Kandilli Müdürü’nden mümkün İstanbul zelzelesi için korkutan tespit 17 Ağustos 1999 Gölcük Depremi’nin 22. yıldönümünde Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, açıklamalar yaptı.
“TÜRKİYE’Yİ 476 FARKLI SENSÖRLE 7 GÜN 24 SAAT TAKİP EDEBİLİYORUZ”
0.2 büyüklüğündeki zelzeleleri bile tespit edebildiklerini söyleyen Prof. Dr. Haluk Özener, şu sözleri kullandı:
* 1999 sarsıntısı sırasında bizim yalnızca 30 tane zelzele izleme istasyonumuz vardı. ötürüsıyla zelzelesi belirli bir büyüklüğe kadar tespit edebiliyorduk.
* 1999 zelzelesi daha sonrası gerçekleşen projelerle bugün Türkiye’yi 476 farklı sensörle 7 gün 24 saat takip edebiliyoruz. hem de Marmara bölgesinin deniz tabanına yerleştirmiş olduğumuz sismik istasyonlarla 0.2 büyüklüğündeki zelzeleleri dahi tespit edebiliyoruz.
* hem de GPS müşahede istasyonlarımız var. O istasyonlarla yer kabuğundaki hareketleri milimetre hassasiyetinde tespit ederek, hangi faylarda ne kadar güç biriktiğini ve ne büyüklüğünde zelzeleler olabileceğini ön gorebiliyoruz.
Zelzelenin ne vakit gerçekleşeceğini söyleme bahtlarının olmadığını belirten Prof. Dr. Haluk Özener, “Vatandaşların bizlerden beklentisi zelzelenin nerede ve ne vakit olacağı istikametinde oluyor. Lakin biz yalnızca biriken güç kapsamında hangi bölgelerde ne büyüklükte zelzele olabileceğini söyleyebiliyoruz. Vakit verme bahtımız yok. bu biçimde bir teknoloji dünyanın hiç bir yerinde yok” diye konuştu.
“ERZİNCAN YEDİSU SEGMENTİ VE DOĞU ANADOLU’DA BİRTAKIM BÖLGELER SARSINTI TEHLİKESİ ALTINDA”
Prof. Dr. Haluk Özener, kelamlarına şöyle devam etti:
* Canlı fay haritasına baktığımızda Türkiye’de 550 civarında faal fay bulunuyor. Bunlar tespit edilebilen faylar, bir de tespit edilemeyen faylar var.
* Dolasıyla Türkiye’nin biroldukca yeri sarsıntı tehlikesi altında. Yani Türkiye’nin rastgele bir yerinde zelzele olması sürpriz değil. Lakin kuzey Anadolu fayının 1939 Erzincan sarsıntısından daha sonra sarsıntıların batıya gerçek bir göçü var.
* Bu göçün Marmara Denizi’ne kadar geldiği tespit ediliyor. Bir de 1912 Şarköy Mürefte Zelzelesi var.
* ötürüsıyla ortadaki boşluğu bir Marmara Denizi boyunca yaklaşık 130 kilometrelik bir alanda sismik boşluk olarak değerlendirebiliyoruz.
* Erzincan Yedisu segmenti ve Doğu Anadolu’da bulunan aşikâr bölgeleri uzun müddettir zelzele üretmiyor. Bu bölgelerin zelzele tehlikesi altında diyebiliriz.
“TÜRKİYE’NİN ZELZELEYE YÜZDE YÜZ HAZIR OLAN BİR ÜLKE OLDUĞUNU SANMIYORUM”
Türkiye’de 7’nin üzerinde zelzele üretebilecek fayların bulunduğunu vurgulayan Prof. Dr. Haluk Özener, söyle konuştu:
* Mümkün Marmara Depremi’nin 7’nin üzerinde olması bekleniyor. Burada kıymetli olan sarsıntıya ne kadar hazır olduğumuz.
* Bu noktada hem vatandaşa birebir vakitte karar vericilere kıymetli yollar düşüyor. Türkiye’nin sarsıntıya yüzde yüz hazır olan bir ülke olduğunu sanmıyorum.
* Lakin sarsıntı olduğunda dünyanın en gelişmiş ülkesi de olsa can ve mal kayıpları olabiliyor.
* bununla birlikte vatandaşlarımızda şuur olarak bir eksiklik var. Zira mukadderatçı bir milletiz. Daima ‘Allah korusun’ deriz ancak Allah’ta beşere bir akıl vermiş. Allah’ın vermiş olduğu bu aklı da kullanmamız lazım.
“DEPREMİN HAVA OLAYLARIYLA BİR ALASI YOK”
Sarsıntıyla ilgili hakikat bilinen yanlışları sıralayan Prof. Dr. Haluk Özener, “Depremler genelde tabiat olaylarına bağlanıyor. ‘Hava sarsıntı havası, güneş tutulması ya da ay tutulması oldu sarsıntı olacak’ üzere söyleyenler gerçek değil. Yani tabiat olayı oldu diye sarsıntı olmuyor. aslına bakarsan zelzeleler kendi kendine oluyor. Bir de ‘küçük küçük sarsıntılar olduğunda fay çizgileri rahatlıyor’ deniliyor. Bu durum teorik olarak hakikat, lakin pratikte bu durum mümkün değil. Zira her sarsıntının içinde 32 kat güç farkı var” dedi.
“HER YIL 25 BİN ZELZELE KAYDI ALIYORUZ”
Prof. Dr. Haluk Özener, “Merkezimiz tarafınca Türkiye ve yakın etrafında olan zelzele sayılarına baktığımız vakit günde 80 ila 100 tane sarsıntı oluşuyor. 2017 yılında sarsıntı sayılarında bir artış kelam konusu. 2017 yılında toplam 36 bin zelzele olmuştu. Her yıl biz sarsıntı izleme sistemimizin genişlemesiyle 25 bin zelzele kaydı yapıyoruz. Bu da hayli önemli bir sayı. 2021 yılının birinci 6 ayında ise bu sayı 16 bin civarında. Bu yılın sonuna kadar bu sayının 25- 30 bin civarlarına yaklaşacağını ön görüyoruz” diye konuştu.
“BİRÇOK ÜLKEYE TSUNAMİ SERVİS SAĞLAYICISI OLARAK ACİL DURUM BİLDİRİSİ GÖNDERİYORUZ”
Tsunami alanında yaptıkları çalışmaları da anlatan Prof. Dr. Haluk Özener, “Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü 1968 yılında kuruldu. 1894 Büyük İstanbul Zelzelesinin akabinde 2. Abdülhamid’in İtalya’dan getirttiği aygıtlarla sarsıntı müşahedeleri yapmaya başladık. Dünya üstündeki sayılı zelzele merkezlerinden biriyiz. Amerika’dan evvel bu işe başladık. Yani 127 yıldır biz bu sarsıntıları gözlemliyoruz. 2012 yılında tsunami konusunda da çalışmalara başladık. 2017 yılında tsunami alanında akredite olduk. Akredite olmak demek, yalnızca Türkiye için değil, Ege Akdeniz, Karadeniz ve irtibatlı denizlerde tsunami servis sağlayıcısı olmak demek. Denizlerde olan beş buçuk büyüklüğündeki bir zelzeleden daha sonra biz AFAD’a ve bize abone olan bütün ülkelere acil durum iletisi gönderiyoruz. Bu ileti için 25 deniz düzeyi müşahede istasyonundan bilgi alıyoruz” sözlerini kullandı. (DHA)
“TÜRKİYE’Yİ 476 FARKLI SENSÖRLE 7 GÜN 24 SAAT TAKİP EDEBİLİYORUZ”
0.2 büyüklüğündeki zelzeleleri bile tespit edebildiklerini söyleyen Prof. Dr. Haluk Özener, şu sözleri kullandı:
* 1999 sarsıntısı sırasında bizim yalnızca 30 tane zelzele izleme istasyonumuz vardı. ötürüsıyla zelzelesi belirli bir büyüklüğe kadar tespit edebiliyorduk.
* 1999 zelzelesi daha sonrası gerçekleşen projelerle bugün Türkiye’yi 476 farklı sensörle 7 gün 24 saat takip edebiliyoruz. hem de Marmara bölgesinin deniz tabanına yerleştirmiş olduğumuz sismik istasyonlarla 0.2 büyüklüğündeki zelzeleleri dahi tespit edebiliyoruz.
* hem de GPS müşahede istasyonlarımız var. O istasyonlarla yer kabuğundaki hareketleri milimetre hassasiyetinde tespit ederek, hangi faylarda ne kadar güç biriktiğini ve ne büyüklüğünde zelzeleler olabileceğini ön gorebiliyoruz.
Zelzelenin ne vakit gerçekleşeceğini söyleme bahtlarının olmadığını belirten Prof. Dr. Haluk Özener, “Vatandaşların bizlerden beklentisi zelzelenin nerede ve ne vakit olacağı istikametinde oluyor. Lakin biz yalnızca biriken güç kapsamında hangi bölgelerde ne büyüklükte zelzele olabileceğini söyleyebiliyoruz. Vakit verme bahtımız yok. bu biçimde bir teknoloji dünyanın hiç bir yerinde yok” diye konuştu.
“ERZİNCAN YEDİSU SEGMENTİ VE DOĞU ANADOLU’DA BİRTAKIM BÖLGELER SARSINTI TEHLİKESİ ALTINDA”
Prof. Dr. Haluk Özener, kelamlarına şöyle devam etti:
* Canlı fay haritasına baktığımızda Türkiye’de 550 civarında faal fay bulunuyor. Bunlar tespit edilebilen faylar, bir de tespit edilemeyen faylar var.
* Dolasıyla Türkiye’nin biroldukca yeri sarsıntı tehlikesi altında. Yani Türkiye’nin rastgele bir yerinde zelzele olması sürpriz değil. Lakin kuzey Anadolu fayının 1939 Erzincan sarsıntısından daha sonra sarsıntıların batıya gerçek bir göçü var.
* Bu göçün Marmara Denizi’ne kadar geldiği tespit ediliyor. Bir de 1912 Şarköy Mürefte Zelzelesi var.
* ötürüsıyla ortadaki boşluğu bir Marmara Denizi boyunca yaklaşık 130 kilometrelik bir alanda sismik boşluk olarak değerlendirebiliyoruz.
* Erzincan Yedisu segmenti ve Doğu Anadolu’da bulunan aşikâr bölgeleri uzun müddettir zelzele üretmiyor. Bu bölgelerin zelzele tehlikesi altında diyebiliriz.
“TÜRKİYE’NİN ZELZELEYE YÜZDE YÜZ HAZIR OLAN BİR ÜLKE OLDUĞUNU SANMIYORUM”
Türkiye’de 7’nin üzerinde zelzele üretebilecek fayların bulunduğunu vurgulayan Prof. Dr. Haluk Özener, söyle konuştu:
* Mümkün Marmara Depremi’nin 7’nin üzerinde olması bekleniyor. Burada kıymetli olan sarsıntıya ne kadar hazır olduğumuz.
* Bu noktada hem vatandaşa birebir vakitte karar vericilere kıymetli yollar düşüyor. Türkiye’nin sarsıntıya yüzde yüz hazır olan bir ülke olduğunu sanmıyorum.
* Lakin sarsıntı olduğunda dünyanın en gelişmiş ülkesi de olsa can ve mal kayıpları olabiliyor.
* bununla birlikte vatandaşlarımızda şuur olarak bir eksiklik var. Zira mukadderatçı bir milletiz. Daima ‘Allah korusun’ deriz ancak Allah’ta beşere bir akıl vermiş. Allah’ın vermiş olduğu bu aklı da kullanmamız lazım.
“DEPREMİN HAVA OLAYLARIYLA BİR ALASI YOK”
Sarsıntıyla ilgili hakikat bilinen yanlışları sıralayan Prof. Dr. Haluk Özener, “Depremler genelde tabiat olaylarına bağlanıyor. ‘Hava sarsıntı havası, güneş tutulması ya da ay tutulması oldu sarsıntı olacak’ üzere söyleyenler gerçek değil. Yani tabiat olayı oldu diye sarsıntı olmuyor. aslına bakarsan zelzeleler kendi kendine oluyor. Bir de ‘küçük küçük sarsıntılar olduğunda fay çizgileri rahatlıyor’ deniliyor. Bu durum teorik olarak hakikat, lakin pratikte bu durum mümkün değil. Zira her sarsıntının içinde 32 kat güç farkı var” dedi.
“HER YIL 25 BİN ZELZELE KAYDI ALIYORUZ”
Prof. Dr. Haluk Özener, “Merkezimiz tarafınca Türkiye ve yakın etrafında olan zelzele sayılarına baktığımız vakit günde 80 ila 100 tane sarsıntı oluşuyor. 2017 yılında sarsıntı sayılarında bir artış kelam konusu. 2017 yılında toplam 36 bin zelzele olmuştu. Her yıl biz sarsıntı izleme sistemimizin genişlemesiyle 25 bin zelzele kaydı yapıyoruz. Bu da hayli önemli bir sayı. 2021 yılının birinci 6 ayında ise bu sayı 16 bin civarında. Bu yılın sonuna kadar bu sayının 25- 30 bin civarlarına yaklaşacağını ön görüyoruz” diye konuştu.
“BİRÇOK ÜLKEYE TSUNAMİ SERVİS SAĞLAYICISI OLARAK ACİL DURUM BİLDİRİSİ GÖNDERİYORUZ”
Tsunami alanında yaptıkları çalışmaları da anlatan Prof. Dr. Haluk Özener, “Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü 1968 yılında kuruldu. 1894 Büyük İstanbul Zelzelesinin akabinde 2. Abdülhamid’in İtalya’dan getirttiği aygıtlarla sarsıntı müşahedeleri yapmaya başladık. Dünya üstündeki sayılı zelzele merkezlerinden biriyiz. Amerika’dan evvel bu işe başladık. Yani 127 yıldır biz bu sarsıntıları gözlemliyoruz. 2012 yılında tsunami konusunda da çalışmalara başladık. 2017 yılında tsunami alanında akredite olduk. Akredite olmak demek, yalnızca Türkiye için değil, Ege Akdeniz, Karadeniz ve irtibatlı denizlerde tsunami servis sağlayıcısı olmak demek. Denizlerde olan beş buçuk büyüklüğündeki bir zelzeleden daha sonra biz AFAD’a ve bize abone olan bütün ülkelere acil durum iletisi gönderiyoruz. Bu ileti için 25 deniz düzeyi müşahede istasyonundan bilgi alıyoruz” sözlerini kullandı. (DHA)