Türk Direnç Teşkilatı’nın efsane ismi: Ringo Çetin KKTC’nin ‘kriminal’ figürlerinden Halil Falyalı’nın silahlı hücum kararı öldürmesinin akabinde bir anda gündeme gelen Türk Direnç Teşkilatı (TMT) çeşitli tartışmaların odağı oldu. TMT yıllar daha sonra tartışıla dursun, Ada’da binlerce insanın hayatını kurtaran ‘Ringo Çetin’in icraatları bugün devlet sırrı olarak gizemini koruyor.
KKTC’de kumarhane işletmecisi Halil Falyalı‘nın öldürülmesi daha sonrası gündeme gelen Türk Direnç Teşkilatı‘yla (TMT) ilgili yorumlar, ekonomik krizin alaşağı ettiği Türkiye’nin gündemini bir kere daha değiştirdi.
Ulusal Çaba‘de işgale karşı direnen Karakol Cemiyeti, Ayn-Pe, Mim Mim, Zabitan, Felâh, Muharip, Ferhad, Yavuz, Hamza, Mücâhid, Muavenet-i Bahriye kümelerinin bir öbür versiyonu olan TMT‘nin yapısıyla ilgili görüşleri alanında uzman tarihçilere bırakalım, size Ada’da binlerce hayat kurtaran teşkilatın efsane isimlerinden birini anlatalım.
***
Tam 20 yıl önceydi, Burgazada’da bir balıkçı…
Genç gazeteci eşiyle birlikte, gün batımına yakın, denizi seyredip, kadehlerindeki anason-buz çarpışmasını dinliyorlardı.
Bitişik masadaki beyaz saçlı beyefendi laf attı:
– Siz Ermeni misiniz?
Gazeteci ve eşi şaşırdı. Onlar karşılık veremeden, beyefendi devam etti:
– Mezeleri çimdik çimdik, çatal ucuyla yiyorsunuz. Ekalliyet sandım sizi.
Kahkahaya yakın karşılıklı gülüşmeden daha sonra sandalyeler çekildi, masalar birleştirildi.
Beyefendi Kıbrıs Türk’üydü. 1920’lerin sonunda Kıbrıs’a birinci restoranı açan babasının müsaadeden giden, Ada’nın tanınmış isimlerinden bir tanesiydi.
***
Laf lafı açtı; Kanlı Noel, EOKA, Kıbrıs Barış Harekâtı derken bahis TMT‘ye (Türk Direnç Teşkilatı) geldi.
“Sana Ringo Çetin’i anlatayım” diye giriş yapan beyefendi, genç gazetecinin “İngiliz subayını döven Ringo Çetin mi?” diye karşılık vermesiyle şoke oldu.
Beyefendi ile genç gazetecinin içinde en 40 yaş vardı. Ringo Çetin ise o tarihte 60’ını devirmişti. Ses tonunu sertleştirerek sordu:
– Sen nereden tanıyorsun çocuğum?
“Ringo Çetin” ile genç gazeteci 1999 yılında tesadüf yapıtı tanışmışlardı. İstanbul Jandarma Alay Komutanlığı’ndan albay rütbesiyle emekli olmuştu. Konutuna yakın Polis Hastanesi’ne muntazaman uğrar (şimdiki Üsküdar Devlet Hastanesi), vaktinin birçoklarını hastanenin güvenliğinden sorumlu amirlerle ve meraklı çocuklarla geçirirdi.
Karava ve Lapta’da ateşkesi ihlal eden Rum güçlerine karşı girişilen harekattan bir kare…
Ringo Çetin’in kim olduğunu merak ediyorsanız, 59 yıl önceye gidelim.
***
EOKA militanları tarafınca 21 Aralık 1963’te Kıbrıs Türklerine yönelik başlatılan Kanlı Noel katliamının üzerinden az bir süre geçmişti.
Barış Gücü’nden bir İngiliz yarbayı, Geçitkale’de (Köfünye) Türk Direnç Teşkilatı Serdarı (Serdar: Alay kumandan yardımcısı) Türk üsteğmene onur kırıcı bir davranışta bulundu.
Kıbrıs Barış Harekatı’nda çıkarma yapan Türk askerleri.
Bu davranışı sineye çekmeyen subay, İngiliz yarbayı o denli bir dövdü ki haftalarca Ada’da konuşuldu.
İngilizler ne resmi ne de gayriresmi yollardan karşılık veremedi. Çünkü yarbaylarını döven Türk subayı, başında kovboy şapkası, üstü açık Chevrolet’iyle adada istediği üzere fink atan bir mücahitti.
“Ringo Çetin” namındaki bu Türk subay Türk Direnç Teşkilatı Serdarı Üsteğmen Recep Bozdağ‘ydı.
Bufavento Kalesi’nden cepheye asker ve silah götüren Yunan konvoyu Bozdağ’da Türk jetleri tarafınca imha edildi.
Ada’ya birinci giden, direnişçileri EOKA’ya karşı örgütleyen, silahlandıran komutanlardandı. Kıbrıs Barış Harekatı’nda buyruğundaki askerleriyle bir arada göğüs göğse çarpışmış, kanı akmış bir subaydı.
Harekâttan daha sonra kendisine TSK tarihinde görülmemiş bir jest yapıldı, bölgede bulunan bir doruğa soyadı (Bozdağ) verildi.
Eline silah almamış, mutfakta patates soymuş bulunmasına karşın canlı yayında “Kıbrıs’ta biri esir 10 kişiyi öldürdüm” diyen aktör eskilerine sonlanmayacak kadar da babacan bir askerdi.
Türk askeri tank üzerinde zafer pozu verirken…
Ringo Çetin’in efsaneliği bir İngiliz subayı dövmesinden fazla, EOKA’nın kana buladığı Ada’daki icraatlarından geliyordu. Bu icraatları ömrünün son senelerında, öldüğünde dahi yazılmamak kaydıyla bir elin parmağını geçmeyecek sayıda beşere anlattı.
Recep Bozdağ
MEHMET EYMÜR RİNGO ÇETİN’İ ANLATIYOR
Eski MİT Kontrterör Daire Lideri Mehmet Eymür, Mardin MİT Bölge Müdürü iken tanıştığı, o periyot Mardin Merkez Kumandanı olan Binbaşı Recep Bozdağ’ı, şu sözlerle anlatıyor:
“Kıbrıs’a giden birinci mücahitlerdendi. Yağsız, adaleli bedeni her an harekete hazır bir yay üzereydi. Arkadaşları Kıbrıs’taki Bozdağ’ın ismini ondan aldığını söylüyor, oradaki kahramanlıklarını anlatıyorlardı. Üniformasının göğsü muvaffakiyetini simgeleyen brövelerle doluydu. Mardin’de teröristler, casuslar, sabotajcılar ile uğraşta benim ve arkadaşlarımın daima yanında oldu, takviye verdi. O kadar iş içinde ona takılır latifeler yapardım. Hiç kızmaz, darılmaz, kahkahalarla karşılardı.”
Mardin Merkez Kumandanı Binbaşı Recep Bozdağ ve Mardin MİT Bölge Müdürü Mehmet Eymür.
TMT‘nin efsane isimlerinden Recep Bozdağ, Mardin vazifesinin akabinde İstanbul’a döndü, emekli oldu. 2013 yılında hayata veda eden Bozdağ sessiz sedasız son seyahatine uğurlandı.
KKTC’de kumarhane işletmecisi Halil Falyalı‘nın öldürülmesi daha sonrası gündeme gelen Türk Direnç Teşkilatı‘yla (TMT) ilgili yorumlar, ekonomik krizin alaşağı ettiği Türkiye’nin gündemini bir kere daha değiştirdi.
Ulusal Çaba‘de işgale karşı direnen Karakol Cemiyeti, Ayn-Pe, Mim Mim, Zabitan, Felâh, Muharip, Ferhad, Yavuz, Hamza, Mücâhid, Muavenet-i Bahriye kümelerinin bir öbür versiyonu olan TMT‘nin yapısıyla ilgili görüşleri alanında uzman tarihçilere bırakalım, size Ada’da binlerce hayat kurtaran teşkilatın efsane isimlerinden birini anlatalım.
***
Tam 20 yıl önceydi, Burgazada’da bir balıkçı…
Genç gazeteci eşiyle birlikte, gün batımına yakın, denizi seyredip, kadehlerindeki anason-buz çarpışmasını dinliyorlardı.
Bitişik masadaki beyaz saçlı beyefendi laf attı:
– Siz Ermeni misiniz?
Gazeteci ve eşi şaşırdı. Onlar karşılık veremeden, beyefendi devam etti:
– Mezeleri çimdik çimdik, çatal ucuyla yiyorsunuz. Ekalliyet sandım sizi.
Kahkahaya yakın karşılıklı gülüşmeden daha sonra sandalyeler çekildi, masalar birleştirildi.
Beyefendi Kıbrıs Türk’üydü. 1920’lerin sonunda Kıbrıs’a birinci restoranı açan babasının müsaadeden giden, Ada’nın tanınmış isimlerinden bir tanesiydi.
***
Laf lafı açtı; Kanlı Noel, EOKA, Kıbrıs Barış Harekâtı derken bahis TMT‘ye (Türk Direnç Teşkilatı) geldi.
“Sana Ringo Çetin’i anlatayım” diye giriş yapan beyefendi, genç gazetecinin “İngiliz subayını döven Ringo Çetin mi?” diye karşılık vermesiyle şoke oldu.
Beyefendi ile genç gazetecinin içinde en 40 yaş vardı. Ringo Çetin ise o tarihte 60’ını devirmişti. Ses tonunu sertleştirerek sordu:
– Sen nereden tanıyorsun çocuğum?
“Ringo Çetin” ile genç gazeteci 1999 yılında tesadüf yapıtı tanışmışlardı. İstanbul Jandarma Alay Komutanlığı’ndan albay rütbesiyle emekli olmuştu. Konutuna yakın Polis Hastanesi’ne muntazaman uğrar (şimdiki Üsküdar Devlet Hastanesi), vaktinin birçoklarını hastanenin güvenliğinden sorumlu amirlerle ve meraklı çocuklarla geçirirdi.
Karava ve Lapta’da ateşkesi ihlal eden Rum güçlerine karşı girişilen harekattan bir kare…
Ringo Çetin’in kim olduğunu merak ediyorsanız, 59 yıl önceye gidelim.
***
EOKA militanları tarafınca 21 Aralık 1963’te Kıbrıs Türklerine yönelik başlatılan Kanlı Noel katliamının üzerinden az bir süre geçmişti.
Barış Gücü’nden bir İngiliz yarbayı, Geçitkale’de (Köfünye) Türk Direnç Teşkilatı Serdarı (Serdar: Alay kumandan yardımcısı) Türk üsteğmene onur kırıcı bir davranışta bulundu.
Kıbrıs Barış Harekatı’nda çıkarma yapan Türk askerleri.
Bu davranışı sineye çekmeyen subay, İngiliz yarbayı o denli bir dövdü ki haftalarca Ada’da konuşuldu.
İngilizler ne resmi ne de gayriresmi yollardan karşılık veremedi. Çünkü yarbaylarını döven Türk subayı, başında kovboy şapkası, üstü açık Chevrolet’iyle adada istediği üzere fink atan bir mücahitti.
“Ringo Çetin” namındaki bu Türk subay Türk Direnç Teşkilatı Serdarı Üsteğmen Recep Bozdağ‘ydı.
Bufavento Kalesi’nden cepheye asker ve silah götüren Yunan konvoyu Bozdağ’da Türk jetleri tarafınca imha edildi.
Ada’ya birinci giden, direnişçileri EOKA’ya karşı örgütleyen, silahlandıran komutanlardandı. Kıbrıs Barış Harekatı’nda buyruğundaki askerleriyle bir arada göğüs göğse çarpışmış, kanı akmış bir subaydı.
Harekâttan daha sonra kendisine TSK tarihinde görülmemiş bir jest yapıldı, bölgede bulunan bir doruğa soyadı (Bozdağ) verildi.
Eline silah almamış, mutfakta patates soymuş bulunmasına karşın canlı yayında “Kıbrıs’ta biri esir 10 kişiyi öldürdüm” diyen aktör eskilerine sonlanmayacak kadar da babacan bir askerdi.
Türk askeri tank üzerinde zafer pozu verirken…
Ringo Çetin’in efsaneliği bir İngiliz subayı dövmesinden fazla, EOKA’nın kana buladığı Ada’daki icraatlarından geliyordu. Bu icraatları ömrünün son senelerında, öldüğünde dahi yazılmamak kaydıyla bir elin parmağını geçmeyecek sayıda beşere anlattı.
Recep Bozdağ
MEHMET EYMÜR RİNGO ÇETİN’İ ANLATIYOR
Eski MİT Kontrterör Daire Lideri Mehmet Eymür, Mardin MİT Bölge Müdürü iken tanıştığı, o periyot Mardin Merkez Kumandanı olan Binbaşı Recep Bozdağ’ı, şu sözlerle anlatıyor:
“Kıbrıs’a giden birinci mücahitlerdendi. Yağsız, adaleli bedeni her an harekete hazır bir yay üzereydi. Arkadaşları Kıbrıs’taki Bozdağ’ın ismini ondan aldığını söylüyor, oradaki kahramanlıklarını anlatıyorlardı. Üniformasının göğsü muvaffakiyetini simgeleyen brövelerle doluydu. Mardin’de teröristler, casuslar, sabotajcılar ile uğraşta benim ve arkadaşlarımın daima yanında oldu, takviye verdi. O kadar iş içinde ona takılır latifeler yapardım. Hiç kızmaz, darılmaz, kahkahalarla karşılardı.”
Mardin Merkez Kumandanı Binbaşı Recep Bozdağ ve Mardin MİT Bölge Müdürü Mehmet Eymür.
TMT‘nin efsane isimlerinden Recep Bozdağ, Mardin vazifesinin akabinde İstanbul’a döndü, emekli oldu. 2013 yılında hayata veda eden Bozdağ sessiz sedasız son seyahatine uğurlandı.