- Katılım
- 15 Nis 2021
- Mesajlar
- 2,706
- Puanları
- 0
Obezite erken ergenliği artırıyor Ergenlik periyodunda bedende ruhsal, hormonal ve fizikî kimi değişiklikler olacağını hatırlatan Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Çocuk Endokrinoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Elif Sağsak, bu hassas devirle ilgili ailelere birtakım ikazlarda bulundu.
Hem çocuklar hem ebeveynler açısından çok değer taşıyan bu periyodun belirtileri konusunda bilgi veren Dr. Öğr. Üyesi Sağsak, “Kızlarda ergenliğin birinci bulgusu göğüs, erkeklerde testis volümünün büyümesidir. Kızlar ve erkekler farklı vakit içinderda ergenliğe girerler. Kızlar 8 ila 13, erkekler 9 ila 14 yaş içinde ergenliğe girebilir. Kızların ortalama 10 yaşında, adamların ise ortalama 11-11.5 yaşlarında ergenliğe başlamaları normal” diye konuştu.
“BU PERİYODUN SÜRATLİ İLERLEMESİ HASTALIK GÖSTERGESİ OLABİLİR”
İklim değişiklikleri, beslenme, fizikî ve genetik faktörlerin ergenliğin başlama yaşını etkileyeceğini hatırlatan Dr. Öğr. Üyesi Sağsak, kelamlarına şu biçimde devam etti:
“Erken ergenlik bilhassa kızlarda 8 yaşından evvel göğüs büyümesinin olması erkeklerde 9 yaşından evvel testis büyümesinin olması durumu olarak tanımlanabilir. Kızların 10 yaşından evvel adet olması da erken ergenlik olarak değerlendirilmeli. Kızlarda 8 yaşından, erkeklerde 9 yaşından evvel genital kıllanmanın ve koltuk altı kıllanmasının olması da erkendir. Erken ergenlik diyebilmemiz için bu bulgularla birlikte hormonal bedellerde artış olması ve kemik yaşının ileri olması gerekir. Ağır spor yapan genç ve çocuklarda ergenliğin ilerleyen senelera kaydığını nazaranbiliyoruz. tıpkı vakitte ergenliğin erken başlamasının yanında beklenenden süratli ilerlemesi olağandışı olabilir. Bu üzere durumlarda doktorların kıymetlendirilmesi gerekmektedir.”
OBEZİTEYE DİKKAT
“Çalışmalara baktığımızda son 30-40 yılda ergenlik yaşıyla ilgili fazlaca kıymetli bir değişiklik olduğu görülmüyor. Günlük pratiğimizde bilhassa obez kız çocuklarında ergenlik yaşının biraz öne kaydığı görülüyor.
Bunun sebebi çocukluk çağı obezitesin artışı” diye konuşan Dr. Öğr. Üyesi Sağsak, ailelerin dikkat etmesi gereken noktalara şu sözlerle dikkat çekti:
“Erken ergenliğe çevresel faktör ve besinlerin tesiri tartışmalıdır. Bu hususlar hala araştırılmakta. Lakin ailelere tavsiyemiz mevsiminde besinler tüketmeleri, kimyasallardan, plastik ve kozmetik eserlerden çocukları uzak tutmaları birebir vakitte sporun çocuklarımızın ömründe olmasını öneriyoruz. Spor yapan çocuk daha sağlıklı oluyor, obezite önleniyor ve bu sayede erken ergenlik önlenmiş oluyor.”
“BOY KISALIĞI DA GÖRÜLÜYOR”
Erken ergenliğin çocuklarda ruhsal problemlere da niye olabildiğini tabir eden Dr. Öğr. Üyesi Sağsak, “Ergenlik devrinde iştah artışı ve uzunluk uzamasında hızlanma olur. Ergenliktilk evvel çocuklar yılda 5-6 cm uzarken, ergenlik devrinde yılda 8-10 cm uzayabilir. Ergenliğin sonunda ise büyüme suratı azalır ve kemik uçları yani epifizler kapanınca büyüme durur. Ergenlik ne kadar erken başlarsa uzunluktaki kayıp o kadar fazladır. Çok erken başlayan ergenliklerde (kızlarda 6 yaş, erkeklerde 8 yaşından önce) kemiklerde süratli ilerleme olur, büyüme plakları epifizler erken kapanır ve büyüme erken durur. bu biçimdece ilkokulda sınıfın en uzun çocuğu iken liseye geldiğinde sınıfın en kısası olabilir. Lakin ergenlik yaşı olağana yakın olan hastalarda uzunlukta kayıp fazlaca azdır” dedi.
“ERKEN ERGENLİĞE BİRTAKIM HASTALIKLAR DA niye OLABİLİR”
Olguların birçoklarında altta yatan önemli bir hastalık yokken, kimi olaylarda aşikâr hastalıklara bağlı erken ergenlik gelişebileceğini hatırlatan Dr. Öğr. Üyesi Elif Sağsak bahisle ilgili şu ayrıntıları verdi:
“Beyinden kaynaklanan kist, tümör, hidrosefali, nörolojik hastalıklar da erken ergenliğe yol açar. Kızlarda altta yatan rastgele bir hastalık riski azken, erkeklerde altta yatan hastalık oranı kızlara bakılırsa daha fazladır. Bilhassa 2.5 kilonun altında doğan ve yardımcı üreme teknikleri kullanılarak dünyaya gelen bebeklerde erken ergenliği öteki çocuklara göre daha fazla görüyoruz.”
“ŞÜPHENİZ var ise KESİNLİKLE BİR TABİBE BAŞVURUN”
Erken ergenlik tedavisi konusunda da bilgi veren Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları, Çocuk Endokrinoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Elif Sağsak, şu ayrıntıları verdi:
“Tedavisi 3 aylık enjeksiyonlar formundadır. Bu tedavi müddetince hastada olumsuz bir etkilenme olmamakta. Tedavi kesildikten daha sonra ergenlik süreci kaldığı yerden devam etmekte. Tedavinin hayat boyunca olumsuz bir tesiri yoktur. Ailelerin şayet erken ergenlikle ilgili kaygıları var ise panik yapmadan evvel doktora başvurmalıdır. Her göğüs büyümesi ya da her ergenlik bulgusu gerçek erken ergenlik olmayabilir. O niçinle hekim tarafınca detaylı incelenmesi gerekir.”
Hem çocuklar hem ebeveynler açısından çok değer taşıyan bu periyodun belirtileri konusunda bilgi veren Dr. Öğr. Üyesi Sağsak, “Kızlarda ergenliğin birinci bulgusu göğüs, erkeklerde testis volümünün büyümesidir. Kızlar ve erkekler farklı vakit içinderda ergenliğe girerler. Kızlar 8 ila 13, erkekler 9 ila 14 yaş içinde ergenliğe girebilir. Kızların ortalama 10 yaşında, adamların ise ortalama 11-11.5 yaşlarında ergenliğe başlamaları normal” diye konuştu.
“BU PERİYODUN SÜRATLİ İLERLEMESİ HASTALIK GÖSTERGESİ OLABİLİR”
İklim değişiklikleri, beslenme, fizikî ve genetik faktörlerin ergenliğin başlama yaşını etkileyeceğini hatırlatan Dr. Öğr. Üyesi Sağsak, kelamlarına şu biçimde devam etti:
“Erken ergenlik bilhassa kızlarda 8 yaşından evvel göğüs büyümesinin olması erkeklerde 9 yaşından evvel testis büyümesinin olması durumu olarak tanımlanabilir. Kızların 10 yaşından evvel adet olması da erken ergenlik olarak değerlendirilmeli. Kızlarda 8 yaşından, erkeklerde 9 yaşından evvel genital kıllanmanın ve koltuk altı kıllanmasının olması da erkendir. Erken ergenlik diyebilmemiz için bu bulgularla birlikte hormonal bedellerde artış olması ve kemik yaşının ileri olması gerekir. Ağır spor yapan genç ve çocuklarda ergenliğin ilerleyen senelera kaydığını nazaranbiliyoruz. tıpkı vakitte ergenliğin erken başlamasının yanında beklenenden süratli ilerlemesi olağandışı olabilir. Bu üzere durumlarda doktorların kıymetlendirilmesi gerekmektedir.”
OBEZİTEYE DİKKAT
“Çalışmalara baktığımızda son 30-40 yılda ergenlik yaşıyla ilgili fazlaca kıymetli bir değişiklik olduğu görülmüyor. Günlük pratiğimizde bilhassa obez kız çocuklarında ergenlik yaşının biraz öne kaydığı görülüyor.
Bunun sebebi çocukluk çağı obezitesin artışı” diye konuşan Dr. Öğr. Üyesi Sağsak, ailelerin dikkat etmesi gereken noktalara şu sözlerle dikkat çekti:
“Erken ergenliğe çevresel faktör ve besinlerin tesiri tartışmalıdır. Bu hususlar hala araştırılmakta. Lakin ailelere tavsiyemiz mevsiminde besinler tüketmeleri, kimyasallardan, plastik ve kozmetik eserlerden çocukları uzak tutmaları birebir vakitte sporun çocuklarımızın ömründe olmasını öneriyoruz. Spor yapan çocuk daha sağlıklı oluyor, obezite önleniyor ve bu sayede erken ergenlik önlenmiş oluyor.”
“BOY KISALIĞI DA GÖRÜLÜYOR”
Erken ergenliğin çocuklarda ruhsal problemlere da niye olabildiğini tabir eden Dr. Öğr. Üyesi Sağsak, “Ergenlik devrinde iştah artışı ve uzunluk uzamasında hızlanma olur. Ergenliktilk evvel çocuklar yılda 5-6 cm uzarken, ergenlik devrinde yılda 8-10 cm uzayabilir. Ergenliğin sonunda ise büyüme suratı azalır ve kemik uçları yani epifizler kapanınca büyüme durur. Ergenlik ne kadar erken başlarsa uzunluktaki kayıp o kadar fazladır. Çok erken başlayan ergenliklerde (kızlarda 6 yaş, erkeklerde 8 yaşından önce) kemiklerde süratli ilerleme olur, büyüme plakları epifizler erken kapanır ve büyüme erken durur. bu biçimdece ilkokulda sınıfın en uzun çocuğu iken liseye geldiğinde sınıfın en kısası olabilir. Lakin ergenlik yaşı olağana yakın olan hastalarda uzunlukta kayıp fazlaca azdır” dedi.
“ERKEN ERGENLİĞE BİRTAKIM HASTALIKLAR DA niye OLABİLİR”
Olguların birçoklarında altta yatan önemli bir hastalık yokken, kimi olaylarda aşikâr hastalıklara bağlı erken ergenlik gelişebileceğini hatırlatan Dr. Öğr. Üyesi Elif Sağsak bahisle ilgili şu ayrıntıları verdi:
“Beyinden kaynaklanan kist, tümör, hidrosefali, nörolojik hastalıklar da erken ergenliğe yol açar. Kızlarda altta yatan rastgele bir hastalık riski azken, erkeklerde altta yatan hastalık oranı kızlara bakılırsa daha fazladır. Bilhassa 2.5 kilonun altında doğan ve yardımcı üreme teknikleri kullanılarak dünyaya gelen bebeklerde erken ergenliği öteki çocuklara göre daha fazla görüyoruz.”
“ŞÜPHENİZ var ise KESİNLİKLE BİR TABİBE BAŞVURUN”
Erken ergenlik tedavisi konusunda da bilgi veren Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları, Çocuk Endokrinoloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Elif Sağsak, şu ayrıntıları verdi:
“Tedavisi 3 aylık enjeksiyonlar formundadır. Bu tedavi müddetince hastada olumsuz bir etkilenme olmamakta. Tedavi kesildikten daha sonra ergenlik süreci kaldığı yerden devam etmekte. Tedavinin hayat boyunca olumsuz bir tesiri yoktur. Ailelerin şayet erken ergenlikle ilgili kaygıları var ise panik yapmadan evvel doktora başvurmalıdır. Her göğüs büyümesi ya da her ergenlik bulgusu gerçek erken ergenlik olmayabilir. O niçinle hekim tarafınca detaylı incelenmesi gerekir.”