‘Covid-19 böbrek hastalığı riskini artırabilir’

[acemşalı]

‘Covid-19 böbrek hastalığı riskini artırabilir’ İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Yakup Ekmekçi, kronik böbrek rahatsızlığının böbreklerin kalıcı ve ilerleyici yetmezliği ve işlev bozukluğu manasına geldiğini söylemiş oldu. Kronik böbrek rahatsızlığının bir halk sıhhati sorunu olduğunu söz eden Prof. Dr. Ekmekçi, “Artan diyabet, hipertansiyon sıklığı kronik böbrek hastalığı riskini de artırıyor. Bu hastaların bir kısmı maalesef kalıcı diyaliz hastası olarak hayatlarına devam ediyorlar. Biz kronik böbrek hastalığını sıklığı niçiniyle artık bir halk sıhhati sorunu olarak kabul ediyoruz. Çok sayıda hastada görülüyor. Bu hastaların bilhassa ilerleyen periyotta son evre böbrek yetmezliğinde önlerinde iki tedavi seçeneği oluyor. Ya diyaliz hastası olarak hayatlarına devam etmeleri gerekiyor ya da uygun bir vericileri var ise böbrek nakli ile tedavisi mümkün oluyor” diye konuştu.

‘SIKINTILI BİR TABLOYLA KARŞIMIZA ÇIKABİLİYOR’

Covid-19 enfeksiyonunun öbür bütün enfeksiyonlar üzere böbrekleri etkilediğini kaydeden Prof. Dr. Ekmekçi, “Ancak ne oranda ve hangi seviyede etkileyeceğini önce kestirim edebilmemiz mümkün değil. Covid-19 hastalığı ile ilgili bizim en büyük sorunumuz hangi hastada nasıl seyredeceğini tam olarak ön goremiyor olmamız. Birtakım eşlik eden kronik hastalıkları olan, bağışıklık sistemi zayıflamış hastalarda yahut ileri yaşlarda daha sorunlu bir tabloyla karşımıza çıkabildiğini biliyoruz. Fakat kimi vakit genç hastalarda da hiç önnazaranmediğimiz olumsuz bir tabloyla karşılaşabiliyoruz. ötürüsıyla ileri basamak sorunlarda örneğin ağır bakıma yatan hastalarda böbrek sorunu ile müsabaka sıklığımız artıyor. Hangi niçinle olursa olsun bir hastanın ağır bakıma yatması demek böbrek hastalığı ile müsabaka riskinin de artması demektir. Hastanın kendi sorunu haricinde bu süreç içerisinde diğer sorunlarda ortaya çıkabiliyor. Ekstra ilaçlar kullanmamız, tıbbi teşebbüsler yapmamız gerekiyor. Bunların kendisi de böbrekler için risk oluşturuyor” dedi.

“HASTANE KORKUSU niçinİYLE TAKİPLERE GELMEDİLER”

Prof. Dr. Ekmekçi, kronik böbrek hastalığının doktor takibi gerektiren bir rahatsızlık olduğunu söyleyerek, “Düzenli ve belli aralıklarla bizim bu hastaları takip etmemiz, tedavisi ile ilgili birtakım düzenlemeler yapmamız gerekiyor. Lakin bilhassa salgın periyodunda hastane korkusu niçiniyle hastalarımızın kıymetli bir kısmının ne yazık ki takiplere gelmediğini görüyoruz ve bu hastaların bir kısmı da bize böbrek sorunlarının pek ileri bir kademesinde başvurabiliyor. Bu da işin diğer bir üzücü istikameti. Yalnızca kronik böbrek hastalığı değil, kronik rahatsızlığı olan ve doktor takibinde olması gereken hastalara şunu söylemek istiyorum; ‘kronik rahatsızlığınız niçiniyle hastaneye gelmekten çekinmeyin, doktorunuzun size önerdiği belli takip aralıkları ile kesinlikle denetime gidin’” diye konuştu.

‘AŞILARIN BÖBREK AÇISINDAN BİR RİSKİ YOK’

Aşıların genel manada hiç bir riskinin olmadığını, temel sorunun Covid-19 hastalığının kendisi olduğunu söz eden Ekmekçi, “Maske, uzaklık ve hijyen haricinde elimizdeki tek silah aşıdır. Milyarlarca doz aşı uygulandı. Önemli manada bir yan etkisinin olmadığı epeyce net olarak ortaya konuldu. Bu bir bilimsel tespit. Böbrek özelinde konuşmak gerekirse, Covid-19 aşılarının böbrek açısından bir riski yok. ötürüsıyla ister böbrek hastası olsun ister olmasın her kişi ve hastanın itimatla aşısını yaptırması gerekiyor. Ayrıyeten böbrek nakil hastalarımız var. Böbrek nakil hastalarında Covid-19 enfeksiyonu ağır seyredebiliyor. Tıpkı risk kronik böbrek hastaları için de geçerli. Bu hastaların bu tıp olumsuz bir tablo ile karşılaşmamaları için önerilen vakitte hiç çekinmeden aşılarını korkmadan yaptırmaları gerekiyor” dedi.

‘COVİD-19 İLE BÖBREK HASTALIKLARI ORTASINDA ÇİFT İSTİKAMETLİ BİR MÜNASEBET VAR’

Covid-19 enfeksiyonu ortaya çıktıktan daha sonra iki yıl öncesine kadar bilinen bir hastalık olmadığını anımsatan Prof. Dr. Ekmekçi, şunları söylemiş oldu:

“Biz sıhhat çalışanları bu hastalığı da bu süreç içerisinde öğrendik. Covid-19’un böbrek ve başka organlar üzerine olan olumsuz tesirleri ile ilgili fazlaca sayıda çalışma yapılıyor. Covid-19’un böbrek sıhhati için de bir risk oluşturabileceğini ve bizi kimi vakit hiç istemediğimiz noktaya böbrek yetmezliği tablosuna götürebileceğini bilhassa de ağır bakıma yatmış hastalarda bilmemiz de yarar var. Bu niçinle bilhassa Covid-19’u geçirmiş rastgele sorunu olmayan bir kişinin de belli aralıkla tabip tavsiyesiyle takip edilmesinde yarar var. Açıkçası Covid-19 ile böbrek hastalıkları içinde çift taraflı bir bağlantı var. Covid-19 enfeksiyonu böbrek hastalığı riskini artırabilir. Böbrek hastalığı olanlar bilhassa kronik böbrek hastaları ve böbrek nakil hastalarında Covid-19’un şiddeti artabilir. Bilhassa böbrek yetmezliğiniz daha ileri evredeyse, diyalize giriyorsanız yahut böbrek nakli hastasıysanız Covid-19’un seyri maalesef makus olabiliyor. Bu hastalar kronik hastalıkları olduğu için Covid-19 enfeksiyonu açısından riskli hasta kümesini oluşturuyor. Bunlarda toplumdaki öbür bireylere bakılırsa Covid-19 hastalığı daha şiddetli seyredebiliyor. Maalesef hastaların bir kısmını da ağır bakımda takip etmemiz gerekebiliyor. Bu hastaların bir kısmını da maalesef kaybediyoruz. Böbrek hastalığınız var ise mesela kronik böbrek hastalığınız var ise Covid-19 enfeksiyonu geçirdiğiniz vakit bunun Covid-19 enfeksiyonu niçiniyle daha ileri bir etaba gitmesi ya da olumsuz bir noktaya gelmesi mümkün. Bu niçinle böbrek hastalığınız var ve Covid-19 enfeksiyonu geçirdiniz, bu rahatsızlık düzelse bile belli aralıklarla kesinlikle doktorunuz size denetim çizelgesi verecektir. Denetim müddetlerini aksatmadan bir daha de tabip takibinde bulunmaya ihtimam göstermek gerekiyor.”