İktisatta kayıt dışılıkta Mozambik düzeyindeyiz Türkiye’de kayıt dışı iktisadın büyüklüğü ulusal hasılanın yüzde 25.6’sını buluyor. Bu oranla Türkiye Malezya, Mozambik ve Yemen ile tıpkı kayıt dışılık düzeyinde yer alıyor.
Türkiye’de kayıt dışı iktisadın büyüklüğü gayri safi ulusal hasılanın yüzde 25.6’sını buluyor. Bu sayı, dünyadaki başka ülkelerin durumu ile karşılaştırıldığında Türkiye’nin ekonomik kayıt dışılıkta pek geri kalmış bir ligde yer aldığı ortaya çıkıyor. Türkiye yüzde 26.5’lik Malezya, yüzde 26’lık Mozambik ve yüzde 25.2’lik Yemen ile birebir kayıt dışı iktisat büyüklüğü düzeyinde yer alıyor. Araştırmayı Dünya Bankası için hazırlayan Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ceyhun Elgin, kayıt dışı iktisadın en değerli belirleyicilerinden birinin demokrasi olduğunu söylemiş oldu. Prof. Elgin, kayıtd ışı iktisatta artışın işsizlikten ekonomik büyümeye kadar epeyce fazla faktörü etkilediğini belirterek, “Demokrasinin zayıf olduğu ülkelerde kayıt dışı iktisat daha büyük oluyor. Yaptığımız çalışmaya bakılırsa hükümetlerin pandemide hazırladığı ekonomik paketlerin büyüklüğünde de kayıt dışı iktisadın tesiri var” dedi. Kayıt dışının nakit kullanmasını artırdığı için enflasyonu yükselttiğini, vergi gelirlerini azaltarak kamu maliyesini zayıflattığını anlatan Prof.Elgin, “Kayıt dışı iktisadın büyüklüğü, gelir dağılımını ve para siyasetini da etkiliyor” sözünü kullandı.
Prof. Elgin
VERGİ KOLAYLAŞTIRILMALI
Vergi siyasetlerinin hayli karmaşık olduğu ülkelerde kayıt dışılığın fazla olduğunu söyleyen Prof. Elgin, “Türkiye’de vergi sisteminin topyekün bir ıslahatla sıradanleştirilmesi, kayıt dışının azaltılmasında tesirli olur” tabirini kullandı. Prof. Elgin’e bakılırsa yapısal bir sorun olan kayıt dışılığın yüksek olduğu ülkeler, vergi ahlakının düşük olduğu ülkeler. Kayıt dışı iktisat tarifine yasal lakin yapılış biçimi prestijiyle kayıtlı olmayan tüm ekonomik faaliyetler giriyor.
Araştırmaya bakılırsa kayıt dışı çalışan oranı Türkiye’de yüzde 32 düzeyinde. Bu oranla Türkiye yüzde 31.6 kayıt dışılık olan Meksika, yüzde 30.5 kayıt dışı istihdam olan Guatemala ve yüzde 29.2 kayıt dışı çalışan olan Romanya ile birebir düzeyde bulunuyor. Rusya’da kayıt dışı istihdam oranı yüzde 6.7. Almanya’da 9.9. Norveç’te 6.5. Prof. Elgin, “İnsanlar niye kayıt dışı çalışıyor? Zira kayıtlı bir iş bulamıyor. Burada evvel yapısal sıkıntıları çözmek gerekiyor” dedi.
Türkiye’de kayıt dışı iktisadın büyüklüğü gayri safi ulusal hasılanın yüzde 25.6’sını buluyor. Bu sayı, dünyadaki başka ülkelerin durumu ile karşılaştırıldığında Türkiye’nin ekonomik kayıt dışılıkta pek geri kalmış bir ligde yer aldığı ortaya çıkıyor. Türkiye yüzde 26.5’lik Malezya, yüzde 26’lık Mozambik ve yüzde 25.2’lik Yemen ile birebir kayıt dışı iktisat büyüklüğü düzeyinde yer alıyor. Araştırmayı Dünya Bankası için hazırlayan Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ceyhun Elgin, kayıt dışı iktisadın en değerli belirleyicilerinden birinin demokrasi olduğunu söylemiş oldu. Prof. Elgin, kayıtd ışı iktisatta artışın işsizlikten ekonomik büyümeye kadar epeyce fazla faktörü etkilediğini belirterek, “Demokrasinin zayıf olduğu ülkelerde kayıt dışı iktisat daha büyük oluyor. Yaptığımız çalışmaya bakılırsa hükümetlerin pandemide hazırladığı ekonomik paketlerin büyüklüğünde de kayıt dışı iktisadın tesiri var” dedi. Kayıt dışının nakit kullanmasını artırdığı için enflasyonu yükselttiğini, vergi gelirlerini azaltarak kamu maliyesini zayıflattığını anlatan Prof.Elgin, “Kayıt dışı iktisadın büyüklüğü, gelir dağılımını ve para siyasetini da etkiliyor” sözünü kullandı.
Prof. Elgin
VERGİ KOLAYLAŞTIRILMALI
Vergi siyasetlerinin hayli karmaşık olduğu ülkelerde kayıt dışılığın fazla olduğunu söyleyen Prof. Elgin, “Türkiye’de vergi sisteminin topyekün bir ıslahatla sıradanleştirilmesi, kayıt dışının azaltılmasında tesirli olur” tabirini kullandı. Prof. Elgin’e bakılırsa yapısal bir sorun olan kayıt dışılığın yüksek olduğu ülkeler, vergi ahlakının düşük olduğu ülkeler. Kayıt dışı iktisat tarifine yasal lakin yapılış biçimi prestijiyle kayıtlı olmayan tüm ekonomik faaliyetler giriyor.
Araştırmaya bakılırsa kayıt dışı çalışan oranı Türkiye’de yüzde 32 düzeyinde. Bu oranla Türkiye yüzde 31.6 kayıt dışılık olan Meksika, yüzde 30.5 kayıt dışı istihdam olan Guatemala ve yüzde 29.2 kayıt dışı çalışan olan Romanya ile birebir düzeyde bulunuyor. Rusya’da kayıt dışı istihdam oranı yüzde 6.7. Almanya’da 9.9. Norveç’te 6.5. Prof. Elgin, “İnsanlar niye kayıt dışı çalışıyor? Zira kayıtlı bir iş bulamıyor. Burada evvel yapısal sıkıntıları çözmek gerekiyor” dedi.