Prof. Dr. Sultan Tarlacı: “Türkiye’de birinci defa yaşayan bir insan beyninin üç boyutlu kopyası yapıldı”

acemşalı

Global Mod
Global Mod
Katılım
15 Nis 2021
Mesajlar
2,706
Puanları
0
Prof. Dr. Sultan Tarlacı: “Türkiye’de birinci defa yaşayan bir insan beyninin üç boyutlu kopyası yapıldı” Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan’a ilişkin beyin MR’ı kullanılarak 3 boyutlu yazıcı aracılığıyla kopyası oluşturuldu. Türkiye’de birinci defa yaşayan bir insanın beyninin replika olarak yazıcıdan çıkarıldığını kaydeden Nöroloji uzmanı Prof. Dr. Sultan Tarlacı, “değişen teknolojinin modellemeyi kolaylaştırması yardımıyla beynin replikasında tüm girintileri ve çıkıntıları görmek mümkün” dedi. Prof. Dr. Nevzat Tarhan ise teorik olarak düşünülen çalışmanın gerçeğe dönüştüğünü belirterek “Artık biroldukca erken teşhiste ve hastalığın seyrinde üç boyutlu yazıcı aracılığıyla bir kimsenin beyin hacim ve basınç değişiklikleri takip edebilebilecek.” tabirlerini kullandı.

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Sultan Tarlacı, MR imgesi kullanılıp 3 boyutlu yazıcı aracılığı ile üretilen kendi beynin replikasını Prof. Dr. Nevzat Tarhan’a takdim etti.

Prof. Dr. Sultan Tarlacı: “MR imajı 3 boyutlu hale getirilebiliyor”

Evvelce kafatasının ortasındaki beynin yapısını anlamak için kafatası içlerine silikon doldurulduğunu belirten Prof. Dr. Sultan Tarlacı, “Bu teknikle beynin nasıl olduğu anlaşılıyordu ama o kaba bir sistemdi. Beynin kendisinin dış izleri gözükmüyordu. Daha yakın vakitte bu süreci tomografi ile yaptılar. Tomografi beyni çekiyor ancak bilgisayar takviyeli olarak bunun modellemesini yapmaya başladılar. MR manzarası olağanda iki boyutlu lakin kimi bilgisayar programları ile bunu 3d hâle getirmek mümkün. Fikir de bu noktadan çıktı aslında. Biz de 3 boyutlu yazıcılar olduğu için yapabileceğimizi düşündük. daha sonra, bu durumu uygunca detaylandıran birtakım bilgisayar programları var. Hatta bu yazıcılar yardımıyla konut bile yapıldı.” dedi.

Prof. Dr. Sultan Tarlacı: “Türkiye’de bir birinci gerçekleşti”

Prof. Dr. Nevzat Tarhan için bu çalışmayı yapabileceklerini düşündüklerini söz eden Prof. Dr. Sultan Tarlacı, “2018’de çekilen bir MR imajını hocamızdan aldık. Nasıl çıktı alınacağı hakkında evvel Üsküdar Üniversitesi Yazılım Mühendisliği Kısım Lideri Türker Doç. Dr. Türker Tekin Ergüzel ve Bilgisayar Mühendisliği Proje Geliştirme Yöneticisi Dr. Öğr. Üyesi Ihab Elaff ile fikir alışverişi yaptık. Akabinde Üç Boyutlu Yazıcı Merkezi’nin sorumlusu ile görüştük. Çıktısını alabileceklerine dair olumlu bir dönüş aldık ve beynin birebir kopyasının oluşturulma süreci başladı. Rastgele bir boyama, müdahale üzere şeyler yapılmadan tarafımıza ulaştırıldı. Yaşayan bir insanın kafatası ortasındaki beynin tıpkısının replikası dışarıda yapıldı. Bu olağanüstü çalışmanın dünyada birkaç örneği yapılmış olsa da Türkiye’de bir birincisi gerçekleştirdik.” diye konuştu.

Prof. Dr. Sultan Tarlacı: “Beynin replikasında tüm bilgilerinı görülebiliyor”

Prof. Dr. Sultan Tarlacı, replikanın beyindeki girintileri, çıkıntıları yani kaba yapısını gösterdiğini ama epeyce fazla bilgi verdiğini söylemiş oldu ve kelamlarına şu biçimde devam etti:

“Hareket merkezinin, algı – duyusal merkezinin ve görme – beyin kabuğunun ne kadar büyük olduğu, beynin alın bölgesindeki girinti çıkıntılara bakarak da öz yeterlilik, yaratıcılık, sorun çözme mahareti anlaşılabiliyor. Daha evvel bunu Einstein’ın otopsisi yapıldıktan daha sonra beyin fotoğraflarının çekilmesiyle yapmışlar. Ancak dilimlenerek kesimlere ayrıldığı için şu an beyninin tamamı ortada yok. Bir bilim insanı o fotoğraflar üzerinden inceleme yaparak Einstein’ın algı merkezinin daha büyük olduğunu tabir etmiş ve üzerine daha biroldukça yorumlar yapmış. Bu yalnızca fotoğraflar üzerinden yapılmış bir inceleme. Burada ise gerçek bir beyin var. Hocanın beyin kıvrımlarına, girinti ve çıkıntılarına kadar tüm ayrıntılar beynin replikası üzerinde var.”

Prof. Dr. Sultan Tarlacı: “Teknolojiye paralel gelişme var”

Prof. Dr. Sultan Tarlacı, ‘İlaç geliştirme, yan tesirleri azaltma ve daha tesirli ilaçlar bulma konusunda beynin daha fazla keşfedilmesinin tesiri oluyor, daha fazlası olacaktır.’ dedi ve kelamlarına şöyleki devam etti:

“örneğin aşı bulma serüvenine bakıldığında 1 yılda aşı bulundu. Daha doğrusu aşı bir yılda bulunmadı, nereden baksanız bu 20 yıllık bir müddetç. Teknoloji üretimi, aşıya eğilim, kopyalanması, nasıl paketleneceği, bedene verilmesi üzere etmenler aşıya modifiye ediliyor. Bu da teknoloji yardımıyla oluyor. ötürüsıyla değişen teknolojinin bilgi birikimi bir biçimde hem nörolojik tıpkı vakitte psikiyatrik hastalıklara yansıyor. MR da teknolojik bir gelişimin kararıdur. Git gide çözünürlük artıyor. Transkraniyal Manyetik İhtarım (tTMU) tedavisi 1980’lerden beri var fakat bizim kullandığımız onun daha da gelişmiş olanı Derin Transkraniyal Manyetik İhtarım (Derin TMU), daha yeni bir tedavi formülü. Teknolojiye paralel olarak giden bir gelişme var.”

Prof. Dr. Sultan Tarlacı: “Teknoloji modellemeyi kolaylaştırıyor”

Bir de milletlerarası çapta insan beyni modellemesi üzerine çalışma yürütüldüğünü belirten Prof. Dr. Sultan Tarlacı, “Dünyanın değişik yerlerinden yüksek çözünürlüklü, kaliteli çekilmiş imgeler bir ortaya toplanarak beynin ince yapısı da modellenmeye çalışılıyor. Olağan 1 mm bile beyin için epey büyük bir alan. 1 mm’lik alanın içerisinde on binlerce hücre, yüz binlerce temas var. Mikron seviyesinde yapılar var yani. Saç teli kalınlığının bile daha altında yani. Teknoloji anlamayı ve modellemeyi kolaylaştırıyor. Bunun varacağı yer de gide gide kopyalama var. Artık kaba yapı olarak, bir süre daha sonra ince yapı olarak, bir süre daha sonra da fonksiyon olarak goreceğiz.” dedi.

Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Beklentiden daha uygun görünüyor”

Armağanın kendisi için sürpriz olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Teorik olarak bu biçimde bir şeyin yapılabileceğini varsayım ediyordum ancak nörolog uzmanlarımızın bu biçimde bir ikram sunmaları fazlaca heyecan verici oldu. Nörolog ve nöroradyolog hocalarımıza teşekkür ederim. Prof. Dr. Sultan Tarlacı hocamız bu beynin Türkiye’de üç boyutlu yazıcıyla yapılmış birinci beyin olduğunu tabir etti. Doğrusu biraz daha küçük bekliyordum. Beklentime kıyasla daha âlâ olduğunu gördüm.” diye konuştu.

Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Radyofrekans ile beyin tedavisi yapılabilecek”

Prof. Dr. Nevzat Tarhan, ‘Artık birfazlaca erken teşhiste ve hastalığın seyrinde üç boyutlu yazıcı aracılığıyla bir kimsenin beyin hacim ve basınç değişiklikleri takip edebilebilecek.’ dedi ve kelamlarına şöyleki devam etti:

“Hatta beynin network’ündeki değişiklikleri, traktografi üzere beyin yollarının da haritası çıkarılabiliyor. Şu anda bilimin yeni uzayı beyindir. Beyindeki kontakların ortaya çıkması psikiyatrideki hastalıkların teşhisini da değiştirecek. örneğin şizofreni demeyeceğiz de, ‘beynin şu bölgesinin konneksiyon yani irtibat bozukluğudur’ diyeceğiz. Bu da artık radyofrekans ile beyni tedavi etme ihtimalimizin olduğunu gösteriyor. Önümüzdeki senelerda, rastgele bir cerrahi müdahale yapmadan radyo frekans dalgaları yoluyla beyinde sadece hasta olan bölgeyi tedavi edebilme fırsatımız olacak. Bu sayede beyindeki biroldukca hastalık tedavi edilebilecek ve bozulmuş işlevler tekrar kazandırılabilecek. Bu artık bilim kurgudan çıktı ve bilimsel menzile girerek uygulamaya dökülebilir bir hale geldi.”

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
 
Üst