EŞİK’ten Danıştay’a İstanbul Mukavelesi daveti: 1 Temmuz’dan evvel yürütmeyi durdurma sonucu verilmeli ANKARA – Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle çıkması daha sonrası bayan örgütleri başta olmak üzere barolar, siyasi partiler ve STK’lar tarafınca Danıştay 10. Dairesi’nde açılan yürütmenin durdurulması ve sonucun iptali davasında Cumhurbaşkanlığı savunma verdi.
Türkiye Emekçi Partisi (TİP) evrakındaki savunma, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürlüğü tarafınca hazırlandı. Savunmada, “Açılan davalar haksız ve hukuksal destekten mahrum olup reddi gerekmektedir” denildi.
CUMHURBAŞKANLIĞI SAVUNMASINA REAKSİYON
Eşitlik İçin Bayan Platformu (EŞİK) yaptığı yazılı açıklamada, Cumhurbaşkanlığı tarafınca Danıştay’a gönderilen savunmayı ‘tutarsız’ olmakla eleştirerek şu değerlendirmeyi yaptı:
“(Düzenlemenin mahiyeti gereği ya da Cumhurbaşkanı’nın devletin başı sıfatıyla yaptığı ve devletin yüksek menfaatini ilgilendiren süreçlerine karşı yargı yolunun kapalı olduğu iddiası) Bu tez hukuken yanlışsız değildir. İstanbul Kontratı üzere temel haklarla ilgili yasalar ve mukaveleler konusunda Cumhurbaşkanı’nın tek başına bu biçimde bir yetki kullanımı mümkün değildir. Dilekçede, TBMM’nin milletlerarası mutabakatları onaylaması konusundaki yetkisi ve değeri ortadan kaldırılmaya ve TBMM büsbütün devre dışı bırakılmaya çalışılmaktadır.
Dilekçeye bakılırsa ‘TBMM’nin yetkisi, onaylamayı yahut katılmayı uygun bulmakla sınırlıdır… TBMM, andlaşmaların imzalanması, hatta TBMM’ye sunulması ve onaylanması etabında yetki sahibi değildir. Andlaşmaları son olarak yürürlüğe koyma (ve feshetme) yetkisi yürütme organında bulunmaktadır.’ Bu sav da başta 90. husus ve TBMM ile Cumhurbaşkanının bakılırsav ve yetkileri ile ilgili biroldukça Anayasa unsuruna terstir. Yasama, yasa yapma bakılırsavi, asıl olarak TBMM’nindir. Anayasa 90. unsur, milletlerarası kontrat kararlarına kanunların da üzerinde bir statü vermekte; mukavele kararlarının otomatik olarak kendisiyle çelişen yasa unsurlarının yerine geçeceğini anlatmaktadır. Cumhurbaşkanı, ne kararnameleri ne tek kişilik kararları ile bu anayasal zaruriliği bertaraf edebilir.”
‘İSTANBUL KONTRATI PARTİ HUKUKSAL KİŞİLİĞİYLE İLGİLİ DEĞİL’
EŞİK, dilekçede Siyasi Partiler Kanunu’nun 3. hususu münasebet gösterilerek İstanbul Sözleşmesi’nin iptaline ait açılan davaların parti hukukî kişiliğiyle ilgisi olmadığının da öne sürüldüğünü söz etti. EŞİK tarafınca yapılan açıklamada, “Savunmada ‘Dava konusu Cumhurbaşkanı sonucu, Sözleşme’nin Türkiye Cumhuriyeti bakımından feshedilmesine ait olup, sonucun parti hukukî kişiliğini ilgilendiren legal ve şimdiki bir menfaat bağı bulunmadığı üzere, parti hükmî kişiliği üzerinde sonuç doğurması da mümkün değildir’ denildi. TİP’in haricinde CHP, HDP, Uygun Parti, Deva Partisi, Gelecek Partisi ve Bayan Partisi üzere biroldukca parti iptal davası açmıştı” tabirlerine yer verildi.
‘DANIŞTAY HEMEN YÜRÜTMEYİ DURDURMA KARARI VERMELİ’
“Danıştay 10. Dairesi’nin Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesine sayılı günler kalmasına karşın, anayasal destekten mahrum ve hukuken yok kararındaki bu kararların yürütmesini durdurmadı” denilen EŞİK açıklamasında, Danıştay’ın ivedilikle yürütmeyi durdurma sonucu vermesi davetinde bulunuldu. EŞİK’in açıklamasında şöyleki denildi:
“Danıştay’da açılan tüm davalarda artık yürütmeyi durdurma sonucu verilmesinin önünde hiç bir pürüz kalmamıştır. 1 Temmuz’a sayılı günler kaldığı için derhal yürütmeyi durdurma sonucu verilmelidir. İstanbul Mukavelesi, bayanların ve LGBTİ+’ların can güvenliği ve şiddetsiz bir hayat hakkı için kritik ehemmiyette bir türel evraktır. Danıştay, 1 Temmuz’dan evvel yürütmeyi durdurma sonucu vermediği takdirde, daha sonrasında vereceği sonucun bir manası olmayacaktır. İstanbul Sözleşmesi’nden bu hukuk dışı çıkış teşebbüsü, yalnızca bayanlar ya da Türkiye açısından değil; insan hakları kozmik hukukunu altüst eden bir teşebbüs olduğu için de dünya hukuk ve siyaset tarihine geçecektir. 20 Mart ve 30 Nisan 2021 tarihlerinde yayınlanan iki Cumhurbaşkanı sonucu da birer cümledir. Cumhurbaşkanlığı tarafınca şu ana dek kontrattan çıkış konusunda resmi bir münasebet açıklanmamıştır. Yasal düzenlemelerin münasebetleri irtibat ve propaganda üniteleri tarafınca değil; o düzenlemeyi yapan makam tarafınca açıklanır. Danıştay’a gönderilen Cumhurbaşkanlığı savunmasında da mukaveleden çıkış öne sürülen sebebi konusunda tek söz yer almamaktadır. Temele dair hiç bir mevzuya girmeyen; yordama dair teknik detaylara boğulmuş bir dilekçe ile bir ülkenin geleceği, ülke nüfusunun yarısını oluşturan bayanların hayatları hakkında karar verilemez. Yalnızca savunma dilekçesi bile, mukaveleden çıkış için dayanılacak tek bir mantıklı münasebet olmadığının ispatıdır. İstanbul Sözleşmesi’ne taraf olma sıfatının 01.07.2021 tarihinde sona ereceği dikkate alındığında, Cumhurbaşkanı’nın kelam konusu kararlarının uygulanması halinde telafisi güç yahut imkânsız ziyanlar doğacaktır. Bu kararlar açıkça hukuka muhalif olduğu için acilen yürütmeyi durdurma sonucu verilmesi zaruridir.” (DUVAR)
Türkiye Emekçi Partisi (TİP) evrakındaki savunma, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürlüğü tarafınca hazırlandı. Savunmada, “Açılan davalar haksız ve hukuksal destekten mahrum olup reddi gerekmektedir” denildi.
CUMHURBAŞKANLIĞI SAVUNMASINA REAKSİYON
Eşitlik İçin Bayan Platformu (EŞİK) yaptığı yazılı açıklamada, Cumhurbaşkanlığı tarafınca Danıştay’a gönderilen savunmayı ‘tutarsız’ olmakla eleştirerek şu değerlendirmeyi yaptı:
“(Düzenlemenin mahiyeti gereği ya da Cumhurbaşkanı’nın devletin başı sıfatıyla yaptığı ve devletin yüksek menfaatini ilgilendiren süreçlerine karşı yargı yolunun kapalı olduğu iddiası) Bu tez hukuken yanlışsız değildir. İstanbul Kontratı üzere temel haklarla ilgili yasalar ve mukaveleler konusunda Cumhurbaşkanı’nın tek başına bu biçimde bir yetki kullanımı mümkün değildir. Dilekçede, TBMM’nin milletlerarası mutabakatları onaylaması konusundaki yetkisi ve değeri ortadan kaldırılmaya ve TBMM büsbütün devre dışı bırakılmaya çalışılmaktadır.
Dilekçeye bakılırsa ‘TBMM’nin yetkisi, onaylamayı yahut katılmayı uygun bulmakla sınırlıdır… TBMM, andlaşmaların imzalanması, hatta TBMM’ye sunulması ve onaylanması etabında yetki sahibi değildir. Andlaşmaları son olarak yürürlüğe koyma (ve feshetme) yetkisi yürütme organında bulunmaktadır.’ Bu sav da başta 90. husus ve TBMM ile Cumhurbaşkanının bakılırsav ve yetkileri ile ilgili biroldukça Anayasa unsuruna terstir. Yasama, yasa yapma bakılırsavi, asıl olarak TBMM’nindir. Anayasa 90. unsur, milletlerarası kontrat kararlarına kanunların da üzerinde bir statü vermekte; mukavele kararlarının otomatik olarak kendisiyle çelişen yasa unsurlarının yerine geçeceğini anlatmaktadır. Cumhurbaşkanı, ne kararnameleri ne tek kişilik kararları ile bu anayasal zaruriliği bertaraf edebilir.”
‘İSTANBUL KONTRATI PARTİ HUKUKSAL KİŞİLİĞİYLE İLGİLİ DEĞİL’
EŞİK, dilekçede Siyasi Partiler Kanunu’nun 3. hususu münasebet gösterilerek İstanbul Sözleşmesi’nin iptaline ait açılan davaların parti hukukî kişiliğiyle ilgisi olmadığının da öne sürüldüğünü söz etti. EŞİK tarafınca yapılan açıklamada, “Savunmada ‘Dava konusu Cumhurbaşkanı sonucu, Sözleşme’nin Türkiye Cumhuriyeti bakımından feshedilmesine ait olup, sonucun parti hukukî kişiliğini ilgilendiren legal ve şimdiki bir menfaat bağı bulunmadığı üzere, parti hükmî kişiliği üzerinde sonuç doğurması da mümkün değildir’ denildi. TİP’in haricinde CHP, HDP, Uygun Parti, Deva Partisi, Gelecek Partisi ve Bayan Partisi üzere biroldukca parti iptal davası açmıştı” tabirlerine yer verildi.
‘DANIŞTAY HEMEN YÜRÜTMEYİ DURDURMA KARARI VERMELİ’
“Danıştay 10. Dairesi’nin Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesine sayılı günler kalmasına karşın, anayasal destekten mahrum ve hukuken yok kararındaki bu kararların yürütmesini durdurmadı” denilen EŞİK açıklamasında, Danıştay’ın ivedilikle yürütmeyi durdurma sonucu vermesi davetinde bulunuldu. EŞİK’in açıklamasında şöyleki denildi:
“Danıştay’da açılan tüm davalarda artık yürütmeyi durdurma sonucu verilmesinin önünde hiç bir pürüz kalmamıştır. 1 Temmuz’a sayılı günler kaldığı için derhal yürütmeyi durdurma sonucu verilmelidir. İstanbul Mukavelesi, bayanların ve LGBTİ+’ların can güvenliği ve şiddetsiz bir hayat hakkı için kritik ehemmiyette bir türel evraktır. Danıştay, 1 Temmuz’dan evvel yürütmeyi durdurma sonucu vermediği takdirde, daha sonrasında vereceği sonucun bir manası olmayacaktır. İstanbul Sözleşmesi’nden bu hukuk dışı çıkış teşebbüsü, yalnızca bayanlar ya da Türkiye açısından değil; insan hakları kozmik hukukunu altüst eden bir teşebbüs olduğu için de dünya hukuk ve siyaset tarihine geçecektir. 20 Mart ve 30 Nisan 2021 tarihlerinde yayınlanan iki Cumhurbaşkanı sonucu da birer cümledir. Cumhurbaşkanlığı tarafınca şu ana dek kontrattan çıkış konusunda resmi bir münasebet açıklanmamıştır. Yasal düzenlemelerin münasebetleri irtibat ve propaganda üniteleri tarafınca değil; o düzenlemeyi yapan makam tarafınca açıklanır. Danıştay’a gönderilen Cumhurbaşkanlığı savunmasında da mukaveleden çıkış öne sürülen sebebi konusunda tek söz yer almamaktadır. Temele dair hiç bir mevzuya girmeyen; yordama dair teknik detaylara boğulmuş bir dilekçe ile bir ülkenin geleceği, ülke nüfusunun yarısını oluşturan bayanların hayatları hakkında karar verilemez. Yalnızca savunma dilekçesi bile, mukaveleden çıkış için dayanılacak tek bir mantıklı münasebet olmadığının ispatıdır. İstanbul Sözleşmesi’ne taraf olma sıfatının 01.07.2021 tarihinde sona ereceği dikkate alındığında, Cumhurbaşkanı’nın kelam konusu kararlarının uygulanması halinde telafisi güç yahut imkânsız ziyanlar doğacaktır. Bu kararlar açıkça hukuka muhalif olduğu için acilen yürütmeyi durdurma sonucu verilmesi zaruridir.” (DUVAR)