Bugün kandil mi? Regaip kandili ne vakit? Üç ayların başlamasıyla bir arada kandil tarihleri merak edilmeye başlandı. 2022 yılının birinci kandili Regaip kandili olacak. İslam alemi için büyük manası olan kandillerin tarihleri Diyanet’in takviminde yer alıyor. Regaip kandili 3 Şubat Perşembe günü idrak edilecek. Regaip, beş kandil gecesinden biri olup, hicrî sıralamaya bakılırsa kandiller zincirinin ikinci halkasıdır. Allah’ın rahmet, bağış ve yardımlarının dağıtıldığı inanç ve ümidiyle bu gecede Allah’a ibadet edilir.
Regaip kandili, halk lisanında “üç aylar” olarak anılan rahmeti, rahmeti ve mağfireti bol manevî bir mevsime girişimizin habercisidir. Duaların çevrilmeyeceği beş geceden biri olarak da Regaip kandili isimlendirilir. Öbürleri ise Şaban’ın ortasında bulunan gece, cuma gecesi, Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı geceleridir. Regaip gecelerinde dua etmek, tevbe ve istiğfarda bulunmak, bu geceyi kutsal kabul ederek çeşitli ibadetlerle geçirmek, genel olarak âlimler içinde kabul görmüştür.
REGAİP KANDİLİ NE VAKİT?
Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün 2022 dini günler listesine bakılırsa Regaib Kandili bu yıl 3 Şubat tarihinde idrak edilecek.
REGAİP KANDİLİ’NDE NELER YAPILMALI?
1) Kur’ân–ı Kerim okunmalı; okuyanlar dinlenmeli; uygun yerlerde Kur’ân ziyafetleri verilmeli; Kelamullah’a olan sevgi, hürmet ve bağlılık hisleri yenilenmeli, kuvvetlendirilmeli.
2) Peygamber Efendimiz (sas)’e salât ü selâmlar getirilmeli; O’nun şefaatini ümit edip, ümmetinden olma şuuru tazelenmeli.
3) Kaza, beyhude namazlar kılınmalı; var ise o geceye ilişkin nakledilen namazlar, onlar da ayrıyeten kılınabilir; kandil gecesi, özü itibariyle ibadet ve ibadette ihsan şuuruyla ihya edilmeli.
4) Tefekkürde bulunulmalı; “Ben kimim, nereden geldim, nereye gidiyorum, Allah’ın benden istekleri nelerdir” üzere mevzular başta olmak üzere hayatî sorunlarda derin fikirlere girmeli.
5) Geçmişin muhasebe ve murakabesi yapılmalı; ve şimdinin ve geleceğin plân ve programı çizilmeli.
6) Günahlara samimi olarak tevbe ve istiğfar edilmeli; idrak edilen geceyi son fırsat bilerek nedamet ve inabede bulunulmalı.
7) kucak dolusu zikir, evrad ü ezkarda bulunulmalı.
8) Mü’minlerle helalleşilmeli; onlarla irtibatımız cihetinden istekleri alınmalı.
9) Küs ve dargın olanlar barıştırılmalı; gönüller alınmalı; kederli yüzler güldürülmeli.
10) Kişi kendine ve öteki Mü’min kardeşlerine hattâ isim zikrederek dualar etmeli.
11) Üzerimizde hakları olanlar aranıp sorulmalı; vefa ve kadirşinaslık ahlâkı yerine getirilmeli.
12) Fakir, kimsesiz, öksüz, yetim, hasta, sakat, yaşlı olanlar ziyaret edilip, sevgi, şefkat, hürmet, ikram ve sadakalarla memnun edilmeli.
13) O gece ile ilgili âyetler, hadîsler ve bunların yorumları ilgili kitaplardan ferden yahut cemaaten okunmalı.
14) Dini toplantılar, paneller ve sohbetler düzenlenmeli; va’z ü nasihat dinlenmeli;
15) Kandil gecesinin akşam, yatsı ve sabah namazları cemaatle ve mescitlerde kılınmalı.
16) Sahabe, ulema ve evliya türbeleri ziyaret edilmeli; hoşnutlukları alınmalı; ve manevî iklimlerinde vesilelikleriyle Hakk’a niyazda bulunulmalı.
16) Vefat etmiş yakınlarımızın, dostlarımızın ve büyüklerimizin kabirleri ziyaret edilmeli; iman kardeşliğine ilişkin sadakati yerine getirilmeli.
17) Hayattaki manevî büyüklerimizin, anne ve babamızın, dostlarımızın ve başka yakınlarımızın kandilleri şahsen giderek yahut telefon, faks veyahut e–mail çekerek tebrik edilmeli; duaları istenmeli.
18) Bu kandil gecelerinin gündüzlerinde mümkün olduğunca oruç tutulmalı
REGAİP KANDİLİNDE ORUÇ TUTMAK İSTEYEN NE VAKİT TUTMALI?
Dinî açıdan güneşin batmasıyla evvelki gün sona erer ve yeni bir gün başlar. Gece gündüzdilk evvel gelir (Kurtubî, el-Câmi’, XIV, 15). Gerçekten Ramazan ayı, Şaban ayının son gününde güneşin batışıyla başladığı için, o gece teravih namazı kılınmakta ve Ramazan’ın son gününde güneşin batışıyla Şevval ayı başladığı için, o gecede teravih namazı kılınmamaktadır. Cuma günü de Perşembe günü akşam vaktinin girmesiyle başlar, Cuma günü akşam vaktine kadar devam eder. örneğin “Recebin birinci Cuma gecesi” dendiği vakit perşembeyi birinci Cumaya bağlayan gece (akşam vaktinden sabah vaktine kadar olan süre) anlaşılır. bir daha “Şaban’ın 15. gecesi” bu ayın 14. günü 15. güne bağlayan gece, “bayram gecesi” de arefe gününü bayrama bağlayan gecedir.
Bu prestijle kandil geceleri için tutulan beyhude oruçların asıl vakti, geceyi takip eden gün olmakla birlikte, daha evvelki günle bir arada oruç tutulabilir.
KANDİL GÜNÜ ORUÇ TUTULMALI MI?
Hz. Peygamber (s.a.s.), “Şaban’ın ortasında (Berat gecesi) ibadet ediniz, gündüz oruç tutunuz. Allah, o gece güneşin batmasıyla dünya semasına (rahmeti ile) tecelli eder ve fecir doğana kadar, ‘Yok mu benden af isteyen onu affedeyim, yok mu benden rızık isteyen ona rızık vereyim, yok mu bir musibete uğrayan ona afiyet vereyim, yok mu diğer bir şey isteyen…’ buyurur.” (Bkz. Tirmizî, Savm, 39; İbn Mâce, İkâmet’u-Salat, 191) demiştir. Öteki taraftan Hz. Peygamber (s.a.s.), Zilhicce’nin birinci dokuz günü (Ebû Dâvûd, Savm, 62; Tirmizî, Savm, 52), pazartesi ve perşembe günleri, âşûrâ ve arefe günü oruç fiyat (Müslim, Sıyâm, 196, 197; İbn Mâce, Sıyâm, 41,42), pazartesi orucunu soranlara; “Bugün benim doğduğum, Peygamber olarak gönderildiğim ve Kur’an’ın bana vahyedildiği gündür.” (Müslim, Sıyâm, 198) diye yanıt verirdi.
Bu ve gibisi rivayetlere dayanarak kimi İslam alimleri dini açıdan faziletli sayılan öbür gün ve gecelerin ibadetle ihyasının müstehap olduğunu söylemişlerdir.
REGAİP KANDİLİ NAMAZI VAR MI?
Regaip namazı konusuna gelince; bu geceye mahsus “Regaip Namazı” ismiyle bilinen ve birtakım kimselerce kılınan bu namazın Kur’an ve sünnetten dinî bir desteği yoktur.
Regaip namazı hakkında Kur’an’da bir buyruk yahut nehiy bulunmamakta, sünnette bulunan rivayetlerin ise konu olduğu muhaddisler tarafınca belirtilmektedir.
Temel kaynakların çoğunluğunda yer verilmeyen rivayet konusunda Gazalî Ihya’da “ahad” olduğunu belirtip, Kudüs halkının bu namaza muva- zebetinden dolayı bu hususa yapıtında yer verdiğini belirtmektedir. (İhya, I/203)
Regaib namazı konusunda M. Cemal Sofuoğlu “Regaib Namazı Hakkında Bir Münazara” başlığıyla yayınlanan makalesinde Izzu’d-din bin Abdülaziz b. Abdüsselam (ö.660/1261) ile Takıyyud’din Ebu Amr ibnu’s- Salah (ö.643/1245) içinde gerçekleşen münazarada özet olarak Regaip namazı hakkında- ki hadisin konu olduğu ve bu uygulamanın birinci defa H. 4. asırda Şam’da ortaya çıkarak başka yerlere yayıldığı zikredilmektedir.
Çünkü ne Hz. Peygamber (s.a.s.) bu biçimde bir namaz kılmış, ne de ashap ve tabiin bu isim ile bir namaz kılmışlardır. Bunun yanında bu geceleri vesile ederek kaza ve beyhude namaz kılmak, Kur’an okuyarak üzerinde düşünmek, tezekkür ve tefekkür etmek yararlı olur, (tdv Isam İlmihal, 1/322)
el-Mebrûk eş-Şeybânî el- Mansûrî, ise “Islâm Hukukçuları içindeki tartışmanın ana noktasını Regaip namazı olduğunu belirtmiştir. Bu ve gibisi uygulamaların, bayramlardaki kutlamaların bilhassa paganizm olarak isimlendirilen Cahiliyye ve Mecusîlikte olduğu üzere Islâm’a öteki inançlardan geçtiğini açıklamıştır. Kelam konusu makalede Regaip namazının tarihi çerçevesinin tahlili yapılarak, onun sosyo-ekonomik, kültürel ve ruhsal motivasyonları üzerinde durulduğu belirtilmektedir. (el-Mebruk el-Mansûrî, Ibla 12, s. 29-66)
Regaip kandili, halk lisanında “üç aylar” olarak anılan rahmeti, rahmeti ve mağfireti bol manevî bir mevsime girişimizin habercisidir. Duaların çevrilmeyeceği beş geceden biri olarak da Regaip kandili isimlendirilir. Öbürleri ise Şaban’ın ortasında bulunan gece, cuma gecesi, Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı geceleridir. Regaip gecelerinde dua etmek, tevbe ve istiğfarda bulunmak, bu geceyi kutsal kabul ederek çeşitli ibadetlerle geçirmek, genel olarak âlimler içinde kabul görmüştür.
REGAİP KANDİLİ NE VAKİT?
Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün 2022 dini günler listesine bakılırsa Regaib Kandili bu yıl 3 Şubat tarihinde idrak edilecek.
REGAİP KANDİLİ’NDE NELER YAPILMALI?
1) Kur’ân–ı Kerim okunmalı; okuyanlar dinlenmeli; uygun yerlerde Kur’ân ziyafetleri verilmeli; Kelamullah’a olan sevgi, hürmet ve bağlılık hisleri yenilenmeli, kuvvetlendirilmeli.
2) Peygamber Efendimiz (sas)’e salât ü selâmlar getirilmeli; O’nun şefaatini ümit edip, ümmetinden olma şuuru tazelenmeli.
3) Kaza, beyhude namazlar kılınmalı; var ise o geceye ilişkin nakledilen namazlar, onlar da ayrıyeten kılınabilir; kandil gecesi, özü itibariyle ibadet ve ibadette ihsan şuuruyla ihya edilmeli.
4) Tefekkürde bulunulmalı; “Ben kimim, nereden geldim, nereye gidiyorum, Allah’ın benden istekleri nelerdir” üzere mevzular başta olmak üzere hayatî sorunlarda derin fikirlere girmeli.
5) Geçmişin muhasebe ve murakabesi yapılmalı; ve şimdinin ve geleceğin plân ve programı çizilmeli.
6) Günahlara samimi olarak tevbe ve istiğfar edilmeli; idrak edilen geceyi son fırsat bilerek nedamet ve inabede bulunulmalı.
7) kucak dolusu zikir, evrad ü ezkarda bulunulmalı.
8) Mü’minlerle helalleşilmeli; onlarla irtibatımız cihetinden istekleri alınmalı.
9) Küs ve dargın olanlar barıştırılmalı; gönüller alınmalı; kederli yüzler güldürülmeli.
10) Kişi kendine ve öteki Mü’min kardeşlerine hattâ isim zikrederek dualar etmeli.
11) Üzerimizde hakları olanlar aranıp sorulmalı; vefa ve kadirşinaslık ahlâkı yerine getirilmeli.
12) Fakir, kimsesiz, öksüz, yetim, hasta, sakat, yaşlı olanlar ziyaret edilip, sevgi, şefkat, hürmet, ikram ve sadakalarla memnun edilmeli.
13) O gece ile ilgili âyetler, hadîsler ve bunların yorumları ilgili kitaplardan ferden yahut cemaaten okunmalı.
14) Dini toplantılar, paneller ve sohbetler düzenlenmeli; va’z ü nasihat dinlenmeli;
15) Kandil gecesinin akşam, yatsı ve sabah namazları cemaatle ve mescitlerde kılınmalı.
16) Sahabe, ulema ve evliya türbeleri ziyaret edilmeli; hoşnutlukları alınmalı; ve manevî iklimlerinde vesilelikleriyle Hakk’a niyazda bulunulmalı.
16) Vefat etmiş yakınlarımızın, dostlarımızın ve büyüklerimizin kabirleri ziyaret edilmeli; iman kardeşliğine ilişkin sadakati yerine getirilmeli.
17) Hayattaki manevî büyüklerimizin, anne ve babamızın, dostlarımızın ve başka yakınlarımızın kandilleri şahsen giderek yahut telefon, faks veyahut e–mail çekerek tebrik edilmeli; duaları istenmeli.
18) Bu kandil gecelerinin gündüzlerinde mümkün olduğunca oruç tutulmalı
REGAİP KANDİLİNDE ORUÇ TUTMAK İSTEYEN NE VAKİT TUTMALI?
Dinî açıdan güneşin batmasıyla evvelki gün sona erer ve yeni bir gün başlar. Gece gündüzdilk evvel gelir (Kurtubî, el-Câmi’, XIV, 15). Gerçekten Ramazan ayı, Şaban ayının son gününde güneşin batışıyla başladığı için, o gece teravih namazı kılınmakta ve Ramazan’ın son gününde güneşin batışıyla Şevval ayı başladığı için, o gecede teravih namazı kılınmamaktadır. Cuma günü de Perşembe günü akşam vaktinin girmesiyle başlar, Cuma günü akşam vaktine kadar devam eder. örneğin “Recebin birinci Cuma gecesi” dendiği vakit perşembeyi birinci Cumaya bağlayan gece (akşam vaktinden sabah vaktine kadar olan süre) anlaşılır. bir daha “Şaban’ın 15. gecesi” bu ayın 14. günü 15. güne bağlayan gece, “bayram gecesi” de arefe gününü bayrama bağlayan gecedir.
Bu prestijle kandil geceleri için tutulan beyhude oruçların asıl vakti, geceyi takip eden gün olmakla birlikte, daha evvelki günle bir arada oruç tutulabilir.
KANDİL GÜNÜ ORUÇ TUTULMALI MI?
Hz. Peygamber (s.a.s.), “Şaban’ın ortasında (Berat gecesi) ibadet ediniz, gündüz oruç tutunuz. Allah, o gece güneşin batmasıyla dünya semasına (rahmeti ile) tecelli eder ve fecir doğana kadar, ‘Yok mu benden af isteyen onu affedeyim, yok mu benden rızık isteyen ona rızık vereyim, yok mu bir musibete uğrayan ona afiyet vereyim, yok mu diğer bir şey isteyen…’ buyurur.” (Bkz. Tirmizî, Savm, 39; İbn Mâce, İkâmet’u-Salat, 191) demiştir. Öteki taraftan Hz. Peygamber (s.a.s.), Zilhicce’nin birinci dokuz günü (Ebû Dâvûd, Savm, 62; Tirmizî, Savm, 52), pazartesi ve perşembe günleri, âşûrâ ve arefe günü oruç fiyat (Müslim, Sıyâm, 196, 197; İbn Mâce, Sıyâm, 41,42), pazartesi orucunu soranlara; “Bugün benim doğduğum, Peygamber olarak gönderildiğim ve Kur’an’ın bana vahyedildiği gündür.” (Müslim, Sıyâm, 198) diye yanıt verirdi.
Bu ve gibisi rivayetlere dayanarak kimi İslam alimleri dini açıdan faziletli sayılan öbür gün ve gecelerin ibadetle ihyasının müstehap olduğunu söylemişlerdir.
REGAİP KANDİLİ NAMAZI VAR MI?
Regaip namazı konusuna gelince; bu geceye mahsus “Regaip Namazı” ismiyle bilinen ve birtakım kimselerce kılınan bu namazın Kur’an ve sünnetten dinî bir desteği yoktur.
Regaip namazı hakkında Kur’an’da bir buyruk yahut nehiy bulunmamakta, sünnette bulunan rivayetlerin ise konu olduğu muhaddisler tarafınca belirtilmektedir.
Temel kaynakların çoğunluğunda yer verilmeyen rivayet konusunda Gazalî Ihya’da “ahad” olduğunu belirtip, Kudüs halkının bu namaza muva- zebetinden dolayı bu hususa yapıtında yer verdiğini belirtmektedir. (İhya, I/203)
Regaib namazı konusunda M. Cemal Sofuoğlu “Regaib Namazı Hakkında Bir Münazara” başlığıyla yayınlanan makalesinde Izzu’d-din bin Abdülaziz b. Abdüsselam (ö.660/1261) ile Takıyyud’din Ebu Amr ibnu’s- Salah (ö.643/1245) içinde gerçekleşen münazarada özet olarak Regaip namazı hakkında- ki hadisin konu olduğu ve bu uygulamanın birinci defa H. 4. asırda Şam’da ortaya çıkarak başka yerlere yayıldığı zikredilmektedir.
Çünkü ne Hz. Peygamber (s.a.s.) bu biçimde bir namaz kılmış, ne de ashap ve tabiin bu isim ile bir namaz kılmışlardır. Bunun yanında bu geceleri vesile ederek kaza ve beyhude namaz kılmak, Kur’an okuyarak üzerinde düşünmek, tezekkür ve tefekkür etmek yararlı olur, (tdv Isam İlmihal, 1/322)
el-Mebrûk eş-Şeybânî el- Mansûrî, ise “Islâm Hukukçuları içindeki tartışmanın ana noktasını Regaip namazı olduğunu belirtmiştir. Bu ve gibisi uygulamaların, bayramlardaki kutlamaların bilhassa paganizm olarak isimlendirilen Cahiliyye ve Mecusîlikte olduğu üzere Islâm’a öteki inançlardan geçtiğini açıklamıştır. Kelam konusu makalede Regaip namazının tarihi çerçevesinin tahlili yapılarak, onun sosyo-ekonomik, kültürel ve ruhsal motivasyonları üzerinde durulduğu belirtilmektedir. (el-Mebruk el-Mansûrî, Ibla 12, s. 29-66)