Barcali
Active member
- Katılım
- 14 Şub 2021
- Mesajlar
- 1,145
- Puanları
- 38
Asya Kaplan Sivrisineği, giysi üzerinden ısırabiliyor ve alerjik tepkiye yol açabiliyor Asya Kaplan Sivrisineğine karşı uzun vadeli ve etraf dostu bir tahlil geliştirmek için çalışmalar yürüten Dr. Öğr. Üyesi İyison, artan sivrisinek problemine ve bu tıbbın özelliklerine ait AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
İyison, bu cinsin Türkiye’de birinci defa 2011’de Trakya’da, 2017’de Karadeniz bölgesinde görüldüğüne işaret ederek, invaziv bir cins olduğu için ortama çabuk adapte olup orada çoğalabildiğini anlattı.
Asya Kaplan Sivrisineğinin İstanbul’a nasıl geldiğine ait İyison, “Coğrafi pozisyon prestijiyle deniz ve hava yollarıyla burası geçiş noktası. Göçmen, mülteci hareketliliğinden, turizmin yaygın olmasından, iklim değişikliğinden dolayı bu taraflara yanlışsız gelebiliyorlar.” değerlendirmesini yaptı.
“BİR HAFTADA ÇOĞALAN ÇEŞİTLERİ VAR”
Dr. Öğretim Üyesi İyison, bu tıbbın nematod, parazit ve virüs taşıyabildiği için çeşitli rahatsızlıklara yol açabildiğine dikkati çekerek, “Sarıhumma, dang humması, zika, chikungunya ve batı nil virüsü üzere hastalıkların taşınmasında tesirli bir çeşit. Giysilerin üzerinden ısırabiliyor. Alerjik tepkiye yol açabiliyor. Kaşıntı yapıyor ve geçmesi de sıkıntı oluyor” dedi.
Asya Kaplan Sivrisineğinin yumurtalarını su birikintilerine bıraktığını anlatan İyison, “Yumurta bıraktığı yerler duru sular. Örneğin, bir kovada birkaç gün su kalırsa oraya çabucak yumurta bırakabilirler. Bu niçinle vatandaşların meskenlerinin etrafında su bırakmaması lazım. Dereler, açık alandaki su birikintileri, su kanalları, bidonlar, havuzlar bu sivrisineklerin yumurtalarını bırakabileceği yerler içinde. Yumurtalar vakit içinde gelişiyor, gelişmelerinin akabinde onlar da tekrar yumurta bırakıyorlar. 1 hafta içerisinde çoğalan cinsleri var. Bir seferde yaklaşık 50 yumurta bırakabiliyorlar.” bilgisini verdi.
İSTANBUL’UN 25 NOKTASINDA BU TİPE RASTLANDI
İyison, Düzce Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Müdafaa Kısmı’ndan Ali İstek Ede ve Sevcan Öztemiz’in 2019-2020 yılları içinde İstanbul’un 27 noktasında sivrisinek ile invaziv aedes cinslerinin bulunma oranlarının belirlenmesi hedefiyle çalışma yürüttüğünü aktararak, “Sarıyer, Kilyos, Beşiktaş üzere 25 noktada bu çeşit sivrisineğe rastlanmış. Belediyelerin ilaçlama yapması gerekiyor. Bu çalışmalardan dolayı sivrisineklerin nerede olduklarını biliyorlar, oralara ilaçlama yaparlarsa epey âlâ olur. Beşerler da meskenlerinin etrafında, kapalı ya da açık alanlarda su bırakmayarak en büyük adımı atmış olurlar. Büyük su birikintilerinin olduğu yerlere de epeyce gitmemeleri gerekiyor. Konutlara sineklik taktırmak da yarar sağlar.” diye konuştu.
Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Necla Birgül İyison, kendilerinin de Asya Kaplan Sivrisineğine yönelik moleküler biyoloji çalışması yürüttüklerini, pestisitlere karşı da vakit içerisinde direnç kazanan bu çeşitlerin biyolojik çabayla nasıl yok edilebileceğini araştırdıklarını anlattı.
Çalışma kapsamında aedes tiplerini toplayacaklarını, çabucak sonrasında DNA’sını izole ederek dizilemeye göndereceklerini ve bu sayede Türkiye’deki tıbbın genomunu öğreneceklerini belirten İyison, ayrıyeten başka tiplerle farkını, dirençlik geni olup olmadığını ve bu genleri nasıl etkileyebileceklerini araştıracaklarını kelamlarına ekledi.
İyison, bu cinsin Türkiye’de birinci defa 2011’de Trakya’da, 2017’de Karadeniz bölgesinde görüldüğüne işaret ederek, invaziv bir cins olduğu için ortama çabuk adapte olup orada çoğalabildiğini anlattı.
Asya Kaplan Sivrisineğinin İstanbul’a nasıl geldiğine ait İyison, “Coğrafi pozisyon prestijiyle deniz ve hava yollarıyla burası geçiş noktası. Göçmen, mülteci hareketliliğinden, turizmin yaygın olmasından, iklim değişikliğinden dolayı bu taraflara yanlışsız gelebiliyorlar.” değerlendirmesini yaptı.
“BİR HAFTADA ÇOĞALAN ÇEŞİTLERİ VAR”
Dr. Öğretim Üyesi İyison, bu tıbbın nematod, parazit ve virüs taşıyabildiği için çeşitli rahatsızlıklara yol açabildiğine dikkati çekerek, “Sarıhumma, dang humması, zika, chikungunya ve batı nil virüsü üzere hastalıkların taşınmasında tesirli bir çeşit. Giysilerin üzerinden ısırabiliyor. Alerjik tepkiye yol açabiliyor. Kaşıntı yapıyor ve geçmesi de sıkıntı oluyor” dedi.
Asya Kaplan Sivrisineğinin yumurtalarını su birikintilerine bıraktığını anlatan İyison, “Yumurta bıraktığı yerler duru sular. Örneğin, bir kovada birkaç gün su kalırsa oraya çabucak yumurta bırakabilirler. Bu niçinle vatandaşların meskenlerinin etrafında su bırakmaması lazım. Dereler, açık alandaki su birikintileri, su kanalları, bidonlar, havuzlar bu sivrisineklerin yumurtalarını bırakabileceği yerler içinde. Yumurtalar vakit içinde gelişiyor, gelişmelerinin akabinde onlar da tekrar yumurta bırakıyorlar. 1 hafta içerisinde çoğalan cinsleri var. Bir seferde yaklaşık 50 yumurta bırakabiliyorlar.” bilgisini verdi.
İSTANBUL’UN 25 NOKTASINDA BU TİPE RASTLANDI
İyison, Düzce Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Müdafaa Kısmı’ndan Ali İstek Ede ve Sevcan Öztemiz’in 2019-2020 yılları içinde İstanbul’un 27 noktasında sivrisinek ile invaziv aedes cinslerinin bulunma oranlarının belirlenmesi hedefiyle çalışma yürüttüğünü aktararak, “Sarıyer, Kilyos, Beşiktaş üzere 25 noktada bu çeşit sivrisineğe rastlanmış. Belediyelerin ilaçlama yapması gerekiyor. Bu çalışmalardan dolayı sivrisineklerin nerede olduklarını biliyorlar, oralara ilaçlama yaparlarsa epey âlâ olur. Beşerler da meskenlerinin etrafında, kapalı ya da açık alanlarda su bırakmayarak en büyük adımı atmış olurlar. Büyük su birikintilerinin olduğu yerlere de epeyce gitmemeleri gerekiyor. Konutlara sineklik taktırmak da yarar sağlar.” diye konuştu.
Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Necla Birgül İyison, kendilerinin de Asya Kaplan Sivrisineğine yönelik moleküler biyoloji çalışması yürüttüklerini, pestisitlere karşı da vakit içerisinde direnç kazanan bu çeşitlerin biyolojik çabayla nasıl yok edilebileceğini araştırdıklarını anlattı.
Çalışma kapsamında aedes tiplerini toplayacaklarını, çabucak sonrasında DNA’sını izole ederek dizilemeye göndereceklerini ve bu sayede Türkiye’deki tıbbın genomunu öğreneceklerini belirten İyison, ayrıyeten başka tiplerle farkını, dirençlik geni olup olmadığını ve bu genleri nasıl etkileyebileceklerini araştıracaklarını kelamlarına ekledi.