“Nüfusu hayli olan belediyeler daha az hisse alıyor” Türkiye’de lokal idarelerin en kıymetli gelir kalemleri içinde merkezi yönetimden aktarılan hisseler geliyor. Yaptığı sosyolojik araştırmalarla tanınan Hazine Başkontrolörü, Adana Büyükşehir Belediyesi’nin ekonomist Genel Sekreteri Dr. Ergül Halisçelik, 25 büyükşehir belediyesinin gelir hisselerinin adaletsiz dağıtıldığını söylemiş oldu.
Dağıtımda nüfus yoğunluğunun dikkate alınması gerektiğini belirten Halisçelik, adaletsizliğin giderilmesi için düzenleme yapılması gerektiğinin altını çizdi. Adana ve Kocaeli meselai veren Ergül Halisçelik, 2 milyon 258 bin 718 nüfuslu Adana’nın aldığı kişi başı maliyet hissesi 550 TL iken, 1 milyon 997 bin 258 nüfuslu Kocaeli’nin aldığı hissenin 1500 TL bulunmasına dikkat çekti.
Halisçelik, “Kocaeli’de, TÜPRAŞ ve otomotiv bölümünün değerli markalarının tesislerinin olmasının yüzünden maliyet hisseleri daha fazla. Mersin bile daha az nüfusa sahip bulunmasına karşın, hür bölge firmaları niçiniyle Adana’dan daha fazla hisse alıyor. meğer Adana’da daha kalabalık bir nüfusumuz var, hatta 350 bin sığınmacıyı ek ettiğimizde hissemizin daha da artması lazım. Lakin Adana’daki ekonomik kesimlerin merkezlerinin birçok İstanbul’da. bu biçimde olunca Adana bu gelir vergisinden hisse olarak istifade edemiyor. Toplanan vergiler düşük çıkınca, Adana Belediyesi’nin de hissesi düşüyor. Maalesef gelir dağıtım sisteminde bu biçimde bir yanlışlık var. Bunun düzeltilmesi ve adaletli hale gelmesi için nüfusa göre bir gelir dağılımı yapılması lazım” dedi.
PASTADAN EN AZ HİSSESİ ADANA ALIYOR
Kişi başı en az maliyet hissesi alan kentin Adana olduğunu söyleyen Halisçelik, büyükşehir belediyelerinin gelir hisselerindeki adaletsizliği giderecek tahlil tekliflerini şöyleki sıraladı:
“Maliyet hisselerinin dağıtımında ilgili kanuna nazaran; belediyeler, vilayetlerde toplanan vergilerden % 6 hisse alıyor. Bunların % 60’ı direkt geliyor, % 40’ı ise havuza giriyor. Havuza giren paranın da % 60’ı nüfusa göre, % 40’ı da yüz ölçümüne göre dağılıyor. Benim teklifim; bu % 6’lık hisselerin dağıtımında % 25’i direkt belediyeye gelsin, % 75’i ise havuza gitsin. Bu % 75’in dağıtımında ise nüfusun oranı % 75’e çıkartılsın. bu biçimdece nüfusa bakılırsa daha adil bir dağılım olur. Çünkü, kamu hizmetlerinin görülmesinde, işçi masrafları, park bahçe sarfiyatları, paklık ve çimento üzere materyallerin fiyatları her vilayette tıpkı. Hal bu biçimdeyken yalnızca daha fazla büyük firma bir vilayette toplanmış diye daha kalabalık vilayetlerin daha az vergi hissesi alması adil değil. Önerdiğim prosedürde mesela Adana, hak ettiği ayda 50 milyon, yılda 600 milyonluk daha fazla bir gelire sahip olacak.”
Ergül Halisçelik
“DENKLEŞTİRME ÖDENEĞİ GETİRİLSİN”
Ergül Halisçelik, adil paylaşım için “pay oranlarının değiştirilerek ortalamadan fazla alan 5 ilin hissesinin düşürülüp 25 ile dağıtılması” teklifini getirdi. Genel bütçeden ortalamanın altından hisse alan 25 büyükşehire genel bütçeden ‘denkleştirme ödeneği’ getirilebileceğini de belirten Halisçelik, “bu biçimdece İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli ve Erzurum hissesini koruyarak, kalan 25 ilin hisselerinin artacağını söz etti. Halisçelik, Erzurum’un yüz ölçümü niçiniyle ortalamanın üzerinde hisse aldığını söylemiş oldu.
BELEDİYELERİN BORÇLARI YAPILANDIRILSIN
Halisçelik, 2005 yılında kendisinin Hazine Müsteşarlığı’nda olduğu devirde, Belediyeler Uzlaşma Komitesi kurulduğunu hatırlatarak, bu kurulun belediyelerin borçlarının % 50’sini sildiğini,
% 50’sini de uzun vadelerle yapılandırdığını söylemiş oldu. Halisçelik, “bu biçimdeki başbakan, şimdiki Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’dı. bu biçimde bu kararnamede imzası vardı. Artık de bu biçimde bir kararname hazırlanmalı ve Uzlaştırma Kurulu kurulup belediyelerin borçları yapılandırılmalı” dedi.
Dağıtımda nüfus yoğunluğunun dikkate alınması gerektiğini belirten Halisçelik, adaletsizliğin giderilmesi için düzenleme yapılması gerektiğinin altını çizdi. Adana ve Kocaeli meselai veren Ergül Halisçelik, 2 milyon 258 bin 718 nüfuslu Adana’nın aldığı kişi başı maliyet hissesi 550 TL iken, 1 milyon 997 bin 258 nüfuslu Kocaeli’nin aldığı hissenin 1500 TL bulunmasına dikkat çekti.
Halisçelik, “Kocaeli’de, TÜPRAŞ ve otomotiv bölümünün değerli markalarının tesislerinin olmasının yüzünden maliyet hisseleri daha fazla. Mersin bile daha az nüfusa sahip bulunmasına karşın, hür bölge firmaları niçiniyle Adana’dan daha fazla hisse alıyor. meğer Adana’da daha kalabalık bir nüfusumuz var, hatta 350 bin sığınmacıyı ek ettiğimizde hissemizin daha da artması lazım. Lakin Adana’daki ekonomik kesimlerin merkezlerinin birçok İstanbul’da. bu biçimde olunca Adana bu gelir vergisinden hisse olarak istifade edemiyor. Toplanan vergiler düşük çıkınca, Adana Belediyesi’nin de hissesi düşüyor. Maalesef gelir dağıtım sisteminde bu biçimde bir yanlışlık var. Bunun düzeltilmesi ve adaletli hale gelmesi için nüfusa göre bir gelir dağılımı yapılması lazım” dedi.
PASTADAN EN AZ HİSSESİ ADANA ALIYOR
Kişi başı en az maliyet hissesi alan kentin Adana olduğunu söyleyen Halisçelik, büyükşehir belediyelerinin gelir hisselerindeki adaletsizliği giderecek tahlil tekliflerini şöyleki sıraladı:
“Maliyet hisselerinin dağıtımında ilgili kanuna nazaran; belediyeler, vilayetlerde toplanan vergilerden % 6 hisse alıyor. Bunların % 60’ı direkt geliyor, % 40’ı ise havuza giriyor. Havuza giren paranın da % 60’ı nüfusa göre, % 40’ı da yüz ölçümüne göre dağılıyor. Benim teklifim; bu % 6’lık hisselerin dağıtımında % 25’i direkt belediyeye gelsin, % 75’i ise havuza gitsin. Bu % 75’in dağıtımında ise nüfusun oranı % 75’e çıkartılsın. bu biçimdece nüfusa bakılırsa daha adil bir dağılım olur. Çünkü, kamu hizmetlerinin görülmesinde, işçi masrafları, park bahçe sarfiyatları, paklık ve çimento üzere materyallerin fiyatları her vilayette tıpkı. Hal bu biçimdeyken yalnızca daha fazla büyük firma bir vilayette toplanmış diye daha kalabalık vilayetlerin daha az vergi hissesi alması adil değil. Önerdiğim prosedürde mesela Adana, hak ettiği ayda 50 milyon, yılda 600 milyonluk daha fazla bir gelire sahip olacak.”
Ergül Halisçelik
“DENKLEŞTİRME ÖDENEĞİ GETİRİLSİN”
Ergül Halisçelik, adil paylaşım için “pay oranlarının değiştirilerek ortalamadan fazla alan 5 ilin hissesinin düşürülüp 25 ile dağıtılması” teklifini getirdi. Genel bütçeden ortalamanın altından hisse alan 25 büyükşehire genel bütçeden ‘denkleştirme ödeneği’ getirilebileceğini de belirten Halisçelik, “bu biçimdece İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli ve Erzurum hissesini koruyarak, kalan 25 ilin hisselerinin artacağını söz etti. Halisçelik, Erzurum’un yüz ölçümü niçiniyle ortalamanın üzerinde hisse aldığını söylemiş oldu.
BELEDİYELERİN BORÇLARI YAPILANDIRILSIN
Halisçelik, 2005 yılında kendisinin Hazine Müsteşarlığı’nda olduğu devirde, Belediyeler Uzlaşma Komitesi kurulduğunu hatırlatarak, bu kurulun belediyelerin borçlarının % 50’sini sildiğini,
% 50’sini de uzun vadelerle yapılandırdığını söylemiş oldu. Halisçelik, “bu biçimdeki başbakan, şimdiki Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’dı. bu biçimde bu kararnamede imzası vardı. Artık de bu biçimde bir kararname hazırlanmalı ve Uzlaştırma Kurulu kurulup belediyelerin borçları yapılandırılmalı” dedi.