Bilge karakter: Özkan Sümer Türk futbolunun “bilge” karakterlerinden Özkan Sümer, tam bir yıl evvel ortamızdan ayrıldı. Sümer’in birinci vefat yıldönümünde, Özkan Sümer’i anlatan “Kendini Yaratan Adam” kitabının muharriri Hasan Al ile konuştuk.
- Kitabı yazmaktaki temel hedefiniz neydi?
Özkan Sümer bir futbol filozofudur. “Kendini Yaratan Adam” isimli kitapta nasıl bir hazineyi kaybettiğimizin bilinmesini istedim. Sümer’in futbola ve hayata ait tüm kanılarını ve filozofik istikametini anlatmaya çalıştım. Bu kapsamda evvel ailesinden tüm notlarını aldım. Bu notları en ince detayına kadar inceledim. elbette insanların Özkan Sümer hakkında ne düşündüğüne yer verdim. Lakin bunu daha epey birlikte çalıştığı grup arkadaşlarıyla yaptım.
- Kitapta da değinilen, futbolda “Özkan Sümer anlayışı, kuralları ve felsefesi” ne demektir?
Sümer’in anlayışı araştırma ve yenilik, kuralları iş disiplini ve çalışmak, ideolojisi çağdaşlık. Sümer asla bir şablonun bir kadroya monte edilmesini istemezdi. Taklitçiliği sevmezdi. Onun için bilgi kendi beşerinin Avrupa’yla rekabet edebilmesi için en kıymetli araçtı. En büyük dileği çağdaş bilgilerden yararlanarak kendin olmak, özgün modeli oluşturmaktı. Başını daima buna yordu. Üretim onun için vazgeçilmez en büyük kıymetti. Bütün dünya klasiklerini, bilim, sanat, ideoloji ve antropolojiye ilişkin kitapları didik didik etti. Kendi üniversitesini yarattı. 80 yaşında kanserle amansız bir uğraş verirken hastane odasında “kitap okuyamıyorum” diye yakınması, okumak için duyduğu hasretin yüceliğiydi.
- Trabzonspor efsanesinin oluşmasında da büyük hissesi var…
Türkiye’de altyapı nedir bilinmezken birinci sefer gençler ligini başlatmış Özkan Sümer’in birinci kere altyapı faaliyetlerini başlayarak A ekibe 34 futbolcu kazandırması bir ihtilaldir. Yönetici katkısının epeyce az olduğu, kaynakların hayli sonlu olduğu bir periyotta altyapıdan A kadroya kazandırdığı oyuncular Trabzonspor’un fark yaratmasını sağladı. Son nefesine kadar Trabzonspor için üretti.
- Trabzonspor’u adım adım şampiyonluğa götüren Abdullah Avcı ile görüşebildi mi?
Abdullah Avcı birkaç defa aradı onu. Konutta ve hastanede görüşmek istemedi. Toparlanıp ASKF’de (İstanbul Amatör Spor Kulüpleri Federasyonu) görüşmek istiyordu. Lakin hastalığı bir türlü müsaade vermiyordu. Sonunda konutta görüşmeye ikna ettim. Ne var ki gözlerini kapadı. tekrar açamadı.
- Son günlerinde yanında mıydınız?
Çok derin bir dostluğumuz vardı. Tabip teşhisi koyduktan yaklaşık bir yıl daha sonra vefat etti. Hastalık müddetinde daima yanında olmamı istedi. Bunu hissediyordum. Kimi şeyleri kamuoyunun bilmesini istemezdi. Lakin toplumu bilgilendirmek uğruna kendini aç kurtların önüne attı. Ailesine bile haber vermeden ameliyat olduğu olmuştu. Genel olarak uykusuzluk sorunu vardı. Sabaha kadar uyuyordu. Lakin uyumadığını zannediyordu. İnanılmaz bir halsizlik yaşıyordu: “Hasan, bu öbür bir şey” diyordu.
Uçak kaygım olduğu için seyahatimi daima arabayla yapıyordum. Trabzon-İstanbul seyahati için kaç defa teklif ettim kabul etmedi. Lakin ameliyat olmaya giderken, “Seninle gelmek istiyorum” dedi.. 12 saatlik olağanüstü bir seyahat yaptık. Çok hoş sohbet ettik. Hastalıkta sıhhatte onunla sohbet etmek büyük ayrıcalıktı.
