İlçeyi kim yönetir? İlçeyi Yöneten Yöneticilerin nazaranvleri Nelerdir? Her vilayet birden çok ilçeden oluşur. Vilayet merkezi de bir ilçe oluşturmakta olup buna merkez ilçe denir. İlçeyi kim yönetir? sorusu vatandaşlar tarafınca merak konusu oldu. Türkiye’nin ilçeleri, Türkiye’de vilayetlerden daha sonraki gelen idari kısımlardır. Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti’nin birinci senelerında ilçeler kaza olarak bilinmekteydi. Pekala, İlçeyi kim yönetir? İlçeyi Yöneten Yöneticilerin bakılırsavleri Nelerdir? Ayrıntılar haberimizde…
İLÇEYİ KİM YÖNETİR?
Her vilayet birden çok ilçeden oluşur. Vilayet merkezi de bir ilçe oluşturmakta olup buna merkez ilçe denir. Büyükşehir belediyesi olan vilayet merkezleri ise birden çok merkez ilçeden oluşabilir. İlçe merkezlerinin ismi vilayetlerde olduğu üzere ilçenin kendisi ile birebirdir. İlçelerde yönetme ve yürütme nazaranvini, devlet tarafınca atanan kaymakamlar yerine getirir. Merkez ilçelerde (büyükşehirler hariç) ise bu misyon direkt bağlı bulunduğu ilin valisi tarafınca yerine getirilir. İlçelerin kurulup kaldırılması ve değiştirilmesi de tıpkı vilayetlerde olduğu üzere kanunla olmaktadır. Türkiye’de 1999 yılında Düzce’nin vilayet olması ile birlikte 81 vilayet ve bunlara bağlı toplam 973 ilçe bulunmaktadır. İlçelerin 51’i bununla birlikte vilayet merkezidir. Bulundukları yere bakılırsa;
Vilayetlerin ilçe sayıları
İlçelerde yönetme ve yürütme vazifesini, devlet tarafınca atanan kaymakamlar yerine getirir. Bu sebeple kaymakamların misyonlarını bilmekte yarar vardır:
Kaymakamın misyonları
Kaymakamların yetki ve misyonları biroldukça Kanun ve başka mevzuatta yer almaktadır. birebir vakitte Kaymakamların yetki ve misyonlarını temel olarak 5442 sayılı Vilayet Yönetimi Kanunu’nun 27 ile 40. hususları içinde, aşağıdaki biçimde bulmak mümkündür:
İLÇE YÖNETİMİ VE TEŞKİLATI
İlçe genel yönetiminin başı ve mercii kaymakamdır.
Kaymakam, ilçede Hükümetin temsilcisidir. İlçenin genel yönetiminden kaymakam sorumludur. Bakanlıkların kuruluş kanunlarına nazaran ilçede gereği kadar teşkilatı bulunur. Bu teşkilat (Dördüncü hususun son fıkrasında belirtilen isimli ve askeri teşkilat hariç) kaymakamın buyruğu altındadır.
İlçedeki genel yönetim teşkilatının başında bulunanlar ilçe yönetim şube liderleridir. Bunların buyruğu altında çalışanlar ilçenin ikinci derecede memurlarıdır.
I – İLÇE MEMURLARININ TAYİN METODU
Kaymakamlar, İçişleri Bakanlığı Müdürler Encümeninin intihabı ve Bakanın tasvibi üzerine müşterek karar ve Cumhurbaşkanının tasdikiyle tayin olunur.
Kaymakamlığa yalnızca mülki yönetim amirliği hizmetleri sınıfından olanlar vekalet edebilir.
II – KAYMAKAMLARIN TÜZEL DURUMLARI, VAZİFE VE YETKİLERİ
A) Kaymakam, kanun, tüzük yönetmelik ve Hükümet kararlarının neşir ve ilanını, uygulanmasını sağlar ve bunların verdiği yetkileri kullanır ve ödevleri yerine getirir. Kaymakam, valinin talimat ve buyruklarını yürütmekle ödevlidir;
B) Valiler, ilçeye ilişkin bütün işleri direkt doğruya kaymakama muharrirler. Kaymakamlar da ilçenin işleri hakkında bağlı bulundukları valilerle muhaberede bulunurlar. Lakin olağanüstü hallerde kaymakamlar İçişleri Bakanlığı ve başka Bakanlıklarla muhabere edebilirler ve bu muhaberelerden valiye bilgi verirler;
C) Kanun, tüzük, yönetmelik ve Hükümet kararları ve bunlara dayanılarak valiler tarafınca verilecek talimat ve buyruklar ilçe yönetim, şube liderlerine kaymakamlar yolu ile bildiri olunur;
Ç) Kaymakamlar, dördüncü hususun son fıkrasında belirtilen daire ve kurumlar haricinde kalan bütün Devlet daire ve kurum ve işletmelerini ve özel işyerlerini, özel yönetim, belediye ve köy yönetimleriyle bunlara bağlı tekmil kurumları denetler ve teftiş ederler. Bu teftiş ve denetlemeyi şahsen yahut yönetim şube liderleri yahut validen talep edeceği Bakanlık yahut tüzelkişiliği haiz genel müdürlük müfettişleri vasıtasıyla ortaokul yahut bu dereceli öğretim kurumlarını de şahsen yahut ilgili müfettişleri marifetiyle denetler;
D) Kaymakam, denetlemesi sırasında iş başında kalmalarında mahzur gördüğü ilçe yönetim şube liderlerini valinin muvafakatiyle, başka memur ve müstahdemleri re’sen sorumluluğu altında işten el çektirebilir.
E) Kaymakam, ilçenin her istikametten genel yönetim ve genel gidişini düzenlemek ve denetlemekten sorumludur;
F) Kaymakam, ilçede teşkilatı ve nazaranvli memuru bulunmayan işlerin yürütülmesini, bu işlerin görülmesiyle yakın ilgisi bulunan rastgele bir yönetim yahut daire başkanlığından isteyebilir. Bu suretle verilen işlerin yapılması mecburidir;
G) Kaymakam, ilçedeki yönetim, daire ve kuruluşlarda çalışan uzman yahut fen kollarına dahil memur ve müstahdemlerden ilçenin genel ve mahalli hizmetlerine ait işlerin görülmesini asli görevlerine halel getirmemek kaidesiyle valiliğe teklif suretiyle istiyebilir. Valilikten alınacak buyruk üzerine bu memurlar verilen işleri yapmakla ödevlidirler;
H) Kaymakam, ilçe memurlarının çalışmalarını ve teşkilatın işlemesini nezaret ve kontrolü altında bulundurur;
I ) Kaymakam, ilçenin yönetim şube liderleriyle ikinci derecedeki memurlarına, genel ve özel kolluk amir ve memurlarına Memurin Kanundaki metoduna bakılırsa savunmasını aldıktan daha sonra uyarma, kınama cezaları verir ve uygular. Daha ağır disiplin cezaları verilmesi için özel kanunu kararlarına nazaran teklif ve talepte bulunabilir.
Kaymakamlarca re’sen verilen cezalar nihaidir.Bu cezalar bildiri tarihinden itibaren sicile geçer. Kaymakam, ilçe memurlarına takdirname de verebilir.
J) Kaymakam, ilçe yönetim şube liderlerine çabuk hallerde (8 güne kadar) ve tayini kendisine ilişkin memurlara, Memurlar Kanunundaki yıllık müsaade, mühletine mahsup edilmek üzere bir aya kadar müsaade verebilir. Tayinleri kaymakama ilişkin olmayan memur ve müstahdemlere müsaade verilmezdilk evvel kaymakamın mütalaası alınır;
K) Kaymakamlar, halkın askerlik muameleleri hakkındaki müracaat ve şikayetlerini kabul ederler. Askerlik şubelerine ve dairelerine muharrirler. Karşılığı kafi görmedikleri takdirde keyfiyeti valiye bildirirler;
L) Kaymakam, Cumhuriyet Bayramında ilçede yapılacak resmi merasimlere başkanlık yapar ve tebrikleri kabul eder.
Kaymakamların Asayiş ve Güvenliğe Ait Yetki ve nazaranvleri
A) Kaymakam, ilçe hudutları ortasında bulunan genel ve özel kolluk kuvvet ve teşkilatının amiridir;
B) Hata işlenmesini önlemek, kamu sistem ve inancını korumak için gereken önlemleri alır. Bu niyetle Devletin genel ve özel kolluk kuvvetlerini istihdam eder. Kanun, tüzük, yönetmelik ve Hükümet kararları kararlarının yürütülmesi için buyruklar verir. Bu teşkilat amir ve memurları kaymakam tarafınca verilen buyrukları derhal yerine getirmekle ödevlidir;
C) Kaymakam, memleketin hudut ve kıyı emniyetiyle ilgili bütün işleri yürürlükte bulunan kararlara nazaran sağlar ve yürütür;
Ç) İlçe hudutları ortasında huzur ve güvenliğin, kişi dokunulmazlığının tasarrufa mütaallik emniyetin, kamu iyiliğinin sağlanması ve önleyici kolluk yetkisi kaymakamın ödev ve bakılırsavlerindendir. Bunları sağlamak için kaymakam gereken karar ve önlemleri alır;
Bu konuda alınan ve ilan edilen karar ve önlemlere uymayanlar hakkında 66 ncı husus kararı uygulanır;
D) Kaymakam, valinin tasvibiyle ilçe genel ve özel kolluk kuvvetleri mensuplarının süreksiz yahut daima olarak yerlerini değiştirebilir;
E) Kaymakam, ilçe etrafında çıkabilecek olayların buyruğundaki kolluk kuvvetleriyle önlenmesine imkan bulunmayacağı kanısına varır yahut ilçe ortasındaki kolluk kuvvetleriyle önlenemeyecek olağanüstü ve ani olaylar karşısında kalırsa çabucak valiye bilgi vererek yardım ister ve en yakın askeri (Kara, Deniz ve Hava) kumandanlara da haber verir;
Yardıma gelen askeri kuvvet bu kanunun 11/D unsuru uyarınca kendisine verilecek nazaranvi yerine getirir.
F) Devlete, Özel Yönetime, belediye ve köylere ilişkin olan ve bunlara bağlı bulunan veyahut bunların nezaret ve kontrolü altında iş nazarann daire ve kurumlarla başka bütün gerçek ve tüzelkişiler tarafınca işletilen mali, ticari, sınai ve iktisadi kurumlar, işletmeler, ambarlar, depolar ve sair uzman, fen adamı, teknisyen ve emekçi üzere işçi bulunduran ve barındıran yerler Devlet ve memleket emniyet ve asayişi ve iş hayatının düzenlenmesi bakımından kaymakamın nezaret ve kontrolü altındadır.
Buralarda bulunan yahut çalışanların kimlik ve nitelikleri hakkında kaymakamlar bu yerlerden bilgi isteyebilir, istenilen bilgiler çabucak verilir.
Kaymakam, ceza ve tevkifevlerinin korumasını ve Cumhuriyet savcısı ile bir arada hükümlü ve tutukluların sıhhat kaidelerini nezaret ve kontrolü altında bulundurur.
Kaymakamlar, ilçe yönetim şube liderlerinin genel, özel ve kolluk amirlerinin birinci derecede, öbür memurların ikinci derecede sicil amiridirler.
İlçe etrafındaki belediyelerin liderleriyle köy muhtarları, üst makamlara kendi yönetimlerinin iş ve gereksinimleriyle ilgili yazışmalarını kaymakamlık vasıtasıyla yaparlar.
Gündem
İLÇEYİ KİM YÖNETİR?
Her vilayet birden çok ilçeden oluşur. Vilayet merkezi de bir ilçe oluşturmakta olup buna merkez ilçe denir. Büyükşehir belediyesi olan vilayet merkezleri ise birden çok merkez ilçeden oluşabilir. İlçe merkezlerinin ismi vilayetlerde olduğu üzere ilçenin kendisi ile birebirdir. İlçelerde yönetme ve yürütme nazaranvini, devlet tarafınca atanan kaymakamlar yerine getirir. Merkez ilçelerde (büyükşehirler hariç) ise bu misyon direkt bağlı bulunduğu ilin valisi tarafınca yerine getirilir. İlçelerin kurulup kaldırılması ve değiştirilmesi de tıpkı vilayetlerde olduğu üzere kanunla olmaktadır. Türkiye’de 1999 yılında Düzce’nin vilayet olması ile birlikte 81 vilayet ve bunlara bağlı toplam 973 ilçe bulunmaktadır. İlçelerin 51’i bununla birlikte vilayet merkezidir. Bulundukları yere bakılırsa;
Vilayetlerin ilçe sayıları
- En kuzeyde bulunan ilçe; Kofçaz, Kırklareli
- En güneyde bulunan ilçe; Yayladağı, Hatay
- En batıda bulunan ilçe; Gökçeada, Çanakkale
- En doğuda bulunan ilçe; Aralık, Iğdır
- En az ilçeye sahip vilayet; 3 ilçe ile Bayburt
- En epeyce ilçeye sahip vilayet; 39 ilçe ile İstanbul
- Nüfus bakımından en küçük ilçe; Yalıhüyük, Konya
- Nüfus bakımından en büyük ilçe; Esenyurt, İstanbul
- Yüzölçümü bakımından en büyük ilçe; Karaman merkez
- Yüzölçümü bakımından en küçük ilçe; Güngoren, İstanbul
İlçelerde yönetme ve yürütme vazifesini, devlet tarafınca atanan kaymakamlar yerine getirir. Bu sebeple kaymakamların misyonlarını bilmekte yarar vardır:
Kaymakamın misyonları
Kaymakamların yetki ve misyonları biroldukça Kanun ve başka mevzuatta yer almaktadır. birebir vakitte Kaymakamların yetki ve misyonlarını temel olarak 5442 sayılı Vilayet Yönetimi Kanunu’nun 27 ile 40. hususları içinde, aşağıdaki biçimde bulmak mümkündür:
İLÇE YÖNETİMİ VE TEŞKİLATI
İlçe genel yönetiminin başı ve mercii kaymakamdır.
Kaymakam, ilçede Hükümetin temsilcisidir. İlçenin genel yönetiminden kaymakam sorumludur. Bakanlıkların kuruluş kanunlarına nazaran ilçede gereği kadar teşkilatı bulunur. Bu teşkilat (Dördüncü hususun son fıkrasında belirtilen isimli ve askeri teşkilat hariç) kaymakamın buyruğu altındadır.
İlçedeki genel yönetim teşkilatının başında bulunanlar ilçe yönetim şube liderleridir. Bunların buyruğu altında çalışanlar ilçenin ikinci derecede memurlarıdır.
I – İLÇE MEMURLARININ TAYİN METODU
Kaymakamlar, İçişleri Bakanlığı Müdürler Encümeninin intihabı ve Bakanın tasvibi üzerine müşterek karar ve Cumhurbaşkanının tasdikiyle tayin olunur.
Kaymakamlığa yalnızca mülki yönetim amirliği hizmetleri sınıfından olanlar vekalet edebilir.
II – KAYMAKAMLARIN TÜZEL DURUMLARI, VAZİFE VE YETKİLERİ
A) Kaymakam, kanun, tüzük yönetmelik ve Hükümet kararlarının neşir ve ilanını, uygulanmasını sağlar ve bunların verdiği yetkileri kullanır ve ödevleri yerine getirir. Kaymakam, valinin talimat ve buyruklarını yürütmekle ödevlidir;
B) Valiler, ilçeye ilişkin bütün işleri direkt doğruya kaymakama muharrirler. Kaymakamlar da ilçenin işleri hakkında bağlı bulundukları valilerle muhaberede bulunurlar. Lakin olağanüstü hallerde kaymakamlar İçişleri Bakanlığı ve başka Bakanlıklarla muhabere edebilirler ve bu muhaberelerden valiye bilgi verirler;
C) Kanun, tüzük, yönetmelik ve Hükümet kararları ve bunlara dayanılarak valiler tarafınca verilecek talimat ve buyruklar ilçe yönetim, şube liderlerine kaymakamlar yolu ile bildiri olunur;
Ç) Kaymakamlar, dördüncü hususun son fıkrasında belirtilen daire ve kurumlar haricinde kalan bütün Devlet daire ve kurum ve işletmelerini ve özel işyerlerini, özel yönetim, belediye ve köy yönetimleriyle bunlara bağlı tekmil kurumları denetler ve teftiş ederler. Bu teftiş ve denetlemeyi şahsen yahut yönetim şube liderleri yahut validen talep edeceği Bakanlık yahut tüzelkişiliği haiz genel müdürlük müfettişleri vasıtasıyla ortaokul yahut bu dereceli öğretim kurumlarını de şahsen yahut ilgili müfettişleri marifetiyle denetler;
D) Kaymakam, denetlemesi sırasında iş başında kalmalarında mahzur gördüğü ilçe yönetim şube liderlerini valinin muvafakatiyle, başka memur ve müstahdemleri re’sen sorumluluğu altında işten el çektirebilir.
E) Kaymakam, ilçenin her istikametten genel yönetim ve genel gidişini düzenlemek ve denetlemekten sorumludur;
F) Kaymakam, ilçede teşkilatı ve nazaranvli memuru bulunmayan işlerin yürütülmesini, bu işlerin görülmesiyle yakın ilgisi bulunan rastgele bir yönetim yahut daire başkanlığından isteyebilir. Bu suretle verilen işlerin yapılması mecburidir;
G) Kaymakam, ilçedeki yönetim, daire ve kuruluşlarda çalışan uzman yahut fen kollarına dahil memur ve müstahdemlerden ilçenin genel ve mahalli hizmetlerine ait işlerin görülmesini asli görevlerine halel getirmemek kaidesiyle valiliğe teklif suretiyle istiyebilir. Valilikten alınacak buyruk üzerine bu memurlar verilen işleri yapmakla ödevlidirler;
H) Kaymakam, ilçe memurlarının çalışmalarını ve teşkilatın işlemesini nezaret ve kontrolü altında bulundurur;
I ) Kaymakam, ilçenin yönetim şube liderleriyle ikinci derecedeki memurlarına, genel ve özel kolluk amir ve memurlarına Memurin Kanundaki metoduna bakılırsa savunmasını aldıktan daha sonra uyarma, kınama cezaları verir ve uygular. Daha ağır disiplin cezaları verilmesi için özel kanunu kararlarına nazaran teklif ve talepte bulunabilir.
Kaymakamlarca re’sen verilen cezalar nihaidir.Bu cezalar bildiri tarihinden itibaren sicile geçer. Kaymakam, ilçe memurlarına takdirname de verebilir.
J) Kaymakam, ilçe yönetim şube liderlerine çabuk hallerde (8 güne kadar) ve tayini kendisine ilişkin memurlara, Memurlar Kanunundaki yıllık müsaade, mühletine mahsup edilmek üzere bir aya kadar müsaade verebilir. Tayinleri kaymakama ilişkin olmayan memur ve müstahdemlere müsaade verilmezdilk evvel kaymakamın mütalaası alınır;
K) Kaymakamlar, halkın askerlik muameleleri hakkındaki müracaat ve şikayetlerini kabul ederler. Askerlik şubelerine ve dairelerine muharrirler. Karşılığı kafi görmedikleri takdirde keyfiyeti valiye bildirirler;
L) Kaymakam, Cumhuriyet Bayramında ilçede yapılacak resmi merasimlere başkanlık yapar ve tebrikleri kabul eder.
Kaymakamların Asayiş ve Güvenliğe Ait Yetki ve nazaranvleri
A) Kaymakam, ilçe hudutları ortasında bulunan genel ve özel kolluk kuvvet ve teşkilatının amiridir;
B) Hata işlenmesini önlemek, kamu sistem ve inancını korumak için gereken önlemleri alır. Bu niyetle Devletin genel ve özel kolluk kuvvetlerini istihdam eder. Kanun, tüzük, yönetmelik ve Hükümet kararları kararlarının yürütülmesi için buyruklar verir. Bu teşkilat amir ve memurları kaymakam tarafınca verilen buyrukları derhal yerine getirmekle ödevlidir;
C) Kaymakam, memleketin hudut ve kıyı emniyetiyle ilgili bütün işleri yürürlükte bulunan kararlara nazaran sağlar ve yürütür;
Ç) İlçe hudutları ortasında huzur ve güvenliğin, kişi dokunulmazlığının tasarrufa mütaallik emniyetin, kamu iyiliğinin sağlanması ve önleyici kolluk yetkisi kaymakamın ödev ve bakılırsavlerindendir. Bunları sağlamak için kaymakam gereken karar ve önlemleri alır;
Bu konuda alınan ve ilan edilen karar ve önlemlere uymayanlar hakkında 66 ncı husus kararı uygulanır;
D) Kaymakam, valinin tasvibiyle ilçe genel ve özel kolluk kuvvetleri mensuplarının süreksiz yahut daima olarak yerlerini değiştirebilir;
E) Kaymakam, ilçe etrafında çıkabilecek olayların buyruğundaki kolluk kuvvetleriyle önlenmesine imkan bulunmayacağı kanısına varır yahut ilçe ortasındaki kolluk kuvvetleriyle önlenemeyecek olağanüstü ve ani olaylar karşısında kalırsa çabucak valiye bilgi vererek yardım ister ve en yakın askeri (Kara, Deniz ve Hava) kumandanlara da haber verir;
Yardıma gelen askeri kuvvet bu kanunun 11/D unsuru uyarınca kendisine verilecek nazaranvi yerine getirir.
F) Devlete, Özel Yönetime, belediye ve köylere ilişkin olan ve bunlara bağlı bulunan veyahut bunların nezaret ve kontrolü altında iş nazarann daire ve kurumlarla başka bütün gerçek ve tüzelkişiler tarafınca işletilen mali, ticari, sınai ve iktisadi kurumlar, işletmeler, ambarlar, depolar ve sair uzman, fen adamı, teknisyen ve emekçi üzere işçi bulunduran ve barındıran yerler Devlet ve memleket emniyet ve asayişi ve iş hayatının düzenlenmesi bakımından kaymakamın nezaret ve kontrolü altındadır.
Buralarda bulunan yahut çalışanların kimlik ve nitelikleri hakkında kaymakamlar bu yerlerden bilgi isteyebilir, istenilen bilgiler çabucak verilir.
Kaymakam, ceza ve tevkifevlerinin korumasını ve Cumhuriyet savcısı ile bir arada hükümlü ve tutukluların sıhhat kaidelerini nezaret ve kontrolü altında bulundurur.
Kaymakamlar, ilçe yönetim şube liderlerinin genel, özel ve kolluk amirlerinin birinci derecede, öbür memurların ikinci derecede sicil amiridirler.
İlçe etrafındaki belediyelerin liderleriyle köy muhtarları, üst makamlara kendi yönetimlerinin iş ve gereksinimleriyle ilgili yazışmalarını kaymakamlık vasıtasıyla yaparlar.
Gündem