- Katılım
- 15 Nis 2021
- Mesajlar
- 2,706
- Puanları
- 0
Çocuğunuz okulda en ön sırada oturmaktan kurtulamıyorsa uzunluk kısalığı sorunu olabilir! Çocuğunuzun okulda daima ön sıraya abone olmuşsa uzunluğunun gelişmenini takip etmekte fayda var. Aileden gelen genetik faktörler kadar hormonal sorunlar niçini ile de çocuğun uzunluğu istenilen düzeye ulaşamayabilir. Erken yaşlarda yalnızca fizikî sorun olarak kalmayıp, ileride uzunluk kısalığı sebebiyle ruhsal meselelerde yaşabiliri. Avrasya Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ersin Sarı, çocuklarda uzunluk kısalığının sebeplerini anlatıyor.
Büyüme, anne karnında başlıyor
bir müddetç olan büyüme, anne karnındayken birinci adımlarını atmaya başlıyor. Olağan bir gelişim sürecinde; sağlıklı beslenme, diyabet, tansiyon üzere hastalıkların denetim altına alınması, sigaraya maruz kalmama, hormonların istikrarı üzere etkenler çok tesirli oluyor. Bilhassa de birinci 1 yıl hayli süratli bir büyüme evresi geçiren çocuklar, 25 santimetreye kadar uzunluk atabiliyor. daha sonraki yılda gelişmenini sürdüren çocuğun öbür bir süratli büyüme evresi ise ergenlik devrine denk geliyor.
Sağlıklı büyüme için sağlıklı bir beslenme kuraldır
Büyüme farklı etkenlerin tesirli olduğu karmaşık bir yapıdır. Lakin sağlıklı gelişmenin en kıymetli kuralı, istikrarlı ve sağlıklı beslenmekten geçiyor. Bunun yanı sıra büyüme hormonları ve psikososyal ortamlarının olumlu olması pek kıymetlidir. Bilhassa de büyüme hormonunun salgılanmaması ya da az salgılanması durumunda öteki hormonlar da etkilenerek büyüme yavaşlar. Bu noktada ebeveynlerin çocuklarındaki gelişimi gözlemlemesi ve olağan olmayan durumlarda doktora başvurması değerlidir.
Genetik faktörler belirleyici oluyor
Çocukların uzunluğunu belirleyen ögelerin 80’i genetik kodlarla alakalıdır. Fakat sanıldığı kadar sıradan bir yapı yoktur. İnsan uzunluğunu ortaya çıkaran 700’e yakın genetik varyant kelam konusudur. Genel olarak şöyleki bir hesaplama yapılabilir. Kızlar için; anne ve babanın uzunluğu toplanır, on üç çıkarılır ve daha sonra ikiye bölünür. Çıkan sonuç kız çocuğunun ortalama uzunluğunu verir. Erkekler içinse; anne ve babanın toplamına 13 eklenir ve ikiye bölünür. Bu sayı ise erkek çocuğunun muhtemel uzunluğunu ortaya çıkarır.
Tüm bunların yanı sıra;
Günümüzde internet ve uygulamaların kullanılması ile adeta hastalık düzeyine ulaşan beğenilme dileği uzunluk açısından kısa olan çocuklarda ileride ruhsal sıkıntılara yol açabilir. Lakin aileden gelen genlerin tesiri ile de aşikâr bir ortalamayı aşamayacak bu çocukların bunu bir takıntı haline getirmemesi ve eksiklik olarak da görmemesi için dayanak de sağlanmalıdır.
Sağlıklı bir çocuğun uzunluk eğrisi…
Olağan büyüme uzunluk, beden yükü ve baş etrafındaki artışın yaş, cinsiyet ve genetik faktörlerle uyumlu olmalıdır. Bu noktada çocuğun uzunluk uzunluğunun değerlendirilmesinde kullanılan ölçü, o andaki boyun hangi büyüme eğrisi diliminde olduğu ve büyüme suratıdır. Şayet bir çocuğun uzunluğu, eğri üzerinde 3 ve 97. persantil çizgileri içinde yer alıyorsa olağan kabul edilir.
Ne vakit büyüme geriliğinden şüphelenilmelidir?
Büyüme, anne karnında başlıyor
bir müddetç olan büyüme, anne karnındayken birinci adımlarını atmaya başlıyor. Olağan bir gelişim sürecinde; sağlıklı beslenme, diyabet, tansiyon üzere hastalıkların denetim altına alınması, sigaraya maruz kalmama, hormonların istikrarı üzere etkenler çok tesirli oluyor. Bilhassa de birinci 1 yıl hayli süratli bir büyüme evresi geçiren çocuklar, 25 santimetreye kadar uzunluk atabiliyor. daha sonraki yılda gelişmenini sürdüren çocuğun öbür bir süratli büyüme evresi ise ergenlik devrine denk geliyor.
Sağlıklı büyüme için sağlıklı bir beslenme kuraldır
Büyüme farklı etkenlerin tesirli olduğu karmaşık bir yapıdır. Lakin sağlıklı gelişmenin en kıymetli kuralı, istikrarlı ve sağlıklı beslenmekten geçiyor. Bunun yanı sıra büyüme hormonları ve psikososyal ortamlarının olumlu olması pek kıymetlidir. Bilhassa de büyüme hormonunun salgılanmaması ya da az salgılanması durumunda öteki hormonlar da etkilenerek büyüme yavaşlar. Bu noktada ebeveynlerin çocuklarındaki gelişimi gözlemlemesi ve olağan olmayan durumlarda doktora başvurması değerlidir.
Genetik faktörler belirleyici oluyor
Çocukların uzunluğunu belirleyen ögelerin 80’i genetik kodlarla alakalıdır. Fakat sanıldığı kadar sıradan bir yapı yoktur. İnsan uzunluğunu ortaya çıkaran 700’e yakın genetik varyant kelam konusudur. Genel olarak şöyleki bir hesaplama yapılabilir. Kızlar için; anne ve babanın uzunluğu toplanır, on üç çıkarılır ve daha sonra ikiye bölünür. Çıkan sonuç kız çocuğunun ortalama uzunluğunu verir. Erkekler içinse; anne ve babanın toplamına 13 eklenir ve ikiye bölünür. Bu sayı ise erkek çocuğunun muhtemel uzunluğunu ortaya çıkarır.
Tüm bunların yanı sıra;
- Kronik hastalıklar ve bu sebeple kullanılan ilaçlar,
- Cushing Sendromu,
- Hipotriodi,
- Bağırsak emilim kusurları,
- Böbrek hastalıkları,
- Turner Sendromu üzere kromozomal hastalıklar da uzunluk uzamasına mahzur olabilir.
Günümüzde internet ve uygulamaların kullanılması ile adeta hastalık düzeyine ulaşan beğenilme dileği uzunluk açısından kısa olan çocuklarda ileride ruhsal sıkıntılara yol açabilir. Lakin aileden gelen genlerin tesiri ile de aşikâr bir ortalamayı aşamayacak bu çocukların bunu bir takıntı haline getirmemesi ve eksiklik olarak da görmemesi için dayanak de sağlanmalıdır.
Sağlıklı bir çocuğun uzunluk eğrisi…
Olağan büyüme uzunluk, beden yükü ve baş etrafındaki artışın yaş, cinsiyet ve genetik faktörlerle uyumlu olmalıdır. Bu noktada çocuğun uzunluk uzunluğunun değerlendirilmesinde kullanılan ölçü, o andaki boyun hangi büyüme eğrisi diliminde olduğu ve büyüme suratıdır. Şayet bir çocuğun uzunluğu, eğri üzerinde 3 ve 97. persantil çizgileri içinde yer alıyorsa olağan kabul edilir.
Ne vakit büyüme geriliğinden şüphelenilmelidir?
- Şayet çocuğunuz akranlarına bakılırsa kısaysa,
- Yılda en az 5 santimetre uzamıyorsa,
- Okulda sınıfın en küçüğüyse,
- yıllar geçmesine karşın kıyafetleri küçülmüyorsa,
- Ayak numiçinde bir değişiklik olmuyorsa kesinlikle uzman bir tabip ile görüşülmelidir.