- Katılım
- 15 Nis 2021
- Mesajlar
- 2,706
- Puanları
- 0
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan’dan ‘üçüncü doz’ açıklaması Dünya genelinde yapılan ağır aşılama programına karşın koronavirüsün yol açtığı Covid-19 olayları bir daha artışa geçti. Temmuz başında 4 bin 500’ün altına inen günlük hadise sayısı, 27 Temmuz’da 19 bin 761’e ulaştı.
Kısıtlamaların kaldırılması, delta varyantı, aşıdaki meseleler, tedbirsizlik ve salgın sürecinin hakikat yönetilememesi olay sayılarındaki artışı tetikledi. Şu anda 4. bir artış devriyle karşı karşıyayız diyen Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan hadise sayısındaki artışı, pandemi sürecindeki eksikleri, mümkün bir kapanma durumunu Cumhuriyet TV’ye kıymetlendirdi.
ÖNLEMLERİMİZ TESİRLİ DEĞİL
Geçen haziran devrinde binler civarında takılmıştık.Şimdi de bir buçuk ay boyunca Temmuz başına kadar 5 binler civarına takıldık kaldık bir türlü aşağıya indiremedik. bu biçimde devirlerde ek önlemler alınması gerekir. Yani bir yerde bir sorun var ve önlemlerimiz tesirli değil, yeni bir önlem alalım ya da değiştirelim denilmesi gerekir. Lakin maalesef bu biçimde yapmak yerine tam aksisini yapıp bütün önlemleri kaldırınca bu işin bir matematiği var kesinlikle hadise sayılarında bir artış gözlemlenir. Buna tesir eden diğer faktörler de bu işin daha süratli ya da yavaş olmasını belirliyor.
DAHA NEGATİF ETKİYİ GÖRMEYE BAŞLAMADIK
Yeni çıkan Delta virüsünün daha bulaşıcı olması durumu var ve şaşırılacak bir durum değil. Zira yeni bir mutasyon ve varyant daha bulaşıcı şayet olmazsa esasen farkına varmazsınız. O yayılacak fırsat bulamaz, çoğunluğu kıramaz ve kaybolup masraf. Bu niçinle yeni çıkan varyant, bundan evvelkinden daha bulaşıcı olmak zorunda. Bir öteki faktör de; virüsün süratle yayıldığı ve olay rekorları kırıldığı periyotta, bizim Rusya’ya ‘vatandaşlarınızı gönderin, bizden size hastalık bulaşmaz’ dedik. meğer durum tam karşıtıydı. Onlar bize nazaran hayli daha berbat durumdaydı. Onların bizi ikna etmesi gerekiyordu. O denli olmadı. Bilim konseyi üyeleri dahil Rusları ikna etmeye çalıştılar. Sonuç olarak da delta virüsünü alıp buraya geldiler ve onların bulunduğu tatil yörelerinde de olayların süratle artmaya başladığını görüyoruz. Üçüncü faktör de kurban bayramıydı. Geçen sene kurban bayramında da tıpkı olayı yaşadı ancak olay artışları biraz daha geç olmuştu. Delta virüsünün özelliği daha erken bulaşmaya başlaması ve belirtilerin daha erken ortaya çıkmasıdır.Tabii daha Ruslarla birebir otellerde kalıp kendi kentlerine dönen vatandaşların ortaya çıkaracağı negatif etkiyi görmeye başlamadık. Bunlar da ortaya çıkınca artışın devam edeceğini söylemek sıkıntı olmasa gerek. bu biçimde devam edersek ne olur? Biz yeni bir önlem almadık ve olay sayısı da geçen sonbaharda olduğu üzere artar, belirli bir noktaya gelir. daha sonra bir daha azalmaya başlar ancak bu süreçte oldukça insan ömrünü kaybeder ve hastanelere önemli bir yük oluşur.
YENİ ARTIŞ PERİYOTLARINI GÖRECEĞİZ
Biz her halükarda, toplumun yüzde seksenini aşılayana kadar, yeni artış devirleri nazaranceğiz. Artık dördüncüyü görüyoruz. Tahminen beşinciyi de bakılırsaceğiz. Buradaki dalganın büyüklüğünü belirleyen bizim alacağımız önlemlerdir. Halk, günlük olay sayılarının denetiminde aşıyı önlemlerin önüne koydu. Bu durum da biraz devletin verdiği iletilerden kaynaklandı. ‘Tedbirleri kaldırdık ve geri kalanını aşı halledecek’ dendi. halbuki aşının bu biçimde bir özelliği yok. Aşı yüzde seksenlere ulaşıldığında tesirini gösterir. Aşılamayı yüzde 30’dan, yüzde 40’a ulaştırdığınızda bir şey değişmiyor. O yüzden önlemleri aksattık. Gerek devlet kısıtlamaları kaldırdı. Gerekse de vatandaşlar maske ve aralık tedbirlerini bıraktılar ve ortaya bu sonuç çıktı.
BUNLAR TARİH VERİLEREK YAPILMAZ
Eylül ayında kapanma gelir telaffuzlarına ait konuşan Ceyhan şunları kaydetti;
Ben bu tarihlere gülüp geçiyorum. Bu deneyimsizlikten kaynaklanan bir durum. ‘Şu tarihte okulları açacağız, kısıtlamaları koyacağız’ derseniz, virüsle şakalaşmış olursunuz ve sonuçta bunu ağır bir biçimde ödersiniz. Bu bilimsel gerçeklerle yönetilmeli. Salgın idaresinin bir planı olmalı ve bunlar da tarihler vererek yapılamaz. Olay sayısı bir kriter olabilir örneğin. Evvelden hazırlanmış bir planla bu işleri yapmak zorundasınız. Okulların açılması için tarih veriliyor. Bu durum bizim bunu yanlış yönettiğimizi gösteriyor. Okulların açılması bilimsel kriterlerle olur. Bu işi geçen sene de bu biçimde yapıldı ve tarih vererek ve tarih geldiğinde de ‘uygun değil’ dendi. Kelam ağızdan çıktı diye de bir gün kala ‘okulları açıyoruz’ dediler. Restoranları kaç kere açıp kapattılar örneğin. Buna kapanma dememek lazım. Şayet insanları konuta kapatıp bir taraftan risk taşıyan toplantılar, kutlamalar, iş yerlerindeki ve toplu taşıma araçlarındaki kalabalıklar devam edecekse bu tedbirlerin hiç bir manası olmaz.
SIHHAT SİSTEMİ DURMA NOKTASINA ULAŞTI
Restoranlar, kafeler, kuaförler salgının temel yayıldığı noktalar değil. O yüzden bir plan hazırlanacak. Örneğin ‘Önce en riskli olanlardan başlanacak. Şu hadise seviyesinde toplu taşımada sayı kısıtlamaları başlayacak ve iş yerlerinde kademeli mesai uygulamasına geçilecek.’ diye bir plan hazırlanmalı. Biz başından beri bundan evvelki kusurumuzdan ders almadık. Hastanelerde sıhhat sistemi durma noktasına yaklaştı. aslına bakarsan baştan beri salgını yanlış değerlendirdik. Salgınla uğraşta şu an hastane bazlı uğraştan bahsediyoruz. halbuki çabayı bu biçimde yaparsanız, hiç bir ülkenin iktisadı buna dayanmaz. Salgınla çaba, önleyici biçimde üretilmelidir ve bununla ilgili bir bilim konseyi oluşturulmalıdır. Bugünkü bilim heyetinin nazaranvi daha fazlaca tedbir protokolleri hazırlamak üzere bir maksatla kurulmuş. Öteki kısımda uzmanlar var lakin pandemi önlemek için kurulmuş bir şura olması lazım. Yoksa bu iş bu kadar yanılgıyı kaldırmaz.
UĞUR ŞAHİN BU SORULARA KARŞILIK VEREBİLECEK MAKAM DEĞİL
Maalesef bizim halkımız basın da buna dahil insanların uzmanlık alanına falan bakmadan aşıyı geliştiren kişi aşıyı en âlâ bilir diye düşünüyor ya da başında prof. unvanı var ise her şeyi bilir diye düşünüyorlar lakin bu biçimde değil. Uğur Şahin epey kıymetli bir bilim insanı, meslek ömrü boyunca bir laboratuvarda çalışmış. ötürüsıyla alanda hangi aşının yineı gerekir, gerekir mi gerekmez mi? bu sorulara karşılık verebilecek makam değil. Kaldı ki bir de bu biçimde soruları, bu biçimde bir devirde firmayla teması olan firma sahiplerine o aşıları geliştiren devlet yöneticilerine sormamak lazım. Zira bu ister istemez, ne yaparsanız yapın sonuçta bu iş bir ticari olaydır ve o telaffuzlara yansır.
Zira bu vakitte işte ‘Uğur Şahin şunu dedi ki’…diye referans göstermek yerine, yapılan bir çalışmada ‘şöyleki bir sonuç bulunmuş, bu bize uygun mudur’ diye pahalandırmak fazlaca daha gerçek diye düşünüyorum.
ÜÇÜNCÜ DOZ AŞI UYGULAMASI DİYE BİR ŞEY YOK
Devletimiz tarafınca karmakarışık hale getirilen bir üçüncü doz uygulaması var. Aslında bu bir üçüncü doz uygulaması değil. çabucak hemen hiç bir uygulamada 3’üncü doz aşı uygulaması diye bir olay yok aslına bakarsan. Bizim yaptıgımızın ismi 3’üncü doz aşılama degil. Bizim yaptığımız Sinovac aşısı olmus bireylerde bir ek doz mRNA aşısı yapmak.
BU TÜRLÜ BİR BİLGİ ELİMİZDE YOK
2 doz Sinovac aşısı olmuş şahıslara ek bır doz mRNA aşısı yapıp bağışıklığı yeteri kadar güçlendirebiliriz diye bir uygulama yapılıyor. İki doz Sinovac aşısının üzerine BionTech yapıldığıda bağışıklık ne kadar artıyor? bu biçimde bir data elimizde yok, kimsenin elinde yok.
Bilim Heyeti üyelerinin açıklamalarındaki çelişkilere de değinen Ceyhan, yapılan açıklamaların deneyimsizlikten kaynaklandığını belirtti.
“Bakanlık biz yeni bir bilim heyeti oluşturuyoruz dedi ve oluşturdu. Bilim heyetindeki bir kişinin geçen haziran ayında “bu bir kış virüsü, yazın ortadan kalkacak” demesi aslına bakarsanız kabul edilebilecek bir şey değildi. Bu arkadaşlarımızın danışman konumunda öngörüsü boyleyse onların alacağı kararlar fazlaca hakikat olmayacaktır.”
GERÇEKLERİ SAKLARSANIZ TEDBİRLERE UYULMASINI BEKLEYEMEZSİNİZ
Maskelerin kalkmasıyla ilgili iletiler verildi. Aşıda biraz deneyimi olan insan bunun bu biçimde devam etmeyeceğini bilir. Aşıyla ilgilenmemiş birine bilim heyeti üyesi diye soruyor ve halka Eylül’de maskeleri atacağımızın iletisini veriyor. Bizde daima bir moral verelim isteği var. Halkın morali bozulmasın deyip gerçekleri saklarsanız, halktan tedbirlere uymasını bekleyemezsiniz.
Kısıtlamaların kaldırılması, delta varyantı, aşıdaki meseleler, tedbirsizlik ve salgın sürecinin hakikat yönetilememesi olay sayılarındaki artışı tetikledi. Şu anda 4. bir artış devriyle karşı karşıyayız diyen Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan hadise sayısındaki artışı, pandemi sürecindeki eksikleri, mümkün bir kapanma durumunu Cumhuriyet TV’ye kıymetlendirdi.
ÖNLEMLERİMİZ TESİRLİ DEĞİL
Geçen haziran devrinde binler civarında takılmıştık.Şimdi de bir buçuk ay boyunca Temmuz başına kadar 5 binler civarına takıldık kaldık bir türlü aşağıya indiremedik. bu biçimde devirlerde ek önlemler alınması gerekir. Yani bir yerde bir sorun var ve önlemlerimiz tesirli değil, yeni bir önlem alalım ya da değiştirelim denilmesi gerekir. Lakin maalesef bu biçimde yapmak yerine tam aksisini yapıp bütün önlemleri kaldırınca bu işin bir matematiği var kesinlikle hadise sayılarında bir artış gözlemlenir. Buna tesir eden diğer faktörler de bu işin daha süratli ya da yavaş olmasını belirliyor.
DAHA NEGATİF ETKİYİ GÖRMEYE BAŞLAMADIK
Yeni çıkan Delta virüsünün daha bulaşıcı olması durumu var ve şaşırılacak bir durum değil. Zira yeni bir mutasyon ve varyant daha bulaşıcı şayet olmazsa esasen farkına varmazsınız. O yayılacak fırsat bulamaz, çoğunluğu kıramaz ve kaybolup masraf. Bu niçinle yeni çıkan varyant, bundan evvelkinden daha bulaşıcı olmak zorunda. Bir öteki faktör de; virüsün süratle yayıldığı ve olay rekorları kırıldığı periyotta, bizim Rusya’ya ‘vatandaşlarınızı gönderin, bizden size hastalık bulaşmaz’ dedik. meğer durum tam karşıtıydı. Onlar bize nazaran hayli daha berbat durumdaydı. Onların bizi ikna etmesi gerekiyordu. O denli olmadı. Bilim konseyi üyeleri dahil Rusları ikna etmeye çalıştılar. Sonuç olarak da delta virüsünü alıp buraya geldiler ve onların bulunduğu tatil yörelerinde de olayların süratle artmaya başladığını görüyoruz. Üçüncü faktör de kurban bayramıydı. Geçen sene kurban bayramında da tıpkı olayı yaşadı ancak olay artışları biraz daha geç olmuştu. Delta virüsünün özelliği daha erken bulaşmaya başlaması ve belirtilerin daha erken ortaya çıkmasıdır.Tabii daha Ruslarla birebir otellerde kalıp kendi kentlerine dönen vatandaşların ortaya çıkaracağı negatif etkiyi görmeye başlamadık. Bunlar da ortaya çıkınca artışın devam edeceğini söylemek sıkıntı olmasa gerek. bu biçimde devam edersek ne olur? Biz yeni bir önlem almadık ve olay sayısı da geçen sonbaharda olduğu üzere artar, belirli bir noktaya gelir. daha sonra bir daha azalmaya başlar ancak bu süreçte oldukça insan ömrünü kaybeder ve hastanelere önemli bir yük oluşur.
YENİ ARTIŞ PERİYOTLARINI GÖRECEĞİZ
Biz her halükarda, toplumun yüzde seksenini aşılayana kadar, yeni artış devirleri nazaranceğiz. Artık dördüncüyü görüyoruz. Tahminen beşinciyi de bakılırsaceğiz. Buradaki dalganın büyüklüğünü belirleyen bizim alacağımız önlemlerdir. Halk, günlük olay sayılarının denetiminde aşıyı önlemlerin önüne koydu. Bu durum da biraz devletin verdiği iletilerden kaynaklandı. ‘Tedbirleri kaldırdık ve geri kalanını aşı halledecek’ dendi. halbuki aşının bu biçimde bir özelliği yok. Aşı yüzde seksenlere ulaşıldığında tesirini gösterir. Aşılamayı yüzde 30’dan, yüzde 40’a ulaştırdığınızda bir şey değişmiyor. O yüzden önlemleri aksattık. Gerek devlet kısıtlamaları kaldırdı. Gerekse de vatandaşlar maske ve aralık tedbirlerini bıraktılar ve ortaya bu sonuç çıktı.
BUNLAR TARİH VERİLEREK YAPILMAZ
Eylül ayında kapanma gelir telaffuzlarına ait konuşan Ceyhan şunları kaydetti;
Ben bu tarihlere gülüp geçiyorum. Bu deneyimsizlikten kaynaklanan bir durum. ‘Şu tarihte okulları açacağız, kısıtlamaları koyacağız’ derseniz, virüsle şakalaşmış olursunuz ve sonuçta bunu ağır bir biçimde ödersiniz. Bu bilimsel gerçeklerle yönetilmeli. Salgın idaresinin bir planı olmalı ve bunlar da tarihler vererek yapılamaz. Olay sayısı bir kriter olabilir örneğin. Evvelden hazırlanmış bir planla bu işleri yapmak zorundasınız. Okulların açılması için tarih veriliyor. Bu durum bizim bunu yanlış yönettiğimizi gösteriyor. Okulların açılması bilimsel kriterlerle olur. Bu işi geçen sene de bu biçimde yapıldı ve tarih vererek ve tarih geldiğinde de ‘uygun değil’ dendi. Kelam ağızdan çıktı diye de bir gün kala ‘okulları açıyoruz’ dediler. Restoranları kaç kere açıp kapattılar örneğin. Buna kapanma dememek lazım. Şayet insanları konuta kapatıp bir taraftan risk taşıyan toplantılar, kutlamalar, iş yerlerindeki ve toplu taşıma araçlarındaki kalabalıklar devam edecekse bu tedbirlerin hiç bir manası olmaz.
SIHHAT SİSTEMİ DURMA NOKTASINA ULAŞTI
Restoranlar, kafeler, kuaförler salgının temel yayıldığı noktalar değil. O yüzden bir plan hazırlanacak. Örneğin ‘Önce en riskli olanlardan başlanacak. Şu hadise seviyesinde toplu taşımada sayı kısıtlamaları başlayacak ve iş yerlerinde kademeli mesai uygulamasına geçilecek.’ diye bir plan hazırlanmalı. Biz başından beri bundan evvelki kusurumuzdan ders almadık. Hastanelerde sıhhat sistemi durma noktasına yaklaştı. aslına bakarsan baştan beri salgını yanlış değerlendirdik. Salgınla uğraşta şu an hastane bazlı uğraştan bahsediyoruz. halbuki çabayı bu biçimde yaparsanız, hiç bir ülkenin iktisadı buna dayanmaz. Salgınla çaba, önleyici biçimde üretilmelidir ve bununla ilgili bir bilim konseyi oluşturulmalıdır. Bugünkü bilim heyetinin nazaranvi daha fazlaca tedbir protokolleri hazırlamak üzere bir maksatla kurulmuş. Öteki kısımda uzmanlar var lakin pandemi önlemek için kurulmuş bir şura olması lazım. Yoksa bu iş bu kadar yanılgıyı kaldırmaz.
UĞUR ŞAHİN BU SORULARA KARŞILIK VEREBİLECEK MAKAM DEĞİL
Maalesef bizim halkımız basın da buna dahil insanların uzmanlık alanına falan bakmadan aşıyı geliştiren kişi aşıyı en âlâ bilir diye düşünüyor ya da başında prof. unvanı var ise her şeyi bilir diye düşünüyorlar lakin bu biçimde değil. Uğur Şahin epey kıymetli bir bilim insanı, meslek ömrü boyunca bir laboratuvarda çalışmış. ötürüsıyla alanda hangi aşının yineı gerekir, gerekir mi gerekmez mi? bu sorulara karşılık verebilecek makam değil. Kaldı ki bir de bu biçimde soruları, bu biçimde bir devirde firmayla teması olan firma sahiplerine o aşıları geliştiren devlet yöneticilerine sormamak lazım. Zira bu ister istemez, ne yaparsanız yapın sonuçta bu iş bir ticari olaydır ve o telaffuzlara yansır.
Zira bu vakitte işte ‘Uğur Şahin şunu dedi ki’…diye referans göstermek yerine, yapılan bir çalışmada ‘şöyleki bir sonuç bulunmuş, bu bize uygun mudur’ diye pahalandırmak fazlaca daha gerçek diye düşünüyorum.
ÜÇÜNCÜ DOZ AŞI UYGULAMASI DİYE BİR ŞEY YOK
Devletimiz tarafınca karmakarışık hale getirilen bir üçüncü doz uygulaması var. Aslında bu bir üçüncü doz uygulaması değil. çabucak hemen hiç bir uygulamada 3’üncü doz aşı uygulaması diye bir olay yok aslına bakarsan. Bizim yaptıgımızın ismi 3’üncü doz aşılama degil. Bizim yaptığımız Sinovac aşısı olmus bireylerde bir ek doz mRNA aşısı yapmak.
BU TÜRLÜ BİR BİLGİ ELİMİZDE YOK
2 doz Sinovac aşısı olmuş şahıslara ek bır doz mRNA aşısı yapıp bağışıklığı yeteri kadar güçlendirebiliriz diye bir uygulama yapılıyor. İki doz Sinovac aşısının üzerine BionTech yapıldığıda bağışıklık ne kadar artıyor? bu biçimde bir data elimizde yok, kimsenin elinde yok.
Bilim Heyeti üyelerinin açıklamalarındaki çelişkilere de değinen Ceyhan, yapılan açıklamaların deneyimsizlikten kaynaklandığını belirtti.
“Bakanlık biz yeni bir bilim heyeti oluşturuyoruz dedi ve oluşturdu. Bilim heyetindeki bir kişinin geçen haziran ayında “bu bir kış virüsü, yazın ortadan kalkacak” demesi aslına bakarsanız kabul edilebilecek bir şey değildi. Bu arkadaşlarımızın danışman konumunda öngörüsü boyleyse onların alacağı kararlar fazlaca hakikat olmayacaktır.”
GERÇEKLERİ SAKLARSANIZ TEDBİRLERE UYULMASINI BEKLEYEMEZSİNİZ
Maskelerin kalkmasıyla ilgili iletiler verildi. Aşıda biraz deneyimi olan insan bunun bu biçimde devam etmeyeceğini bilir. Aşıyla ilgilenmemiş birine bilim heyeti üyesi diye soruyor ve halka Eylül’de maskeleri atacağımızın iletisini veriyor. Bizde daima bir moral verelim isteği var. Halkın morali bozulmasın deyip gerçekleri saklarsanız, halktan tedbirlere uymasını bekleyemezsiniz.