Elektrik talebindeki artış pak güçteki büyümeyi geride bıraktı Londra merkezli niyet kuruluşu Ember tarafınca hazırlanan Global Elektrik Dalı İncelemesi raporunda, elektrik talebinin yüzde 87’sini temsil eden 63 ülkenin elektrik dataları tahlil edildi. Dünya, geçen yıl yaşanan global Kovid-19 salgınının olumsuz tesirlerinden toparlanırken, rapor pak güç dönüşümünün ne biçimde gerçekleştiğini ortaya koymak üzere 2021’in birinci 6 ayı ile 2019’un tıpkı devrini karşılaştırdı.
Buna nazaran, global ölçekte elektrik bölümü kaynaklı emisyonlar geçen yıl, salgını önlemek için alınan önlemler kararında görülen rekor düşüşün akabinde bir daha artışa geçti.
tıpkı vakitte elektrik kesiminden kaynaklanan etrafa ziyanlı emisyonlar da bu yılın birinci yarısında 2019’un birebir periyoduna göre yüzde 5 artış gösterdi.
Global elektrik talebinin bu yılın birinci 6 aylık periyodunda salgın öncesi düzeyine göre yüzde 5 yükselmesi ve bu büyümenin yüzde 43’ünün kömür santrallerinden karşılanması, emisyonlardaki artışta tesirli oldu. Elektrik talebindeki artışın yüzde 57’si ise rüzgar ve güneşten karşılandı.
Doğal gazın elektrik üretimindeki hissesi değişiklik göstermezken, hidroelektrik ve nükleerden elektrik üretiminde bu yılın birinci yarısında ufak çaplı düşüş görüldü.
Ocak-haziran periyodunda rüzgar ve güneşten elektrik üretiminin hissesi birinci sefer global elektrik üretiminin 10’da birini karşıladı ve nükleer santrallerin elektrik üretimini geride bıraktı.
Gerçek manada “yeşil toparlanma” sağlayabilen ülke yok
Birfazlaca ülke salgın daha sonrasında yeşil bir ekonomik toparlanma ve ekonomilerini yeni yeşil nizamın norm haline geldiği doğrultuda ilerletme kelamı vermesine karşın, elektrik talebi artarken karbon emisyonlarında düşüş sağlayamadı.
Rapora bakılırsa, elektrik kesiminde gerçek manada “yeşil toparlanma” sağlayabilen ülke olmadı.
Ortalarında ABD, Avrupa Birliği (AB), Japonya ve Kore’nin de olduğu biroldukça ülkede rüzgar ve güneşin kömürü ikame etmesi kararında elektrik dalındaki karbon emisyonlarında salgın öncesine nazaran düşüş yaşandı ancak bu düşüş elektrik talebindeki artışın baskılanması kararı ortaya çıktı.
Elektrik talebinin ve karbon emisyonlarının artış gösterdiği ve “gri toparlanma” gerçekleştirilen ülkelerin çoğunluğu Asya’da yer alırken, Çin, Moğolistan ve Bangladeş elektrik talebindeki artışı kömürle karşılayan ülkeler olarak öne çıktı. Bangladeş, pak elektrik üretiminin artış göstermediği tek ülke oldu.
Vietnam bu yılın birinci yarısındaki elektrik talep artışının tamamını rüzgar ve güneşten karşılamasına karşın doğal gazla kömürü ikame ettiği için ülkenin elektrik bölümünden kaynaklanan karbon emisyonları yüzde 4 arttı.
Türkiye’de rüzgar ve güneşin üretimdeki hissesi yüzde 13
Türkiye’de ise bu yılın birinci yarısında rüzgar ve güneşin toplam elektrik üretimindeki hissesi yüzde 13’e yükseldi.
Kömürden elektrik üretiminde yüzde 1 artış bulunmasına karşın, kuraklık niçiniyle hidroelektrik santrallerinin elektrik üretimindeki düşüşü ve doğal gazın hidroelektriği ikame etmesi niçiniyle elektrik üretimi kaynaklı emisyonlar bu yılın birinci yarısında 2019’un birebir devrine bakılırsa yüzde 19 yükseldi.
“Alarm zillerinin çalması gerektiğine işaret”
Ember Global Yöneticisi Dave Jones, rapora ait değerlendirmesinde, salgın daha sonrası toparlanma sürecinin berbat bir biçimde ilerlediğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“2021’de artan emisyonlar dünya çapında alarm zillerinin çalması gerektiğine işaret ediyor. Güç dönüşümünü yıldırım suratında gerçekleştirmemiz, global ısınmayı 1,5 dereceyle sonlandırabilmek ismine büyük ehemmiyet taşıyor. Güç dönüşümü gerçekleşiyor lakin bu dönüşüm iklim değişikliğiyle gayret için gereken aciliyette ilerlemiyor. Emisyonlar yanlış tarafta ilerliyor.”
Ember Kıdemli Analisti Muyi Yang ise gelişmekte olan Asya bölgesinin fosil yakıtları es geçerek direkt ucuz ve pak yenilenebilir kaynaklara geçiş yapabileceğini belirterek, “Bölge, 2050 öncesinde yüzde 100 pak elektriğe yönelik seyahatinin birinci adımı olarak, talep artışının tamamını yeni kurulacak sıfır karbonlu elektrik üretimiyle karşılamaya odaklanmalı.” sözünü kullandı.
Buna nazaran, global ölçekte elektrik bölümü kaynaklı emisyonlar geçen yıl, salgını önlemek için alınan önlemler kararında görülen rekor düşüşün akabinde bir daha artışa geçti.
tıpkı vakitte elektrik kesiminden kaynaklanan etrafa ziyanlı emisyonlar da bu yılın birinci yarısında 2019’un birebir periyoduna göre yüzde 5 artış gösterdi.
Global elektrik talebinin bu yılın birinci 6 aylık periyodunda salgın öncesi düzeyine göre yüzde 5 yükselmesi ve bu büyümenin yüzde 43’ünün kömür santrallerinden karşılanması, emisyonlardaki artışta tesirli oldu. Elektrik talebindeki artışın yüzde 57’si ise rüzgar ve güneşten karşılandı.
Doğal gazın elektrik üretimindeki hissesi değişiklik göstermezken, hidroelektrik ve nükleerden elektrik üretiminde bu yılın birinci yarısında ufak çaplı düşüş görüldü.
Ocak-haziran periyodunda rüzgar ve güneşten elektrik üretiminin hissesi birinci sefer global elektrik üretiminin 10’da birini karşıladı ve nükleer santrallerin elektrik üretimini geride bıraktı.
Gerçek manada “yeşil toparlanma” sağlayabilen ülke yok
Birfazlaca ülke salgın daha sonrasında yeşil bir ekonomik toparlanma ve ekonomilerini yeni yeşil nizamın norm haline geldiği doğrultuda ilerletme kelamı vermesine karşın, elektrik talebi artarken karbon emisyonlarında düşüş sağlayamadı.
Rapora bakılırsa, elektrik kesiminde gerçek manada “yeşil toparlanma” sağlayabilen ülke olmadı.
Ortalarında ABD, Avrupa Birliği (AB), Japonya ve Kore’nin de olduğu biroldukça ülkede rüzgar ve güneşin kömürü ikame etmesi kararında elektrik dalındaki karbon emisyonlarında salgın öncesine nazaran düşüş yaşandı ancak bu düşüş elektrik talebindeki artışın baskılanması kararı ortaya çıktı.
Elektrik talebinin ve karbon emisyonlarının artış gösterdiği ve “gri toparlanma” gerçekleştirilen ülkelerin çoğunluğu Asya’da yer alırken, Çin, Moğolistan ve Bangladeş elektrik talebindeki artışı kömürle karşılayan ülkeler olarak öne çıktı. Bangladeş, pak elektrik üretiminin artış göstermediği tek ülke oldu.
Vietnam bu yılın birinci yarısındaki elektrik talep artışının tamamını rüzgar ve güneşten karşılamasına karşın doğal gazla kömürü ikame ettiği için ülkenin elektrik bölümünden kaynaklanan karbon emisyonları yüzde 4 arttı.
Türkiye’de rüzgar ve güneşin üretimdeki hissesi yüzde 13
Türkiye’de ise bu yılın birinci yarısında rüzgar ve güneşin toplam elektrik üretimindeki hissesi yüzde 13’e yükseldi.
Kömürden elektrik üretiminde yüzde 1 artış bulunmasına karşın, kuraklık niçiniyle hidroelektrik santrallerinin elektrik üretimindeki düşüşü ve doğal gazın hidroelektriği ikame etmesi niçiniyle elektrik üretimi kaynaklı emisyonlar bu yılın birinci yarısında 2019’un birebir devrine bakılırsa yüzde 19 yükseldi.
“Alarm zillerinin çalması gerektiğine işaret”
Ember Global Yöneticisi Dave Jones, rapora ait değerlendirmesinde, salgın daha sonrası toparlanma sürecinin berbat bir biçimde ilerlediğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“2021’de artan emisyonlar dünya çapında alarm zillerinin çalması gerektiğine işaret ediyor. Güç dönüşümünü yıldırım suratında gerçekleştirmemiz, global ısınmayı 1,5 dereceyle sonlandırabilmek ismine büyük ehemmiyet taşıyor. Güç dönüşümü gerçekleşiyor lakin bu dönüşüm iklim değişikliğiyle gayret için gereken aciliyette ilerlemiyor. Emisyonlar yanlış tarafta ilerliyor.”
Ember Kıdemli Analisti Muyi Yang ise gelişmekte olan Asya bölgesinin fosil yakıtları es geçerek direkt ucuz ve pak yenilenebilir kaynaklara geçiş yapabileceğini belirterek, “Bölge, 2050 öncesinde yüzde 100 pak elektriğe yönelik seyahatinin birinci adımı olarak, talep artışının tamamını yeni kurulacak sıfır karbonlu elektrik üretimiyle karşılamaya odaklanmalı.” sözünü kullandı.