- Katılım
- 15 Nis 2021
- Mesajlar
- 2,706
- Puanları
- 0
Beyin damarında tıkanma lisan merkezini etkiliyor İnme, travmatik beyin hasarı üzere nöral bir travma daha sonrası ya da Alzheimer, Parkinson, şizofreni üzere nörolojik hastalıklar daha sonrasında edinilmiş lisan bozuklukları ortaya çıkabiliyor. Beyin damarlarından birinde kanama ya da tıkanma meydana gelmesi kararında beyindeki lisan merkezlerinin etkilenebildiğini tabir eden uzmanlar, bu durum kararında oluşan afazinin bilinen en yaygın edinilmiş lisan bozukluklarından biri olduğunu tabir ediyor. Uzmanlar; trafik kazaları, düşme ve kurşun faydalanmaları üzere olaylarda meydana gelen travmatik beyin hasarlarının da lisan maharetlerini bozabildiğini belirterek hasarın büyümemesi için erken müdahalenin kıymetine dikkat çekiyor.
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi, Lisan ve Konuşma Terapisi Kısmı Öğretim nazaranvlisi Dilek Eroğlu Uzun, edinilmiş lisan bozukluklarının nasıl meydana geldiği ve birey hayatını hangi istikametlerden etkilediği hakkında bilgiler paylaştı.
Nörolojik hastalıklarda lisan bozukluğu görülebiliyor
Edinilmiş lisan bozukluklarının inme, travmatik beyin hasarı üzere nöral bir travma daha sonrası ya da Alzheimer, Parkinson, şizofreni üzere nörolojik hastalıklar daha sonrasında oluşan lisan bozukluklarını tabir ettiğini belirten Öğretim nazaranvlisi Dilek Eroğlu Uzun, “Bu durumların hepsinde farklı düzeylerde de olsa lisan hünerlerinde bozukluklar meydana geliyor. Afazi bilinen en yaygın edinilmiş lisan bozukluklarındandır. Afazi ekseriyetle serebrovasküler bir olay kararında meydana geliyor. Yani beyin damarlarından birinde kanama ya da tıkanma meydana gelmesi kararında beyindeki lisan merkezleri etkilenebiliyor.” dedi.
Travmatik beyin hasarı da afaziye yol açıyor
Serebrovasküler olayların ömür üslubuna, beslenme alışkanlıklarına, genetik özelliklere ve cinsiyete bağlı olarak ortaya çıkabildiğini vurgulayan Uzun, “İkinci en yaygın sebep ise travmatik beyin hasarıdır. Bu durum ekseriyetle trafik kazaları, düşme, kurşun faydalanmaları üzere olaylarda başa alınan bir darbe kararında oluşuyor. Bunlardan rastgele birinin kararında kişinin manaya ya da üretme hünerlerinde bozukluklar meydana gelebiliyor. Kişinin lisan hünerlerinde daha sonradan meydana gelen kaybı ‘afazi’ olarak isimlendiriyoruz.” sözlerini kullandı.
Zihinsel ya da psikiyatrik bir durum değil
Afazili bireylerin yaşadıkları bu durumun toplum tarafınca zihinsel ya da psikiyatrik bir durum üzere görünse de bunlarla bağlantılı olmadığını belirten Uzun, “Afazili bireyin konuşma üretimini gerçekleştirememesi büsbütün beyindeki lisan bölgelerinde oluşan lezyonla alakalıdır. Hasar yerine bağlı olarak afazili bireylerin kimileri konuşulan lisanı anlamakta sorun yaşarken kimileri konuşmayı üretmekte zorlanabiliyor. Hasarın yeri ve büyüklüğüne bağlı olarak hiç konuşamayan ya da akıcı konuşan lakin anlamsız konuşma üreten afazili bireylerle karşılaşabiliyoruz.” diye konuştu.
Müdahalede geç kalınmamalı
Öğretim vazifelisi Dilek Eroğlu Uzun, edinilmiş lisan bozukluklarının şiddetli bir tabiatı olduğunu söylemiş oldu ve kelamlarına şöyleki devam etti:
“Afazi bebir daha alınan bir hasar kararında birdenbire ortaya çıkıyor lakin Alzheimer ve primer progresif afazi üzere nörodejeneratif hastalıklarda lisan becerilerindeki kayıp vakit ortasında meydana geliyor ve bu durum ilerleyici olabiliyor. Bu çeşit bozuklukların birinci belirtisi çoklukla kişinin isimlendirme sorunları yaşamasıyla başlıyor ve vakit içinde lisan maharetleri zayıflıyor. Afazide ise serebrovasküler bir olay kararında apansız ortaya çıkan bir lisan bozukluğundan bahsederiz. Beyinde meydana gelen serebrovasküler olay ya da travmatik beyin hasarı daha sonrasında bireye müdahale edilme vakti hayati kıymet taşıyor. Geç kalan müdahale, hasarın daha epey büyümesine ve ortaya çıkacak bozuklukların daha karmaşık bulunmasına niye olabiliyor.”
Terapi ile ömür kalitesinin yükseltilmesi amaçlanıyor
Afazili bireylerin lisan maharetlerinin bir lisan ve konuşma terapisti tarafınca değerlendirildiğini belirten Uzun, “Değerlendirmede afazinin tipine ve şiddetine karar veriliyor. Kıymetlendirme sonuçları doğrultusunda bireye özel terapi formülü seçilerek bir terapi planı oluşturuluyor. Ailenin de iştirak sağladığı ağırlaştırılmış terapi programları, bu bireyler için faydalı olacaktır. Afazili bireylerde güzelleşme süreçleri hasarın yeri, tipi ve büyüklüğüne göre değişiklik gösterse de çoklukla büsbütün eski lisan maharetlerinin bir daha kazanılmasıyla sonuçlanmıyor. Terapide birincil maksadın kişinin irtibat hünerlerini arttırarak hayat kalitesini yükseltmek olduğunu söyleyebiliriz.” dedi.
Toplumsal hayatı ve iş yaşantısını zorlaştırıyor
Öğretim bakılırsavlisi Dilek Eroğlu Uzun, afazili bireyler artık evvelce olduğu üzere irtibat kuramadıkları için bu durumun onların toplumsal yaşantılarını ve iş hayatlarını zora soktuğunu söylemiş oldu ve kelamlarını şu biçimde tamamladı:
“Afazili bireylerin hayatlarında ansızın meydana gelen bu olumsuz değişiklikler onların depresif olmalarına niye olabiliyor. Lisan ve konuşma terapisine iştiraklerini sağlamak bağlantı marifetlerinin artmasına, yani kelamlı bağlantı ya da sözel olmayan bağlantı yollarını da kullanarak muhtaçlıklarını söz etmelerine imkan sağlayacaktır. Birtakım afazili bireyler ise bozukluk öncesindeki lisan maharetlerine yakın bir performansa kavuşabiliyor. Bu bireylerin topluma kazanımını sağlamak için toplumun edinilmiş lisan bozuklukları konusunda farkındalık kazanması ehemmiyet taşıyor.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi, Lisan ve Konuşma Terapisi Kısmı Öğretim nazaranvlisi Dilek Eroğlu Uzun, edinilmiş lisan bozukluklarının nasıl meydana geldiği ve birey hayatını hangi istikametlerden etkilediği hakkında bilgiler paylaştı.
Nörolojik hastalıklarda lisan bozukluğu görülebiliyor
Edinilmiş lisan bozukluklarının inme, travmatik beyin hasarı üzere nöral bir travma daha sonrası ya da Alzheimer, Parkinson, şizofreni üzere nörolojik hastalıklar daha sonrasında oluşan lisan bozukluklarını tabir ettiğini belirten Öğretim nazaranvlisi Dilek Eroğlu Uzun, “Bu durumların hepsinde farklı düzeylerde de olsa lisan hünerlerinde bozukluklar meydana geliyor. Afazi bilinen en yaygın edinilmiş lisan bozukluklarındandır. Afazi ekseriyetle serebrovasküler bir olay kararında meydana geliyor. Yani beyin damarlarından birinde kanama ya da tıkanma meydana gelmesi kararında beyindeki lisan merkezleri etkilenebiliyor.” dedi.
Travmatik beyin hasarı da afaziye yol açıyor
Serebrovasküler olayların ömür üslubuna, beslenme alışkanlıklarına, genetik özelliklere ve cinsiyete bağlı olarak ortaya çıkabildiğini vurgulayan Uzun, “İkinci en yaygın sebep ise travmatik beyin hasarıdır. Bu durum ekseriyetle trafik kazaları, düşme, kurşun faydalanmaları üzere olaylarda başa alınan bir darbe kararında oluşuyor. Bunlardan rastgele birinin kararında kişinin manaya ya da üretme hünerlerinde bozukluklar meydana gelebiliyor. Kişinin lisan hünerlerinde daha sonradan meydana gelen kaybı ‘afazi’ olarak isimlendiriyoruz.” sözlerini kullandı.
Zihinsel ya da psikiyatrik bir durum değil
Afazili bireylerin yaşadıkları bu durumun toplum tarafınca zihinsel ya da psikiyatrik bir durum üzere görünse de bunlarla bağlantılı olmadığını belirten Uzun, “Afazili bireyin konuşma üretimini gerçekleştirememesi büsbütün beyindeki lisan bölgelerinde oluşan lezyonla alakalıdır. Hasar yerine bağlı olarak afazili bireylerin kimileri konuşulan lisanı anlamakta sorun yaşarken kimileri konuşmayı üretmekte zorlanabiliyor. Hasarın yeri ve büyüklüğüne bağlı olarak hiç konuşamayan ya da akıcı konuşan lakin anlamsız konuşma üreten afazili bireylerle karşılaşabiliyoruz.” diye konuştu.
Müdahalede geç kalınmamalı
Öğretim vazifelisi Dilek Eroğlu Uzun, edinilmiş lisan bozukluklarının şiddetli bir tabiatı olduğunu söylemiş oldu ve kelamlarına şöyleki devam etti:
“Afazi bebir daha alınan bir hasar kararında birdenbire ortaya çıkıyor lakin Alzheimer ve primer progresif afazi üzere nörodejeneratif hastalıklarda lisan becerilerindeki kayıp vakit ortasında meydana geliyor ve bu durum ilerleyici olabiliyor. Bu çeşit bozuklukların birinci belirtisi çoklukla kişinin isimlendirme sorunları yaşamasıyla başlıyor ve vakit içinde lisan maharetleri zayıflıyor. Afazide ise serebrovasküler bir olay kararında apansız ortaya çıkan bir lisan bozukluğundan bahsederiz. Beyinde meydana gelen serebrovasküler olay ya da travmatik beyin hasarı daha sonrasında bireye müdahale edilme vakti hayati kıymet taşıyor. Geç kalan müdahale, hasarın daha epey büyümesine ve ortaya çıkacak bozuklukların daha karmaşık bulunmasına niye olabiliyor.”
Terapi ile ömür kalitesinin yükseltilmesi amaçlanıyor
Afazili bireylerin lisan maharetlerinin bir lisan ve konuşma terapisti tarafınca değerlendirildiğini belirten Uzun, “Değerlendirmede afazinin tipine ve şiddetine karar veriliyor. Kıymetlendirme sonuçları doğrultusunda bireye özel terapi formülü seçilerek bir terapi planı oluşturuluyor. Ailenin de iştirak sağladığı ağırlaştırılmış terapi programları, bu bireyler için faydalı olacaktır. Afazili bireylerde güzelleşme süreçleri hasarın yeri, tipi ve büyüklüğüne göre değişiklik gösterse de çoklukla büsbütün eski lisan maharetlerinin bir daha kazanılmasıyla sonuçlanmıyor. Terapide birincil maksadın kişinin irtibat hünerlerini arttırarak hayat kalitesini yükseltmek olduğunu söyleyebiliriz.” dedi.
Toplumsal hayatı ve iş yaşantısını zorlaştırıyor
Öğretim bakılırsavlisi Dilek Eroğlu Uzun, afazili bireyler artık evvelce olduğu üzere irtibat kuramadıkları için bu durumun onların toplumsal yaşantılarını ve iş hayatlarını zora soktuğunu söylemiş oldu ve kelamlarını şu biçimde tamamladı:
“Afazili bireylerin hayatlarında ansızın meydana gelen bu olumsuz değişiklikler onların depresif olmalarına niye olabiliyor. Lisan ve konuşma terapisine iştiraklerini sağlamak bağlantı marifetlerinin artmasına, yani kelamlı bağlantı ya da sözel olmayan bağlantı yollarını da kullanarak muhtaçlıklarını söz etmelerine imkan sağlayacaktır. Birtakım afazili bireyler ise bozukluk öncesindeki lisan maharetlerine yakın bir performansa kavuşabiliyor. Bu bireylerin topluma kazanımını sağlamak için toplumun edinilmiş lisan bozuklukları konusunda farkındalık kazanması ehemmiyet taşıyor.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı