- Katılım
- 15 Nis 2021
- Mesajlar
- 2,706
- Puanları
- 0
Prof. Dr. Akova: Delta varyantı ülkemizde de baskın hale gelece Türkiye’nin en büyük faz çalışması olan Sinovac Faz 3 çalışmasının koordinatörlüğünü de yürüten Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Kısmı’ndan Prof. Dr. Murat Akova, Delta varyantına karşı uyardı.
Akova, “AB ülkelerinde Ağustos başından itibaren Delta varyantın artık baskın hale geleceği bildiriliyor. Türkiye için de durum farklı değil, kaç hadise Delta varyantı çıktı vs, bunun artık ehemmiyeti yok, bayramdan daha sonra Delta varyantın ülkemizde de baskın hale geleceğini kestirim ediyoruz. Herkes güya salgın öncesi dönemdeymişiz üzere maske, korunma tedbirlerini bıraktı. Aşıdan da öte temel bilimsel delil, maske ve uzaklığın hala en büyük korunma tedbiri olduğudur. Üç doz aşı da olsanız şu anki aşıların tamamı yüzde 100 korumuyor. O niçinle tedbirlere devam etmek zorundayız” dedi.
Türkiye’de 1 Temmuz’dan itibaren kısıtlamaların büsbütün kalkmasıyla birlikte vatandaşların güya salgın bitmişçesine şahsi korunma tedbirlerini de bırakmasının hayli tehlikeli olduğunu söyleyen Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Kısmı’ndan Prof. Dr. Murat Akova, Demirören Haber Ajansı’na değerli açıklamalarda bulundu. Türkiye’nin en büyük aşı faz çalışması olan Sinovac Faz 3 çalışmasının koordinatörlüğünü de yapan Prof. Dr. Akova, aşılanmanın tam olarak istenen seviyede olmadığı bu günlerde maske kullanmayı bırakmanın önemli bir kusur olduğuna değindi. Prof. Dr. Akova kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Türkiye’de şu anda yapılan büyük bir yanlış var. 1 Temmuz’dan itibaren davul zurna ile yeniden eski halimize döndük. 2019’daki üzere, güya pandemi öncesi dönemdeymişiz üzere, maske kullanması minimumda, kalabalıklar dehşetli seviyede, yurtharicinden bilhassa Delta virüs salgını olduğu bilinen ülkelerden (Rusya olmak üzere) hayli sayıda turist geliyor. O turistlerin olduğu turizm bölgelerinde de maske kullanması neredeyse yok, kapalı ortamlarda tedbirlere dikkat edilmiyor. Bence şu anda temel bilimsel delil, ister varyant olsun, ister orjinal virüs olsun, hastalığa karşı en tesirli sistem hala maske ve öbür korunma tedbirleri. Kalabalık ortamlarda, havalandırması olmayan ortamlarda maskesiz ve uzun vadeli bulunmak en büyük risk faktörü”
ÜÇ DOZ DA OLSANIZ VARYANTLARDA MÜDAFAA YÜZDE YÜZ DEĞİL
Şayet bu türlü tedbirlere uyulmamaya devam edilirse Delta varyantın Türkiye’de de baskın hale gelmesinin kaçınılmaz olduğuna işaret eden Prof. Dr. Akova, “Şu anda olay sayısı 1’dir 3’tür hayli da değeri yok artık. Bayramdan daha sonra, Temmuz ayının sonuna kadar muhtemelen Türkiye’deki yaygın virüs Delta virüsü olacak. Bu bahiste hiç bir kuşku yok. Birebir öngörü AB ülkeleri için de geçerli, Amerika da bu projeksiyonu yapıyor şu anda. Amerika’da ortaya çıkan yeni olayların yüzde 50’si Delta varyantı. AB ülkelerinde de Delta hadiselerinin Ağustos başına kadar yüzde 90’a erişeceği düşünülüyor. Türkiye’de daha erken olur lakin daha geç olmaz, Delta varyantı baskın olacak. Siz bütün korunma tedbirlerini bırakıp 3. doz aşımızı da olalım, Delta’ya karşı da korunuruz diye düşünürseniz epey yanlış olur. Bütün aşılar 3 doz da olsanız 5 doz da olsanız Delta varyanta karşı kısmi müdafaa sağlıyor. Siz kendinizi muhafazaya devam etmediğiniz sürece, şu andaki aşılarla ne kadar aşılanırsanız aşılanın yüzde 100 muhafaza kelam konusu değil” dedi.
MRNA AŞILARI DAHA AKTİF ANCAK DÜNYANIN HER AŞIYA GEREKSİNİMİ VAR
mRNA aşılarının varyantlara karşı daha tesirli olabileceği tarafındaki tartışmalara da değinen Prof. Dr. Akova, bu bahiste küçük çaplı da olsa bilimsel çalışmaların yapıldığını lakin çabucak hemen kâfi seviyede mutlaklık olmadığını, daha fazla çalışmaya muhtaçlık olduğunu söylemiş oldu. Prof. Dr. Akova, Batı ülkeleri başta olmak üzere dünyada aşıya ulaşabilen bir kısmının mRNA ile aşılanıp öteki bölümün aşılanamamasının, salgını bitirmenin önündeki en büyük mani olduğuna dikkat çekerek inaktif, mRNA ya da öbür aşılar olsun, DSÖ’nün kriterlerini sağlayan her türlü aşıya gereksinim olduğunu söylemiş oldu.
“HANGİ AŞI OLURSA OLSUN TOPLUMSAL BARİYER İÇİN FAYDALI”
Prof. Dr. Akova kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Aslında asemptomatik enfeksiyonla ilgili nizamlı denetimli bir çalışma yapılmış değil. Ancak küçük çaplı çalışmalar var. O çalışmaların neticelerina göre asemptomatik enfeksiyonlara karşı bu aşıların (mRNA) aktifliği var deniliyor. İnaktif aşılar da ki yalnızca Sinovac değil öbür inaktif aşı olan Sinopharm’ın da sonuçları da 10-15 gün evvel JAMA’da yayınlandı. Orada da tıpkı şey kelam konusu.
Bunlar asemptomatik yani yavaşça belirtili hadiseleri engellemiyor. Muhtemelen taşıyıcılığı da yani hastalanmadan virüsü etrafa yaymayı da engellemiyor. Lakin şu biçimde bir şey var, Batı ülkeleri şu anda aşıya fazlaca rahat erişiyor. Türkiye de o denli. Lakin dünyada hala aşılanmamış milyarlarca insan var. Afrika Kıtası’nın 1,5 milyar nüfusu olan kıtanın, yalnızca yüzde 2,5’i aşılandı. Bunun da yüzde sekseni Kuzey Afrika’da, yani Tunus, Cezayir Mısır, oralarda. Sahra altı Afrikası’nda, Güney Afrika’yı bir tarafa koyarsak, aşılanma oranları yüzde 1’in altında. Buralardaki toplumsal bağışıklık dediğimiz, toplumun büyük kesitlerini aşılamak için fazlaca sayıda aşıya gereksiniminiz var. Bu kümeler içerisinde aşılamayı ne ile yaparsanız yapın, toplum içerisinde hastalığa bir bariyer koymuş oluyorsunuz. Önemli hastalığı mevti engellemiş oluyorsunuz. O kademeden daha sonra da artık asemptomatik, semptomatik enfeksiyonların fazlaca kıymeti kalmıyor. Yani toplumun yüzde 70’den çoksı aşılanacak olursa bunun fazlaca fazla bir ehemmiyeti kalmıyor. Lakin küçük kümelerde toplumun yüzde 10’unu aşıladınız, onların ortasında asemptomatik olup aşılıyım diye ortalığa saçanlar olduğu sürece enfeksiyon bitmez.”
“TÜRKİYE’DEN DE ŞİLİ’DEKİ ÜZERE GERÇEK ÖMÜR VERİSİ ÇALIŞMASI ÇIKMALI”
Geçtiğimiz günlerde Şili’nin Sinovac aşısına dair yayınladığı yaklaşık 10,5 milyon aşılı bireye dayanan gerçek ömür datalarına emsal sonuçların, Türkiye’de de çarçabuk yayın olarak yapılabileceğini vurgulayan Prof. Dr. Akova, Sıhhat Bakanlığı’nın dünyanın en düzgün elektronik takip sistemlerinden birine, e-Nabız’a sahip olmasının bu manada büyük bir avantaj olduğunu vurgulayarak, kelamlarını şöyleki noktaladı: “Türkiye’de kesin sayısı bilmiyorum ancak sanırım 15 milyon kişi iki doz Sinovac ile aşılandı ve aşikâr bir süre takip edildi.
Bu datalar elektronik ortamda takip ediliyor. Dünyada epeyce az ülkede bu biçimde bir sistem var. Lakin bu dataları pahalandırmak, açıklamak lazım. Hatta şu anda Türkiye’nin varyant haritası ile birlikte bu değerlendirmeyi yapabiliriz. Şili’ye benzeri bir çalışmanın bizden çıkmaması için aslında hiç bir niye yok. Bu bahiste bir grup eforlar sarf ediliyor, bizim üniversitemizden, benim kısmından de birtakım arkadaşlar bu çalışma kümesinin içerisindeler. Biz, Şili’den daha yüksek sayılardaki bilgileri saygın tıp mecmuaları NEJM’de ya da Lancet’te yayınlamış olabilirdik. Aslında hiç bir pürüz yok ancak yapılmadı. Bunu büyük bir eksiklik olarak değerlendiriyorum, bunu bir an evvel yapmamız gerekiyor.”
Akova, “AB ülkelerinde Ağustos başından itibaren Delta varyantın artık baskın hale geleceği bildiriliyor. Türkiye için de durum farklı değil, kaç hadise Delta varyantı çıktı vs, bunun artık ehemmiyeti yok, bayramdan daha sonra Delta varyantın ülkemizde de baskın hale geleceğini kestirim ediyoruz. Herkes güya salgın öncesi dönemdeymişiz üzere maske, korunma tedbirlerini bıraktı. Aşıdan da öte temel bilimsel delil, maske ve uzaklığın hala en büyük korunma tedbiri olduğudur. Üç doz aşı da olsanız şu anki aşıların tamamı yüzde 100 korumuyor. O niçinle tedbirlere devam etmek zorundayız” dedi.
Türkiye’de 1 Temmuz’dan itibaren kısıtlamaların büsbütün kalkmasıyla birlikte vatandaşların güya salgın bitmişçesine şahsi korunma tedbirlerini de bırakmasının hayli tehlikeli olduğunu söyleyen Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Kısmı’ndan Prof. Dr. Murat Akova, Demirören Haber Ajansı’na değerli açıklamalarda bulundu. Türkiye’nin en büyük aşı faz çalışması olan Sinovac Faz 3 çalışmasının koordinatörlüğünü de yapan Prof. Dr. Akova, aşılanmanın tam olarak istenen seviyede olmadığı bu günlerde maske kullanmayı bırakmanın önemli bir kusur olduğuna değindi. Prof. Dr. Akova kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Türkiye’de şu anda yapılan büyük bir yanlış var. 1 Temmuz’dan itibaren davul zurna ile yeniden eski halimize döndük. 2019’daki üzere, güya pandemi öncesi dönemdeymişiz üzere, maske kullanması minimumda, kalabalıklar dehşetli seviyede, yurtharicinden bilhassa Delta virüs salgını olduğu bilinen ülkelerden (Rusya olmak üzere) hayli sayıda turist geliyor. O turistlerin olduğu turizm bölgelerinde de maske kullanması neredeyse yok, kapalı ortamlarda tedbirlere dikkat edilmiyor. Bence şu anda temel bilimsel delil, ister varyant olsun, ister orjinal virüs olsun, hastalığa karşı en tesirli sistem hala maske ve öbür korunma tedbirleri. Kalabalık ortamlarda, havalandırması olmayan ortamlarda maskesiz ve uzun vadeli bulunmak en büyük risk faktörü”
ÜÇ DOZ DA OLSANIZ VARYANTLARDA MÜDAFAA YÜZDE YÜZ DEĞİL
Şayet bu türlü tedbirlere uyulmamaya devam edilirse Delta varyantın Türkiye’de de baskın hale gelmesinin kaçınılmaz olduğuna işaret eden Prof. Dr. Akova, “Şu anda olay sayısı 1’dir 3’tür hayli da değeri yok artık. Bayramdan daha sonra, Temmuz ayının sonuna kadar muhtemelen Türkiye’deki yaygın virüs Delta virüsü olacak. Bu bahiste hiç bir kuşku yok. Birebir öngörü AB ülkeleri için de geçerli, Amerika da bu projeksiyonu yapıyor şu anda. Amerika’da ortaya çıkan yeni olayların yüzde 50’si Delta varyantı. AB ülkelerinde de Delta hadiselerinin Ağustos başına kadar yüzde 90’a erişeceği düşünülüyor. Türkiye’de daha erken olur lakin daha geç olmaz, Delta varyantı baskın olacak. Siz bütün korunma tedbirlerini bırakıp 3. doz aşımızı da olalım, Delta’ya karşı da korunuruz diye düşünürseniz epey yanlış olur. Bütün aşılar 3 doz da olsanız 5 doz da olsanız Delta varyanta karşı kısmi müdafaa sağlıyor. Siz kendinizi muhafazaya devam etmediğiniz sürece, şu andaki aşılarla ne kadar aşılanırsanız aşılanın yüzde 100 muhafaza kelam konusu değil” dedi.
MRNA AŞILARI DAHA AKTİF ANCAK DÜNYANIN HER AŞIYA GEREKSİNİMİ VAR
mRNA aşılarının varyantlara karşı daha tesirli olabileceği tarafındaki tartışmalara da değinen Prof. Dr. Akova, bu bahiste küçük çaplı da olsa bilimsel çalışmaların yapıldığını lakin çabucak hemen kâfi seviyede mutlaklık olmadığını, daha fazla çalışmaya muhtaçlık olduğunu söylemiş oldu. Prof. Dr. Akova, Batı ülkeleri başta olmak üzere dünyada aşıya ulaşabilen bir kısmının mRNA ile aşılanıp öteki bölümün aşılanamamasının, salgını bitirmenin önündeki en büyük mani olduğuna dikkat çekerek inaktif, mRNA ya da öbür aşılar olsun, DSÖ’nün kriterlerini sağlayan her türlü aşıya gereksinim olduğunu söylemiş oldu.
“HANGİ AŞI OLURSA OLSUN TOPLUMSAL BARİYER İÇİN FAYDALI”
Prof. Dr. Akova kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Aslında asemptomatik enfeksiyonla ilgili nizamlı denetimli bir çalışma yapılmış değil. Ancak küçük çaplı çalışmalar var. O çalışmaların neticelerina göre asemptomatik enfeksiyonlara karşı bu aşıların (mRNA) aktifliği var deniliyor. İnaktif aşılar da ki yalnızca Sinovac değil öbür inaktif aşı olan Sinopharm’ın da sonuçları da 10-15 gün evvel JAMA’da yayınlandı. Orada da tıpkı şey kelam konusu.
Bunlar asemptomatik yani yavaşça belirtili hadiseleri engellemiyor. Muhtemelen taşıyıcılığı da yani hastalanmadan virüsü etrafa yaymayı da engellemiyor. Lakin şu biçimde bir şey var, Batı ülkeleri şu anda aşıya fazlaca rahat erişiyor. Türkiye de o denli. Lakin dünyada hala aşılanmamış milyarlarca insan var. Afrika Kıtası’nın 1,5 milyar nüfusu olan kıtanın, yalnızca yüzde 2,5’i aşılandı. Bunun da yüzde sekseni Kuzey Afrika’da, yani Tunus, Cezayir Mısır, oralarda. Sahra altı Afrikası’nda, Güney Afrika’yı bir tarafa koyarsak, aşılanma oranları yüzde 1’in altında. Buralardaki toplumsal bağışıklık dediğimiz, toplumun büyük kesitlerini aşılamak için fazlaca sayıda aşıya gereksiniminiz var. Bu kümeler içerisinde aşılamayı ne ile yaparsanız yapın, toplum içerisinde hastalığa bir bariyer koymuş oluyorsunuz. Önemli hastalığı mevti engellemiş oluyorsunuz. O kademeden daha sonra da artık asemptomatik, semptomatik enfeksiyonların fazlaca kıymeti kalmıyor. Yani toplumun yüzde 70’den çoksı aşılanacak olursa bunun fazlaca fazla bir ehemmiyeti kalmıyor. Lakin küçük kümelerde toplumun yüzde 10’unu aşıladınız, onların ortasında asemptomatik olup aşılıyım diye ortalığa saçanlar olduğu sürece enfeksiyon bitmez.”
“TÜRKİYE’DEN DE ŞİLİ’DEKİ ÜZERE GERÇEK ÖMÜR VERİSİ ÇALIŞMASI ÇIKMALI”
Geçtiğimiz günlerde Şili’nin Sinovac aşısına dair yayınladığı yaklaşık 10,5 milyon aşılı bireye dayanan gerçek ömür datalarına emsal sonuçların, Türkiye’de de çarçabuk yayın olarak yapılabileceğini vurgulayan Prof. Dr. Akova, Sıhhat Bakanlığı’nın dünyanın en düzgün elektronik takip sistemlerinden birine, e-Nabız’a sahip olmasının bu manada büyük bir avantaj olduğunu vurgulayarak, kelamlarını şöyleki noktaladı: “Türkiye’de kesin sayısı bilmiyorum ancak sanırım 15 milyon kişi iki doz Sinovac ile aşılandı ve aşikâr bir süre takip edildi.
Bu datalar elektronik ortamda takip ediliyor. Dünyada epeyce az ülkede bu biçimde bir sistem var. Lakin bu dataları pahalandırmak, açıklamak lazım. Hatta şu anda Türkiye’nin varyant haritası ile birlikte bu değerlendirmeyi yapabiliriz. Şili’ye benzeri bir çalışmanın bizden çıkmaması için aslında hiç bir niye yok. Bu bahiste bir grup eforlar sarf ediliyor, bizim üniversitemizden, benim kısmından de birtakım arkadaşlar bu çalışma kümesinin içerisindeler. Biz, Şili’den daha yüksek sayılardaki bilgileri saygın tıp mecmuaları NEJM’de ya da Lancet’te yayınlamış olabilirdik. Aslında hiç bir pürüz yok ancak yapılmadı. Bunu büyük bir eksiklik olarak değerlendiriyorum, bunu bir an evvel yapmamız gerekiyor.”