Kronik Karn Agrs | gebelik dogum hamilelik yumurtlama gunu
Kronik alt karn agrs kadnn sosyal yasamn olumsuz etkileyen ve bas edilmesi zor bir hastalktr. Kadnlardaki gorulme sklgnn % 3-4 kadar oldugu tahmin edilmektedir. Hangi agrlara kronik alt karn agrs denir?
Gobek alt hizas altnda veya alt karnda yerlesen, alt ay ya da daha uzun suredir devam eden, kadn hayatnda kstlamalara neden olan, adet kanamalaryla iliskili veya iliskisiz olabilen agrlara kronik alt karn (pelvik) agrs denir. Kadnda hareket kstlanmasna, isgucu kaybna (ise gidememe nedeniyle), cinsel yasamda olumsuzluklara yol acar ve surekli ilac kullanm nedeniyle yasam kalitesini bozar. Baslca nedenleri nelerdir?
Kadn hastalklar dsnda da bircok nedene bagl olarak gorulebilen bu tablonun nedenlerini sklk srasna gore asagdaki sekilde ozetleyebiliriz; 1.Kadn hastalklarna bagl nedenler:
a.Kronik pelvik enfeksiyon ve kadn genital organlar arasndaki yapsklklar: Zamannda ve usulune uygun olarak tedavi edilmeyen iltihabi hastalklar kroniklesebilir ve bu bolgede yapsklklara yol acar.
b.Endometriozis: kronik alt karn agrs nedeniyle laparoskopi yaplan hastalarn % 30 kadarnda endometriozis saptanmaktadr. Rahimin arka yuzunde olusmus yapsklklar.
c.Rahimi ve yumurtalklar ameliyatla alnan hastalarda yumurtalk kalntlarnn (bir miktar yumurtalk dokusunun) olmas veya rahmi alnan hastalarda yumurtalklarn braklmas bazen kronik alt karn agrsna yol acabilir.
d.Alt karnda varisler (pelvik konjesyon sendromu): Bu bolgedeki toplardamarlarn, ayn bacaklardaki gibi varisleri soz konusudur. Bu da kronik agrya neden olur. e.Rahimdeki myomlar ve adenomyozis denilen hastalk da nedenler arasndadr.
f.Yumurtalk tumorleri: Iyi veya kotu huylu yumurtalk tumorleri de kronik alt karn agrs nedenlerindendir. 2.Mide-barsak sistemine ait nedenler:
a.Hassas barsak sendromu: barsaklarda asr hareketle birlikte agrya neden olur.
b.Kronik apandisit: Kronik sag alt karn agrsna yol acar.
c.Kronik ulserli (enflamatuar) barsak hastalg: Ulseratif kolit ve Crohn gibi barsaklarda ulserlerle seyreden hastalklarda nedenler arasndadr. 3.Idrar yollarna ait nedenler:
a.Kronik idrar yolu iltihaplar: Daha cok ileri yas ( 60 yas uzeri) kadnlarda sktr.
b.Kronik idrar kesesi iltihaplar (interstisyel sistit): Sk idrara ckma ve kask agrsna yol acar.
c.Uretral sendrom: Sk ve zor idrar yapma, kask agrs gibi sikayetlere yol acar. 4.Kas-iskelet sistemine ait nedenler:
a.Kuyruksokumu kemiginin kronik agrs (koksikodini): Dusmeler veya bu bolgeye olan hasarlayc etkiler kronik agrlara neden olabilir.
b.Karn alt bolgesini doseyen kaslardan (levator ani) kaynaklanan agr olabilir. 5.Psikolojik nedenlerden kaynaklanan agr: Depressif yap ile agr arasnda yakn bir iliski vardr. Cozumlenmemis psikolojik sorunlar olan kadnlarda kronik agrlar da sk gorulur. Bu kisilerde depresyonun tedavi edilmesi agry da tedavi edecektir. Kronik alt karn agrsnn tedavisi nasl yaplr?
Bu hastalar oncelikle cok dikkatli sorgulanmal ve muayene edilmelidirler. Bazen altta yatan birden fazla neden bulunabilir. Oyku, muayene ve tetkiklerle bir teshis konulamayan hastalarda laparoskopi denilen ameliyat yontemi ile karn icerisi direkt gozle incelenir ve teshis konulur. Kadn hastalklarna bagl nedenlerde genellikle ameliyat cozumu saglayacaktr. Yapsklklarn aclmas, myomlarn ckartlmas, yumurtalklardaki tumorlerin alnmas, bazen rahim ve yumurtalklarn birlikte alnmas ile tedavi gerceklestirilir. Alt karnaki varislerin tedavisinde de rahim ve yumurtalklar alnr. Incelemeler sonucunda kadn hastalklar ile ilgili kesin bir neden bulunamamssa idrar yollar (urolog), mide-barsak (gastroenterolog), kas-iskelet sistemi (ortopedi) ve psikolojik bozukluklarla ilgili (psikiyatri) uzmanlarn goruslerine basvurulur. Tespit edilen probleme uygun tedavi ile sonuc alnmaya calslr. Fakat her zaman kesin bir neden belirlenemez. Boyle durumlarda tedavi kolay degildir. Sabrl bir yaklasmla ve psikoterapi ile sonuc alnmaya calslr.
Kronik alt karn agrs kadnn sosyal yasamn olumsuz etkileyen ve bas edilmesi zor bir hastalktr. Kadnlardaki gorulme sklgnn % 3-4 kadar oldugu tahmin edilmektedir. Hangi agrlara kronik alt karn agrs denir?
Gobek alt hizas altnda veya alt karnda yerlesen, alt ay ya da daha uzun suredir devam eden, kadn hayatnda kstlamalara neden olan, adet kanamalaryla iliskili veya iliskisiz olabilen agrlara kronik alt karn (pelvik) agrs denir. Kadnda hareket kstlanmasna, isgucu kaybna (ise gidememe nedeniyle), cinsel yasamda olumsuzluklara yol acar ve surekli ilac kullanm nedeniyle yasam kalitesini bozar. Baslca nedenleri nelerdir?
Kadn hastalklar dsnda da bircok nedene bagl olarak gorulebilen bu tablonun nedenlerini sklk srasna gore asagdaki sekilde ozetleyebiliriz; 1.Kadn hastalklarna bagl nedenler:
a.Kronik pelvik enfeksiyon ve kadn genital organlar arasndaki yapsklklar: Zamannda ve usulune uygun olarak tedavi edilmeyen iltihabi hastalklar kroniklesebilir ve bu bolgede yapsklklara yol acar.
b.Endometriozis: kronik alt karn agrs nedeniyle laparoskopi yaplan hastalarn % 30 kadarnda endometriozis saptanmaktadr. Rahimin arka yuzunde olusmus yapsklklar.
c.Rahimi ve yumurtalklar ameliyatla alnan hastalarda yumurtalk kalntlarnn (bir miktar yumurtalk dokusunun) olmas veya rahmi alnan hastalarda yumurtalklarn braklmas bazen kronik alt karn agrsna yol acabilir.
d.Alt karnda varisler (pelvik konjesyon sendromu): Bu bolgedeki toplardamarlarn, ayn bacaklardaki gibi varisleri soz konusudur. Bu da kronik agrya neden olur. e.Rahimdeki myomlar ve adenomyozis denilen hastalk da nedenler arasndadr.
f.Yumurtalk tumorleri: Iyi veya kotu huylu yumurtalk tumorleri de kronik alt karn agrs nedenlerindendir. 2.Mide-barsak sistemine ait nedenler:
a.Hassas barsak sendromu: barsaklarda asr hareketle birlikte agrya neden olur.
b.Kronik apandisit: Kronik sag alt karn agrsna yol acar.
c.Kronik ulserli (enflamatuar) barsak hastalg: Ulseratif kolit ve Crohn gibi barsaklarda ulserlerle seyreden hastalklarda nedenler arasndadr. 3.Idrar yollarna ait nedenler:
a.Kronik idrar yolu iltihaplar: Daha cok ileri yas ( 60 yas uzeri) kadnlarda sktr.
b.Kronik idrar kesesi iltihaplar (interstisyel sistit): Sk idrara ckma ve kask agrsna yol acar.
c.Uretral sendrom: Sk ve zor idrar yapma, kask agrs gibi sikayetlere yol acar. 4.Kas-iskelet sistemine ait nedenler:
a.Kuyruksokumu kemiginin kronik agrs (koksikodini): Dusmeler veya bu bolgeye olan hasarlayc etkiler kronik agrlara neden olabilir.
b.Karn alt bolgesini doseyen kaslardan (levator ani) kaynaklanan agr olabilir. 5.Psikolojik nedenlerden kaynaklanan agr: Depressif yap ile agr arasnda yakn bir iliski vardr. Cozumlenmemis psikolojik sorunlar olan kadnlarda kronik agrlar da sk gorulur. Bu kisilerde depresyonun tedavi edilmesi agry da tedavi edecektir. Kronik alt karn agrsnn tedavisi nasl yaplr?
Bu hastalar oncelikle cok dikkatli sorgulanmal ve muayene edilmelidirler. Bazen altta yatan birden fazla neden bulunabilir. Oyku, muayene ve tetkiklerle bir teshis konulamayan hastalarda laparoskopi denilen ameliyat yontemi ile karn icerisi direkt gozle incelenir ve teshis konulur. Kadn hastalklarna bagl nedenlerde genellikle ameliyat cozumu saglayacaktr. Yapsklklarn aclmas, myomlarn ckartlmas, yumurtalklardaki tumorlerin alnmas, bazen rahim ve yumurtalklarn birlikte alnmas ile tedavi gerceklestirilir. Alt karnaki varislerin tedavisinde de rahim ve yumurtalklar alnr. Incelemeler sonucunda kadn hastalklar ile ilgili kesin bir neden bulunamamssa idrar yollar (urolog), mide-barsak (gastroenterolog), kas-iskelet sistemi (ortopedi) ve psikolojik bozukluklarla ilgili (psikiyatri) uzmanlarn goruslerine basvurulur. Tespit edilen probleme uygun tedavi ile sonuc alnmaya calslr. Fakat her zaman kesin bir neden belirlenemez. Boyle durumlarda tedavi kolay degildir. Sabrl bir yaklasmla ve psikoterapi ile sonuc alnmaya calslr.