için bir umut var. Araştırmacılar bu bireylerin önyargılarını amaç alan ve bilhassa de şizofreni araştırmalarında çoğunlukla uygulanan biliş ötesi öğrenme çeşidinde (metabilişsel) eğitimlerin onların biraz daha enine uzunluğuna düşünerek reaksiyon vermelerine yardımcı olabileceğini belirtiyorlar.