Jenerasyonu tükenmiş hayvanları ‘geri getirmek’ niye sıkıntı?

Barcali

Active member
Katılım
14 Şub 2021
Mesajlar
1,145
Puanları
38
Jenerasyonu tükenmiş hayvanları ‘geri getirmek’ niye sıkıntı? Getty Images ABD’li bir şirket soyu tükenen Tazmanya kaplanı (solda) ve tüylü mamutu geri getirmek istiyor.

Bilim insanları, kuşağı tükenmiş hayvan çeşitlerini geri getirmeye çalışıyor.

Geçen yıl ABD’de kurulan bir şirket, gelecek beş ila 10 yıl ortasında yalnızca bir değil, iki tipi geri getirebileceğinden emin.

Jurassic Park üzere fimlerde bunu yapmak kolay görünmüş olabilir ancak gerçek hayatta hiç de kolay değil ve bunun yapılabileceği, hatta yapılıp yapılmaması gerektiği konusunda herkes ikna olmuş da değil.

Peki şirket ne planlıyor ve yok olmuş hayvanları geri getirmek sahiden mümkün mü?

NE PLANLANIYOR?

Getty Images ABD’li genetik Profesörü George Church soyu tükenen hayvanları geri getirmeyi bir gerçeklik haline getirmek istiyor.

Colossal Biosciences, ABD’li genetik uzmanı George Church ve CEO Ben Lamm tarafınca kuruldu ve tüylü mamutları 2027’ye dek geri getirebileceklerini umuyorlar.

hem de, Melbourne Üniversitesi’nin sayesinde 1930’larda kuşağı tükenen Tazmanya kaplanını geri getirmek üzere bir projeye başladıklarını duyurdular.

NASIL YAPILABİLİR?

Getty Images Asya filleri, tüylü mamutlarla misal bir DNA’ya sahip.

Bir prosedür, aksine mühendislik. Bilim insanları misal DNA’ya sahip yaşayan çeşitlerden kök hücre alıyor ve çabucak sonrasında gen kurgulama teknolojisini kullanarak soyu tükenmiş çeşitleri “geri getiriyor”.

Tüylü mamuta en yakın yaşayan hayvan Asya filleri.

Tazmanya kaplanı DNA’sı için de Melbourne müzesinde alkol ortasında tutulan bir yavru üzerinde çalışılıyor.

YAPILMASI niye GÜÇ?

Getty Images Tazmanya kaplanlarının soyu 1930’larda tükendi.

Bilim insanlarının önündeki en büyük pürüz, bir daha yaratmaya yetecek kadar sağlam bir DNA örneği bulmak.

Sorun, hayvanlar öldüğünde DNA’larının da kesimli hale gelmesi ya da daha küçük şeritlere bölünmesi. Bunları gerçek sırada dizmek büyük bir zorluk.

YARARLARI NE?

Getty Images Soyu tükenme tehlikesi altında olan Tazmanya canavarı yeni teknolojiden faydalanabilir.

Collosal’ın kurucularından Ben Lamm soyu tükenmiş hayvanları geri getirmenin, gerileyen ekosistemlerin bir daha kurulması ve insanoğlunun verdiği zararın tamir edilmesine yardımcı olacağını söylüyor.

“Hem tüylü mamutlar birebir vakitte Tazmanya kaplanları, etraflarında değerli bir rol oynadı. Her ikisinin de geri getirilmesi bu cinslerin yok olmasıyla oluşan boşluğu doldurmak manasında olumlu rol oynayabilir.”

Lamm ayrıyeten, araştırmalarının öbür çeşitlerin soyunun tükenmesini de önleyebileceğini savunuyor.

“Tazmanya canavarları 20 ila 30 yavru yapabiliyor. Lakin yavruların yalnızca birkaçı hayatta kalabiliyor. Tazmanya kaplanı projesinde üzerinde çalıştığımız dış kese Tazmanya canavarlarının korunmasında fevkalade yardımcı olabilir.”

RİSKLERİ NE?

Getty Images Taşıyıcı fil annenin rahminde mamut yavrusu taşıması durumunda neler olabileceğini varsayım etmek sıkıntı.

Londra’daki Ulusal Tarih Müzesi’nden evrim biyoloğu Victoria Herridge üzere bu projenin aksileri, yaşayan bir yavru mamut yaratma sürecinin başka hayvanlara risk oluşturabileceği görüşünde. Bilhassa de genleriyle oynanmış bir embriyonun taşıyıcı bir file konulması halinde.

“Bu embriyonun 22 ay boyunca anne karnında kalması gerek. Anneye risk oluşturur ve farklı bir tıbbın yavrusunu taşımak…bu büsbütün istilacı bir müddetç.

“Cidden etik dışı davranışlar olmadan mümkün değil. Taşıyıcı bir anne olarak bir fili kullanmak fecî olur. Öbür türlü olmaz zira yapay rahim kullanamazsınız.”

Ancak Ben Lamm, Colossal’ın bu mevzuda adım attığını söylüyor ve “Dışarıda rahim oluşturma grubumuza ek olarak, taşıyıcılık üzerinde çalışan bir grubumuz de var” diyor.

ETİK Mİ?

Getty Images Tüylü mamutlar 4 bin yılı aşkın müddettir dünya üzerinde dolaşmıyor.

Bazıları yok olmuş hayvanları geri getirme fikrinin etik olmadığı görüşünde. Dünya üzerinde 4 bini aşkın yıldır dolaşmayan tüylü mamut üzere bir çeşidi geri getirmenin potansiyel tesirlerini kimse bilmiyor. Ayrıyeten bu teknoloji işe yararsa, bilim insanlarının nerede duracakları sorusu var.

Herridge ayrıyeten, bu türlü geri getirilecek rastgele bir hayvanın, eskisiyle teğe bir birebir olmayacağını bilmenin değerli olduğu görüşünde.

“Türleri geri getirmek diye bir şey yok. Büsbütün yeni bir tıp yaratılacak. Bir şey yok olmuşsa, yok olmuştur. Gitmiştir, kaybetmişsinizdir. Yalnızca silik bir kopyasını geri getirebilirsiniz.”

Ancak Ben Lamm’a bakılırsa değerli olan insanoğlunun yanlışlarını düzeltmek. Lamm “Kaybolmuş tipleri geri getirmek ve insanoğlunun verdiği ziyanı tamir etmeye başlamak için gereken kaynaklara sahibiz” diyor.
 
Üst