- Katılım
- 15 Nis 2021
- Mesajlar
- 2,706
- Puanları
- 0
Rollerin gerçek paylaşımı, ailede memnunluğu artırıyor Ailede bireylerin rol paylaşımının, beraberinde huzur ve mutluluğun sağlanması için de en değerli faktörlerin başında geldiğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Modern dünyada hayat şartlarının tesiriyle konuttaki rollerde değerli değişiklikler yaşandı. İş hayatına atılan bayan, konutta anne rolünde üzerine düşen tüm sorumlulukları yerine getirirken eşinden de yardım ve dayanak bekliyor. Bu rol paylaşımı, şayet istikrarlı bir biçimde gerçekleşirse ailede memnunluk artıyor.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, bireyin aile ortasında ve toplumda gerçekleştirmesi gereken roller olduğunu belirterek bunlara uygun biçimde davranmasıyla tertibin sağlandığını söylemiş oldu.
Rol, toplumsal tavırların ve sonların açıklandıği bir tanımlamadır
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, tıpkı bir tiyatro sahnesinde olduğu üzere meskende ve toplumsal hayatın ortasında de rol paylaşımının olduğunu söz ederek “Bireyler, tıpkı tiyatro sanatkarları üzere, rolü neyi gerektirirse onu yerine getirir. Ailede ve toplumsal hayatta da rollerimiz vardır. Anne rolü başka, baba rolü başka, iş adamı rolü başka, iş hanımı rolü başka, çocukların rolleri başkadır. Bütün bu rollerde şayet yerinde ve uygun davranılmazsa rol karmaşası yaşanır.Tiyatro sahnesinde sanatçı, kendi rolünde oynamazsa nasıl kaos ortaya çıkarsa ailede de birebir şey olur. Rol aslında kişinin toplumsal tavrıdır. Toplumsal tavırlarının ve sonlarını belirten bir tanımlamadır.” dedi.
Yeni rollere ahenk sağlanması gerekiyor
Geçmiş devirlerde kültürel bilginin 30 senede, 60 senede yavaş yavaş geliştiğini fakat değişen teknolojinin de tesiriyle bu değişimin ortalama müddetinin 3 yıla düştüğünü kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bilginin ömrü kısaldı. Bir bilgi üç sene daha sonra değişiyor. Çocukluğumuzdaki oyun üslubumuz değişti. Annelik ve babalık üslubu değişti. Anneannelik, babaannelik şekli değişti. Konutun biricik oğlu, biricik kızı evleniyor. Yeni konutun gelini ve damadı oluyor. Burada roller değişti. Yeni rollere ahenk sağlanması gerekiyor.” dedi.
Yeni bir yuvayla yeni roller oluşuyor
Yeni bir yuva kurulduğu vakit yeni roller eklendiğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Yeni aktörler ekleniyor. Eş, kayınvalide ve kayınpeder ekleniyor. Kişi hayat senaryolarını yeni rolüne bakılırsa bir daha yazmalıdır. Bu niçinle roller, kişinin kendi hayat senaryosunu yazdığı tanımlamalardır. Bu resen olmuyor. Bu öğreniliyor. Geçen vakit içinde aile içerisinde yaşantılar da değişti. Artık süratli bir yaşantı var. Vaktin getirdiği değişiklik, rollerin bir daha tanımlanıp yeni durumlara uygun hale getirilmesini gerektiriyor. Kişinin bir daha toplumsal münasebetlerini ve toplumsal hudutlarını yeterli belirlemesi gerekiyor.” dedi.
Aile içerisinde en çok rastlanan meselelere bakıldığında roller içindeki büyük yangını küçük kıvılcımların başlatmış olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Biroldukca boşanma ve şiddet olaylarında görülüyor ki rol paylaşımındaki yanlışlar niçiniyle irtibat kazaları yaşanıyor. Yanlış reaksiyonlar oluyor, büyüyor büyüyor ve iş ego savaşlarına dönüşüyor. Burada ana niçinlerden biri, rol paylaşımının gerçek olmaması.” dedi.
Ailede rol paylaşımında belirsizlik, çatışmalara yer hazırlıyor
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Ailede bağlantı durumu ölçeği var. Ailelere yönelik uyguladığımız bir ölçek. Ailede her insanın kendi rolünün hudutları belirli mi, rol paylaşımı sağlıklı oluyor mu? örneğin bir gün mesken işini sen yapıyorsun bir gün yapmıyorsun. Sonraki gün eşinden paklığı yapmasını istiyorsun. bu biçimde belirsizlik var ise, misyon ve rol dağılımı net değilse, tutarsızlık var ise çatışma daha epeyce ortaya çıkıyor. Bir gün kızdığınız bir şeye bir gün kızmıyorsanız, çift ileti veriyorsanız bu biçimde durumlarda rol paylaşımı epeyce oluyor.” diye konuştu.
Anne ve baba kılavuz kaptandır
Meskende anne ve babanın rolü ve sorumlulukları olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Çocuğa sevgi ve şefkatle yaklaşır, kucaklar fakat ona kılavuzluk da yapar. Geminin iki kaptanı vardır. Biri dümende oturan kişidir, başkası kılavuz kaptandır. Anne, baba kılavuz kaptandır. Çocuğa kılavuz etmelidir. Onun yerine geçip gemiyi yönetmemelidir. Çocuğa sıkıştığı vakit yardım edecek, muhtaçlık olduğu vakit, sorduğu vakit karşılık verecek yani ona takviye olacak, itimat verecek, yol gösterecek kişi pozisyonunda olması gerekiyor. Aile olarak uzun bir seyahate çıkmışsınız. Gideceğiniz yere gidinceye kadar nasıl sağlıklı bağ kurabiliriz, nasıl diğerinin hakkına ziyan vermeden sağlıklı hoş bir seyahat geçiririz? Bunu yapabildiğimiz vakit evlilikte daha sağlıklı olur. İlgiler de daha sağlıklı olur.” dedi.
Roller aileden öğrenilir
Meskendeki rollere uygun biçimde davranmanın gelecek nesiller için de değerli rol model olduğunu kaydedenProf. Dr. Nevzat Tarhan, “Evdeki çocuklar için evvela anne-baba rolü öncelikli olmalıdır. Karı – koca, bayan ve erkek rolleri farklıdır. bayanın ve erkeğin yatak odasındaki rolü farklıdır. Yemek odasındaki rolü farklıdır. Konukların geldiği odadaki rol farklıdır. Bu rollere uygun davranabilmek kültür sıkıntısıdır. Oturmayı, kalkmayı, nerede nasıl davranmayı bilmek gerekir. Bunlar aileden öğreniliyor. İnsani pahaları şefkat ve nezaketi çocuklara meskende öğretmek gerekiyor. Roller genetik değildir, toplumsal öğrenmeyle öğreniliyor. Anne ve babadan öğreniliyor. Çocuğun yetiştiği aile ortamı fazlaca değerlidir. Bedenimizde nasıl ki hücreler yapı taşımızdır. Toplumun yapı taşı da ailedir.” dedi.
Ben kalarak biz olmaya çaba etmeliyiz
Çiftlerin birbirine karşı anlayışlı davranmasının ve vakit ayırmasının da değerine işaret eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, şunları söylemiş oldu:
“Erkek iş adamı rolünde hayli başarılı lakin bakıyorsun meskende duygusal ihmal var. Eşine vakit ayırmıyor. Eşiyle ilgili bir sohbet ya da paylaşım yok. Meskene geliyor, televizyonu açıyor. bayanın fıtratı farklıdır. Bayan rastgele bir sorunu anında paylaşarak rahatlar. Erkek ise gerilim anında zihinsel sığınağına çekilir ve rahatlar. İkisi de stresliyse ilgi kopuyor. O niçinle bu üzere durumlarda ben kalarak biz olmaya uğraş etmeliyiz. Aile olmayı, bir seyahate benzetebiliriz. Aile, önünde uzun bir yolu olan gemi üzeredir. Burada ailenin geleceğini hedeflemek gerekiyor. Ben merkezcilik, evliliğin en büyük düşmanıdır. Bayan ya da erkek, ‘Evde güç bende olsun, ben ne dersem o olur’ diyorsa bu kimse benmerkezcidir. Bu evliliğin en büyük düşmanıdır. Evlilikte rolleri en çok bozan şey bencilliktir. Bencillik kadar inatçılık da evliliğe ziyan verir. Rollerin öğrenilmesi de biroldukca kıymetin öğrenilmesiyle epeyce yakından ilgilidir. “Sen” lisanı yerine “ben” lisanını kullanabilmek rol paylaşımında kıymetli bir metottur. “Niye bunu bu biçimde yaptın, niçin bu tişörtü giydin?” demek yerine “Şu tişört sana daha fazlaca yakışıyor” demek üzere. İnsanın ne söylemiş olduği kadar, nasıl söylemiş olduği de kıymetlidir. İnsan rolleri bilebilir fakat her role hürmet duymak gerekiyor. Toplumsal roller ve toplumsal hudutlar da kültürümüz içerisinde belirlenmiştir.”
Erkek meskende yatay ilgi kurmalı
Meskendeki rol paylaşımında da erkeğin bayana takviye olmasının değerine işaret eden Tarhan, “Bir konutta bayan ve erkek çalışıyor. Bayan profesyonel iş hayatının haricinde meskende de nazaranvlerini yerine getiriyor. Hem iş bayanı rolü, çalışıyor konuta geliyor hem anne rolü hem eş rolü hepsini yapıyor. Bizim kültürümüzde en epeyce yapılan yanılgı, bayan annelik hissiyle bizim kültürel öğretimizin tesiriyle konuta geliyor ve konuttaki bakılırsavlerini de yerine getiriyor. halbuki erkek konutta saltanat kurmuş, hiç bir şey yapmıyor. Onun tek rolü iş adamı rolü. Çocuklarla baba rolü yok, çocuklarla ilgilenmez, çocukları anneye bırakır. Konut işini esasen anneye bırakır. Bayan beraberinde çalışıyor. Bayan çift meslekli oluyor. Erkek tek meslekli. O niçinle erkek meskene geldiği vakit eşiyle yatay münasebet kuracak. Dikey bağlantı olmaz. Konutta kumandan üzere olamazsın, meskende işveren olunmaz.” dedi.
Evlilikte düzgün iş birliği değerli
“Evlilik kurumuna daha evvel sevgi yuvası diyorduk artık itimat yuvası diyoruz” diyen Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Sevgi artı, dürüstlük eşittir itimat oluşuyor. Dürüst iş birliği şayet olmazsa sevgi yetmiyor. Aşık oluyorlar, altı ay daha sonra aşk buharlaşıyor. Güzel iş birliği kurabilmek kıymetlidir. Bunun için de rollerin ve toplumsal rollerin netleşmesi gerekiyor. Bu rollerin belirlenmesi ise oturup konuşarak, birlikte vakit geçirerek mümkün oluyor. Evlilikte iki sihirli söz var: Şefkat ve nezaket. Şefkat, sevgiden daha büyüktür, şartsız sevgi olarak bilinir. Nezaket, hürmetten daha büyüktür, incitmeden sonuç almayı sağlar. Sevgi ve şefkat kavramlarını ailede yaşatırsanız şayet meselelerin farkında olmadan düzeldiğini görürsünüz. Hürmet bencilce olabiliyor, endişeden da olabiliyor lakin nezaket karşı tarafa paha vererek ortasında empati olan bir hürmettir. Günümüzde empati erozyonu yaşanıyor. bu biçimde bir vakitte şefkat ve nezaket ortasında empati olan sevgi ve hürmet demektir. Aile de bu iki bedeli yaşatırsak biroldukca sorun zaten çözülür.” diye konuştu.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, bireyin aile ortasında ve toplumda gerçekleştirmesi gereken roller olduğunu belirterek bunlara uygun biçimde davranmasıyla tertibin sağlandığını söylemiş oldu.
Rol, toplumsal tavırların ve sonların açıklandıği bir tanımlamadır
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, tıpkı bir tiyatro sahnesinde olduğu üzere meskende ve toplumsal hayatın ortasında de rol paylaşımının olduğunu söz ederek “Bireyler, tıpkı tiyatro sanatkarları üzere, rolü neyi gerektirirse onu yerine getirir. Ailede ve toplumsal hayatta da rollerimiz vardır. Anne rolü başka, baba rolü başka, iş adamı rolü başka, iş hanımı rolü başka, çocukların rolleri başkadır. Bütün bu rollerde şayet yerinde ve uygun davranılmazsa rol karmaşası yaşanır.Tiyatro sahnesinde sanatçı, kendi rolünde oynamazsa nasıl kaos ortaya çıkarsa ailede de birebir şey olur. Rol aslında kişinin toplumsal tavrıdır. Toplumsal tavırlarının ve sonlarını belirten bir tanımlamadır.” dedi.
Yeni rollere ahenk sağlanması gerekiyor
Geçmiş devirlerde kültürel bilginin 30 senede, 60 senede yavaş yavaş geliştiğini fakat değişen teknolojinin de tesiriyle bu değişimin ortalama müddetinin 3 yıla düştüğünü kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bilginin ömrü kısaldı. Bir bilgi üç sene daha sonra değişiyor. Çocukluğumuzdaki oyun üslubumuz değişti. Annelik ve babalık üslubu değişti. Anneannelik, babaannelik şekli değişti. Konutun biricik oğlu, biricik kızı evleniyor. Yeni konutun gelini ve damadı oluyor. Burada roller değişti. Yeni rollere ahenk sağlanması gerekiyor.” dedi.
Yeni bir yuvayla yeni roller oluşuyor
Yeni bir yuva kurulduğu vakit yeni roller eklendiğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Yeni aktörler ekleniyor. Eş, kayınvalide ve kayınpeder ekleniyor. Kişi hayat senaryolarını yeni rolüne bakılırsa bir daha yazmalıdır. Bu niçinle roller, kişinin kendi hayat senaryosunu yazdığı tanımlamalardır. Bu resen olmuyor. Bu öğreniliyor. Geçen vakit içinde aile içerisinde yaşantılar da değişti. Artık süratli bir yaşantı var. Vaktin getirdiği değişiklik, rollerin bir daha tanımlanıp yeni durumlara uygun hale getirilmesini gerektiriyor. Kişinin bir daha toplumsal münasebetlerini ve toplumsal hudutlarını yeterli belirlemesi gerekiyor.” dedi.
Aile içerisinde en çok rastlanan meselelere bakıldığında roller içindeki büyük yangını küçük kıvılcımların başlatmış olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Biroldukca boşanma ve şiddet olaylarında görülüyor ki rol paylaşımındaki yanlışlar niçiniyle irtibat kazaları yaşanıyor. Yanlış reaksiyonlar oluyor, büyüyor büyüyor ve iş ego savaşlarına dönüşüyor. Burada ana niçinlerden biri, rol paylaşımının gerçek olmaması.” dedi.
Ailede rol paylaşımında belirsizlik, çatışmalara yer hazırlıyor
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Ailede bağlantı durumu ölçeği var. Ailelere yönelik uyguladığımız bir ölçek. Ailede her insanın kendi rolünün hudutları belirli mi, rol paylaşımı sağlıklı oluyor mu? örneğin bir gün mesken işini sen yapıyorsun bir gün yapmıyorsun. Sonraki gün eşinden paklığı yapmasını istiyorsun. bu biçimde belirsizlik var ise, misyon ve rol dağılımı net değilse, tutarsızlık var ise çatışma daha epeyce ortaya çıkıyor. Bir gün kızdığınız bir şeye bir gün kızmıyorsanız, çift ileti veriyorsanız bu biçimde durumlarda rol paylaşımı epeyce oluyor.” diye konuştu.
Anne ve baba kılavuz kaptandır
Meskende anne ve babanın rolü ve sorumlulukları olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Çocuğa sevgi ve şefkatle yaklaşır, kucaklar fakat ona kılavuzluk da yapar. Geminin iki kaptanı vardır. Biri dümende oturan kişidir, başkası kılavuz kaptandır. Anne, baba kılavuz kaptandır. Çocuğa kılavuz etmelidir. Onun yerine geçip gemiyi yönetmemelidir. Çocuğa sıkıştığı vakit yardım edecek, muhtaçlık olduğu vakit, sorduğu vakit karşılık verecek yani ona takviye olacak, itimat verecek, yol gösterecek kişi pozisyonunda olması gerekiyor. Aile olarak uzun bir seyahate çıkmışsınız. Gideceğiniz yere gidinceye kadar nasıl sağlıklı bağ kurabiliriz, nasıl diğerinin hakkına ziyan vermeden sağlıklı hoş bir seyahat geçiririz? Bunu yapabildiğimiz vakit evlilikte daha sağlıklı olur. İlgiler de daha sağlıklı olur.” dedi.
Roller aileden öğrenilir
Meskendeki rollere uygun biçimde davranmanın gelecek nesiller için de değerli rol model olduğunu kaydedenProf. Dr. Nevzat Tarhan, “Evdeki çocuklar için evvela anne-baba rolü öncelikli olmalıdır. Karı – koca, bayan ve erkek rolleri farklıdır. bayanın ve erkeğin yatak odasındaki rolü farklıdır. Yemek odasındaki rolü farklıdır. Konukların geldiği odadaki rol farklıdır. Bu rollere uygun davranabilmek kültür sıkıntısıdır. Oturmayı, kalkmayı, nerede nasıl davranmayı bilmek gerekir. Bunlar aileden öğreniliyor. İnsani pahaları şefkat ve nezaketi çocuklara meskende öğretmek gerekiyor. Roller genetik değildir, toplumsal öğrenmeyle öğreniliyor. Anne ve babadan öğreniliyor. Çocuğun yetiştiği aile ortamı fazlaca değerlidir. Bedenimizde nasıl ki hücreler yapı taşımızdır. Toplumun yapı taşı da ailedir.” dedi.
Ben kalarak biz olmaya çaba etmeliyiz
Çiftlerin birbirine karşı anlayışlı davranmasının ve vakit ayırmasının da değerine işaret eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, şunları söylemiş oldu:
“Erkek iş adamı rolünde hayli başarılı lakin bakıyorsun meskende duygusal ihmal var. Eşine vakit ayırmıyor. Eşiyle ilgili bir sohbet ya da paylaşım yok. Meskene geliyor, televizyonu açıyor. bayanın fıtratı farklıdır. Bayan rastgele bir sorunu anında paylaşarak rahatlar. Erkek ise gerilim anında zihinsel sığınağına çekilir ve rahatlar. İkisi de stresliyse ilgi kopuyor. O niçinle bu üzere durumlarda ben kalarak biz olmaya uğraş etmeliyiz. Aile olmayı, bir seyahate benzetebiliriz. Aile, önünde uzun bir yolu olan gemi üzeredir. Burada ailenin geleceğini hedeflemek gerekiyor. Ben merkezcilik, evliliğin en büyük düşmanıdır. Bayan ya da erkek, ‘Evde güç bende olsun, ben ne dersem o olur’ diyorsa bu kimse benmerkezcidir. Bu evliliğin en büyük düşmanıdır. Evlilikte rolleri en çok bozan şey bencilliktir. Bencillik kadar inatçılık da evliliğe ziyan verir. Rollerin öğrenilmesi de biroldukca kıymetin öğrenilmesiyle epeyce yakından ilgilidir. “Sen” lisanı yerine “ben” lisanını kullanabilmek rol paylaşımında kıymetli bir metottur. “Niye bunu bu biçimde yaptın, niçin bu tişörtü giydin?” demek yerine “Şu tişört sana daha fazlaca yakışıyor” demek üzere. İnsanın ne söylemiş olduği kadar, nasıl söylemiş olduği de kıymetlidir. İnsan rolleri bilebilir fakat her role hürmet duymak gerekiyor. Toplumsal roller ve toplumsal hudutlar da kültürümüz içerisinde belirlenmiştir.”
Erkek meskende yatay ilgi kurmalı
Meskendeki rol paylaşımında da erkeğin bayana takviye olmasının değerine işaret eden Tarhan, “Bir konutta bayan ve erkek çalışıyor. Bayan profesyonel iş hayatının haricinde meskende de nazaranvlerini yerine getiriyor. Hem iş bayanı rolü, çalışıyor konuta geliyor hem anne rolü hem eş rolü hepsini yapıyor. Bizim kültürümüzde en epeyce yapılan yanılgı, bayan annelik hissiyle bizim kültürel öğretimizin tesiriyle konuta geliyor ve konuttaki bakılırsavlerini de yerine getiriyor. halbuki erkek konutta saltanat kurmuş, hiç bir şey yapmıyor. Onun tek rolü iş adamı rolü. Çocuklarla baba rolü yok, çocuklarla ilgilenmez, çocukları anneye bırakır. Konut işini esasen anneye bırakır. Bayan beraberinde çalışıyor. Bayan çift meslekli oluyor. Erkek tek meslekli. O niçinle erkek meskene geldiği vakit eşiyle yatay münasebet kuracak. Dikey bağlantı olmaz. Konutta kumandan üzere olamazsın, meskende işveren olunmaz.” dedi.
Evlilikte düzgün iş birliği değerli
“Evlilik kurumuna daha evvel sevgi yuvası diyorduk artık itimat yuvası diyoruz” diyen Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Sevgi artı, dürüstlük eşittir itimat oluşuyor. Dürüst iş birliği şayet olmazsa sevgi yetmiyor. Aşık oluyorlar, altı ay daha sonra aşk buharlaşıyor. Güzel iş birliği kurabilmek kıymetlidir. Bunun için de rollerin ve toplumsal rollerin netleşmesi gerekiyor. Bu rollerin belirlenmesi ise oturup konuşarak, birlikte vakit geçirerek mümkün oluyor. Evlilikte iki sihirli söz var: Şefkat ve nezaket. Şefkat, sevgiden daha büyüktür, şartsız sevgi olarak bilinir. Nezaket, hürmetten daha büyüktür, incitmeden sonuç almayı sağlar. Sevgi ve şefkat kavramlarını ailede yaşatırsanız şayet meselelerin farkında olmadan düzeldiğini görürsünüz. Hürmet bencilce olabiliyor, endişeden da olabiliyor lakin nezaket karşı tarafa paha vererek ortasında empati olan bir hürmettir. Günümüzde empati erozyonu yaşanıyor. bu biçimde bir vakitte şefkat ve nezaket ortasında empati olan sevgi ve hürmet demektir. Aile de bu iki bedeli yaşatırsak biroldukca sorun zaten çözülür.” diye konuştu.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı