KesikÇayır
New member
- Katılım
- 26 Mar 2021
- Mesajlar
- 1,744
- Puanları
- 0
Stokçuluk nedir, caiz midir? Stok yapmanın İslam’daki yeri… Piyasada yapay darlık meydana getirmek, tüketimi yapay olarak artırmak, bu vesileyle enflasyonu yükseltmek, fazla fiyatla tüketicinin mağdur edilmesi, alıcı-satıcı içindeki itimat, güzel niyet, sevgi ve hürmetin ortadan kalkması…
Günümüzde sıklıkla besin, meyve ve zerzevat meblağlarının artışıyla bol bol karşımıza çıkan stokçuluk ticaret etiğiyle uyuşmadığı üzere İslam’da da caiz bulunmuyor.
Katar ziyareti öncesi havalimanında açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Stokçuluk haramdır. Stokçuluk yapanlar bedelini ağır ödeyecek. Bu işin üzerine gideceğiz” dedi.
Bunun üzerine stokçuluk hakkında araştırmalar artarken dinimizdeki yeri de araştırma konusu oldu. Stokçuluk nedir, günah mıdır merak ediliyor.
STOKÇULUK NEDİR
Gelecekteki fiyat farklılıklarından yaralanmak için önce tedarik edilen malların stokta saklanması stokçulukdur.
Arapça “ticaret malını pahalılaşması gayesiyle istifleyip piyasaya arzını geciktirmek” manasına gelen “ihtikâr”, TDK’nin internet sözlüğünde “bir şeyi kıymetinden çok yükseğe satma işi, vurgunculuk” olarak tanımlanır.
Kur’an’da yazılı olmamasına karşın hadislerde sık sık geçen ihtikâr kavramı, “haksız yoldan yarar sağlamayı yasaklayan” âyetlerle (el-Bakara 2/188; en-Nisâ 4/161; el-A‘râf 7/85) dinin genel ahlaki prensipleri kapsamındadır.
STOKÇULUK CAİZ MİDİR?
Hadislerde sık sık geçen ihtikâr kavramına Kur’an’da rastlanmamaktadır. tıpkı vakitte haksız yoldan kar sağlamayı yasaklayan âyetlerle (el-Bakara 2/188; en-Nisâ 4/161; el-A‘râf 7/85) dinin genel ahlâkî prensipleri ihtikâr yasağının da dolaylı atıfları olarak kullanılır.
Tüzel niteliği ve sonuçları hakkında fakihler ve mezhepler içinde ortaya çıkan görüş ayrılığı, ihtikârın fıkıh terminolojisindeki tarifinde kimi farklılıklara yol açmıştır.
Meselâ Hanefîler’den Kâsânî ihtikârı, “gıda unsurunun kentten yahut küçük yerleşim merkezlerinin yakın etrafından satın alınıp bekletilmesi ve bu biçimdece bölge halkına ziyan verilmesi” halinde, Abdullah b. Mahmûd el-Mevsılî, “temel yiyecek hususlarının kentin piyasasından yahut onu besleyen bölgelerden satın alınıp pahalılaşıncaya kadar stoklanması” olarak tanım etmekte, ayırıcı bir vasıf olarak kamu ziyanının temel alınacağını vurgulamaktadır.
DİYANET STOKÇULUK AÇIKLAMASI
Diyanet İşleri Başkanlığı geçtiğimiz senelerda stokçuluk konusuna değinmişti.
Yapılan açıklamada “Çalışmak, ömrümüze huzur ve rahmet getirir. Allah’ın verdiği aklı, vücudu ve yüreği kullanarak, O’nun razı olacağı işlerde çalışmak, kul için gururdur. Mümin, daima kendini yenilemeli, “iki günü eşitse ziyanda olduğunu” bilmelidir.Dinimiz, tembelliği, sorumsuzluğu, çalışmadan kazanmayı hedefleyen her türlü sahtekârlık teşebbüsünü yasaklar. Toplumun ahlâkî pahalarını hiçe sayarak inanç ve huzurunu bozan rüşvet, tefecilik, stokçuluk, karaborsacılık ve alışverişte hile üzere haksız yarar yollarına muhakkak müsaade vermez. Gerçekten Peygamber Efendimiz (s.a.s.), “Sizden birinizin urganını alıp dağa giderek bir bağ odun getirip satması ve bu biçimdece Allah’ın onun prestijini müdafaası, bir şey verip vermeyecekleri muhakkak olmayan kimselerden dilenmesinden daha güzeldir.”[ buyurmuştur.” denilmişti.
Günümüzde sıklıkla besin, meyve ve zerzevat meblağlarının artışıyla bol bol karşımıza çıkan stokçuluk ticaret etiğiyle uyuşmadığı üzere İslam’da da caiz bulunmuyor.
Katar ziyareti öncesi havalimanında açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Stokçuluk haramdır. Stokçuluk yapanlar bedelini ağır ödeyecek. Bu işin üzerine gideceğiz” dedi.
Bunun üzerine stokçuluk hakkında araştırmalar artarken dinimizdeki yeri de araştırma konusu oldu. Stokçuluk nedir, günah mıdır merak ediliyor.
STOKÇULUK NEDİR
Gelecekteki fiyat farklılıklarından yaralanmak için önce tedarik edilen malların stokta saklanması stokçulukdur.
Arapça “ticaret malını pahalılaşması gayesiyle istifleyip piyasaya arzını geciktirmek” manasına gelen “ihtikâr”, TDK’nin internet sözlüğünde “bir şeyi kıymetinden çok yükseğe satma işi, vurgunculuk” olarak tanımlanır.
Kur’an’da yazılı olmamasına karşın hadislerde sık sık geçen ihtikâr kavramı, “haksız yoldan yarar sağlamayı yasaklayan” âyetlerle (el-Bakara 2/188; en-Nisâ 4/161; el-A‘râf 7/85) dinin genel ahlaki prensipleri kapsamındadır.
STOKÇULUK CAİZ MİDİR?
Hadislerde sık sık geçen ihtikâr kavramına Kur’an’da rastlanmamaktadır. tıpkı vakitte haksız yoldan kar sağlamayı yasaklayan âyetlerle (el-Bakara 2/188; en-Nisâ 4/161; el-A‘râf 7/85) dinin genel ahlâkî prensipleri ihtikâr yasağının da dolaylı atıfları olarak kullanılır.
Tüzel niteliği ve sonuçları hakkında fakihler ve mezhepler içinde ortaya çıkan görüş ayrılığı, ihtikârın fıkıh terminolojisindeki tarifinde kimi farklılıklara yol açmıştır.
Meselâ Hanefîler’den Kâsânî ihtikârı, “gıda unsurunun kentten yahut küçük yerleşim merkezlerinin yakın etrafından satın alınıp bekletilmesi ve bu biçimdece bölge halkına ziyan verilmesi” halinde, Abdullah b. Mahmûd el-Mevsılî, “temel yiyecek hususlarının kentin piyasasından yahut onu besleyen bölgelerden satın alınıp pahalılaşıncaya kadar stoklanması” olarak tanım etmekte, ayırıcı bir vasıf olarak kamu ziyanının temel alınacağını vurgulamaktadır.
DİYANET STOKÇULUK AÇIKLAMASI
Diyanet İşleri Başkanlığı geçtiğimiz senelerda stokçuluk konusuna değinmişti.
Yapılan açıklamada “Çalışmak, ömrümüze huzur ve rahmet getirir. Allah’ın verdiği aklı, vücudu ve yüreği kullanarak, O’nun razı olacağı işlerde çalışmak, kul için gururdur. Mümin, daima kendini yenilemeli, “iki günü eşitse ziyanda olduğunu” bilmelidir.Dinimiz, tembelliği, sorumsuzluğu, çalışmadan kazanmayı hedefleyen her türlü sahtekârlık teşebbüsünü yasaklar. Toplumun ahlâkî pahalarını hiçe sayarak inanç ve huzurunu bozan rüşvet, tefecilik, stokçuluk, karaborsacılık ve alışverişte hile üzere haksız yarar yollarına muhakkak müsaade vermez. Gerçekten Peygamber Efendimiz (s.a.s.), “Sizden birinizin urganını alıp dağa giderek bir bağ odun getirip satması ve bu biçimdece Allah’ın onun prestijini müdafaası, bir şey verip vermeyecekleri muhakkak olmayan kimselerden dilenmesinden daha güzeldir.”[ buyurmuştur.” denilmişti.