Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Sosyal temas bağımlılığın en büyük ilacı”

acemşalı

Global Mod
Global Mod
Katılım
15 Nis 2021
Mesajlar
2,706
Puanları
0
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Sosyal temas bağımlılığın en büyük ilacı” Unsur bağımlılığından dijital bağımlılığa kadar her türlü bağımlılıkta beynin ödül ve denetim sisteminin bozulduğunu kaydeden Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, bağımlılığa yol açan en kıymetli etkenlerin zayıf aile, yanlış arkadaş, mutsuzluk ve yalnızlık olduğunu söylemiş oldu. Toplumsallık, toplumsal maharetler ve toplumsal temasın bağımlılığın en büyük ilacı olduğunu belirten Tarhan, “Bağımlıların birçok yalnız. Toplumsal izolasyon ve yalnızlık ergenlerdeki bağımlılığın en büyük sebeplerinden birisi.” ihtarında bulundu.

Birleşmiş Milletler Genel Konseyi 1987 yılında, uyuşturucu kullanılmayan sağlıklı bir toplum maksadına ulaşmak, uyuşturucu ile çaba konusunda memleketler arası alanda aksiyon ve iş birliğini güçlendirmek gayesiyle 26 Haziran tarihini “Uluslararası Uyuşturucu kullanması ve Kaçakçılığı ile Çaba Günü” olarak kabul etti. Bu özel günde sağlıklı hayat davranışlarının ehemmiyeti vurgulanarak uyuşturucu kullanmasının zararlarına dikkat çekiliyor.

Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, Milletlerarası Uyuşturucu kullanması ve Kaçakçılığı ile Çaba Günü ötürüsıyla yaptığı açıklamada bağımlılık hakkında değerlendirmelerde bulundu.

Bağımlılıkta beyin mükafata doymuyor

Bağımlılıkta beyindeki ödül ceza sisteminin bozulduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bağımlılığa psikiyatride ödül yetmezliği sendromu diyoruz. Beyin, mükafata doymuyor. Bu asır hedonizmi yücelten bir asır. Şu anda ömür ideolojisi olarak insanlara zevkinin peşinde koşmaları öneriliyor. Haz ve sürat peşinde koşmayı ego ideali olarak sunan bir vakitte yaşıyoruz. Gençler varlıklı olmayı, ünlü olmayı, varlıklı olmayı ve süratli yaşamayı hayal ediyorlar.” dedi.

ergenlerde oyun ve dijital bağımlılık görülüyor

Toplumsal olarak istenmeyen karakter özelliklerinden Narsisizm, Makyavelizm ve Psikopati’yi inceleyen bir kişilik envanteri olan karanlık üçlüye değinen Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Karanlık üçlüde üç kişilik özelliği vardır. Narsistik kişilikte; bencil, çıkarcı, kendine hayran, egosunu kutsallaştırmış kişilik özelliği vardır. İkincisi antisosyal kşilik özelliklerine sahip suça maharetli şahıslardır. Palavra söylerler, suçluluk ve pişmanlık hissetmezler. Üçüncü kişilik Makyavelist kişilik. Amaca ulaşmak için her şey hür diye düşünür. Bu üç özelliğin bir ortada bulunduğu şahıslardan uzak durmak gerekir. Bu çağda, bu beşerler çoğaldı.” dedi.

Bağımlılığın bu asrın öğretisi olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bağımlılık ve depresyonun niçini toplumsal virüstür. Bu virüsün ismi hedonizm virüsüdür. Hedonizm virüsü, hazcılık, zevkcilik virüsü bilhassa gençleri esir etmiş durumdadır. ergenlerde oyun bağımlılığı ve dijital bağımlılık halinde görüyoruz.” dedi.

Bağımlılığın gelişmesinde en kıymetli üç etken

Bağımlılığın gelişmesinde üç etken olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Dijital bağımlılıkta ya da husus bağımlılığında en büyük etkenin zayıf aile, yanlış arkadaş ve mutsuzluk olduğunu görüyoruz. Bu üçü birleştiği vakit o kimse bağımlılığa aday oluyor. Meskende aile bağları zayıf, huzur yok, cazibe yok, çekim yok. Çocuk yalnız kalmış. bu biçimde durumlarda arkadaş etrafı de berbatsa fazlaca rahat bağımlılığa yönlendirilebilir.” ikazında bulundu.

Aileye kıymetli vazifeler düşüyor

Bağımlılığın önlenmesinde aileye değerli bakılırsavler düştüğünü kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Aile bağları zayıf olduğunda, konutta kurallı ortam oluşturulmadığında, tatlı bir disiplin olmadığında çocuğun bağımlılığa yönelmesi kolaylaşıyor. O denli olunca anne farklı, baba farklı söylüyor. Konutta anne babanın koalisyon kurması lazım. Çocukla koalisyon kurulması lazım. Anne baba sıkıntıları evvel kendileri konuşacak, çözecekler, daha sonrasında çocukla konuşacak. Anne ve baba farklı bir şey söyleyince çocuk kendi güzeline giden her neyse onu yapıyor. Çocuk her şeye karşı çıkıp itiraz ediyor ve karşı koyma davranışı geliştirir. Her şeyi protesto ediyor. Bu çocuk fakat sanal ortamda keyifli oluyor.” dedi.

Konuttaki huzurlu ortam en değerli kalkan

Meskendeki huzurlu ortamın dışardaki tehlikelere karşı kalkan oluşturduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Evin ortamı huzurlu olursa gençler bağımlılığa yönelse bile oradaki düzmece ömrü görüyor. Oradaki cümbüş düzmece, gülüşler düzmece, arkadaşlıklar uydurma. Genç bu geçersizliği gördükten daha sonra vazgeçiyor. Bağımlılıkta, yeni jenerasyon hakikaten risk altında. Benmerkezciler, konforcular. Lakin anne ve baba olarak biz güzel örnek olsak onların düzelmesi, yanlışlarından dönmesi epeyce kolay. Zira pak, pırıl pırıl çocuklar. Hakikat ve yanlışı toplumsal medyadan öğrendikleri için süreksiz olarak kanabiliyorlar. Şayet anne baba yahut etraf düzgün örnek olursa çabucak toparlıyorlar.” dedi.

Bağımlılığın çeşitli kriterleri olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bunlardan biri ona maruz kalmadığın vakit mahrumluk hissetmedir. Husus ya da sanal dünya olabilir. Ona ulaşamadığı vakit hudutlu, huzursuz oluyorsun. örneğin bir seyehate gittin internet yok, çıldırdın, sağa sola çatıyorsun. Sen de bağımlılık başlamış demektir. Online olmama korkusu var şu anda. bu biçimde hayli fazla örnekler görüyoruz.” diye konuştu.

Bağımlılıkta beynin denetim sistemi bozuluyor

“Bağımlılıkta ikinci kriter kişinin planlanandan daha uzun kullanımı” diyen Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Kişi internete bir saat gireceğim diyor, 4-5 saat girmiş. Bağımlılıkta beynin denetim sistemi bozuluyor ödül ceza sisteminde. Denetim kuvvetliğü en büyük bağımlılık niçini. Kişi direksiyon hakimiyetini kaybediyor. Haz tarafından direksiyona yöneliyor. halbuki hayat bir seyahattir. O seyahatte bir amacımız var. Ona gerçek giderken hazlar bir tarafa çekiyor, gerçekler bir tarafa çekiyor. Fakat biz bu ikisinin içinde maksadımıza uygun yanlışsız kararlar vererek, hakikat seçimler yaparak ilerlememiz lazım.” dedi.

ergenlerdeki bağımlılığın en büyük niçini yalnızlık

Toplumsallık, toplumsal marifetler ve toplumsal temasın bağımlılığın en büyük ilacı olduğunu belirten Tarhan, “Bağımlıların birden fazla yalnız. Toplumsal izolasyon ve yalnızlık ergenlerdeki bağımlılığın en büyük sebeplerinden birisi. Memnun değil zira. Çocukta öteki bir seçenek yok. Gerilim azaltma tekniği olarak yöneliyor ona. Gerilimini azaltmak için yöneliyor, rahatlıyor lakin bu sefer rahatladıkça dozunu artırıyor. bir mühlet daha sonra hayatındaki tek ilgi alanı o oluyor. Dijital teknolojileri olağan ki kullanacak. Ancak muhtaçlığı olan kadar kullanacak. Biz internetin objesi olmayacağız öznesi olacağız. Biz yöneteceğiz, o bizi yönetmeyecek. Global bir salgın bu. Çocuklarımızı muhafazamız gerekiyor.” dedi.

Bağımlılığın ortaya çıkmasındaki değerli etkenlerden birinin toplumsal desteklerin zayıflaması olduğunu tabir eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bizi bir daha de bir ortada Anadolu irfanı tutuyor. O da süratle tükeniyor. 20-30 sene daha sonra artık şimdiki yakın sıcak alakalar, Anadolu’da kalmayacak. Yeni nesil evliliği ayak bağı üzere görüyor. Bu global hastalık bize de sirayet etti. Şu an da genciz diye övünüyoruz lakin 10 sene daha sonra nüfusumuz yaşlanacak.” diye konuştu.

Duygusal ihmal de yalnız hissettiriyor

Duygusal ihmale de dikkat çeken Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Biz çeşitli hami çalışmalar yaparken risk kümelerini ayırıyoruz, parçalanmış aileler var, çocuklar var bilhassa bakım meskenlerinde devletin müdafaa altına aldığı çocuklar var. Bu çocuklar için yalnızlık en büyük sorun. Anne ve babanın olmayışı, sevgi yoksunluğu, empati yoksunluğu. bu biçimde şahıslar duygusal ihmal yaşıyor. Duygusal ihmal yaşayan kimselerde arasız terk edişler vardır. Ailede bir sorun yok üzere gözüküyor anne kendini meskene paklığa vermiş. Çocuğun karnını doyurup altını temizliyor ve gerçek mutfağa gidiyor. Çocukta duygusal ihmal oluşuyor. ‘Annem beni sevmiyor, annem masadaki örtüyü daha hayli seviyor’ diyor. Bizim kültürümüzde bilhassa babalar çocuklarını her insanın ortasında sevmezler. Bu eski niyettir. Çocuğa sevgisini kesinlikle göstermelidir. Uykuda sev kültürü geçmişte kaldı, artık bir saat vakit ayır.” diye konuştu.

Son sığınak ailedir

Ailede demokratik bir ortamın da değerine işaret eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Ailede de çocuklar sorulara cevap alacak, alamayınca haydi birlikte araştıralım diyecek. Öğrenen örgüt olacak. Anne baba hepsi öğrenecek. Ders arkadaşı ve yol arkadaşı olmalı. Arkadaş olunmaz diyorlar. Nasıl olmaz? Müspet psikolojide maksat arkadaşı vardır. Gaye vardır giderken iki üç saat seninle ders çalışacağız dersin bu amaç arkadaşlığıdır. Çocuğunuzla bunu kurun. birlikte eğlenin, gülün, ders çalışın. Meskenin önderi anne ve baba olmalı. Çocuğa bunu kaptırmamak lazım.

Toplumsal normlar bozuldu, kale yıkıldı. İç kale var yalnızca, son sığınak ailedir. O da yıkılırsa aile yok olur. Anne baba çocuğa buyruk vermek yerine seçenek sunmalı. Çocuk özerklik hissini tatsın. Seçeneklerden biri cazip olmalı yoksa anne çocuk savaşları olur.” diye konuştu.

Bağımlılık tedavi edilebilir

Prof. Dr. Nevzat Tarhan, bağımlılığın tedavi edilebildiğini belirterek “Tedavide bozulan ödül ceza sisteminin düzeltilmesi hedeflenir. Beyindeki mükafatla ilgili bozulan sistem ilaçlarla temizlenir. Detoks devri iki ya da üç hafta sürer. daha sonrasında tedavi de rehabilitasyon başlar. Şahsa özel terapiler yapılır. Tedavinin evrelerinden biri de önlemeye ait çalışmalardır. Burada zayıf ve risk kümesindeki şahısların rehabilite edilmesi ve memnunluk oranlarının artırılması kıymetlidir. Burada da devreye olumlu psikoloji girmektedir.” diye konuştu.

Memnunsa hususa yönelmez…

Günümüzde bağımlılık tedavisindeki anlayışın da değiştiğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bağışıklık sistemini güçlendirip hastalığı kendi kendine yenmenin yolunu açıyorsun. Deniyorsun ona karşın düzelmezse ameliyata alıyorsun. Bağımlılıkla uğraşta artık insanların memnunluk puanlarını yükseltmek gerekiyor. İnsan memnunsa hususa yönelmez.” dedi.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
 
Üst