Barcali
Active member
- Katılım
- 14 Şub 2021
- Mesajlar
- 1,145
- Puanları
- 38
Türk bilim insanı, cep telefonundan Covid-19 riskini hesaplayan sistem geliştirdi Yakın vakitte TÜSEB Aziz Sancar Teşvik Mükafatı alan, Bilkent Üniversitesi Ulusal Manyetik Rezonans Araştırma Merkezi (UMRAM) araştırmacılarından Doç. Dr. Çukur, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yapay zeka temelli çalışmaları hakkında bilgi verdi.
“Covid-19 tanısı, şu an bilgisayarlı tomografi ya da PCR testleriyle temalıyor. Bunlar hem ekonomik olarak maliyetli birebir vakitte salgın şartlarında sıhhat sistemine yüklenmeyle her insanın erişimini zorlaştırıyor. Bu sorunu çözmek için cep telefonlarından nefes alış veriş ve öksürük kayıtlarını inceleyen bir yapay zeka algoritması geliştirdik. Bu algoritma ses kayıtlarına bakarak kişinin Covid-19 ya da öteki bir üst teneffüs yolu enfeksiyonu geçirip geçirmediğine yönelik kıymetlendirme yapıyor. Şu an yaklaşık yüzde 95 muvaffakiyetle bu ayrımları yapabiliyoruz.”
Bunun bir nevi erken ihtar sistemi olduğunu vurgulayan Çukur, “Sistem, şahısların nefes alışı ya da öksürüğünü takip ederek, üst teneffüs yolu enfeksiyonu ya da Covid-19’a dair bir işaret bulduğunda şahsa telefonundan doktora gitmesine yönelik ön ihtar gönderecek. bu biçimdelikle isteyenler hastaneye başvurarak tetkiklerini yaptırabilecek” dedi.
Doç. Dr. Tolga Çukur, başlangıç evresindeki uygulamanın ilerleyen devirde daha geniş kitlelerde deneceğinin altını çizerek, “Bu şu an 200 kişinin ses kayıtları üzerinde deneyerek sınadığımız bir model. Klinik kullanım için uygunluğunun binlerce bireyle sınanması gerekiyor. Şu anda algoritmanın tasarım evresini tamamlamak üzereyiz. Daha geniş bir popülasyonda denenmesini içeren bir daha sonraki basamağa gelecek yıl geçeceğiz” diye konuştu.
“MR TETKİKLERİNDE 10 KAT HIZLANDIRMA YAPMAK MÜMKÜN”
Doç. Dr. Tolga Çukur, yaklaşık 1 saat süren MR çekimi sırasında tanısal manzara elde edilebilmesi için şahısların hareketsiz kalması gerektiğine, bunun bilhassa yaşlılar ve çocuklar açısından çok güç olduğuna işaret etti.
Bu niçinle kelam konusu kümelere anestezi uygulandığını anlatan Çukur, şunları kaydetti:
“Anestezinin bilhassa çocuklar ve yaşlılar üzerinde komplikasyon riskleri bulunuyor. Bunu engellemek için MR tetkik müddetini 5 dakika ve altına indirmeye çalışıyoruz. Burada da bir daha yapay zeka teknolojilerinden faydalanıyoruz. Kısa vadeli, düşük kalitede manzaraları uzun tetkik müddetlerinde alınmış yüksek kalitede manzaralara dönüştürebilen yapay zeka modelleri üzerinde çalışıyoruz. Tetkiklerde 10 kat hızlandırma yapmak mümkün ve gayemize pek yakınız. Covid-19 taşınabilir uygulamasında olduğu üzere laboratuvarda geliştirdiğimiz bu tekniğin de bir daha sonraki kademesi geniş popülasyonda sınanması ve güvenilirliğinin gösterilmesi olacak.”
– “ÖDÜLE LAYIK GÖRÜLDÜĞÜM İÇİN ÇOK KEYİFLİ OLDUM”
TÜSEB Aziz Sancar Teşvik Ödülü’nü almaktan duyduğu memnunluğu da lisana getiren Çukur, “Bu, fazlaca itibarlı bir ödül. Bilim insanı olarak çalışmalarımızın kıymet gördüğünü, karşılık bulduğunu da gösteriyor” sözlerini kullandı.
Doç. Dr. Çukur, Türkiye’deki genç bilim beşerlerine da memleketler arası standartta yenilikçi işler yapmaya odaklanmaları tavsiyesinde bulundu.
“Covid-19 tanısı, şu an bilgisayarlı tomografi ya da PCR testleriyle temalıyor. Bunlar hem ekonomik olarak maliyetli birebir vakitte salgın şartlarında sıhhat sistemine yüklenmeyle her insanın erişimini zorlaştırıyor. Bu sorunu çözmek için cep telefonlarından nefes alış veriş ve öksürük kayıtlarını inceleyen bir yapay zeka algoritması geliştirdik. Bu algoritma ses kayıtlarına bakarak kişinin Covid-19 ya da öteki bir üst teneffüs yolu enfeksiyonu geçirip geçirmediğine yönelik kıymetlendirme yapıyor. Şu an yaklaşık yüzde 95 muvaffakiyetle bu ayrımları yapabiliyoruz.”
Bunun bir nevi erken ihtar sistemi olduğunu vurgulayan Çukur, “Sistem, şahısların nefes alışı ya da öksürüğünü takip ederek, üst teneffüs yolu enfeksiyonu ya da Covid-19’a dair bir işaret bulduğunda şahsa telefonundan doktora gitmesine yönelik ön ihtar gönderecek. bu biçimdelikle isteyenler hastaneye başvurarak tetkiklerini yaptırabilecek” dedi.
Doç. Dr. Tolga Çukur, başlangıç evresindeki uygulamanın ilerleyen devirde daha geniş kitlelerde deneceğinin altını çizerek, “Bu şu an 200 kişinin ses kayıtları üzerinde deneyerek sınadığımız bir model. Klinik kullanım için uygunluğunun binlerce bireyle sınanması gerekiyor. Şu anda algoritmanın tasarım evresini tamamlamak üzereyiz. Daha geniş bir popülasyonda denenmesini içeren bir daha sonraki basamağa gelecek yıl geçeceğiz” diye konuştu.
“MR TETKİKLERİNDE 10 KAT HIZLANDIRMA YAPMAK MÜMKÜN”
Doç. Dr. Tolga Çukur, yaklaşık 1 saat süren MR çekimi sırasında tanısal manzara elde edilebilmesi için şahısların hareketsiz kalması gerektiğine, bunun bilhassa yaşlılar ve çocuklar açısından çok güç olduğuna işaret etti.
Bu niçinle kelam konusu kümelere anestezi uygulandığını anlatan Çukur, şunları kaydetti:
“Anestezinin bilhassa çocuklar ve yaşlılar üzerinde komplikasyon riskleri bulunuyor. Bunu engellemek için MR tetkik müddetini 5 dakika ve altına indirmeye çalışıyoruz. Burada da bir daha yapay zeka teknolojilerinden faydalanıyoruz. Kısa vadeli, düşük kalitede manzaraları uzun tetkik müddetlerinde alınmış yüksek kalitede manzaralara dönüştürebilen yapay zeka modelleri üzerinde çalışıyoruz. Tetkiklerde 10 kat hızlandırma yapmak mümkün ve gayemize pek yakınız. Covid-19 taşınabilir uygulamasında olduğu üzere laboratuvarda geliştirdiğimiz bu tekniğin de bir daha sonraki kademesi geniş popülasyonda sınanması ve güvenilirliğinin gösterilmesi olacak.”
– “ÖDÜLE LAYIK GÖRÜLDÜĞÜM İÇİN ÇOK KEYİFLİ OLDUM”
TÜSEB Aziz Sancar Teşvik Ödülü’nü almaktan duyduğu memnunluğu da lisana getiren Çukur, “Bu, fazlaca itibarlı bir ödül. Bilim insanı olarak çalışmalarımızın kıymet gördüğünü, karşılık bulduğunu da gösteriyor” sözlerini kullandı.
Doç. Dr. Çukur, Türkiye’deki genç bilim beşerlerine da memleketler arası standartta yenilikçi işler yapmaya odaklanmaları tavsiyesinde bulundu.