UEA/Birol: Türkiye’de yeşil güçte 5 yılda yüzde 64 büyüme öngörülüyor Uluslararası Güç Ajansı (UEA) Lideri Fatih Birol, UEA’nın bugün yayımlanan “Yenilenebilir 2022: Tahlil ve 2027’ye Yönelik Öngörüler” başlıklı yıllık raporu ve Türkiye’deki yenilenebilir gücün gelişmenine ait değerlendirmelerde bulundu.
Dünyada yenilenebilir gücün son 20 yılda fazlaca süratli büyüdüğünü söyleyen Birol, gelecek 5 yılda bilhassa güç krizinin de tesiriyle bu büyümenin olağanüstü bir noktaya ulaşacağını lisana getirdi.
Birol, gelecek 5 yıllık devirde global yenilenebilir güç kapasitesinin 2 bin 400 gigavat artacağı bilgisini paylaşarak, şu biçimde konuştu:
“Bu büyüme, son 20 yıldaki büyümeye ve Çin’in şu andaki elektrik kapasitesine de neredeyse eşit. Bu olağanüstü büyümenin iki niçini var. Birincisi, biroldukça ülke yenilenebilir enerjiyi yalnızca etraf dostu değil, güç arz güvenliğinde de fazlaca kıymetli bir opsiyon olarak düşünüyor. İkinci sebep de yenilenebilir güç maliyetleri, fosil yakıt meblağlarına göre fazlaca daha düşük. Yani, ekonomik olarak da yenilenebilir değerli bir seçim haline geldi. Bu açıdan, yenilenebilir gücün olağanüstü bir büyüme devrine girdiğini görüyoruz.”
Ana faktör arz güvenliği ve düşük maliyetler
Yenilenebilir güç yatırımlarının finansmanı konusunda da sinyallerin birebir biçimde olumlu olduğunu kaydeden Birol, biroldukca hükümetin yenilenebilir güce şu ana kadar görülmemiş biçimde takviye verdiğini anlattı.
Özellikle dört büyük iktisat olan Çin, Hindistan, ABD ve AB’nin yenilenebilir güç yatırımlarını finansal olarak desteklediğini ve yatırımcılara fazlaca elverişli kaideler sunduklarını lisana getiren Birol, “O yüzden büyüme bu kadar dev adımlarla ilerliyor. İklim değişikliği şu anda yenilenebilir güçteki büyümenin ardındaki ana faktör değil. Ana faktör güç güvenliği ve yenilenebilir gücün başka yakıtlara bakılırsa daha ucuz olması” tabirlerini kullandı.
Türkiye’nin 10. sıraya yükselmesi bekleniyor
Birol, dünyada yenilenebilir güçteki büyümenin Türkiye’de de görüldüğüne dikkati çekerek, UEA’nın Türkiye’ye ait şu öngörülerini paylaştı:
“Türkiye’de yenilenebilir gücün 5 yıl ortasında yüzde 64 düzeyinde büyüyeceğini görüyoruz. Bu büyümeyle Türkiye Avrupa’da yenilenebilir güçte dördüncü büyük piyasa olurken, dünyada da birinci 10’a girmiş oluyor. Yenilenebilir güçteki bu büyümenin yüzde 75’i rüzgar ve güneşten gelecek. Ayrıyeten, Türkiye’deki jeotermal güç büyümesi de devasa yükseklikte. Türkiye Endonezya ile neredeyse birebir biçimde liderlik yapıyor bu alanda.”
UEA’nın raporundaki Türkiye’ye ait bulgulara göre, Türkiye’nin yenilenebilir güç kapasitesinin yüzde 64 artışla 2027 prestijiyle toplamda 90 gigavata ulaşması bekleniyor. Toplam kapasite artışında yüzde 49 ile güneş gücü başı çekerken, rüzgar gücünün bu artışın yüzde 24’ünü oluşturacağı öngörülüyor.
Türkiye’nin, bu büyümeyle 2027 prestijiyle Çin, ABD, Hindistan, Almanya, Brezilya, İspanya, Japonya, Avustralya ve Birleşik Krallık’ın akabinde dünyada en yüksek yenilenebilir güç kapasitesine sahip ülkeler içinde 10’uncu sıraya yükselmesi bekleniyor.
Fosil yakıtlardan 1,5 trilyon dolar yüksek
Dünyada fosil yakıtlara yatırımların yıllık 1 trilyon dolarla devam etmesine karşın pak gücün gerisinde kaldığını söyleyen Birol, pak güce 1,5 trilyon dolar yatırım yatırım olduğu bilgisini verdi.
Birol, buna karşın pak güç yatırımlarının iklim maksatlarına ulaşabilmek için kâfi olmadığının altını çizerek, şu tabirleri kullandı:
“Fosil yakıtların hâlâ yatırım almasının niçini biroldukca yatırımcının dünyanın iklim gayelerine ulaşılamayacağını düşünüp yatırımlarını buna göre yapması. Bu da birlikteinde bir iş riski barındırıyor. Aldıkları kararların karlı olup olmayacağını vakit gösterecek lakin her halükarda pak güce epeyce kuvvetli bir yatırım var. Bunun da ana niçini iklim değişikliği değil, güç güvenliği ve bu kaynakların ucuz olması.”
“Gelişmiş ülkelerin ekonomik ve ahlaki sorumluluğu var”
Gelişmekte olan ülkelerde yenilenebilir gücün gelişmeninin değerine de değinen Birol, Çin ve Hindistan’ın bu alanda ilerleme sağladığını ama Afrika ülkelerine daha fazla baş yorduğunu anlattı.
Birol, Afrika’da her iki şahıstan birinin elektrik kullanamadığını ancak bu ülkelerde güneş gücü potansiyelinin de yüksek olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Afrika’nın güneş gücünden hayli daha fazla yaralanması lazım ancak yatırımlar o kadar fazla değil. Bu bakımdan, gelişmiş ülkelerin bu noktada ekonomik ve ahlaki bir sorumluluğu var. Ayrıyeten, memleketler arası yatırım bankaları, Dünya Bankası üzere kuruluşların bu ülkelere yatırımların hızlanması için uygun kurallarda finansman sağlaması gerekiyor. Hem memleketler arası yatırım ve kalkınma bankalarına tıpkı vakitte gelişmiş ülkelere epey kıymetli rol düşüyor.”
Yenilenebilir, üç yılda en büyük elektrik kaynağı olacak
UEA’nın Yenilenebilir 2022 raporuna bakılırsa, global yenilenebilir güç kapasitesinin 2027’ye kadar 2 bin 400 gigavat artarak 5 bin 650 gigavata ulaşması bekleniyor. Gelecek 5 yılda yenilenebilir güçteki beklenen büyüme, dünyada son 20 yıldaki büyümeye eşit.
Öngörülen 2 bin 400 gigavatlık artışın 1070 gigavatını Çin, 280 gigavatını ABD, 425 gigavatını Avrupa ve 145 gigavatını Hindistan’ın devreye alacağı hesaplanıyor.
Gelecek 5 yılda global elektrik kapasitesindeki artışın yüzde 90’ının da yenilenebilir kaynaklardan sağlanacağı ve 2025 prestijiyle bu kaynakların kömürü geride bırakarak en büyük elektrik kaynağı olacağı öngörülüyor.
Yenilenebilir kaynakların elektrik üretimindeki hissesinin 2017 prestijiyle mevcut yüzde 28 düzeyinden yüzde 38’e yükselmesi beklenirken, bunun yüzde 20’sini güneş ve rüzgarın oluşturacağı hesaplanıyor.
Toplam büyümenin yüzde 60’ı güneş enerjisi
Toplam global güneş gücü heyeti gücünün 5 yılda 1500 gigavat artarak 2 bin 350 gigavata ulaşacağı, 2026 prestijiyle doğalgazı ve 2027 prestijiyle kömürü geride bırakarak en büyük elektrik kaynağı olacağı varsayım ediliyor.
Yenilenebilir güçteki 2027’ye kadar öngörülen toplam büyümenin yüzde 60’ı tek başına güneş gücünden sağlanıyor.
Rüzgar gücü heyeti gücünün ise bu vakitte yaklaşık iki katına çıkması, yeni kara rüzgar santrallerinin kapasitesinin 570 gigavat artması beklenirken, deniz üstü rüzgar gücü kapasitesindeki artışın yenilenebilir güçteki toplam artışın neredeyse yüzde 20’sini oluşturacağı öngörülüyor.
Güneş ve rüzgar gücündeki kuvvetli büyüme kararında hidroelektrik, dünyadaki en büyük üçüncü yenilenebilir güç kaynağı pozisyonuna geriliyor.
Dünyada yenilenebilir gücün son 20 yılda fazlaca süratli büyüdüğünü söyleyen Birol, gelecek 5 yılda bilhassa güç krizinin de tesiriyle bu büyümenin olağanüstü bir noktaya ulaşacağını lisana getirdi.
Birol, gelecek 5 yıllık devirde global yenilenebilir güç kapasitesinin 2 bin 400 gigavat artacağı bilgisini paylaşarak, şu biçimde konuştu:
“Bu büyüme, son 20 yıldaki büyümeye ve Çin’in şu andaki elektrik kapasitesine de neredeyse eşit. Bu olağanüstü büyümenin iki niçini var. Birincisi, biroldukça ülke yenilenebilir enerjiyi yalnızca etraf dostu değil, güç arz güvenliğinde de fazlaca kıymetli bir opsiyon olarak düşünüyor. İkinci sebep de yenilenebilir güç maliyetleri, fosil yakıt meblağlarına göre fazlaca daha düşük. Yani, ekonomik olarak da yenilenebilir değerli bir seçim haline geldi. Bu açıdan, yenilenebilir gücün olağanüstü bir büyüme devrine girdiğini görüyoruz.”
Ana faktör arz güvenliği ve düşük maliyetler
Yenilenebilir güç yatırımlarının finansmanı konusunda da sinyallerin birebir biçimde olumlu olduğunu kaydeden Birol, biroldukca hükümetin yenilenebilir güce şu ana kadar görülmemiş biçimde takviye verdiğini anlattı.
Özellikle dört büyük iktisat olan Çin, Hindistan, ABD ve AB’nin yenilenebilir güç yatırımlarını finansal olarak desteklediğini ve yatırımcılara fazlaca elverişli kaideler sunduklarını lisana getiren Birol, “O yüzden büyüme bu kadar dev adımlarla ilerliyor. İklim değişikliği şu anda yenilenebilir güçteki büyümenin ardındaki ana faktör değil. Ana faktör güç güvenliği ve yenilenebilir gücün başka yakıtlara bakılırsa daha ucuz olması” tabirlerini kullandı.
Türkiye’nin 10. sıraya yükselmesi bekleniyor
Birol, dünyada yenilenebilir güçteki büyümenin Türkiye’de de görüldüğüne dikkati çekerek, UEA’nın Türkiye’ye ait şu öngörülerini paylaştı:
“Türkiye’de yenilenebilir gücün 5 yıl ortasında yüzde 64 düzeyinde büyüyeceğini görüyoruz. Bu büyümeyle Türkiye Avrupa’da yenilenebilir güçte dördüncü büyük piyasa olurken, dünyada da birinci 10’a girmiş oluyor. Yenilenebilir güçteki bu büyümenin yüzde 75’i rüzgar ve güneşten gelecek. Ayrıyeten, Türkiye’deki jeotermal güç büyümesi de devasa yükseklikte. Türkiye Endonezya ile neredeyse birebir biçimde liderlik yapıyor bu alanda.”
UEA’nın raporundaki Türkiye’ye ait bulgulara göre, Türkiye’nin yenilenebilir güç kapasitesinin yüzde 64 artışla 2027 prestijiyle toplamda 90 gigavata ulaşması bekleniyor. Toplam kapasite artışında yüzde 49 ile güneş gücü başı çekerken, rüzgar gücünün bu artışın yüzde 24’ünü oluşturacağı öngörülüyor.
Türkiye’nin, bu büyümeyle 2027 prestijiyle Çin, ABD, Hindistan, Almanya, Brezilya, İspanya, Japonya, Avustralya ve Birleşik Krallık’ın akabinde dünyada en yüksek yenilenebilir güç kapasitesine sahip ülkeler içinde 10’uncu sıraya yükselmesi bekleniyor.
Fosil yakıtlardan 1,5 trilyon dolar yüksek
Dünyada fosil yakıtlara yatırımların yıllık 1 trilyon dolarla devam etmesine karşın pak gücün gerisinde kaldığını söyleyen Birol, pak güce 1,5 trilyon dolar yatırım yatırım olduğu bilgisini verdi.
Birol, buna karşın pak güç yatırımlarının iklim maksatlarına ulaşabilmek için kâfi olmadığının altını çizerek, şu tabirleri kullandı:
“Fosil yakıtların hâlâ yatırım almasının niçini biroldukca yatırımcının dünyanın iklim gayelerine ulaşılamayacağını düşünüp yatırımlarını buna göre yapması. Bu da birlikteinde bir iş riski barındırıyor. Aldıkları kararların karlı olup olmayacağını vakit gösterecek lakin her halükarda pak güce epeyce kuvvetli bir yatırım var. Bunun da ana niçini iklim değişikliği değil, güç güvenliği ve bu kaynakların ucuz olması.”
“Gelişmiş ülkelerin ekonomik ve ahlaki sorumluluğu var”
Gelişmekte olan ülkelerde yenilenebilir gücün gelişmeninin değerine de değinen Birol, Çin ve Hindistan’ın bu alanda ilerleme sağladığını ama Afrika ülkelerine daha fazla baş yorduğunu anlattı.
Birol, Afrika’da her iki şahıstan birinin elektrik kullanamadığını ancak bu ülkelerde güneş gücü potansiyelinin de yüksek olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Afrika’nın güneş gücünden hayli daha fazla yaralanması lazım ancak yatırımlar o kadar fazla değil. Bu bakımdan, gelişmiş ülkelerin bu noktada ekonomik ve ahlaki bir sorumluluğu var. Ayrıyeten, memleketler arası yatırım bankaları, Dünya Bankası üzere kuruluşların bu ülkelere yatırımların hızlanması için uygun kurallarda finansman sağlaması gerekiyor. Hem memleketler arası yatırım ve kalkınma bankalarına tıpkı vakitte gelişmiş ülkelere epey kıymetli rol düşüyor.”
Yenilenebilir, üç yılda en büyük elektrik kaynağı olacak
UEA’nın Yenilenebilir 2022 raporuna bakılırsa, global yenilenebilir güç kapasitesinin 2027’ye kadar 2 bin 400 gigavat artarak 5 bin 650 gigavata ulaşması bekleniyor. Gelecek 5 yılda yenilenebilir güçteki beklenen büyüme, dünyada son 20 yıldaki büyümeye eşit.
Öngörülen 2 bin 400 gigavatlık artışın 1070 gigavatını Çin, 280 gigavatını ABD, 425 gigavatını Avrupa ve 145 gigavatını Hindistan’ın devreye alacağı hesaplanıyor.
Gelecek 5 yılda global elektrik kapasitesindeki artışın yüzde 90’ının da yenilenebilir kaynaklardan sağlanacağı ve 2025 prestijiyle bu kaynakların kömürü geride bırakarak en büyük elektrik kaynağı olacağı öngörülüyor.
Yenilenebilir kaynakların elektrik üretimindeki hissesinin 2017 prestijiyle mevcut yüzde 28 düzeyinden yüzde 38’e yükselmesi beklenirken, bunun yüzde 20’sini güneş ve rüzgarın oluşturacağı hesaplanıyor.
Toplam büyümenin yüzde 60’ı güneş enerjisi
Toplam global güneş gücü heyeti gücünün 5 yılda 1500 gigavat artarak 2 bin 350 gigavata ulaşacağı, 2026 prestijiyle doğalgazı ve 2027 prestijiyle kömürü geride bırakarak en büyük elektrik kaynağı olacağı varsayım ediliyor.
Yenilenebilir güçteki 2027’ye kadar öngörülen toplam büyümenin yüzde 60’ı tek başına güneş gücünden sağlanıyor.
Rüzgar gücü heyeti gücünün ise bu vakitte yaklaşık iki katına çıkması, yeni kara rüzgar santrallerinin kapasitesinin 570 gigavat artması beklenirken, deniz üstü rüzgar gücü kapasitesindeki artışın yenilenebilir güçteki toplam artışın neredeyse yüzde 20’sini oluşturacağı öngörülüyor.
Güneş ve rüzgar gücündeki kuvvetli büyüme kararında hidroelektrik, dünyadaki en büyük üçüncü yenilenebilir güç kaynağı pozisyonuna geriliyor.