Ege TOTEM’den yerli ve cet tohumlarını müdafaaya yönelik proje

admin

Administrator
Yetkili
Admin
Global Mod
Katılım
25 Eyl 2020
Mesajlar
2,594
Puanları
38
Ege TOTEM’den yerli ve cet tohumlarını müdafaaya yönelik proje
Ege Üniversitesi (EÜ) Tohum Teknolojisi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TOTEM), tohum bilimi ve teknolojisi alanında yaptığı araştırmalar ve akredite tahlil hizmetleri kapsamında tüm paydaşları ile iş birliği içerisinde çalışmalarını yürütüyor. Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak’ın teşebbüsleriyle alt yapısı, laboratuvar imkanları ve akademik takımı güçlendirilen, ülkemizin birinci tohumculuk araştırma ve tohum sıhhat test merkezi olan TOTEM, EBİLTEM iş birliği ile yürütülen TÜBİTAK Projesi kapsamında yerli ve cet tohumlarının genetik mirasının korunması maksadıyla kıymetli adımlar atıyor.

Merkezin, Türkiye’deki birinci tohum merkezi olduğunu ve akreditasyonla birlikte memleketler arası boyut kazandığını söyleyen Merkez Müdürü Doç. Dr. İsmail Can Paylan, akreditasyon ile bir arada merkez hizmetlerinin milletlerarası boyut kazandığını belirtti. bir hayli alanda test ve tahlil hizmeti verdiklerini söyleyen Doç. Dr. Paylan, “Akreditasyon ile birlikte farklı ve çeşitli firmalarla çalışma fırsatı bulduk. Tohum sıhhat testleri, virüs testleri, bakteri testleri, fungan testleri, moleküler seviyede ayrım testleri üzere hizmetlerimiz var. Takımımız pek geniş, çoklukla öğretim üyelerimizden oluşuyor. Hem kurumsal akredite olduk birebir vakitte milletlerarası boyutta laboratuvar olma özelliği kazandık. Memleketler arası alanda çalışmaya başladığımız için de test sayılarımız arttı. Test yelpazemizi genişleterek farklı testler yapma amaçlarımız var” diye konuştu.

“Yerli ve cet tohumlar genetik mirasımızdır”

EBİLTEM ile iş birliğinde yerli ve cet tohumu üzerinde çalışmalar yaptıklarını belirten Doç. Dr. Paylan, “EBİLTEM ile işbirliği içerisinde TÜBİTAK 1004 projesi (Mükemmeliyet Merkezi Takviye Programı) oluşturuyoruz. Bu projede genel manada yerli ve cet tohumlarının toplanması, genetik haritalarının, gen depolarının çıkartılması ve dayanıklılığını araştırıyoruz. Bu mevzuda fazlaca fazla yanlış bilgi bulunuyor. Biz de Ege Üniversitesi olarak mevzuyu ele almaya çalışıyoruz. Yerli tohumların yasa dışı olarak yurt dışına kaçırılması durumları oluşabiliyor. ötürüsıyla yerli ve cet tohumlar konusunda bir baş karışıklığı ortaya çıkıyor. Ülkemizin anavatanı olduğu tohumlar, bizim cet tohumlarımızdır. Anavatanı farklı bir ülkeye ilişkin olan ancak ıslah edilmemiş bir tohum, ülkemizde cet tohum olarak nitelendirilmemelidir. Üzerinde ıslah çalışmaları yapılan tohumlar, ticari tohumlar olarak geçer. Yerli tohumlar ise tat ve lezzet açısından ön plana çıkan bozulmamış tohumlardır. Son senelerda kullanılan tohumlar, genel manada ticari tohumlardır. Bu cins tohumlar, üzerinde ıslah çalışmaları yapılmış; doğal yahut doğal olmayan yollarla değişiklik yapılmış tohum tipi diye nitelendirilebilir. Yerli ve cet tohumlar, sürdürülebilir tarım için uygundur lakin beslenme açısından kâfi olmayabiliyor. Besin ölçüsü ve üretim açısından yerli tohumlar sürdürülebilir tarımı tam manasıyla desteklememektedir. Ticari tohumlar biraz daha bunların yerini aldı. Lokal ve cet tohumlar, sayısal olarak az kaldığı için aslında korunması gereken bir genetik mirastır. Sürdürülebilir tarımın içine dâhil edilmesi gerekmektedir” dedi.

“Lezzet olarak eski tohumları arıyoruz”

TOTEM olarak Türkiye’de kimyasal ilaç kullanmasını azaltmayı hedeflediklerini belirten Doç. Dr. Paylan, “Ticari tohumlarda firmalar büyük üretimler yaptığı için bize yahut öbür merkezlere başvurarak test yaptırıyor. Bizim hedefimiz, elimize ulaşan tohumlarda kimyasal tarım ilaçlarının kullanmasını azaltmak. Yeni tohumlarda, ıslah çalışmalarıyla birlikte eski tohumlara nazaran lezzet meşakkati çıkabiliyor. Yeni tohumların besin seviyeleri eski tohumlara bakılırsa daha düzgün. Laboratuvar çalışmasından çıktığı için ve firmalar daha epeyce ticaret gayesi düşündüğü için hem daha verimli birebir vakitte besin kıymeti daha yüksek oluyor. Lakin lezzet olarak eski tohumları arıyoruz. Lokal ve cet tohumların bulunması, kayıt altına alınması, ülkemizde tutulması ve en kıymetlisi genetik mirasın korunması, yurt dışına çıkışının engellenmesi için bir proje yapıyoruz. Mahallî ve cet tohum dediğimiz tohum cinsleri, esasen bizim mirasımız ve sürdürülebilir tarım içerisine girilecekse bu tohum çeşitleri için de hastalık tahlil sistemi konması gerekiyor. Pak alanlarla yerli ve cet tohumların tarım içerisine sokulması gerekiyor. Yasal bir mecburilik olmadığı için üreticiler bu işin içerisine girmek istemiyor. TOTEM olarak en büyük isteğimiz, sürdürdüğümüz proje çerçevesinde, Türkiye’de kimyasal ilaç kullanmasını azaltmak ve tohumlarda kusur hissesini sıfıra indirmek. En büyük emelimiz ise gelecek kuşakların sağlıklı bir biçimde beslenmesi için kanser olaylarını düşürmeye çalışmak” diye konuştu.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
 
Üst