Ekonomik Dalgalanmalar Bireylerin İnançta Hissetmesini Güçleştiriyor

[acemşalı]

Ekonomik Dalgalanmalar Bireylerin İnançta Hissetmesini Güçleştiriyor Son vakit içinderda yanıtını bilemediğimiz sorularla belirsizlikler içerisindeyiz. ‘’Kazandığım para ile geçimimi sağlayabilecek miyim? Gereksinimlerimi rahatlıkla karşılayabilecek miyim?’’ üzere yanıtını aradığımız meçhul niyetlere ağır bir biçimde maruz kalmaktayız. İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Psikoloji Uzmanı Kln. Psk. Müge Leblebicioğlu Arslan, telaşlar hakkında açıklamalarda bulundu.

Bireyler olumlu ya da olumsuz fark etmeksizin yeni bir durumla karşılaştıklarında korku belirtileri gösterebilirler. Telaş duygusu, dışarıdan gelen tehdidin tam olarak ne olduğunun bilinmemesi ve geleceğe yönelik sonların belgisiz olmasından kaynaklı hissettiğimiz bir histir. Buradan baktığımızda bireylerin algıladıkları ekonomik durumlarının ve yaşadıkları ülkenin ekonomik dalgalanmalarının, ruh sıhhatleri üzerinde kıymetli bir tesire sahip olduğu söylenilebilir.

Ekonomik dalgalanmalar şahısların ömürlerini olumsuz etkiliyor

Hayat aslında belirsizlikler üzerine heyetidir. Bu belirsizlikler ister olumlu olsun ister olumsuz, meçhul olan her durum şahıslarda bir grup olumsuz hisleri tetikleyebilir. Makul seviyede hissedilen telaş aslında sağlıklı bir histir. Bizi motive eder, tehlikelere karşı kendimizi ve etrafımızdakileri korumamıza ve tedbirler alarak hayatta kalmamıza yardımcı olur. Örneğin; bu durumda tasa kişiyi çalışmaya, planlamaya, sorgulamaya, gelişmeye ve birikim yapmaya itebilirken daha ağır hissedilen korku ise kişinin ömürden aldığı doyumu olumsuz tarafta etkileyebilecek niyet ve davranışlara itebilir. ötürüsıyla hissedilen tasanın yoğunluğu ve kişinin günlük hayatındaki fonksiyonelliği üstündeki etkisinin, ruh sıhhati üzerinde belirleyeci bir faktör olduğu söylenebilir. Rutinler şahısların olumsuz hislerle baş edebilmesinde değerli bir rol oynamaktadır. Şahıslar ortasında bulundukları meçhullüğü gün ortasındaki rutinleriyle farkında olarak ya da farkında olmadan makul hale getirirler. Örneğin, sabah belirli saatlerde uyanmak, işe gitmek, işten daha sonra dışarıda bir şeyler içmek ya da yemek yemek, spor yapmak, toplumsal aktivitelerde bulunmak, muhakkak vakit içinderda seyahat etmek, alışveriş yapmak, hobileriyle ilgilenmek üzere tüm bu aktiviteler şahısların hayatındaki motivasyonel rutinler içinde yer alabilir. Şahısların omurlarındaki birtakım faktörler mevcut rutinleri üzerinde engelleyici ya da bozucu rol oynayabilmektedir. Ne yazık ki günümüzde gerek Pandemi şartları gerekse mevcut ekonomik dalgalanmalar, şahısların günlük rutinlerini gerçekleştirebilmesini zorlaştırabilmekte hatta rutinleri üzerinde bozucu tesire niye olabilmektedir.

Şahısların inançta hissetmeleri güçleşiyor

Mevcut durumu Maslow’un gereksinimler hiyerarşisinden yola çıkarak değerlendirmenin kıymetli olduğunu düşünüyorum. İnsanın en temel gereksinimi fizyolojik ihtiyaçlarını karşılamak ve kendisini inançta hissetmektir. Ekonomik dalgalanmalar bireyin yeme, içme, giyinme üzere fizyolojik ihtiyaçlarının karşılanmasını zorlaştırabilmekte ötürüsıyla da bireyin kendisini inançta hissetmesini güçleştirmektedir. Temel iki muhtaçlığının karşılanmasında kuvvetlik yaşayan bireyler gereksinim hiyerarşisinin ilişkin olma, sevme, sevgi hissetme, aileyle birlikte olma bir kümeye ilişkin olma, özgüven, benlik hürmeti, diğerleri tarafınca hürmet duyulması, diğerlerine hürmet duyması ve kendini gerçekleştirme üzere hiyerarşinin üst basamaklarına çıkmakta kuvvetlik yaşayabilmektedirler. Örneğin, mutfak masraflarını karşılamakta kuvvetlik yaşayan bir bireyin kendisini geliştirmek için bir kursa gitmesini, aktivitelere katılmasını, hobiler edinmesi güçleşir. Bu durum vakit içinde şahısların ömürden aldıkları doyumu düşürerek ruhsal sorunlara yol açabilmektedir. Rutinler üzere tutarlılıkta kişiyi inançta hissettirir. İktisatta ki tutarsızlıklar şahısların baş etme kapasitelerini zorlayarak ruhsal hastalıkların tetiklenmesine niye olabilmektedir. İktisadın ne tarafta ilerleyeceği konusunda tutarsızlığa maruz kalan bireyler adeta geçmişte yapamadıklarının ve gelecekteki belirsizliğin yasını tutarak hayatlarına devam ederler. Bu durum bireylerin o ana odaklanabilmeleri konusunda kuvvetlik oluşturabilmekte ve ömürden aldıkları doyumu azaltarak depresyon belirtilerine niye olabilir.

Yetişkinlerin yanı sıra ekonomik dalgalanmaların ruh sıhhati üstündeki olumsuz tesirleri yetişkinlerin yanısıra son vakit içinderda çoğunlukla gençlere de yansıdığı görülmektedir. Ergenlik periyodu bireyin kim olduğuna, ne yapacağına, nasıl bir hayata sahip olacağına, maksatlarına ve geleceğine dair sorgulamaların başladığı bir devirdir. İktisattaki belirsizlik ve tutarsızlıklar bu vakitte genç bireyin dünyanın muteber bir yer olduğuyla ilgili inançlarını sarsabilmekte ve bu inançlar doğrultusunda da genç birey amaçlarından, gelecekte ne olmak istediği ya da ne yapmak istediğinden fazla nasıl para kazanacağıyla ilgili fikirlere mesela; ’Okursam ne olacak? Nasıl olsa iş bulamayacağım. Kazandığım para istediklerimi yapabilmem için kâfi olmayacak. ‘gibi fonksiyonel olmayan olumsuz kanılara odaklanabilmektedirler. Bu fikirler bireyde ümitsizlik, çökkünlük, ilgisizlik ve isteksizlik üzere depresif belirtilere niye olabilmekte ve gelecekten duydukları korkuyu arttırarak anksiyete belirtilerine yol açabilmektedir.

Ekonomik telaşla başa çıkmada neler yapılabilir?

Geçmişe ve geleceğe yönelik yanlışlı fikirler yerine gerçekçi ve fonksiyonel niyetlere odaklanın. Olumsuz hisler karşısında duygusal yeme ya da hisleri bastırma üzere fonksiyonel olmayan tavırlardan uzak durmak son derece değerlidir. Bu süreçte his ve kanıları tabir etmek, aile ya da yakın arkadaşlardan maddi yahut manevi dayanak talep etmek, his paylaşımında bulunmak ve sevdiklerimizle vakit geçirmek üzere aktivitelerin olumsuz hissin azalmasında kıymetli bir faktör olduğu düşünülmektedir. birebir vakitte gereğince düzgün uyumak, nizamlı beslenmek, kişiyi rahatlatacak yoga, meditasyon ya da gevşeme antrenmanları üzere tekniklerden yaralanmak da fonksiyonel baş etme biçimleri içinde yer almaktadır.

• Ekonomik durumunuzu daha verimli bir biçimde yöneteceğiniz yolları değerlendirin

İktisattaki belirsizlik ve tutarsızlıklar karşısında şahısların ekonomik durumlarına göre bir daha planlama yapmaları pek değerlidir. Planlamalar başlangıçta bireyde telaş ve ümitsizlik uyandırsa dahi bilhassa öncelikli ödeme planlarının yapılması ve sarfiyatların bir daha kıymetlendirilmesi üzere tahlil arayışlarının kişiyi uzun vadede rahatlatabildiği görülmektedir.

• ‘’Ya Daima Ya Hiç”yapmak yerine rutinlerinizi bir daha düzenleyin

Mevcut sürdürülebilir rutinlere mümkünse devam edebilirsiniz. Devam edilmesi maddi ya da manevi açıdan kuvvetlik oluşturan rutinler yerine yeni rutinler oluşturmak şahısların olumsuz his durumları üzerinde rahatlatıcı bir tesir oluşturabilmektedir. Örneğin; maliyeti yüksek bir spor salonuna gitmekten büsbütün vazgeçmek yerine ekonomik durumunuza uygun bir spor salonuna gitmek, meskende spor yapmak ya da açık alanda yürüyüş yapmak üzere yeni rutinler oluşturmak bireylerin uygun olma halinde kıymetli bir rol oynamaktadır.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı