Cüneyt Tanman’dan Türk futbolu için acı reçete: Politize olmuşlar O Galatasaray ile özdeşleşmiş bir isim. 19 yıl formasını giydi. 1986-87 döneminde 14 daha sonra sarı kırmızılılar şampiyon olurken kadro kaptanıydı. Galatasaray Şampiyon Kulüpler Kupası’nda yarı finale yükselirken takımın değişmez ismiydi. Futbolu bıraktıktan daha sonra Hem Galatasaray hem Türkiye Futbol Federasyonu idaresinde bakılırsavlerde bulundu. Sarı kırmızılı grubun unutulmaz isimlerinden Cüneyt Tanman, sorularımıza ‘maskesiz’ karşılıklar verdi.
-Çocukluk senelerınızda futbol kadar yüzmeye merakınız vardı sanırım.
Evet…Futboldan evvel bu biçimdeki ismiyle Yeşilyurt Deniz Kulübü’nde yüzüyordum. Basketbol ve voleybol oynuyordum. Yani futboldan öteki diğer spor branşlarına da ilgi duyuyordum.
– Futbolculuk tarafınızı kim keşfetti pekala?
O devir Galatasaray futbol kadrosu, Yeşilköy’deki Çınar Oteli’nde kamp yapardı. Biz de otelin yakınındaki alanda top oynardık. O sıralarda Galatasaray yöneticisi Turgan Ece’nin oğlu Ahmet abi beni beğenmiş. sonrasındasında babasına söyleyip Galatasaray genç kadrosuna beni istediler. Lisansım Yeşilyurt’ta olduğu için birkaç aylığına bir amatör kulübe gittim. Akabinde Galatasaray genç ekibinde oynamaya başladım.
– Galatasaray’a birinci geldiğinizde hangi durumda oynuyordunuz?
Orta saha olarak başladım. Genç kadro müddetince orta saha oynadım. Derwall devrinde Mustafa Denizli vasıtasıyla stoper oynamaya başladım. kimi vakit sol bek ve santrafor da oynadım. Lakin stopere geçtikten daha sonra performansım arttı.
“BİZİM NESİL KALICIYDI”
-17 sene Galatasaray’da forma giydiniz. Yalnızca 1 dönem Giresunspor’da kiralık oynadınız. Bu istikrarlı performansı neye borçlusunuz?
Genç ekibi da sayarsak 19 sene… O periyotlar epey farklıydı tabi. Bir kulüpte uzun müddet oynamanın bir değeri vardı. Altyapıdan yetişmek epeyce kıymetliydi. Son senelerda bu kayboldu. Daima yabancı oyuncular ön plana çıktı. Daima değişen takımlar var şu anda. Yerli oyuncular, gereğince bakılırsav alamamaları niçiniyle bir grupta uzun mühlet oynama bahtları azaldı. Muslera’yı bir kenara koyarsak yabancılar da artık uzun müddet birebir kadroda kalamıyor.
-Sizin devrinizde de kulüp değiştiren yerli oyuncular vardı.
Vardı lakin büyük kulüplere mâl olmuş isimler kulüp değiştirdiği vakit; hele birbirlerine gittiği vakit olay oluyordu.
-İlyas Tüfekçi, Tanju Çolak, Hasan Vezir ve Semih Yuvakuran üzere…
Evet, o tarihlerde kulüp değiştirmek bize ayıp geliyordu. Güya kulübe ihanet ediyoruz üzere bir his vardı. Onun için aklıma bile gelmedi. daha sonra Galatasaray kulübünün Türk futbolundaki yeri öbür. Artık o denli bir kulüpte oynarken ve genç ekipten çıkıp kaptanlığa yürüyen biri olarak öteki bir gruba gitmek aklımın ucundan geçmedi açıkçası. Tahminen Avrupa olabilirdi. Ancak o devirde menajerlik sistemi ve Avrupa’da tanınırlık açısından düşünceler vardı. O yüzden o denli bir şey olmadı.
-14 yıl ortadan daha sonra gelen şampiyonluk sevincinde siz de vardınız. O şampiyonluk nasıl geldi?
Kaptandım! Bir sene evvel ligi namağlup bitirdiğimiz biçimde averajla şampiyonluğu kaçırmıştık. Derwall, geldikten daha sonra iki kış ortasındaydık biz. Mustafa Denizli de vardı. Kadroda düzgün transferler de oldu. Avrupa’da başarılı olmaya ve Ulusal Kadro’ya da biroldukca oyuncu vermeye başlamıştık. Yani biroldukça gösterge güzeldi. O sene şampiyonluğu yakaladık. Gerisinden tekrar şampiyonluk yaşadık. Sahiden o 14 yıl tatsız geçti. Ben o geçen başarısız periyotta fazlaca gençtim ve olumsuz tarafta etkilendim. Lakin şampiyonluktan daha sonra diğer sayfa açıldı.
“DERWALL, BİRİNCİ vakit içindeR BOCALADI”
-Galatasaray’ın elde ettiği o tarihi şampiyonluğunda Jupp Derwall grubun başındaydı. Derwall’in öbür hocalardan farkı neydi.
Çok meslekli bir hocaydı. Onun ismi hem Galatasaray topluluğunu tıpkı vakitte öbür kadroları etkiledi. Karizmatik bir teknik adamdı. O manada epeyce büyük katkısı oldu. Galatasaray’ın dünya çapında tanınmasında kıymetli rol oynadı. O geldiği için yeterli oyuncular alındı. Ancak birinci vakit içinder o da bocaladı. Alman Ulusal Grubu’ndan gelip Türkiye’ye adapte olmak kolay değil natürel. Hatta Derwall, birinci vakit içinderında taraftarın yansısını çekmiş idmanlarda protesto edilmişti. Bunlar hatırladığım değerli hadiselerdi.
-Derwall’in disiplin tarafı mı yoksa taktik tarafı mü ağır basıyordu?
Birinci geldiği periyot ben dahil kimi futbolcularla sorunları oldu. Lakin ahenk mühletini atlattıktan daha sonra herkes birbirini tanıdı. Muvaffakiyete giden yol açıldı. Ben epey antrenörlerle çalıştım. Derwall’in dayanılmaz bir teknik dehası yoktu. Pek fazla yenilikler getirmedi. Mustafa Denizli’nin ona fazlaca katkısı oldu. bir arada uygun ikili oldular. Kadroda kalite vardı. Alanlar toparlandı. Florya’da toprak alandan çim alana dönüldü. Yani her manada kalitemiz arttı. Bu da bize şampiyonluğu getirdi.
-Galatasaray’ın Avrupa’daki yarı final zaferinden daha sonra ‘Mustafa Denizli, Derwall’in mirasını yedi’ formunda yorumlar yapılıyordu. Siz ise o günleri farklı açıdan değerlendirdiniz.
Mustafa Denizli’nin şöyleki katkısı oldu; Derwall’in başlangıçta daha bir Alman katılığı vardı. Her şeye sert bakıyordu. Mustafa Denizli, ona Türk futbolcularına nasıl davranılması gerektiğini anlattı. Derwall’in ahenk sürecinde Türk futbolunu güzel bilen Mustafa Denizli’nin rolü kıymetliydi. Birden fazla vakit yabancı hocalar yardımcılarını dinlemez. Başlangıçta Derwall de öyleydi. Ancak sonuçlar makûs olunca Mustafa Denizli ile bir arada hareket etmeye başladı. Yani Mustafa Denizli, Derwall’in mirasını yedi demek gerçek değil. Fakat Derwall üzere bir markayla antrenörlüğe başlamak Mustafa Denizli’ye epey büyük katkı sağladı. O manada mirasına da sahip çıktı.
Avrupa Şampiyonlar Kulüpler Kupası’nda yarı finale çıkma başarısı gösteren grubun kaptanıydınız. O günleri özetlemek gerekirse anlatır mısınız?
Derwall ve Mustafa Denizli ile birlikte biz de farklı düşünmeye başlamıştık. Yurt dışıyla daha fazlaca temasta bulunuyorduk. Dönem başı kamplarını Avrupa’da yaparak oradaki kadrolarla hazırlık maçları oynadık. Türk futbolcusu olarak Avrupa gruplarını yenebileceğimize dair inanç ve itimat geldi. Hatırlarsanız o tarihlerde Ali Sami Yen’e gelen her grubu baskı altına alırdık. PSV Eindhoven, Neuchatel, Rapid maçı…Bunların hepsi tesirli olduğumuz maçlardı. Sonuçta yarı final geldi.
“ALT YAPI UNUTULDU, TÜRK FUTBOLU BİTTİ”
-Galatasaray, UEFA ve Muhteşem Kupa’yı kazandıktan daha sonra Avrupa’da kendisinden beklenen muvaffakiyete ulaşamıyor. Bunun niçini sizce nedir?
Bunun tek bir niçini yok. Bütün ülkenin genel atmosferiyle bağlı bir şey. Bizim devirde bu biçimde 14 yabancı yoktu. Alt yapılarda imkansızlıklara karşın oradan çıkarılacak oyuncuların ehemmiyeti vardı. Artık artık har vurup harman savurma periyodu kelam konusu. Taraftar mutsuz. Daima yıldız istiyor. Bu niçinle daima takımlar değişiyor. Bu da takım istikrarsızlığına yol açıyor. Türk futbolunun güzel yönetilmediği bir gerçek. Bütün kulüpler mali manada bataklığa sürüklendi. Bizim periyotta Muhteşem Lig’de oynayan kulüpler şu anda piyasada yoklar. özetlemek gerekirsesı Avrupa’daki başarısızlığı makus idareye bağlıyorum.
-Bu sorun nasıl çözülür?
Türkiye genel manada düzelirse futbol da düzelir. Zira gerek federasyon gerek kulüpler popülist hareketlerle yönetiliyorlar. Türk futbolunu yönetenler biraz politize olmuş durumdalar. İşi bilenlerin yönettiği bir futbol yok. örneğin basketbol ve voleybolda daha başarılı sonuçlar alıyoruz. Orada insanların belli bir programı uygulama talihine sahip. Lakin futbolda o rotayı maalesef tutturamadık.
“HERKES GÜNÜ KURTARMAYA BAKIYOR”
-Futbolun başında futboldan gelen bir lideri ne vakit goreceğiz?
Ben Galatasaray’da da Türkiye Futbol Federasyonu’nunda da idarelere girdim. Örneğin federasyonda seçim falan deniyor lakin o denli değil. Atanmışlar geliyor. İşaret edilmeden gelmeleri sıkıntı. Kulüplerde de idareler günü kurtarmaya çalışıyorlar. Daima borç alıp transfer yaparak olayı götürmeye çalışıyorlar. 3-5 yıllık uzun vadeli planlar yapıp, kulübünü yönetenleri epey az gördük.
“VİTRİN SÜSÜ OLACAK ADAM DEĞİLİM”
-En son 2017 yılında Galatasaray’da Sportif Yönetici olarak nazaranv yapmıştınız. O devir neden istifa etmiştiniz.
Futbolu bıraktıktan daha sonra idarenin ortasında olduğunuz vakit isminiz sportif yönetici de olsa rastgele bir fonksiyonuz olmuyor. Yalnızca manzara olarak sporun ortasından gelen insanları oraya koyuyorlar. Kararları bir daha en üst kademe alıyor. Lider ne derse, kimlerle ortası uygunsa; kimi birtakım aile de işin içine giriyor. Bizim Galatasaray’da Dursun Özbek ile yaşadığımız olay oydu. Başlangıçta, seçimlerde vitrine koyuyorlar. Seçim bittikten daha sonra kendi başlarına nazaran yönetmek istiyorlar. En son Dursun Özbek ile idareye girdim ve artık bu işin olmayacağını epeyce net olarak gördüm. Zira ben liderlik vasfı olan bir beşerim. senelerca kaptanlık yaptım. Bir işe yaramadığımı hissettiğim vakit mutsuz oluyorum. Ortalıkta bir işe yarıyormuş üzere dolaşmanın da bir manası olmuyor. O denli bir konum olduğu için bu işi yapmamaya karar verdim ve noktayı koydum. Medyada da yokum. hiç bir tarafla ilgilenmiyorum şu anda.
-Galatasaray’da Kerem Aktürkoğlu ile Marcao içinde yaşanan hengameyi ve nihayetindeki barışma hadisesini nasıl yorumluyorsunuz? Siz sportif yönetici olsaydınız hangi sonucu alırdınız?
Ekiplerde bu usul istenmeyen olaylar oluyor. Lakin bu epeyce bariz oldu. Olay sahanın ortasında cereyan etti. Geçmişte soyunma odalarında yahut antrenmanlarda tartışmaların yaşandığı periyotlar olmuştur. Lakin bu Galatasaray’da yaşanmaması gereken bir olaydı. Bilhassa Marcao’nun o hareketi yapması affedilecek bir şey değildi. Ben olsaydım demenin bir manası yok. Zira oradaki kaideleri bilmiyorum. Kerem de Marcao da Galatasaray’a lazım oyuncular. Transferleri var, mukaveleleri var. Onların hepsini bir ortaya getirdiğiniz vakit buradan karar verme bahtınız yok. Yönetici pozisyonundayken farklı bir tablo ile karşılaşıyorsunuz.
-Disiplini ve sert mizacı ile tanınan Fatih Terim’e karşın her iki futbolcunun saha ortasında hengame etmesi değişik değil mi?
Valla bir şey söyleyeyim…Fatih Terim disiplini ile anılıyor da; (Gülerek) en epeyce alandan atılan teknik adam da Fatih Terim biliyorsun. Demek ki yönetenlerin yanlış yaptığı bir iklim var. Bir seferinde 9 maç ceza aldı. bir daha 7 maç ceza aldığı periyotlar var Fatih Terim’in…Onun için Marcao, niçin disiplinli bir hocanın devrinde bunu yaptı demek epeyce kıymetli değil. O oyuncunun karakteri ve yapısıyla alakalı bir durum. Düzgün profesyonel olamamakla ilgili. Bu af konusu spor kamuoyunun beklentisine uymadı. Zira her insanın gözü önünde epey aleni bir olay yaşandı.
-A Ulusal Grup’tan bahsedelim. 6-1’lik Hollanda mağlubiyetinden daha sonra Şenol Güneş ile yollar ayrıldı. Sizce yerinde bir karar mı?
6-1 natürel ki epey makus bir skor. Bu maçtan evvel de tatsızlık vardı. Euro 2020’de yaşanan başarısızlık üzere…Yani görünen köy kılavuz istemiyor. 6-1 bunun finali oldu. Futbol sonuç oyunu. Başarınız aldığınız sonuçlarla orantılı. Şenol Güneş, 2002 Dünya Kupası’nda başarılı olmuştu. Ancak bu ulusal ekiple başarılı olamadı. O bakımdan bir şeyler aksi gitmeye başladı. Futbol dünyası da Şenol Güneş’e reaksiyon gösterince kimi şeyler ister istemez kopma etabına geliyor. Şenol Güneş için kaçınılmaz bir son oldu. 6-1’lik yenilgi nitekim bir teknik yöneticisi götürebilecek bir skordur. Uzun yıllar bu biçimde bir mağlubiyet yaşanmamıştı. Üzücü doğal. Şenol Güneş değerli bir kıymetti. Ulusal ekipte daha başarılı olmasını isterdim.
“MİLLİ HOCALAR O KADAR PARA ALMAMALI”
-Şenol Güneş’in yanı sıra ondan evvel ulusal kadrolarda nazaranv yapan teknik erkeklerin maaşları tartışma konusu oluyor. Bu konuşulan maaşlar sizce de yüksek mi?
Ulusal kadroda maaşları ben de fazla buluyorum. Benim dönemimde de devasa yükseklikte sayılar vardı. örneğin alt yapının başında Ersun Yanal vardı. Hiddink vardı. Çok kıymetli sayılar alıyorlardı ve ayrılırken de önemli tazminatlar ödendi. O bakımdan ben ulusal gruplarda bilhassa Türk ise bu sayıların fazla olduğunu düşünüyorum. Ulusal ekiplerde bakılırsav yapmak farklı bir şey. Evet kulüplerde alabilirsin. Örneğin 2-3 milyon alan yabancı hoca var ise yerlinin de kulüplerdeki piyasası o sayıdır. Lakin ulusal gruba gelen teknik adam olağan bir kulüpte alacağının en çok yarısını almalıdır diye düşünüyorum.
-Şenol Güneş’in yerine düşünülen adaylar içinde Löw’ün yanı sıra İstek Çalımbay, Okan Buruk, Aykut Kocaman, Fatih Terim ve Mustafa Denizli üzere isimler geçiyor. A Ulusal Ekip hocalığı için gönlünüzden geçen bir isim var mı?
Ben bir daha yerliden yanayım. Fatih Terim ve Mustafa Denizli’yi bir tarafa koyuyorum. Onlar gereğince Türk futboluna emek verdiler. Artık gençlerin gelmesinde yarar var. Genç derken natürel ki aşikâr bir deneyime sahip olan isimlerden bahsediyorum. Ulusal grup farklı bir yer. Kulüp kadrosu üzere değil. İnsanların hürmet göstereceği, seçilen oyunculara kelamını dinletecek, kaygısını anlatacak, onları inandıracak bir teknik yöneticiye emanet etmek lazım.
“SADECE GURBETÇİLERLE BU İŞ YÜRÜMEZ”
-Yani bir isim veremiyorsunuz?
Hayır… Orada düzgün çalıştırmaktan fazla yeterli seçici ve yönetici olmak değerli. Ulusal grup, daima birlikte olduğunuz bir ortam değil. Yerli oyuncu yerine daima lejyonerlerle gidiyoruz. Almanya ve Hollanda üzere Avrupa’nın yetiştirdiği oyuncularla gitmeye çalışıyoruz. Biz evvel alt yapıları yeterli yönetip oradan oyuncu çıkışını teşvik etmeliyiz. örneğin bizim Hollanda üzere oyun karakterimiz yok. Tesadüfe dayalı bir sistemimiz var. Hem oyuncu seçiminde hem alandaki uygulamada yerleşmiş bir planımızın olmadığını görüyoruz.
“YARDIMCI ANTRENÖRLERİ FEDERASYON BELİRLİYOR”
-Bir de ulusal gruplarda yardımcı hocalarında kâfi seviyede olmadığına dair görüşler var.
Teknik yöneticiler bile birden fazla vakit kendi yardımcılarını seçemiyor ki! Kimi yardımcı antrenörlerle çalışması dayatılıyor. Kaideler da koşulabiliyor. Doğal ki teknik adamlar anlaşabileceği yardımcılarla çalışmak ister. Dediğim üzere 7-8 kişilik takımı var ise hepsini kendisi seçmeyebiliyor. Federasyonun istediği yardımcılarla çalıştığı devirler olmuştur.
-Siz TFF Lideri olsanız birinci icraatınız ne olurdu?
Valla hiç niyetim yok TFF Başkanlığı’na falan…aslına bakarsan o biçim niyetim olsaydı oralara oynardım da. Hele şu anda hiç o denli bir niyetim yok.
-Galatasaray başkanlığı ortasında mi bir fikriniz yok?
Hayır, yok…Ben futbolla ilgilenmeme konusunda bir karar aldım. Bunun da ardındayım. Maçları bile izlemiyorum. Birinci kez bu sene Galatasaray’ın 90 dakikalık maçlarını seyretmeye başladım. Geçen sene hiç izlemedim. Hele Galatasaray’ı 11 yabancı ile alanda görür görmez maçlarını izlemeyi bırakmıştım.
“MİLLİ KADRO’YU EN ÇOK SERGEN YALÇIN HAK EDİYOR”
-Yeni nesilden beğendiğiniz teknik adam var mı? örneğin Sergen Yalçın çıktı ve geçen dönem Beşiktaş’ı şampiyon yaptı.
Sergen’i fazlaca başarılı buldum. Kalitesi bir tarafa futbolculuk periyodunda biroldukça yanılgılar yapmış bir oyuncudur. Lakin teknik yöneticilik çizgisini beğeniyorum. Çok düzgün gidiyor. Futbolu epeyce yeterli bildiği bir gerçek. Oyuncu seçimlerinde katkısı vardır diye düşünüyorum. Yalnızca yöneticilerin aldığı oyuncularla yürümüyor. Kendi istediği oyuncuları da seçebilme bahtı var bildiğim kadarıyla. Hani Beşiktaş’ta olmasa Ulusal Kadro’yu niçin yönetmesin? Sergen bu başarısıyla tam ulusal grupluk hoca olur.
“TERİM’E DEĞİL DENİZLİ’YE BENZETİYORUM”
-Beşiktaş, Sergen Yalçın ile kendi Fatih Terim’ini buldu diyenler var. Sizin yorumunuz nedir?
İkisinin yapıları farklı. Sergen’i daha epeyce Mustafa Denizli’ye benzetiyorum. Üslup olarak. Yani disiplin anlayışları, oyuncularla ve taraftarla bağlantıları prestijiyle biraz daha Mustafa Denizli’ye benziyor. Fatih Terim, epeyce daha farklı bir teknik adam. Hepsi de başarılı natürel.
-Şimdi bir daha geçmişe dönelim. Futbolculuk mesleğinizde unutamadığınız maç yahut gol var mı?
Neuchatel maçı…Maç öncesi ve daha sonrası sıradan ses getiren bir karşılaşmaydı. Birebir biçimde Monaco maçını unutmak mümkün değil…Steau Bükreş’e İzmir’de attığım gol ise manalıydı benim için. Gerçi eleyemedik onları. daha sonra Rapid Wien’e attım. Bir de Ankara’da Şekerspor ile hazırlık maçı oynuyorduk. Uzun aralıktan bir gol attım. 40 metre civarından…O gol beni A Ulusal Grup’ya götürdü. Metin Türel devrinde birinci kere A ulusal oldum. A Ulusal Grup’taki mesleğim o golle başladı.
“BEŞİKTAŞ’I KENDİMİZE DAHA YAKIN HİSSEDERDİK”
-Fenerbahçe ve Beşiktaş derbilerinden hangisi sizde daha fazla baskı oluştururdu?
Fenerbahçe derbisi alışılmış… O derbinin kıymeti başkaydı. Hala öyledir. Beşiktaş’la bile yarışsak; örneğin benim şampiyonluk yaşadığım yıllarde daima Beşiktaş ile yarıştık. Fakat Fenerbahçe derbileri daha fazlaca ses getirirdi.
-Bunun niçini nedir?
İki topluluk içinde rekabet daha fazlaydı. Beşiktaş’ı kulüp olarak kendimize daha yakın hissederdik. Yani orada oyuncuların yapısı; Metinler, Aliler, Feyyazlar falan daima daha farklı gelmiştir bize. Fenerbahçe ile daima itişme kakışma olmuştur. Veteran maçlarında bile hır çıkmadan olmazdı.
“EN ÇOK RIDVAN’DAN ÇEKİNİRDİM”
-Zorlandığınız rakip oyuncular kimlerdi?
Rıdvan (Dilmen) vardı. (Gülerek). Çok tehlikeli oyuncuydu. Çok çabuk, ani dönebilen, hızlanan ve beraberinde fazlaca uyanıktı. Saha ortasında oyun zekası yüksekti. Onu tabi oynatan oyuncular da vardı. Fenerbahçe’de Oğuz (Çetin), Sarıyer’de Çelebiç. Rıdvan’ın nereye koşu yapabileceğini uygun biliyorlardı. Rıdvan da onlardan faydalandı. Rıdvan, en çekindiğim oyuncuların başında geliyordu.
-Pişmanlık duyduğunuz yahut keşke bunu yapmasaydım söylemiş olduğiniz bir olay var mı?
Evet var…Futbolu bıraktıktan daha sonra Mustafa Denizli A Ulusal Grup’ya gelmişti. Bana ‘Eşofman mı elbise mi?’ diye sordu. Ben elbiseyi seçtim. Eşofman seçseydim tahminen farklı olurdu. Benim için en büyük keşke o. Yani elbise ile istediğim şeyleri yapamadım. Zira gereğince kulüplerde yönetici oluyor aslına bakarsanız. 15 yönetici sizin yaptığınız işi yapmaya çalışıyor. O bakımdan orada yanlış bir tercihte bulundum.
“VİTESİ BOŞA ATTIM GİDİYORUM”
-Gelecekle ilgili bir planınız yahut beklentiniz var mı?
Hayır yok…Vitesi boşa atıp gidiyoruz. (Gülüyor) Futbolu bıraktıktan daha sonra hobilerim oldu. iki sefer yelkenli ile Fransa’dan geldim. Biraz denizde maceralarım oldu. Kendime o denli bir alan açtım. Bir devir de kayak yapıyordum. 2006’dan daha sonra yelken tutkusu başladı. Futboldan daha sonra kendime bir meşgale buldum yani. Artık karadayım. Ne vakit denize çıkacağım muhakkak olmaz. (Gülüyor)
Kaynak: Ajansspor
-Çocukluk senelerınızda futbol kadar yüzmeye merakınız vardı sanırım.
Evet…Futboldan evvel bu biçimdeki ismiyle Yeşilyurt Deniz Kulübü’nde yüzüyordum. Basketbol ve voleybol oynuyordum. Yani futboldan öteki diğer spor branşlarına da ilgi duyuyordum.
– Futbolculuk tarafınızı kim keşfetti pekala?
O devir Galatasaray futbol kadrosu, Yeşilköy’deki Çınar Oteli’nde kamp yapardı. Biz de otelin yakınındaki alanda top oynardık. O sıralarda Galatasaray yöneticisi Turgan Ece’nin oğlu Ahmet abi beni beğenmiş. sonrasındasında babasına söyleyip Galatasaray genç kadrosuna beni istediler. Lisansım Yeşilyurt’ta olduğu için birkaç aylığına bir amatör kulübe gittim. Akabinde Galatasaray genç ekibinde oynamaya başladım.
– Galatasaray’a birinci geldiğinizde hangi durumda oynuyordunuz?
Orta saha olarak başladım. Genç kadro müddetince orta saha oynadım. Derwall devrinde Mustafa Denizli vasıtasıyla stoper oynamaya başladım. kimi vakit sol bek ve santrafor da oynadım. Lakin stopere geçtikten daha sonra performansım arttı.
“BİZİM NESİL KALICIYDI”
-17 sene Galatasaray’da forma giydiniz. Yalnızca 1 dönem Giresunspor’da kiralık oynadınız. Bu istikrarlı performansı neye borçlusunuz?
Genç ekibi da sayarsak 19 sene… O periyotlar epey farklıydı tabi. Bir kulüpte uzun müddet oynamanın bir değeri vardı. Altyapıdan yetişmek epeyce kıymetliydi. Son senelerda bu kayboldu. Daima yabancı oyuncular ön plana çıktı. Daima değişen takımlar var şu anda. Yerli oyuncular, gereğince bakılırsav alamamaları niçiniyle bir grupta uzun mühlet oynama bahtları azaldı. Muslera’yı bir kenara koyarsak yabancılar da artık uzun müddet birebir kadroda kalamıyor.
-Sizin devrinizde de kulüp değiştiren yerli oyuncular vardı.
Vardı lakin büyük kulüplere mâl olmuş isimler kulüp değiştirdiği vakit; hele birbirlerine gittiği vakit olay oluyordu.
-İlyas Tüfekçi, Tanju Çolak, Hasan Vezir ve Semih Yuvakuran üzere…
Evet, o tarihlerde kulüp değiştirmek bize ayıp geliyordu. Güya kulübe ihanet ediyoruz üzere bir his vardı. Onun için aklıma bile gelmedi. daha sonra Galatasaray kulübünün Türk futbolundaki yeri öbür. Artık o denli bir kulüpte oynarken ve genç ekipten çıkıp kaptanlığa yürüyen biri olarak öteki bir gruba gitmek aklımın ucundan geçmedi açıkçası. Tahminen Avrupa olabilirdi. Ancak o devirde menajerlik sistemi ve Avrupa’da tanınırlık açısından düşünceler vardı. O yüzden o denli bir şey olmadı.
-14 yıl ortadan daha sonra gelen şampiyonluk sevincinde siz de vardınız. O şampiyonluk nasıl geldi?
Kaptandım! Bir sene evvel ligi namağlup bitirdiğimiz biçimde averajla şampiyonluğu kaçırmıştık. Derwall, geldikten daha sonra iki kış ortasındaydık biz. Mustafa Denizli de vardı. Kadroda düzgün transferler de oldu. Avrupa’da başarılı olmaya ve Ulusal Kadro’ya da biroldukca oyuncu vermeye başlamıştık. Yani biroldukça gösterge güzeldi. O sene şampiyonluğu yakaladık. Gerisinden tekrar şampiyonluk yaşadık. Sahiden o 14 yıl tatsız geçti. Ben o geçen başarısız periyotta fazlaca gençtim ve olumsuz tarafta etkilendim. Lakin şampiyonluktan daha sonra diğer sayfa açıldı.
“DERWALL, BİRİNCİ vakit içindeR BOCALADI”
-Galatasaray’ın elde ettiği o tarihi şampiyonluğunda Jupp Derwall grubun başındaydı. Derwall’in öbür hocalardan farkı neydi.
Çok meslekli bir hocaydı. Onun ismi hem Galatasaray topluluğunu tıpkı vakitte öbür kadroları etkiledi. Karizmatik bir teknik adamdı. O manada epeyce büyük katkısı oldu. Galatasaray’ın dünya çapında tanınmasında kıymetli rol oynadı. O geldiği için yeterli oyuncular alındı. Ancak birinci vakit içinder o da bocaladı. Alman Ulusal Grubu’ndan gelip Türkiye’ye adapte olmak kolay değil natürel. Hatta Derwall, birinci vakit içinderında taraftarın yansısını çekmiş idmanlarda protesto edilmişti. Bunlar hatırladığım değerli hadiselerdi.
-Derwall’in disiplin tarafı mı yoksa taktik tarafı mü ağır basıyordu?
Birinci geldiği periyot ben dahil kimi futbolcularla sorunları oldu. Lakin ahenk mühletini atlattıktan daha sonra herkes birbirini tanıdı. Muvaffakiyete giden yol açıldı. Ben epey antrenörlerle çalıştım. Derwall’in dayanılmaz bir teknik dehası yoktu. Pek fazla yenilikler getirmedi. Mustafa Denizli’nin ona fazlaca katkısı oldu. bir arada uygun ikili oldular. Kadroda kalite vardı. Alanlar toparlandı. Florya’da toprak alandan çim alana dönüldü. Yani her manada kalitemiz arttı. Bu da bize şampiyonluğu getirdi.
-Galatasaray’ın Avrupa’daki yarı final zaferinden daha sonra ‘Mustafa Denizli, Derwall’in mirasını yedi’ formunda yorumlar yapılıyordu. Siz ise o günleri farklı açıdan değerlendirdiniz.
Mustafa Denizli’nin şöyleki katkısı oldu; Derwall’in başlangıçta daha bir Alman katılığı vardı. Her şeye sert bakıyordu. Mustafa Denizli, ona Türk futbolcularına nasıl davranılması gerektiğini anlattı. Derwall’in ahenk sürecinde Türk futbolunu güzel bilen Mustafa Denizli’nin rolü kıymetliydi. Birden fazla vakit yabancı hocalar yardımcılarını dinlemez. Başlangıçta Derwall de öyleydi. Ancak sonuçlar makûs olunca Mustafa Denizli ile bir arada hareket etmeye başladı. Yani Mustafa Denizli, Derwall’in mirasını yedi demek gerçek değil. Fakat Derwall üzere bir markayla antrenörlüğe başlamak Mustafa Denizli’ye epey büyük katkı sağladı. O manada mirasına da sahip çıktı.
Avrupa Şampiyonlar Kulüpler Kupası’nda yarı finale çıkma başarısı gösteren grubun kaptanıydınız. O günleri özetlemek gerekirse anlatır mısınız?
Derwall ve Mustafa Denizli ile birlikte biz de farklı düşünmeye başlamıştık. Yurt dışıyla daha fazlaca temasta bulunuyorduk. Dönem başı kamplarını Avrupa’da yaparak oradaki kadrolarla hazırlık maçları oynadık. Türk futbolcusu olarak Avrupa gruplarını yenebileceğimize dair inanç ve itimat geldi. Hatırlarsanız o tarihlerde Ali Sami Yen’e gelen her grubu baskı altına alırdık. PSV Eindhoven, Neuchatel, Rapid maçı…Bunların hepsi tesirli olduğumuz maçlardı. Sonuçta yarı final geldi.
“ALT YAPI UNUTULDU, TÜRK FUTBOLU BİTTİ”
-Galatasaray, UEFA ve Muhteşem Kupa’yı kazandıktan daha sonra Avrupa’da kendisinden beklenen muvaffakiyete ulaşamıyor. Bunun niçini sizce nedir?
Bunun tek bir niçini yok. Bütün ülkenin genel atmosferiyle bağlı bir şey. Bizim devirde bu biçimde 14 yabancı yoktu. Alt yapılarda imkansızlıklara karşın oradan çıkarılacak oyuncuların ehemmiyeti vardı. Artık artık har vurup harman savurma periyodu kelam konusu. Taraftar mutsuz. Daima yıldız istiyor. Bu niçinle daima takımlar değişiyor. Bu da takım istikrarsızlığına yol açıyor. Türk futbolunun güzel yönetilmediği bir gerçek. Bütün kulüpler mali manada bataklığa sürüklendi. Bizim periyotta Muhteşem Lig’de oynayan kulüpler şu anda piyasada yoklar. özetlemek gerekirsesı Avrupa’daki başarısızlığı makus idareye bağlıyorum.
-Bu sorun nasıl çözülür?
Türkiye genel manada düzelirse futbol da düzelir. Zira gerek federasyon gerek kulüpler popülist hareketlerle yönetiliyorlar. Türk futbolunu yönetenler biraz politize olmuş durumdalar. İşi bilenlerin yönettiği bir futbol yok. örneğin basketbol ve voleybolda daha başarılı sonuçlar alıyoruz. Orada insanların belli bir programı uygulama talihine sahip. Lakin futbolda o rotayı maalesef tutturamadık.
“HERKES GÜNÜ KURTARMAYA BAKIYOR”
-Futbolun başında futboldan gelen bir lideri ne vakit goreceğiz?
Ben Galatasaray’da da Türkiye Futbol Federasyonu’nunda da idarelere girdim. Örneğin federasyonda seçim falan deniyor lakin o denli değil. Atanmışlar geliyor. İşaret edilmeden gelmeleri sıkıntı. Kulüplerde de idareler günü kurtarmaya çalışıyorlar. Daima borç alıp transfer yaparak olayı götürmeye çalışıyorlar. 3-5 yıllık uzun vadeli planlar yapıp, kulübünü yönetenleri epey az gördük.
“VİTRİN SÜSÜ OLACAK ADAM DEĞİLİM”
-En son 2017 yılında Galatasaray’da Sportif Yönetici olarak nazaranv yapmıştınız. O devir neden istifa etmiştiniz.
Futbolu bıraktıktan daha sonra idarenin ortasında olduğunuz vakit isminiz sportif yönetici de olsa rastgele bir fonksiyonuz olmuyor. Yalnızca manzara olarak sporun ortasından gelen insanları oraya koyuyorlar. Kararları bir daha en üst kademe alıyor. Lider ne derse, kimlerle ortası uygunsa; kimi birtakım aile de işin içine giriyor. Bizim Galatasaray’da Dursun Özbek ile yaşadığımız olay oydu. Başlangıçta, seçimlerde vitrine koyuyorlar. Seçim bittikten daha sonra kendi başlarına nazaran yönetmek istiyorlar. En son Dursun Özbek ile idareye girdim ve artık bu işin olmayacağını epeyce net olarak gördüm. Zira ben liderlik vasfı olan bir beşerim. senelerca kaptanlık yaptım. Bir işe yaramadığımı hissettiğim vakit mutsuz oluyorum. Ortalıkta bir işe yarıyormuş üzere dolaşmanın da bir manası olmuyor. O denli bir konum olduğu için bu işi yapmamaya karar verdim ve noktayı koydum. Medyada da yokum. hiç bir tarafla ilgilenmiyorum şu anda.
-Galatasaray’da Kerem Aktürkoğlu ile Marcao içinde yaşanan hengameyi ve nihayetindeki barışma hadisesini nasıl yorumluyorsunuz? Siz sportif yönetici olsaydınız hangi sonucu alırdınız?
Ekiplerde bu usul istenmeyen olaylar oluyor. Lakin bu epeyce bariz oldu. Olay sahanın ortasında cereyan etti. Geçmişte soyunma odalarında yahut antrenmanlarda tartışmaların yaşandığı periyotlar olmuştur. Lakin bu Galatasaray’da yaşanmaması gereken bir olaydı. Bilhassa Marcao’nun o hareketi yapması affedilecek bir şey değildi. Ben olsaydım demenin bir manası yok. Zira oradaki kaideleri bilmiyorum. Kerem de Marcao da Galatasaray’a lazım oyuncular. Transferleri var, mukaveleleri var. Onların hepsini bir ortaya getirdiğiniz vakit buradan karar verme bahtınız yok. Yönetici pozisyonundayken farklı bir tablo ile karşılaşıyorsunuz.
-Disiplini ve sert mizacı ile tanınan Fatih Terim’e karşın her iki futbolcunun saha ortasında hengame etmesi değişik değil mi?
Valla bir şey söyleyeyim…Fatih Terim disiplini ile anılıyor da; (Gülerek) en epeyce alandan atılan teknik adam da Fatih Terim biliyorsun. Demek ki yönetenlerin yanlış yaptığı bir iklim var. Bir seferinde 9 maç ceza aldı. bir daha 7 maç ceza aldığı periyotlar var Fatih Terim’in…Onun için Marcao, niçin disiplinli bir hocanın devrinde bunu yaptı demek epeyce kıymetli değil. O oyuncunun karakteri ve yapısıyla alakalı bir durum. Düzgün profesyonel olamamakla ilgili. Bu af konusu spor kamuoyunun beklentisine uymadı. Zira her insanın gözü önünde epey aleni bir olay yaşandı.
-A Ulusal Grup’tan bahsedelim. 6-1’lik Hollanda mağlubiyetinden daha sonra Şenol Güneş ile yollar ayrıldı. Sizce yerinde bir karar mı?
6-1 natürel ki epey makus bir skor. Bu maçtan evvel de tatsızlık vardı. Euro 2020’de yaşanan başarısızlık üzere…Yani görünen köy kılavuz istemiyor. 6-1 bunun finali oldu. Futbol sonuç oyunu. Başarınız aldığınız sonuçlarla orantılı. Şenol Güneş, 2002 Dünya Kupası’nda başarılı olmuştu. Ancak bu ulusal ekiple başarılı olamadı. O bakımdan bir şeyler aksi gitmeye başladı. Futbol dünyası da Şenol Güneş’e reaksiyon gösterince kimi şeyler ister istemez kopma etabına geliyor. Şenol Güneş için kaçınılmaz bir son oldu. 6-1’lik yenilgi nitekim bir teknik yöneticisi götürebilecek bir skordur. Uzun yıllar bu biçimde bir mağlubiyet yaşanmamıştı. Üzücü doğal. Şenol Güneş değerli bir kıymetti. Ulusal ekipte daha başarılı olmasını isterdim.
“MİLLİ HOCALAR O KADAR PARA ALMAMALI”
-Şenol Güneş’in yanı sıra ondan evvel ulusal kadrolarda nazaranv yapan teknik erkeklerin maaşları tartışma konusu oluyor. Bu konuşulan maaşlar sizce de yüksek mi?
Ulusal kadroda maaşları ben de fazla buluyorum. Benim dönemimde de devasa yükseklikte sayılar vardı. örneğin alt yapının başında Ersun Yanal vardı. Hiddink vardı. Çok kıymetli sayılar alıyorlardı ve ayrılırken de önemli tazminatlar ödendi. O bakımdan ben ulusal gruplarda bilhassa Türk ise bu sayıların fazla olduğunu düşünüyorum. Ulusal ekiplerde bakılırsav yapmak farklı bir şey. Evet kulüplerde alabilirsin. Örneğin 2-3 milyon alan yabancı hoca var ise yerlinin de kulüplerdeki piyasası o sayıdır. Lakin ulusal gruba gelen teknik adam olağan bir kulüpte alacağının en çok yarısını almalıdır diye düşünüyorum.
-Şenol Güneş’in yerine düşünülen adaylar içinde Löw’ün yanı sıra İstek Çalımbay, Okan Buruk, Aykut Kocaman, Fatih Terim ve Mustafa Denizli üzere isimler geçiyor. A Ulusal Ekip hocalığı için gönlünüzden geçen bir isim var mı?
Ben bir daha yerliden yanayım. Fatih Terim ve Mustafa Denizli’yi bir tarafa koyuyorum. Onlar gereğince Türk futboluna emek verdiler. Artık gençlerin gelmesinde yarar var. Genç derken natürel ki aşikâr bir deneyime sahip olan isimlerden bahsediyorum. Ulusal grup farklı bir yer. Kulüp kadrosu üzere değil. İnsanların hürmet göstereceği, seçilen oyunculara kelamını dinletecek, kaygısını anlatacak, onları inandıracak bir teknik yöneticiye emanet etmek lazım.
“SADECE GURBETÇİLERLE BU İŞ YÜRÜMEZ”
-Yani bir isim veremiyorsunuz?
Hayır… Orada düzgün çalıştırmaktan fazla yeterli seçici ve yönetici olmak değerli. Ulusal grup, daima birlikte olduğunuz bir ortam değil. Yerli oyuncu yerine daima lejyonerlerle gidiyoruz. Almanya ve Hollanda üzere Avrupa’nın yetiştirdiği oyuncularla gitmeye çalışıyoruz. Biz evvel alt yapıları yeterli yönetip oradan oyuncu çıkışını teşvik etmeliyiz. örneğin bizim Hollanda üzere oyun karakterimiz yok. Tesadüfe dayalı bir sistemimiz var. Hem oyuncu seçiminde hem alandaki uygulamada yerleşmiş bir planımızın olmadığını görüyoruz.
“YARDIMCI ANTRENÖRLERİ FEDERASYON BELİRLİYOR”
-Bir de ulusal gruplarda yardımcı hocalarında kâfi seviyede olmadığına dair görüşler var.
Teknik yöneticiler bile birden fazla vakit kendi yardımcılarını seçemiyor ki! Kimi yardımcı antrenörlerle çalışması dayatılıyor. Kaideler da koşulabiliyor. Doğal ki teknik adamlar anlaşabileceği yardımcılarla çalışmak ister. Dediğim üzere 7-8 kişilik takımı var ise hepsini kendisi seçmeyebiliyor. Federasyonun istediği yardımcılarla çalıştığı devirler olmuştur.
-Siz TFF Lideri olsanız birinci icraatınız ne olurdu?
Valla hiç niyetim yok TFF Başkanlığı’na falan…aslına bakarsan o biçim niyetim olsaydı oralara oynardım da. Hele şu anda hiç o denli bir niyetim yok.
-Galatasaray başkanlığı ortasında mi bir fikriniz yok?
Hayır, yok…Ben futbolla ilgilenmeme konusunda bir karar aldım. Bunun da ardındayım. Maçları bile izlemiyorum. Birinci kez bu sene Galatasaray’ın 90 dakikalık maçlarını seyretmeye başladım. Geçen sene hiç izlemedim. Hele Galatasaray’ı 11 yabancı ile alanda görür görmez maçlarını izlemeyi bırakmıştım.
“MİLLİ KADRO’YU EN ÇOK SERGEN YALÇIN HAK EDİYOR”
-Yeni nesilden beğendiğiniz teknik adam var mı? örneğin Sergen Yalçın çıktı ve geçen dönem Beşiktaş’ı şampiyon yaptı.
Sergen’i fazlaca başarılı buldum. Kalitesi bir tarafa futbolculuk periyodunda biroldukça yanılgılar yapmış bir oyuncudur. Lakin teknik yöneticilik çizgisini beğeniyorum. Çok düzgün gidiyor. Futbolu epeyce yeterli bildiği bir gerçek. Oyuncu seçimlerinde katkısı vardır diye düşünüyorum. Yalnızca yöneticilerin aldığı oyuncularla yürümüyor. Kendi istediği oyuncuları da seçebilme bahtı var bildiğim kadarıyla. Hani Beşiktaş’ta olmasa Ulusal Kadro’yu niçin yönetmesin? Sergen bu başarısıyla tam ulusal grupluk hoca olur.
“TERİM’E DEĞİL DENİZLİ’YE BENZETİYORUM”
-Beşiktaş, Sergen Yalçın ile kendi Fatih Terim’ini buldu diyenler var. Sizin yorumunuz nedir?
İkisinin yapıları farklı. Sergen’i daha epeyce Mustafa Denizli’ye benzetiyorum. Üslup olarak. Yani disiplin anlayışları, oyuncularla ve taraftarla bağlantıları prestijiyle biraz daha Mustafa Denizli’ye benziyor. Fatih Terim, epeyce daha farklı bir teknik adam. Hepsi de başarılı natürel.
-Şimdi bir daha geçmişe dönelim. Futbolculuk mesleğinizde unutamadığınız maç yahut gol var mı?
Neuchatel maçı…Maç öncesi ve daha sonrası sıradan ses getiren bir karşılaşmaydı. Birebir biçimde Monaco maçını unutmak mümkün değil…Steau Bükreş’e İzmir’de attığım gol ise manalıydı benim için. Gerçi eleyemedik onları. daha sonra Rapid Wien’e attım. Bir de Ankara’da Şekerspor ile hazırlık maçı oynuyorduk. Uzun aralıktan bir gol attım. 40 metre civarından…O gol beni A Ulusal Grup’ya götürdü. Metin Türel devrinde birinci kere A ulusal oldum. A Ulusal Grup’taki mesleğim o golle başladı.
“BEŞİKTAŞ’I KENDİMİZE DAHA YAKIN HİSSEDERDİK”
-Fenerbahçe ve Beşiktaş derbilerinden hangisi sizde daha fazla baskı oluştururdu?
Fenerbahçe derbisi alışılmış… O derbinin kıymeti başkaydı. Hala öyledir. Beşiktaş’la bile yarışsak; örneğin benim şampiyonluk yaşadığım yıllarde daima Beşiktaş ile yarıştık. Fakat Fenerbahçe derbileri daha fazlaca ses getirirdi.
-Bunun niçini nedir?
İki topluluk içinde rekabet daha fazlaydı. Beşiktaş’ı kulüp olarak kendimize daha yakın hissederdik. Yani orada oyuncuların yapısı; Metinler, Aliler, Feyyazlar falan daima daha farklı gelmiştir bize. Fenerbahçe ile daima itişme kakışma olmuştur. Veteran maçlarında bile hır çıkmadan olmazdı.
“EN ÇOK RIDVAN’DAN ÇEKİNİRDİM”
-Zorlandığınız rakip oyuncular kimlerdi?
Rıdvan (Dilmen) vardı. (Gülerek). Çok tehlikeli oyuncuydu. Çok çabuk, ani dönebilen, hızlanan ve beraberinde fazlaca uyanıktı. Saha ortasında oyun zekası yüksekti. Onu tabi oynatan oyuncular da vardı. Fenerbahçe’de Oğuz (Çetin), Sarıyer’de Çelebiç. Rıdvan’ın nereye koşu yapabileceğini uygun biliyorlardı. Rıdvan da onlardan faydalandı. Rıdvan, en çekindiğim oyuncuların başında geliyordu.
-Pişmanlık duyduğunuz yahut keşke bunu yapmasaydım söylemiş olduğiniz bir olay var mı?
Evet var…Futbolu bıraktıktan daha sonra Mustafa Denizli A Ulusal Grup’ya gelmişti. Bana ‘Eşofman mı elbise mi?’ diye sordu. Ben elbiseyi seçtim. Eşofman seçseydim tahminen farklı olurdu. Benim için en büyük keşke o. Yani elbise ile istediğim şeyleri yapamadım. Zira gereğince kulüplerde yönetici oluyor aslına bakarsanız. 15 yönetici sizin yaptığınız işi yapmaya çalışıyor. O bakımdan orada yanlış bir tercihte bulundum.
“VİTESİ BOŞA ATTIM GİDİYORUM”
-Gelecekle ilgili bir planınız yahut beklentiniz var mı?
Hayır yok…Vitesi boşa atıp gidiyoruz. (Gülüyor) Futbolu bıraktıktan daha sonra hobilerim oldu. iki sefer yelkenli ile Fransa’dan geldim. Biraz denizde maceralarım oldu. Kendime o denli bir alan açtım. Bir devir de kayak yapıyordum. 2006’dan daha sonra yelken tutkusu başladı. Futboldan daha sonra kendime bir meşgale buldum yani. Artık karadayım. Ne vakit denize çıkacağım muhakkak olmaz. (Gülüyor)
Kaynak: Ajansspor