Barcali
Active member
- Katılım
- 14 Şub 2021
- Mesajlar
- 1,145
- Puanları
- 38
Fizikçiler kuantum ile solucan deliğinin dinamiklerini gözlemledi Deney gerçek bir solucan deliği (uzay ve vakitteki bir yırtılma) meydana getirmekten çok, kuramsal solucan delikleri ile kuantum kütleçekimde öngörülen olgulardan biri olan kuantum fiziği içindeki irtibatların incelenmesini sağlıyor. Kuantum kütleçekim, özü itibariyle birbiriyle uyumsuz görünen tabiatın iki temel ve üzerinde oldukçaça çalışma yürütülmüş tarifi olan kütleçekim ile kuantum fiziğini birbirine bağlamaya çalışan bir dizi kuramdan meydana geliyor.
KUANTUM DONANIMLARINDA UYGULANACAK KADAR KÜÇÜK OLAN BİR SİSTEM KEŞFETTİLER
Populer Science Türkçe’nin araştırmaya yönelik aktardıklarına bakılırsa ABD Güç Bakanlığı Bilim Ofisinin Temel Fizik Kuantum Bağlantı Kanalları araştırma programında baş araştırmacı ve California Teknoloji Enstitüsünde fizik profesörü olan Maria Spiropulu, “Bir kütleçekimsel solucan deliğinin kilit özelliklerini sergileyen fakat günümüzün kuantum donanımlarında uygulanacak kadar küçük olan bir kuantum sistemi keşfettik” diyor ve devam ediyor “Bu çalışma, bir kuantum bilgisayarın kullanılmasıyla kuantum kütleçekim fiziğinin test edilmesini kapsayan daha geniş bir programa yönelik atılmış bir adımı temsil ediyor. Kuantum algılamanın kullanılmasıyla gelecekte kuantum kütleçekim tesirlerinin incelenebileceği başka planlanmış deneyler üzere kuantum kütleçekimin direkt incelenmesi yerine geçmiyor. Ancak kuantum kütleçekim fikirlerini tatbik etmek üzere kuvvetli bir sınama ortamı sunuyor.”
Araştırma Nature bülteninde yayımlandı.
Kara delikler, uzay vakitteki iki uzak bölge içinde bulunan köprüler. Deher neysel olarak gözlenmiş değiller lakin bilim insanları 100 yıla yakın bir müddetdir varlıkları ve özellikleri hakkında kuram geliştiriyor.
Albert Einstein ve Nathan Rosen, 1935 yılında kara delikleri Einstein’ın genel gorelilik kuramına uygun biçimde uzay vakit dokusundaki tüneller biçiminde tanım etti. Özel gorelilik kuramı, kütleçekimi uzay vaktin bir bükülmesi biçiminde betimliyor. Araştırmacılar, bu fizikçilere ithafen solucan deliklerini Einstein-Rosen köprüleri halinde isimlendiriyor. “Solucan deliği” terimi ise 1950’li senelerda fizikçi John Wheeler tarafınca türetilmiş.
Solucan delikleri ve kuantum fiziğinin; bilhassa de dolanıklığın (iki parçacığın fazlaca uzak uzaklıklar boyunca birbirine bağlı kalabildiği bir olgu) içinde bir ilişki olabileceği görüşü birinci vakit içinderda 2013 yılında Juan Maldacena ve Leonard Susskind tarafınca yürütülen kuramsal bir araştırmada öne sürülmüş. Bu fizikçiler, solucan deliklerinin dolanıklığa denk olduğunu argüman etmişler. Aslında bu çalışma, kütleçekim ve kuantum fiziği dünyalarının içinde yeni bir tıp kuramsal ilişki oluşturmuş. Denklik çalışmasının gerisindeki isim Spiropulu, “Çok cüretkar ve şairane bir fikirdi” diyor.
daha sonrasındaysa Jafferis, meslektaşları Ping Gao ve Aron Wall ile 2017 yılında bu denklik çalışmasını geçilebilen solucan deliklerini de kapsayacak biçimde genişletmişler. Bilim insanlarının tertiplediği bir senaryoya göre negatif itici güç, bir solucan deliğini bir şeyin bir uçtan başkasına geçeceği kadar uzun müddet açık tutuyor. Araştırmacılar geçilebilen bir solucan deliğine yönelik bu kütleçekimsel tanımın, kuantum ışınlanma biçiminde bilinen bir sürece denk olduğunu göstermişler. Fiber optik kablo ve havadan uzun aralarda deher neysel olarak gösterilen bir protokol olan kuantum ışınlanmada bilgi, uzay boyunca kuantum dolanıklık unsurları kullanılarak aktarılıyor.
Yeni çalışmada, solucan deliklerin kuantum ışınlanmayla olan eşdeğerlikleri araştırılıyor. Caltech öncülüğünde çalışan araştırma ekibi, uzaydaki bir noktadan başkasına seyahat eden bilginin ya kütleçekim lisanında (solucan delikleri) ya da kuantum fiziği lisanında (kuantum dolanıklığı) tanım edilebileceği görüşünün incelendiği birinci deneyleri gerçekleştirmiş.
KUANTUM DONANIMLARINDA UYGULANACAK KADAR KÜÇÜK OLAN BİR SİSTEM KEŞFETTİLER
Populer Science Türkçe’nin araştırmaya yönelik aktardıklarına bakılırsa ABD Güç Bakanlığı Bilim Ofisinin Temel Fizik Kuantum Bağlantı Kanalları araştırma programında baş araştırmacı ve California Teknoloji Enstitüsünde fizik profesörü olan Maria Spiropulu, “Bir kütleçekimsel solucan deliğinin kilit özelliklerini sergileyen fakat günümüzün kuantum donanımlarında uygulanacak kadar küçük olan bir kuantum sistemi keşfettik” diyor ve devam ediyor “Bu çalışma, bir kuantum bilgisayarın kullanılmasıyla kuantum kütleçekim fiziğinin test edilmesini kapsayan daha geniş bir programa yönelik atılmış bir adımı temsil ediyor. Kuantum algılamanın kullanılmasıyla gelecekte kuantum kütleçekim tesirlerinin incelenebileceği başka planlanmış deneyler üzere kuantum kütleçekimin direkt incelenmesi yerine geçmiyor. Ancak kuantum kütleçekim fikirlerini tatbik etmek üzere kuvvetli bir sınama ortamı sunuyor.”
Araştırma Nature bülteninde yayımlandı.
Kara delikler, uzay vakitteki iki uzak bölge içinde bulunan köprüler. Deher neysel olarak gözlenmiş değiller lakin bilim insanları 100 yıla yakın bir müddetdir varlıkları ve özellikleri hakkında kuram geliştiriyor.
Albert Einstein ve Nathan Rosen, 1935 yılında kara delikleri Einstein’ın genel gorelilik kuramına uygun biçimde uzay vakit dokusundaki tüneller biçiminde tanım etti. Özel gorelilik kuramı, kütleçekimi uzay vaktin bir bükülmesi biçiminde betimliyor. Araştırmacılar, bu fizikçilere ithafen solucan deliklerini Einstein-Rosen köprüleri halinde isimlendiriyor. “Solucan deliği” terimi ise 1950’li senelerda fizikçi John Wheeler tarafınca türetilmiş.
Solucan delikleri ve kuantum fiziğinin; bilhassa de dolanıklığın (iki parçacığın fazlaca uzak uzaklıklar boyunca birbirine bağlı kalabildiği bir olgu) içinde bir ilişki olabileceği görüşü birinci vakit içinderda 2013 yılında Juan Maldacena ve Leonard Susskind tarafınca yürütülen kuramsal bir araştırmada öne sürülmüş. Bu fizikçiler, solucan deliklerinin dolanıklığa denk olduğunu argüman etmişler. Aslında bu çalışma, kütleçekim ve kuantum fiziği dünyalarının içinde yeni bir tıp kuramsal ilişki oluşturmuş. Denklik çalışmasının gerisindeki isim Spiropulu, “Çok cüretkar ve şairane bir fikirdi” diyor.
daha sonrasındaysa Jafferis, meslektaşları Ping Gao ve Aron Wall ile 2017 yılında bu denklik çalışmasını geçilebilen solucan deliklerini de kapsayacak biçimde genişletmişler. Bilim insanlarının tertiplediği bir senaryoya göre negatif itici güç, bir solucan deliğini bir şeyin bir uçtan başkasına geçeceği kadar uzun müddet açık tutuyor. Araştırmacılar geçilebilen bir solucan deliğine yönelik bu kütleçekimsel tanımın, kuantum ışınlanma biçiminde bilinen bir sürece denk olduğunu göstermişler. Fiber optik kablo ve havadan uzun aralarda deher neysel olarak gösterilen bir protokol olan kuantum ışınlanmada bilgi, uzay boyunca kuantum dolanıklık unsurları kullanılarak aktarılıyor.
Yeni çalışmada, solucan deliklerin kuantum ışınlanmayla olan eşdeğerlikleri araştırılıyor. Caltech öncülüğünde çalışan araştırma ekibi, uzaydaki bir noktadan başkasına seyahat eden bilginin ya kütleçekim lisanında (solucan delikleri) ya da kuantum fiziği lisanında (kuantum dolanıklığı) tanım edilebileceği görüşünün incelendiği birinci deneyleri gerçekleştirmiş.