İstanbul GP: Madalyonun iki yüzü Merakla beklenen ve F1’de bugün koşulan dönemin 16. yarışı İstanbul GP’yi Mercedes’ten Valtteri Bottas kazandı. Grup arkadaşı Lewis Hamilton’un, sıralama çeşitlerinde birinci olduğu biçimde güç ünitesi değişikliği sebebiyle 10 sıra geriden başlamasıyla yarışta birinci sırayı kapan Bottas, fırsatı tepmedi ve yarışı en önde tamamladı.
Yarışa ikinci sırada başlayan Red Bull pilotu Max Verstappen de temkinli ve denetimli bir sürüşle, başladığı sırada bitirdi ve şampiyonluk rakibi Hamilton’un beşinci olmasıyla bu yarışta rakibinden 8 puan fazla alarak öne geçti. İstanbul GP daha sonrası şoförler klasmanında Verstappen 262.5 puana ulaşırken Hamilton da puanını 256.5 yaptı.
Sergio Perez’in yarışı üçüncü tamamlamasıyla iki pilotuyla podyuma çıkan Red Bull, ekipler sıralamasında Mercedes’i takibe devam etti. 397.5 puana ulaşan Mercedes ise Red Bull’un 33 puan önünde liderliğini korudu.
GÜNÜN PİLOTU SAİNZ
19. başladığı yarışı, pitte yaşadığı aksaklıklara karşın 8. sırada tamamlamayı başaran Carlos Sainz, günün pilotu seçildi.
Yarışı bir süre önde götüren Ferrari pilotu Charles Lecrec de tıpkı kadro arkadaşı Sainz üzere pitten nasibini almasına karşın İstanbul GP’yi 4. sırada tamamladı.
Sıralama çeşitlerindeki 1.22.868’lik derecesiyle, 2005 yılındaki yarışta Montoya’ya ilişkin İstanbul GP’deki en süratli çeşit rekorunu ele geçiren Hamilton, 11. sırada başladığı yarışı 5. sırada tamamlarken, pite girme konusunda teknik takımıyla gergin anlar yaşadı.
Yarışa beşinci sırada başladıktan daha sonra Pierre Gasly’nin temasıyla spin atıp gerilere düşen eski dünya şampiyonu Alonso, İstanbul GP’yi 16. sırada tamamlarken, Alonso’ya teması kararı 5 saniye cezası alan Gasly buna karşın yarışı 6. sırada bitirdi.
Formula 1’de Türkiye’den daha sonraki durak ise ABD. 22-24 Ekim Aramco USA GP’den daha sonraki beş yarışın tarihleri ise şu halde:
5-7 Kasım 2021: Meksika GP
12-14 Kasım 2021: Sao Paulo GP
19-21 Kasım 2021: Katar GP
3-5 Aralık 2021: Suudi Arabistan GP
10-12 Aralık 2021: Abu Dabi GP
İSTANBUL GP NASIL BİR İMTİHAN VERDİ?
İstanbul GP ile ilgili tahlil ve müşahedelere geçmedilk evvel, F1’i daima takip etmeyenler için belirtmeliyiz ki İstanbul GP, F1’in yarış planlamasındaki sabit pistlerden birisi değil. 9 yıl ortadan daha sonra daha sonra iki sene üst üste takvimde olmasının niçini, pandeminin de tesiriyle öbür pistlerin süreksiz olarak iptal edilmesi. Bu iptaller kararı İstanbul’un takvime dahil edilmesi.
O denli ki geçen sene İstanbul’da yarışın koşulacağının ilan edilmesi ile yarış tarihi içinde yalnızca 80 gün vardı. Hatta bu sebeple pistin yol tutuşu pilotlar tarafınca da eleştirilmiş lakin yağmurun da tesiriyle tahminen de yılın en heyecanlı yarışı İstanbul’da koşulmuştu.
PİST TAMAM, YA SEYİRCİ?
Seyirci potansiyeli, daha da kuvvetlenen yol tutuşu açısından İstanbul GP düzgün bir imtihan verdi. Bundan bağımsız olarak mimar Hermann Tilke’nin en başarılı çalışmalarından olan İstanbul Park, kendine has özellikleri ile kısa müddette kendisine izleyici ve pilotların gözünde ikonik bir yer edinmiş durumda.
Yarış daha sonrası pilotlardan Bottas’ın “Türk taraftarların yansısına şaşırdım. Açıkçası bu kadar sevgi ve ilgi beklemiyordum. Lakin burada kazandım ve artık bu pist benim için fazlaca özel bir hale geldi. Gelecek sene bir daha burada görüşmek üzere.” ve Verstappen’in “bu biçimde bir hava bulunmasına karşın tribünlerin dolu olması sahiden keyifli etti. Burası mükemmel bir kent. Kent merkezinde kalma talihim oldu. Bu kenti seviyorum. Takvimde kesinlikle olmalı bence İstanbul.” açıklamaları, pilot tarafının memnuniyetini ortaya koymakta. bir daha Formula 1’in ve grupların resmi toplumsal medya hesaplarından da pilotlarla örtüşür halde İstanbul Park’ı güzelleyen paylaşımlar yapıldı.
ZIT HİSLERİ ARKA ARDA YAŞAMAK
Türk izleyicisi F1’i giderek içselleştiriyor. Yarış sırasında olayın büyüsünde olan ya da yarış kültürüne fazlaca hakim olmadığından sık sık yerinden kalkan izleyicilerin yanı sıra pür dikkat yarışı izleyen büyük bir kitle vardı. Lakin F1’i yerinden izleyenlerin tek eksiği, Serhan Acar’ın eşsiz anlatımı değildi. Ulaşım sıkıntıları seyircileri âdeta canından bezdirdi. O denli ki, yaklaşık 100 bin seyircinin en az yüzde 20’si, yarışın en değerli anlarından olan başlama anını izleyemedi. Üstelik o yüzde 20’nin yarısından fazlası İstanbul Park’ın ortasında olduğu biçimde!…
Özel aracı olmayanların yarış alanına gidebilmesi için İBB, M4 Metro Tavşantepe İstasyonu, M5 Metro Necip Fazıl İstasyonu ve Pendik Metro durağı çıkışındaki otobüs durağından kalkacak halde ring araçları ayarlamıştı. Bu araçların sayısında bir badire yoktu. Lakin Pendik’ten İstanbul Park’a geçilirken, Saat 15.00’te başlayacak yarış için bilhassa saat 12.30’dan daha sonra yollar âdeta kilitlendi. Argümanlardan başlıcası, sivil araçların kendilerine kapalı olan yolu tercih etmesi, polislerin de bu araçlara müsaade vermediği yerde yolun açılmasını sağlayacak bir yönlendirmede bulunmaması. (Tabii polislerin yolu protokol için beklettiği ve bu durumun da yolun tıkanmasında hissesinin olması da bir diğer tez.) bu biçimde olunca 25 dakikalık yol, yaklaşık 2,5 saat sürdü. Ring otobüsleri trafikte âdeta mahsur kalınca, seferlerini tamamlayamadılar. Hem ortasındaki şahısları yarış alanına ulaştıramadılar tıpkı vakitte geri dönüp yeni sefer yapamadıklarından durakta biriken insanları alamadılar. Bir yerden daha sonra beşerler araçlardan inerek yaklaşık 5 km uzunluğundaki yolu yürüdüler.
Tuhaf görünümlerden bir tanesi de polisin, tıkanıklıktan saatler daha sonra tüm araçların geçişine müsaade verirken, yola yanlamasına koyularak üç şeritli yolun iki şeridini kapayan TOMA’yı çekme gereği duymamasıydı. TOMA’nın o durumda kalması da araç akışını yavaşlattı.
Seyircilerin zahmeti yarış alanına ulaşmakla da bitmedi. Otobüslerin izleyicileri indirmesi gereken nokta ile tribünler içindeki fazlaca uzun uzaklığa yönelik tertip yok denecek kıvamda, son derece amatördü. Bu durum yarış öncesinde de daha sonrasında da izleyicilerin ağır yansısına sebep oldu.
Seyircilerin içeriye alımı ve daha sonrasında tahliyesi ile ilgili neredeyse hiç bir planlama yok üzereydi. Alan ortasındaki ringler ise hem az tıpkı vakitte işlevsizdi. Yarış bakılırsavlileri birbirinden kopuktu. Bu sebeple seyirciler, İstanbul Park ortasında de kilometrelerce yürümek zorunda kaldı. Tribün kısımlarının birbirinden hayli başka ve uzak olduğu yerde bununla ilgili tabelalar da yetersizdi. İzleyicilerin tribünlere girmesi için tek ve dar bir köprü vardı. Geçerken izdiham yaşanmaması için şahıslar azar azar alındı. Bu da öbek öbek yığılmalar yarattı. Çocuklar ezilme tehlikesi yaşadı.
Yarışı izlemek ne kadar eşsiz ise yarış öncesi ve daha sonrası o kadar çekilmezdi.
F1 GÜÇLÜ SPORU KALMAK ZORUNDA MI?
Seyirciler açısından başka zorlayıcı kısım, bilet fiyatlarından yiyeceğe, yiyeceklerden kadro mamüllerine kadar her şeyin epeyce kıymetli olması. Yarışı güzel bir yerden izlemek isteyenlerin en az 2 bin lirayı gözden çıkarması gerekirken, desteklediği pilotun ya da kadronun yalnızca şapkasını almak isteyen bir taraftar, bütçesinden yaklaşık 600 Lira ayırmalı.
Bu kadar hoş bir piste ve büyük bir potansiyele yazık olmamalı.
Ulaşım ve bilet fiyatlarıyla ilgili düzenlemeler yapılırsa, firmaların Türkiye’de eserleri daha gerçekçi fiyatlarla satmasına yönelik teşebbüste bulunulur ve sonuç alınırsa, F1 kültürü Türkiye’de epeyce öbür bir yere gelebilir.
Natürel takvimde kalabilirsek…
Yarışa ikinci sırada başlayan Red Bull pilotu Max Verstappen de temkinli ve denetimli bir sürüşle, başladığı sırada bitirdi ve şampiyonluk rakibi Hamilton’un beşinci olmasıyla bu yarışta rakibinden 8 puan fazla alarak öne geçti. İstanbul GP daha sonrası şoförler klasmanında Verstappen 262.5 puana ulaşırken Hamilton da puanını 256.5 yaptı.
Sergio Perez’in yarışı üçüncü tamamlamasıyla iki pilotuyla podyuma çıkan Red Bull, ekipler sıralamasında Mercedes’i takibe devam etti. 397.5 puana ulaşan Mercedes ise Red Bull’un 33 puan önünde liderliğini korudu.
GÜNÜN PİLOTU SAİNZ
19. başladığı yarışı, pitte yaşadığı aksaklıklara karşın 8. sırada tamamlamayı başaran Carlos Sainz, günün pilotu seçildi.
Yarışı bir süre önde götüren Ferrari pilotu Charles Lecrec de tıpkı kadro arkadaşı Sainz üzere pitten nasibini almasına karşın İstanbul GP’yi 4. sırada tamamladı.
Sıralama çeşitlerindeki 1.22.868’lik derecesiyle, 2005 yılındaki yarışta Montoya’ya ilişkin İstanbul GP’deki en süratli çeşit rekorunu ele geçiren Hamilton, 11. sırada başladığı yarışı 5. sırada tamamlarken, pite girme konusunda teknik takımıyla gergin anlar yaşadı.
Yarışa beşinci sırada başladıktan daha sonra Pierre Gasly’nin temasıyla spin atıp gerilere düşen eski dünya şampiyonu Alonso, İstanbul GP’yi 16. sırada tamamlarken, Alonso’ya teması kararı 5 saniye cezası alan Gasly buna karşın yarışı 6. sırada bitirdi.
Formula 1’de Türkiye’den daha sonraki durak ise ABD. 22-24 Ekim Aramco USA GP’den daha sonraki beş yarışın tarihleri ise şu halde:
5-7 Kasım 2021: Meksika GP
12-14 Kasım 2021: Sao Paulo GP
19-21 Kasım 2021: Katar GP
3-5 Aralık 2021: Suudi Arabistan GP
10-12 Aralık 2021: Abu Dabi GP
İSTANBUL GP NASIL BİR İMTİHAN VERDİ?
İstanbul GP ile ilgili tahlil ve müşahedelere geçmedilk evvel, F1’i daima takip etmeyenler için belirtmeliyiz ki İstanbul GP, F1’in yarış planlamasındaki sabit pistlerden birisi değil. 9 yıl ortadan daha sonra daha sonra iki sene üst üste takvimde olmasının niçini, pandeminin de tesiriyle öbür pistlerin süreksiz olarak iptal edilmesi. Bu iptaller kararı İstanbul’un takvime dahil edilmesi.
O denli ki geçen sene İstanbul’da yarışın koşulacağının ilan edilmesi ile yarış tarihi içinde yalnızca 80 gün vardı. Hatta bu sebeple pistin yol tutuşu pilotlar tarafınca da eleştirilmiş lakin yağmurun da tesiriyle tahminen de yılın en heyecanlı yarışı İstanbul’da koşulmuştu.
PİST TAMAM, YA SEYİRCİ?
Seyirci potansiyeli, daha da kuvvetlenen yol tutuşu açısından İstanbul GP düzgün bir imtihan verdi. Bundan bağımsız olarak mimar Hermann Tilke’nin en başarılı çalışmalarından olan İstanbul Park, kendine has özellikleri ile kısa müddette kendisine izleyici ve pilotların gözünde ikonik bir yer edinmiş durumda.
Yarış daha sonrası pilotlardan Bottas’ın “Türk taraftarların yansısına şaşırdım. Açıkçası bu kadar sevgi ve ilgi beklemiyordum. Lakin burada kazandım ve artık bu pist benim için fazlaca özel bir hale geldi. Gelecek sene bir daha burada görüşmek üzere.” ve Verstappen’in “bu biçimde bir hava bulunmasına karşın tribünlerin dolu olması sahiden keyifli etti. Burası mükemmel bir kent. Kent merkezinde kalma talihim oldu. Bu kenti seviyorum. Takvimde kesinlikle olmalı bence İstanbul.” açıklamaları, pilot tarafının memnuniyetini ortaya koymakta. bir daha Formula 1’in ve grupların resmi toplumsal medya hesaplarından da pilotlarla örtüşür halde İstanbul Park’ı güzelleyen paylaşımlar yapıldı.
ZIT HİSLERİ ARKA ARDA YAŞAMAK
Türk izleyicisi F1’i giderek içselleştiriyor. Yarış sırasında olayın büyüsünde olan ya da yarış kültürüne fazlaca hakim olmadığından sık sık yerinden kalkan izleyicilerin yanı sıra pür dikkat yarışı izleyen büyük bir kitle vardı. Lakin F1’i yerinden izleyenlerin tek eksiği, Serhan Acar’ın eşsiz anlatımı değildi. Ulaşım sıkıntıları seyircileri âdeta canından bezdirdi. O denli ki, yaklaşık 100 bin seyircinin en az yüzde 20’si, yarışın en değerli anlarından olan başlama anını izleyemedi. Üstelik o yüzde 20’nin yarısından fazlası İstanbul Park’ın ortasında olduğu biçimde!…
Özel aracı olmayanların yarış alanına gidebilmesi için İBB, M4 Metro Tavşantepe İstasyonu, M5 Metro Necip Fazıl İstasyonu ve Pendik Metro durağı çıkışındaki otobüs durağından kalkacak halde ring araçları ayarlamıştı. Bu araçların sayısında bir badire yoktu. Lakin Pendik’ten İstanbul Park’a geçilirken, Saat 15.00’te başlayacak yarış için bilhassa saat 12.30’dan daha sonra yollar âdeta kilitlendi. Argümanlardan başlıcası, sivil araçların kendilerine kapalı olan yolu tercih etmesi, polislerin de bu araçlara müsaade vermediği yerde yolun açılmasını sağlayacak bir yönlendirmede bulunmaması. (Tabii polislerin yolu protokol için beklettiği ve bu durumun da yolun tıkanmasında hissesinin olması da bir diğer tez.) bu biçimde olunca 25 dakikalık yol, yaklaşık 2,5 saat sürdü. Ring otobüsleri trafikte âdeta mahsur kalınca, seferlerini tamamlayamadılar. Hem ortasındaki şahısları yarış alanına ulaştıramadılar tıpkı vakitte geri dönüp yeni sefer yapamadıklarından durakta biriken insanları alamadılar. Bir yerden daha sonra beşerler araçlardan inerek yaklaşık 5 km uzunluğundaki yolu yürüdüler.
Tuhaf görünümlerden bir tanesi de polisin, tıkanıklıktan saatler daha sonra tüm araçların geçişine müsaade verirken, yola yanlamasına koyularak üç şeritli yolun iki şeridini kapayan TOMA’yı çekme gereği duymamasıydı. TOMA’nın o durumda kalması da araç akışını yavaşlattı.
Seyircilerin zahmeti yarış alanına ulaşmakla da bitmedi. Otobüslerin izleyicileri indirmesi gereken nokta ile tribünler içindeki fazlaca uzun uzaklığa yönelik tertip yok denecek kıvamda, son derece amatördü. Bu durum yarış öncesinde de daha sonrasında da izleyicilerin ağır yansısına sebep oldu.
Seyircilerin içeriye alımı ve daha sonrasında tahliyesi ile ilgili neredeyse hiç bir planlama yok üzereydi. Alan ortasındaki ringler ise hem az tıpkı vakitte işlevsizdi. Yarış bakılırsavlileri birbirinden kopuktu. Bu sebeple seyirciler, İstanbul Park ortasında de kilometrelerce yürümek zorunda kaldı. Tribün kısımlarının birbirinden hayli başka ve uzak olduğu yerde bununla ilgili tabelalar da yetersizdi. İzleyicilerin tribünlere girmesi için tek ve dar bir köprü vardı. Geçerken izdiham yaşanmaması için şahıslar azar azar alındı. Bu da öbek öbek yığılmalar yarattı. Çocuklar ezilme tehlikesi yaşadı.
Yarışı izlemek ne kadar eşsiz ise yarış öncesi ve daha sonrası o kadar çekilmezdi.
F1 GÜÇLÜ SPORU KALMAK ZORUNDA MI?
Seyirciler açısından başka zorlayıcı kısım, bilet fiyatlarından yiyeceğe, yiyeceklerden kadro mamüllerine kadar her şeyin epeyce kıymetli olması. Yarışı güzel bir yerden izlemek isteyenlerin en az 2 bin lirayı gözden çıkarması gerekirken, desteklediği pilotun ya da kadronun yalnızca şapkasını almak isteyen bir taraftar, bütçesinden yaklaşık 600 Lira ayırmalı.
Bu kadar hoş bir piste ve büyük bir potansiyele yazık olmamalı.
Ulaşım ve bilet fiyatlarıyla ilgili düzenlemeler yapılırsa, firmaların Türkiye’de eserleri daha gerçekçi fiyatlarla satmasına yönelik teşebbüste bulunulur ve sonuç alınırsa, F1 kültürü Türkiye’de epeyce öbür bir yere gelebilir.
Natürel takvimde kalabilirsek…