İsmi kadar şirin olmayan çikolata kistini daha evvel duydunuz mu?

acemşalı

Global Mod
Global Mod
Katılım
15 Nis 2021
Mesajlar
2,706
Puanları
0
İsmi kadar şirin olmayan çikolata kistini daha evvel duydunuz mu? Adet periyodunda yaşadığınız şiddetli ağrıların ve olağandan hayli daha fazla olan kanamaların niçini çikolata kisti olabilir! Dünyada yüzbinlerce bayanı etkileyen çikolata kisti, giderek artış gösteriyor. Bilhassa de 35 yaş üzeri için kritik bir sıhhat sorununa dönüşen çikolata kisti, müdahale edilmediğinde kısırlığa bile yol açabiliyor. Avrasya Hastanesi Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Nurcan Dalan, çikolata kisti hakkında kıymetli bilgiler veriyor.

Orta yaşlarda daha sık görülmeye başlıyor…

Endometriozis olarak isimlendirilen ve halk içinde çikolata kisti olarak bilinen bu hastalık; rahim içini döşeyen endometrium katmanının rahim haricindeki rastgele bir bölgede büyümesi kararı gelişir. En sık görüldüğü bölgeler; yumurtalıklar, pelvisi örten doku ve fallop tüpleridir. Bayanlarda epeyce sık görülen çikolata kisti en hayli 30- 40 yaşları içinde ortaya çıkar.

Endometrium dokusu olağan kurallarda yalnızca rahim ortasında bulunur ve adetten daha sonra kalınlaşarak bebeğin yerleşmesini sağlar. Bu doku her adet devrinde atılarak yenilenir. Endometrium dokusunun beraberinde yumurtalıklarda bulunması ise adet gibisi kanamalara niye olurak yumurtalık ortasında koyu renkli kan birikintilerine sebep olur ve ortaya çikolata kisti çıkar. Bu kistlerin içerisinde biriken oluşumun koyu kahverengi ve koyu kıvamlı olması sebebiyle hastalığa çikolata kisti denir.

Genetik faktörler hastalığın oluşumunda etkili!

Çikolata kistinin niye ortaya çıktığı tam olarak bilinmemektedir. Lakin kimi faktörler çikolata kistinin oluşmasında tesirli olabilmektedir. Bunların başında ise genetik faktörler gelmektedir. Zira çikolata kisti aile ortasında aktarılma eğilimine sahiptir. ötürüsıyla aile hikayesinde çikolata kisti olan bireylerde hastalığın görülme riski öteki bireylere oranla daha fazladır.

Bir öteki değerli sebep ise bağışıklık sisteminin zayıf olması sebebiyle hastalıklara karşı bedenin savunmasız kalarak çikolata kisti riskinin artmasıdır. Bunun yanı sıra zıt istikamete menstrüasyon olması da çikolata kisti riskini arttıran değerli bir faktördür. Şöyle ki, adet kanamasıyla bir arada endometrium dokusu vajina yoluyla bedenden atılır. Şayet geriye hakikat kanama olursa bu doku karın boşluğuna akarak çikolata kistinin meydana gelmesine yol açar.

Şayet bu belirtileri gösteriyorsanız…

Hastaların en epey şikayet ettikleri bulguların başında şiddetli adet sancıları gelir. Bu ağrıların en değerli özelliği giderek azalmak yerine git gide çoğalmasıdır. Şiddetli ağrıların oluşma niçini ise hastalık odaklarında salgılanan prostaglandin hususu sebebiyle rahimde yaşanan kasılmalardır. Kasılmalar sebebiyle yaşanan ağrı adet öncesinde başlar ve adet kanaması sürecinde de devam eder. Şiddetli ağrıların yanı sıra görülen başka belirtiler ise şöyledir;

  • Adet periyodunda bel ve karın ağrıları,
  • Cinsel alaka sırasında ve daha sonrasında ağrı ve acı,
  • Dışkılama ve idrar sırasında ağrı hissetme,
  • Adet haricinde kanamalar görülmesi,
  • Adet devrinde olağandan daha fazla kanama,
  • Adet periyodunda artan kabızlık yahut ishal,
  • Kanlı dışkı,
  • Makata vuran ağı,
  • Yan ağrısı,
  • Sık sık idrara çıkma,
  • Dış gebelik,
  • Kısırlık.
Teşhis

Çikolata kistinin teşhis edilebilmesi için evvela hekimin hastanın şikayetlerini dinlemesi gereklidir. Şayet hastada görülen semptomlar çikolata kistine işaret ediyorsa hastaya birtakım testler uygulanır. Bunun için evvela pelvik muayene yapılır. Jinekolojik muayene ile üreme organlarında bulunan anomalilikler tespit edilir. Pelvik muayenenin yanı sıra ultrason ile vajinaya bakılması gerekir. Standart bir ultrason incelemesi kâfi gelmeyebilir ve tam teşhis için USG gerekebilir.

Organ ve dokulardaki oluşumları ayrıntılı görüntülemek içinse MR gerekebilir. MR hem teşhis koymak tıpkı vakitte cerrahi planlama için epeyce değerlidir beraberinde rahim dışına yerleşmiş endometrial dokuların yerleri ve büyüklükleri tespit edilebilir. Ayrıyeten rahim dışına yerleşmiş kistleri belirlemek için de göbek deliği yanından küçük bir kesik atılarak bakılan laparoskopi yapılabilir.

Tedavisi mümkün mü?

Çikolata kistini büsbütün ortadan kaldıracak bir tedavi formülü yoktur. Yapılan tedavi daha fazlaca kiste bağlı oluşan ağrıları gidermek ve kısırlığı önlemek üzerinedir. Bunun için ilaç tedavisi yahut cerrahi metotlar tercih edilir.

Adet devrinde meydana gelen ağrı ve kramplar için nonsteroidalantiinflamatuar ilaçlar verilir. Şayet kişinin hamilelik planı yoksa hormon tedavisine başlanır. Zira hormon tedavisi endometrial dokunun kalınlaşmasını ve yeni bir dokunun oluşmasını engelleyebilir. Çocuk isteyen bayanlara ise hormon tedavisi uygulanmaz. Bu noktada cerrahi tedavi tercih edilir. Bunun için laparoksopik sistem ile göbek deliğinin yanında açılan küçük bir kesi ile kiste ulaşılır ve çıkarılır.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
 
Üst