Köprü ve otoyollar ucuzlarsa boş kalmaz Halkın kullanamadığı köprü, tünel ve otoyol fiyatlarının düşürülmesi halinde hem bu yolları her insanın kullanabileceği birebir vakitte kamuya yükünün hafifçeleyeceği açıklandı
Geçenin de geçmeyenin de para ödemek zorunda kaldığı değerli köprü, otoyol ve tünellerin ucuzlatılması önerildi. Türkiye İktisat Siyasetleri Araştırma Vakfı (TEPAV) tarafınca yayımlanan kamu özel işbirliği (KÖİ) raporunda bilhassa ulaştırma projelerinde önemli ölçüde ‘talep riski’ oluştuğu, değerli olduğu için talep edilmeyen yolların ucuzlatılması halinde araç geçişlerinin artacağı, kamuya yükün azalacağı söz edildi.
TEPAV’ın KÖİ raporunda, iştirak fiyatları ve hizmet bedellerinin ödenebilirliğine ait yapılacak testler konusunda spesifik bir metodolojiye gereksinim olduğu belirtilirken, “Bunun için gerçekçi talep varsayımı çalışmaları yapılmalıdır. Ödenebilirlik testleri yapılmadığı vakit İzmit-İzmir Otoyolu Projesi (Osmangazi Köprüsü dahil) ve Avrasya Tüneli projesi örneklerinde olduğu üzere kullanıcılar yüksek fiyatlar niçiniyle tesisleri kullanmamaktadır. Bu durumda fiyatları düşürmek için bütçeden katkı hissesi sağlanmaktadır. Daha da kıymetlisi gelir garantileri niçiniyle, gerçekleşmeyen kullanmasın bedeli de bütçeden ödenmektedir. Bu kapsamda alternatif senaryolar çerçevesinde kapasite, talep ve bütçe içindeki bağlantılar tahlil edilmelidir” denildi.
Raporda, Sıhhat Bakanlığı’nın kent hastanelerine talebi artırmak için mevcut hastaneleri kapattığına da dikkat çekildi.
AKP öncesinde devletin kendi imkanlarıyla yaptırdığı otoyol ve köprülerin fiyatları ile KÖİ projelerinin fiyatları içinde uçurum var.
BOŞ YOLLARI HALK ÖDÜYOR
■ Kıymetli bir kısmı devlet bütçesinden karşılandığı biçimde çok kıymetli geçiş fiyatları yüzünden KÖİ modeliyle yaptırılan köprü ve otoyollara girmeye halk korkuyor. Örneğin Osmangazi Köprüsü için müteahhit firmaya araç başına KDV dahil yaklaşık 660 lira garanti verildi. 660 lirayı kimse ödeyemeyeceği için fiyat 184.5 liraya indirilip ortadaki 475.5 liralık fark Hazine’ye yüklendi. Lakin TEPAV’ın raporunda önerildiği üzere fiyat daha aşağı çekilse daha hayli araç köprüyü kullanmaya başlayacak. Bu sayede hem halka hizmet gidecek, hem kamu ziyanı azalacak tıpkı vakitte yollar boş kalmayacak.
Ezkaza giren pişman oluyor
■ KÖİ modelli müteahhit köprü ve otoyollarıyla, AKP öncesinde devletin kendi imkanlarıyla yaptırdığı otoyol ve köprüler içinde adeta fiyat uçurumu yaşanıyor. Örneğin: arabayla devletin boğaz köprülerinden geçilirse 8.25 TL, KÖİ köprüsünden geçilirse 19 lira ödeniyor. 380 kilometrelik Ankara-İstanbul devlet otoyolunu kullanan 47 lira öderken, 345 kilometrelik Bursa-İzmir KÖİ otoyolunu kullanan 214 TL ödüyor. 30-40 kilometrelik kısa uzaklık devlet otoyolunda 5 TL, KÖİ otoyolunda 22 lira. Osmangazi köprüsünden İzmir tarafına geçiş 184.5 TL, İstanbul istikametine geçiş 244.5 TL.
Geçenin de geçmeyenin de para ödemek zorunda kaldığı değerli köprü, otoyol ve tünellerin ucuzlatılması önerildi. Türkiye İktisat Siyasetleri Araştırma Vakfı (TEPAV) tarafınca yayımlanan kamu özel işbirliği (KÖİ) raporunda bilhassa ulaştırma projelerinde önemli ölçüde ‘talep riski’ oluştuğu, değerli olduğu için talep edilmeyen yolların ucuzlatılması halinde araç geçişlerinin artacağı, kamuya yükün azalacağı söz edildi.
TEPAV’ın KÖİ raporunda, iştirak fiyatları ve hizmet bedellerinin ödenebilirliğine ait yapılacak testler konusunda spesifik bir metodolojiye gereksinim olduğu belirtilirken, “Bunun için gerçekçi talep varsayımı çalışmaları yapılmalıdır. Ödenebilirlik testleri yapılmadığı vakit İzmit-İzmir Otoyolu Projesi (Osmangazi Köprüsü dahil) ve Avrasya Tüneli projesi örneklerinde olduğu üzere kullanıcılar yüksek fiyatlar niçiniyle tesisleri kullanmamaktadır. Bu durumda fiyatları düşürmek için bütçeden katkı hissesi sağlanmaktadır. Daha da kıymetlisi gelir garantileri niçiniyle, gerçekleşmeyen kullanmasın bedeli de bütçeden ödenmektedir. Bu kapsamda alternatif senaryolar çerçevesinde kapasite, talep ve bütçe içindeki bağlantılar tahlil edilmelidir” denildi.
Raporda, Sıhhat Bakanlığı’nın kent hastanelerine talebi artırmak için mevcut hastaneleri kapattığına da dikkat çekildi.
AKP öncesinde devletin kendi imkanlarıyla yaptırdığı otoyol ve köprülerin fiyatları ile KÖİ projelerinin fiyatları içinde uçurum var.
BOŞ YOLLARI HALK ÖDÜYOR
■ Kıymetli bir kısmı devlet bütçesinden karşılandığı biçimde çok kıymetli geçiş fiyatları yüzünden KÖİ modeliyle yaptırılan köprü ve otoyollara girmeye halk korkuyor. Örneğin Osmangazi Köprüsü için müteahhit firmaya araç başına KDV dahil yaklaşık 660 lira garanti verildi. 660 lirayı kimse ödeyemeyeceği için fiyat 184.5 liraya indirilip ortadaki 475.5 liralık fark Hazine’ye yüklendi. Lakin TEPAV’ın raporunda önerildiği üzere fiyat daha aşağı çekilse daha hayli araç köprüyü kullanmaya başlayacak. Bu sayede hem halka hizmet gidecek, hem kamu ziyanı azalacak tıpkı vakitte yollar boş kalmayacak.
Ezkaza giren pişman oluyor
■ KÖİ modelli müteahhit köprü ve otoyollarıyla, AKP öncesinde devletin kendi imkanlarıyla yaptırdığı otoyol ve köprüler içinde adeta fiyat uçurumu yaşanıyor. Örneğin: arabayla devletin boğaz köprülerinden geçilirse 8.25 TL, KÖİ köprüsünden geçilirse 19 lira ödeniyor. 380 kilometrelik Ankara-İstanbul devlet otoyolunu kullanan 47 lira öderken, 345 kilometrelik Bursa-İzmir KÖİ otoyolunu kullanan 214 TL ödüyor. 30-40 kilometrelik kısa uzaklık devlet otoyolunda 5 TL, KÖİ otoyolunda 22 lira. Osmangazi köprüsünden İzmir tarafına geçiş 184.5 TL, İstanbul istikametine geçiş 244.5 TL.