KesikÇayır
New member
- Katılım
- 26 Mar 2021
- Mesajlar
- 1,744
- Puanları
- 0
Kur’an’da İnsan bağlantılarını ele alan müddet: Hucurat müddeti ve manası Kuran-ı Kerim’in sonlarına gerçek 26. cüzde ve 516. sayfada başlayan Hucurat Müddetinde, Allah c.c., insan alakaları ile ilgili takınmamız gereken hal ve hareketlerden bahsediyor.
Günah işlemenin yalnızca hırsızlık yapmak, alkol kullanmak, adam öldürmekle değil, oburunun gerisinden hoşlanmayacağı biçimde konuşmakla da olabileceğini, bu ayetlerle anlıyoruz. Ayetlere nazaran Rabbimiz, bir insanın ötekinin dedikodusunu yapması ile, onun ölmüş etini çiğnemesini, muadil sayıyor…
Allah (c.c) Hucurat müddeti 10-11-12. ayetlerde, insani bağlantılarda takınmamız gereken tutumu şöyle anlatıyor:
10- Mü’minler lakin kardeştirler. bu biçimde kardeşlerinizin ortasını düzeltin ve Allah’ın buyruklarına uygun yaşayın ki rahmete nâil olasınız.
(Mü’minler birbirinin sıkıntısına ortak olarak, kötülük yapmalarına ve batıla meyletmelerine pürüz olarak, hayırda yardımlaşarak, selamlaşarak, ziyaretleşerek, hediyeleşerek, birbirini koruyarak, Allah yolunda yürüyerek, İslâm düşmanlarına karşı birlik olarak kardeştirler. Ortalarındaki üstünlük lakin takvâ ile, Allah’ın buyruklarına uygun yaşamakladır. Bunun haricinde, kan bağları ve beşerî önlem ve yolların, hiç biri, dinin getirdiği bu kardeşliği tesis edemez. Bundan dolayı şirkten kaçınmış olan mü’minler, İslâm’ın amelle ilgili kurallarını tam yerine getiremeseler bile Kur’an’ın tabiri gereği iman tarafından kardeş olduklarını bilmeli ve kelime-i tevhid davasında birleşmelidirler.)
11. Ey iman edenler! Bir topluluk, bir toplulukla alay etmesin. Ola ki (alay edilen adamlar, Allah yanında) kendilerinden daha güzeldirler. Bayanlar da bayanları alaya almasın. Ola ki onlar, kendilerinden daha iyidirler. Birbirinizi ayıplamayın. Birbirinizi makus lakaplarla çağırmayın. İman ettikten daha sonra (kişinin) fâsıklık (damgası yemesi yahut din ve ahlâk sonunu aşması) ne berbat isimdir! Kim de tevbe etmezse işte onlar zalimlerin ta kendileridir.
12. Ey iman edenler! Zandan fazlaca sakının. Zira zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin zımnî kusurunu (casus gibi) araştırmayın ve biriniz, ötekini çekiştirmesin. Rastgele biriniz (normal insan olarak) ölmüş kardeşinin etini yemeyi sever mi? İşte bundan iğrendiniz (değil mi?) bu biçimde ‘Allah’a hürmet duyup buyruğuna uygun yaşayın’ ters davranmaktan sakının. Elbet Allah tevbeleri kabul edendir, fazlaca merhametlidir.
Hucurat müddetinin tüm ayetlerinin manası şöyledir.
49. HUCURAT MÜDDETİ
Medine devrinde nâzil olmuştur. 18 âyettir. Mühlet ismini dördüncü âyette geçen “odalar” manasındaki “hucurât” sözünden almıştır.
Rahmân ve Rahîm Allah’ın ismiyle
1. Ey iman edenler! (İşlerinizde, kelam ve hükümlerinizde) Allah’ın ve Resûlü’nün önüne geçmeyin. Allah’a saygılı olun, buyruklarına uygun yaşayın. Zira Allah, (her şeyi) hakkıyla işitendir, bilendir.
2. Ey iman edenler! Seslerinizi Peygamber’in sesinin üstünde yükseltmeyin, konuşurken birbirinize bağırdığınız üzere (çağırmak için) ona bağırmayın; (yoksa) siz farkına varmadan amelleriniz boşa gidiverir.[1] [krş. 24/63]
3. Doğrusu, Allah’ın Resûlü yanında seslerini kısanlar (edepli olup benliğini öne çıkartmayanlar) var ya! İşte onlar, Allah’ın gönüllerini takvâ için imtihan ettiği kimselerdir. Onlar için mağfiret ve büyük bir mükâfat vardır.
4. (Resûlüm! Sana ait) odaların akabinde seni çağıranlar var ya! Onların birçok (saygıya) akıl erdiremezler.[2]
5. Şayet onlar, sen yanlarına çıkıncaya kadar (seni çağırmayıp) sabretselerdi, kendileri için elbette daha güzel olurdu. Allah epeyce bağışlayandır, epey merhamet edendir.
6. Ey iman edenler! Şayet bir fâsık (yalancı/günahkâr) size bir haber getirirse,[3] doğruluğunu araştırın. (Yoksa) bilmeyerek bir kavme kötülük eder de, yaptığınıza katiyetle pişman olursunuz.
7. Bilin ki Allah’ın Resûlü içinizdedir. Şayet o, birfazlaca işte size uysaydı, mutlaka külfete düşerdiniz. Ama Allah, size imanı (isteğinizle) sevdirdi; onu kalplerinize süs yaptı/kalpleriniz onunla süslendi. Küfrü, fâsıklığı ve isyanı da (olduğu gibi) yakışıksız gösterdi. İşte bu (özelliklere sahip ola)nlar, yanlışsız yolda olanların ta kendileridir.
8. (Bu haller) Allah’tan bir lütuf ve nimet olarak (verilmiş)tir. Allah bilendir, karar ve hikmet sahibidir.
9. Şayet mü’minlerden iki topluluk birbirleriyle vuruşurlarsa, çabucak ortalarını düzeltin. Şayet onlardan biri, hâlâ (Allah’ın kararına boyun eğmeyip) başkasına saldırırsa, Allah’ın buyruğuna dönünceye kadar saldırana karşı savaşın. Şayet (Allah’ın emrine) dönerse, artık ortalarını adaletle düzeltin ve (her işinizde) âdil davranın. Zira Allah âdil davrananları sever.
10. Mü’minler fakat kardeştirler. bu biçimde kardeşlerinizin ortasını düzeltin ve Allah’ın buyruklarına uygun yaşayın ki rahmete nâil olasınız.
(Mü’minler birbirinin kaygısına ortak olarak, kötülük yapmalarına ve batıla meyletmelerine mani olarak, hayırda yardımlaşarak, selamlaşarak, ziyaretleşerek, hediyeleşerek, birbirini koruyarak, Allah yolunda yürüyerek, İslâm düşmanlarına karşı birlik olarak kardeştirler. Ortalarındaki üstünlük fakat takvâ ile, Allah’ın buyruklarına uygun yaşamakladır. Bunun haricinde, kan bağları ve beşerî önlem ve yordamların, hiç biri, dinin getirdiği bu kardeşliği tesis edemez. Bundan dolayı şirkten kaçınmış olan mü’minler, İslâm’ın amelle ilgili koşullarını tam yerine getiremeseler bile Kur’an’ın sözü gereği iman tarafından kardeş olduklarını bilmeli ve kelime-i tevhid davasında birleşmelidirler.)
11. Ey iman edenler! Bir topluluk, bir toplulukla alay etmesin. Ola ki (alay edilen adamlar, Allah yanında) kendilerinden daha iyidirler. Bayanlar da bayanları alaya almasın. Ola ki onlar, kendilerinden daha iyidirler. Birbirinizi ayıplamayın. Birbirinizi makûs lakaplarla çağırmayın. İman ettikten daha sonra (kişinin) fâsıklık (damgası yemesi yahut din ve ahlâk hududunu aşması) ne berbat isimdir! Kim de tevbe etmezse işte onlar zalimlerin ta kendileridir. [bk. 104/1]
12. Ey iman edenler! Zandan fazlaca sakının. Zira zannın bir kısmı günahtır.[4] Birbirinizin bilinmeyen kusurunu (casus gibi) araştırmayın ve biriniz, ötekini çekiştirmesin.[5] Herhangi biriniz (normal insan olarak) ölmüş kardeşinin etini yemeyi sever mi? İşte bundan iğrendiniz (değil mi?) bu biçimde ‘Allah’a hürmet duyup buyruğuna uygun yaşayın’ muhalif davranmaktan sakının. Elbet Allah tevbeleri kabul edendir, epey merhametlidir. [bk. 17/36]
13. Ey insanlar! Elbet biz, sizi bir erkekle bir bayandan yarattık (ırkınız ve şahsınızla övünmeniz için değil; yalnızca düzgünlük uğrunda) tanışasınız (yarışıp ve yardımlaşasınız) diye sizi kavimlere ve kabilelere ayırdık. Hiç elbet ki sizin Allah yanında en şerefliniz, en takvâlınız (Allah’ın buyruklarına en uygun yaşayanınız ve günahlardan sakınanınız)dır. Elbet, Allah hakkıyla bilendir, (her şeyden) haberi olandır.
(Takvâ sahibi olmak, bütün günahlardan ve günaha giden yollardan sakınmak, nefsi terbiye ve tezkiye etmektir. Bu da nefsi her türlü makûs ve batıl his ve isteklerden arındırarak, Allah’ın buyruğuna ve Resûlü’nün sünnetine uygun yaşamak; insanlara karşı dış yaşantısını Allah’a karşı da iç yaşantısını tertemiz süslemektir. Muttakîlik köşeye çekilme değil, hem de emr-i mâruf nehy-i münkeri yerine getiren aksiyoner bir hayat şeklidir. Âyet-i kerîmeden anlaşıldığı üzere dünyada bütün beşerler içinde, insan olma istikametinden hiçbir farklılık ve üstünlük yoktur. Eşitlik, karşılıklı hürmet, müsamaha ve hayat hakkını tanıma (5/32) vardır. meğer bu hareket Batı’da fakat 15. asırdan daha sonra hümanizm ile gelişmiştir. Lakin Allah’a olan inanç ve kulluğun yerine getirilmesi bakımından O’nun katında dereceler ve üstünlükler vardır.)
14. Çöldeki (bedevî) Araplar (gelip): “İman ettik.” dediler. De ki: “Siz (gönülden) iman etmediniz. (Fakat
‘Müslüman olduk/teslim olduk’ deyin. çabucak hemen iman kalplerinize (tam) girmedi. Şayet Allah’a ve Resûlü’ne (tam) itaat ederseniz (imanınız sahih ve kâmil olur); O’da amelleriniz(in sevabın)dan hiç bir şeyi eksiltmez. Zira Allah, fazlaca bağışlayan, epeyce merhamet edendir.” [krş. 8/2-4]
15. (Gerçek) mü’minler, lakin Allah’a ve Resûlü’ne inanan; daha sonra (bunda) kuşkuya düşmeyen, Allah yolunda mallarıyla, canlarıyla savaşanlardır. İşte onlar (imanlarında) yanlışsız olanların ta kendileridir. [bk. 4/76; 61/10-11]
16. De ki: “Siz din(darlığ)ınızı Allah’a mı öğretiyorsunuz? meğer Allah göklerde ve yerde olanları bilir. Allah, her şeyi bilendir.”
17. (Onlar) İslâm’a girmelerini senin başına kakıyorlar. (Seni minnet altında bırakmak istiyorlar.) De ki: “Müslümanlığınızı benim başıma kakmayın. Tersine, Allah sizi imana eriştirmekle, sizi minnet altında bırakır. Şayet (imanınızda) gerçek kimselerseniz (Allah’a minnettar kalın).”
18
Günah işlemenin yalnızca hırsızlık yapmak, alkol kullanmak, adam öldürmekle değil, oburunun gerisinden hoşlanmayacağı biçimde konuşmakla da olabileceğini, bu ayetlerle anlıyoruz. Ayetlere nazaran Rabbimiz, bir insanın ötekinin dedikodusunu yapması ile, onun ölmüş etini çiğnemesini, muadil sayıyor…
Allah (c.c) Hucurat müddeti 10-11-12. ayetlerde, insani bağlantılarda takınmamız gereken tutumu şöyle anlatıyor:
10- Mü’minler lakin kardeştirler. bu biçimde kardeşlerinizin ortasını düzeltin ve Allah’ın buyruklarına uygun yaşayın ki rahmete nâil olasınız.
(Mü’minler birbirinin sıkıntısına ortak olarak, kötülük yapmalarına ve batıla meyletmelerine pürüz olarak, hayırda yardımlaşarak, selamlaşarak, ziyaretleşerek, hediyeleşerek, birbirini koruyarak, Allah yolunda yürüyerek, İslâm düşmanlarına karşı birlik olarak kardeştirler. Ortalarındaki üstünlük lakin takvâ ile, Allah’ın buyruklarına uygun yaşamakladır. Bunun haricinde, kan bağları ve beşerî önlem ve yolların, hiç biri, dinin getirdiği bu kardeşliği tesis edemez. Bundan dolayı şirkten kaçınmış olan mü’minler, İslâm’ın amelle ilgili kurallarını tam yerine getiremeseler bile Kur’an’ın tabiri gereği iman tarafından kardeş olduklarını bilmeli ve kelime-i tevhid davasında birleşmelidirler.)
11. Ey iman edenler! Bir topluluk, bir toplulukla alay etmesin. Ola ki (alay edilen adamlar, Allah yanında) kendilerinden daha güzeldirler. Bayanlar da bayanları alaya almasın. Ola ki onlar, kendilerinden daha iyidirler. Birbirinizi ayıplamayın. Birbirinizi makus lakaplarla çağırmayın. İman ettikten daha sonra (kişinin) fâsıklık (damgası yemesi yahut din ve ahlâk sonunu aşması) ne berbat isimdir! Kim de tevbe etmezse işte onlar zalimlerin ta kendileridir.
12. Ey iman edenler! Zandan fazlaca sakının. Zira zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin zımnî kusurunu (casus gibi) araştırmayın ve biriniz, ötekini çekiştirmesin. Rastgele biriniz (normal insan olarak) ölmüş kardeşinin etini yemeyi sever mi? İşte bundan iğrendiniz (değil mi?) bu biçimde ‘Allah’a hürmet duyup buyruğuna uygun yaşayın’ ters davranmaktan sakının. Elbet Allah tevbeleri kabul edendir, fazlaca merhametlidir.
Hucurat müddetinin tüm ayetlerinin manası şöyledir.
49. HUCURAT MÜDDETİ
Medine devrinde nâzil olmuştur. 18 âyettir. Mühlet ismini dördüncü âyette geçen “odalar” manasındaki “hucurât” sözünden almıştır.
Rahmân ve Rahîm Allah’ın ismiyle
1. Ey iman edenler! (İşlerinizde, kelam ve hükümlerinizde) Allah’ın ve Resûlü’nün önüne geçmeyin. Allah’a saygılı olun, buyruklarına uygun yaşayın. Zira Allah, (her şeyi) hakkıyla işitendir, bilendir.
2. Ey iman edenler! Seslerinizi Peygamber’in sesinin üstünde yükseltmeyin, konuşurken birbirinize bağırdığınız üzere (çağırmak için) ona bağırmayın; (yoksa) siz farkına varmadan amelleriniz boşa gidiverir.[1] [krş. 24/63]
3. Doğrusu, Allah’ın Resûlü yanında seslerini kısanlar (edepli olup benliğini öne çıkartmayanlar) var ya! İşte onlar, Allah’ın gönüllerini takvâ için imtihan ettiği kimselerdir. Onlar için mağfiret ve büyük bir mükâfat vardır.
4. (Resûlüm! Sana ait) odaların akabinde seni çağıranlar var ya! Onların birçok (saygıya) akıl erdiremezler.[2]
5. Şayet onlar, sen yanlarına çıkıncaya kadar (seni çağırmayıp) sabretselerdi, kendileri için elbette daha güzel olurdu. Allah epeyce bağışlayandır, epey merhamet edendir.
6. Ey iman edenler! Şayet bir fâsık (yalancı/günahkâr) size bir haber getirirse,[3] doğruluğunu araştırın. (Yoksa) bilmeyerek bir kavme kötülük eder de, yaptığınıza katiyetle pişman olursunuz.
7. Bilin ki Allah’ın Resûlü içinizdedir. Şayet o, birfazlaca işte size uysaydı, mutlaka külfete düşerdiniz. Ama Allah, size imanı (isteğinizle) sevdirdi; onu kalplerinize süs yaptı/kalpleriniz onunla süslendi. Küfrü, fâsıklığı ve isyanı da (olduğu gibi) yakışıksız gösterdi. İşte bu (özelliklere sahip ola)nlar, yanlışsız yolda olanların ta kendileridir.
8. (Bu haller) Allah’tan bir lütuf ve nimet olarak (verilmiş)tir. Allah bilendir, karar ve hikmet sahibidir.
9. Şayet mü’minlerden iki topluluk birbirleriyle vuruşurlarsa, çabucak ortalarını düzeltin. Şayet onlardan biri, hâlâ (Allah’ın kararına boyun eğmeyip) başkasına saldırırsa, Allah’ın buyruğuna dönünceye kadar saldırana karşı savaşın. Şayet (Allah’ın emrine) dönerse, artık ortalarını adaletle düzeltin ve (her işinizde) âdil davranın. Zira Allah âdil davrananları sever.
10. Mü’minler fakat kardeştirler. bu biçimde kardeşlerinizin ortasını düzeltin ve Allah’ın buyruklarına uygun yaşayın ki rahmete nâil olasınız.
(Mü’minler birbirinin kaygısına ortak olarak, kötülük yapmalarına ve batıla meyletmelerine mani olarak, hayırda yardımlaşarak, selamlaşarak, ziyaretleşerek, hediyeleşerek, birbirini koruyarak, Allah yolunda yürüyerek, İslâm düşmanlarına karşı birlik olarak kardeştirler. Ortalarındaki üstünlük fakat takvâ ile, Allah’ın buyruklarına uygun yaşamakladır. Bunun haricinde, kan bağları ve beşerî önlem ve yordamların, hiç biri, dinin getirdiği bu kardeşliği tesis edemez. Bundan dolayı şirkten kaçınmış olan mü’minler, İslâm’ın amelle ilgili koşullarını tam yerine getiremeseler bile Kur’an’ın sözü gereği iman tarafından kardeş olduklarını bilmeli ve kelime-i tevhid davasında birleşmelidirler.)
11. Ey iman edenler! Bir topluluk, bir toplulukla alay etmesin. Ola ki (alay edilen adamlar, Allah yanında) kendilerinden daha iyidirler. Bayanlar da bayanları alaya almasın. Ola ki onlar, kendilerinden daha iyidirler. Birbirinizi ayıplamayın. Birbirinizi makûs lakaplarla çağırmayın. İman ettikten daha sonra (kişinin) fâsıklık (damgası yemesi yahut din ve ahlâk hududunu aşması) ne berbat isimdir! Kim de tevbe etmezse işte onlar zalimlerin ta kendileridir. [bk. 104/1]
12. Ey iman edenler! Zandan fazlaca sakının. Zira zannın bir kısmı günahtır.[4] Birbirinizin bilinmeyen kusurunu (casus gibi) araştırmayın ve biriniz, ötekini çekiştirmesin.[5] Herhangi biriniz (normal insan olarak) ölmüş kardeşinin etini yemeyi sever mi? İşte bundan iğrendiniz (değil mi?) bu biçimde ‘Allah’a hürmet duyup buyruğuna uygun yaşayın’ muhalif davranmaktan sakının. Elbet Allah tevbeleri kabul edendir, epey merhametlidir. [bk. 17/36]
13. Ey insanlar! Elbet biz, sizi bir erkekle bir bayandan yarattık (ırkınız ve şahsınızla övünmeniz için değil; yalnızca düzgünlük uğrunda) tanışasınız (yarışıp ve yardımlaşasınız) diye sizi kavimlere ve kabilelere ayırdık. Hiç elbet ki sizin Allah yanında en şerefliniz, en takvâlınız (Allah’ın buyruklarına en uygun yaşayanınız ve günahlardan sakınanınız)dır. Elbet, Allah hakkıyla bilendir, (her şeyden) haberi olandır.
(Takvâ sahibi olmak, bütün günahlardan ve günaha giden yollardan sakınmak, nefsi terbiye ve tezkiye etmektir. Bu da nefsi her türlü makûs ve batıl his ve isteklerden arındırarak, Allah’ın buyruğuna ve Resûlü’nün sünnetine uygun yaşamak; insanlara karşı dış yaşantısını Allah’a karşı da iç yaşantısını tertemiz süslemektir. Muttakîlik köşeye çekilme değil, hem de emr-i mâruf nehy-i münkeri yerine getiren aksiyoner bir hayat şeklidir. Âyet-i kerîmeden anlaşıldığı üzere dünyada bütün beşerler içinde, insan olma istikametinden hiçbir farklılık ve üstünlük yoktur. Eşitlik, karşılıklı hürmet, müsamaha ve hayat hakkını tanıma (5/32) vardır. meğer bu hareket Batı’da fakat 15. asırdan daha sonra hümanizm ile gelişmiştir. Lakin Allah’a olan inanç ve kulluğun yerine getirilmesi bakımından O’nun katında dereceler ve üstünlükler vardır.)
14. Çöldeki (bedevî) Araplar (gelip): “İman ettik.” dediler. De ki: “Siz (gönülden) iman etmediniz. (Fakat
‘Müslüman olduk/teslim olduk’ deyin. çabucak hemen iman kalplerinize (tam) girmedi. Şayet Allah’a ve Resûlü’ne (tam) itaat ederseniz (imanınız sahih ve kâmil olur); O’da amelleriniz(in sevabın)dan hiç bir şeyi eksiltmez. Zira Allah, fazlaca bağışlayan, epeyce merhamet edendir.” [krş. 8/2-4]15. (Gerçek) mü’minler, lakin Allah’a ve Resûlü’ne inanan; daha sonra (bunda) kuşkuya düşmeyen, Allah yolunda mallarıyla, canlarıyla savaşanlardır. İşte onlar (imanlarında) yanlışsız olanların ta kendileridir. [bk. 4/76; 61/10-11]
16. De ki: “Siz din(darlığ)ınızı Allah’a mı öğretiyorsunuz? meğer Allah göklerde ve yerde olanları bilir. Allah, her şeyi bilendir.”
17. (Onlar) İslâm’a girmelerini senin başına kakıyorlar. (Seni minnet altında bırakmak istiyorlar.) De ki: “Müslümanlığınızı benim başıma kakmayın. Tersine, Allah sizi imana eriştirmekle, sizi minnet altında bırakır. Şayet (imanınızda) gerçek kimselerseniz (Allah’a minnettar kalın).”
18