- Katılım
- 15 Nis 2021
- Mesajlar
- 2,706
- Puanları
- 0
Uyku Apnesi Kronik Hastalıklara Taban Hazırlayabiliyor hayatımızın sağlıklı devam edebilmesinin en değerli şartlarından biri de doyurucu ve kaliteli bir uyku olarak tanımlanıyor. Lakin toplumun değerli bir kısmında görülen uyku apnesi ve horlama sorunu, uyku kalitesini bozarak sabah yorgun uyanılmasına ve gün içerisinde dikkat dağınıklığı ile halsizlik üzere biroldukça aksiliğe niye olabiliyor. Müspet basınçlı hava veren aygıtlar (CPAP) ve cerrahi süreçlerle tedavi edilebilen uyku apnesi rahatsızlığı, denetim altına alınmadığı takdirde; diyabet, yüksek tansiyon, insülin direnci üzere değerli hastalıklara yakalanma riskini artıyor. Memorial Ankara Hastanesi KBB Bölümü’nden Prof. Dr. Ümit Tunçel, uyku apnesi ve horlamanın sıhhate olumsuz tesirleri ile tedavi biçimleri hakkında bilgi verdi.
Kaliteli uyku sağlıklı hayatın vazgeçilmezi
Uyku sırasında gün uzunluğu çalışan ve yorulan organlarımızın dinlenmesi gerekmektedir. Uyanık geçirilen vakit içinderda bedende çeşitli niçinlerle oluşan ve biriken toksinler ile özgür radikallerin etkisiz hale getirilmesi ve bedenden uzaklaştırılması, antioksidan sistemin uygun çalışması ile mümkün olmaktadır. Bu sistemin sağlıklı çalışabilmesini sağlayan en değerli iki etken ise kaliteli uyku ve sağlıklı beslenmedir.
10 saniyelik mühlet değer taşıyor
Sağlıklı uykuyu engelleyen en kıymetli etkenlerden biri olan uyku apnesi rahatsızlığı günümüz toplumunda sık izlenmektedir. Uyku apnesi, uyku sırasında en az 10 saniye mühlet ile ağız ve burundan nefes alamama yahut nefesin durması olarak tanımlanmaktadır. Bu müddet birtakım insanlarda 80-90 saniyeye kadar uzayabilmektedir. Bu mühletin 10 saniyenin altında olması hastalığın patolojik olmadığını göstermektedir.
Sabah yorgunluğu ve cinsel isteksizlik belirtiler içinde
Sabahları yorgun biçimde ve baş ağrısı ile uyanan bireyler bu durumun sebeplerini çoklukla bilmemektedir. Lakin bu bulgular uyku apnesinin değerli belirtileri içinde bulunmaktadır. birebir vakitte uykuda nefes kesilmesi, horlama, dikkat dağınıklığı, gün ortasında uyku hali, kalp ritim bozuklukları, hipertansiyon, reflü ve cinsel isteksizlik de uyku apnesinin belirtileri olmaktadır.
Uyku apnesi kandaki özgür radikallerin ölçüsünü artırır
Horlayan ve uyku apnesi olan hastalarda ortaya çıkan özgür radikallerin temizlenmesi bir yana, ekstradan kanda oluşan özgür radikallerin ölçüsü daha fazla artmaktadır. Uyku apnesi hastalarında hür radikallerin fazlalaşması ve etkisiz hale getirilememesine ek olarak bir de sağlıklı ve doğal besinler tüketilmemesi bu hastalarda insülin direnci, haşimoto, yüksek tansiyon ve diyabet üzere hastalıklara kapı aralamaktadır.
Melatonin hormonu derin uykuda salgılanır
Uykuda yalnızca hür radikallerin ziyanlı tesirlerini engelleyen antioksidanlar salgılanmaz. Bunun yanı sıra büyüme hormonu (Growt faktör), beyni koruyan epeyce güçlü bir antioksidan olan melatonin üzere bir epey hormon, 6-8 saatlik uykunun en az 2-3 saatinin derin uyku olduğu vakit içinderda üretilmektedir.
Uyku apnesi “Sirkadiyen ritim” döngünüzü bozmasın
Sağlıklı uyku ile ilgili değerli bir öteki nokta da “Sirkadiyen ritim” döngüsüdür. Gece 03.00 civarında salgılanmaya başlayan, sabah 6-7 saatlerinde en üst notaya çıkan ve gece yatarken en düşük düzeye inen kortizol hormonunun bu döngüsüne “Sirkadiyen ritim” denilmektedir. Bu durum sağlıklı beslenen, uyuyan, gerilimini denetim edebilen insanlarda her gün gerçekleşen bir döngüdür. Bu döngünün her gün sağlıklı bir biçimde ilerleyebilmesi için sağlıklı uykuya büyük bir iş düşmektedir. Zira bu ritmin kıymetli bir kısmı uykuda geçmektedir.
Uyku apnesi varlığı sebebiyle sık sık uyanmak, derin uykuya geçememek büyüme hormonu, melatonin, 24 saatlik Sirkadiyen ritminin bozulması ve sempatik, parasempatik (sinir sistemi) istikrarının empatik sistem lehine bozulmasına sebep olmaktadır. birebir vakitte kan Ph’ı fazla ölçüde özgür oksijen radikallerinden dolayı asitleşerek vakit ortasında yüksek tansiyon, insülin direnci, diyabet, cinsel isteksizlik, hiperlipidemi, göbek etrafında yağlanma, saç dökülmesi, ritim bozuklukları, pıhtı atması ve depresyon riskini epey fazla artırır.
Uyku testinde kişi gece boyunca izlenir
Uyku apnesinin tanısı uyku laboratuvarlarında yapılan uyku testi (polisomnografi ) ile konulmaktadır. Teste giren kişi uyku sırasında gece boyunca izlenir. Hastanın nefes durmaları, kalp atım suratı, oksijen satürasyonu, yatış durumu, göğüs ve bacak hareketleri üzere parametreler kaydedilir. birebir vakitte uyku apnesi tanısı günümüzde konutta yapılan poligrafi testleri ile de konulabilmektedir.
Uyku apnesi tedavisinde altın standart CPAP aygıtlarıdır
Horlama ve/veya uyku apnesi tedavisinin iki farklı yolu bulunmaktadır. Birincisi hava yolunun uyku sırasında daima açık kalmasını sağlayan olumlu basınçlı hava veren aygıtlar (CPAP) ile uygulanır. Uyku apnesi hastalığının tedavisinde altın standart CPAP aygıtlarıdır. Bu aygıtlar bir maske yardımı ile hastaya gece boyunca basınçlı hava vererek üst teneffüs yollarının kapanmasını engellemektedir. Fakat bu aygıtları bilhassa genç hastalarda kullanabilmek kolay olmayabilmektedir.
Cerrahi süreç patolojiye nazaran değişir
Uyku apnesinin öbür tedavi yolu de cerrahidir. Bu operasyonlar ekseriyetle hastada tespit edilen patolojiye bakılırsa değişkenlik göstermektedir. Burun kıkırdağının düzeltilmesi, büyük bademciklerin küçültülmesi ya da alınması, geniz etinin alınması, yumuşak damağı yükseltici ameliyatlar, lisan kökünün küçültülmesi, çene ve üst damağı ilerletici ameliyatlar bu operasyonlar içinde yer almaktadır.
Kilo ve gerilim idaresine dikkat!
Tedavi daha sonrası hastaların kesinlikle dikkat etmesi gereken durumlar bulunmaktadır. Hastaların hayatlarının geri kalan kısmında kilolarına, beslenmelerine ve gerilim idaresine dikkat etmeleri, yapılan tedavinin kalıcı, başarılı ve sürekliliğine katkı sağlamaktadır. Bunlara uyulmaması hastalığın yine etmesine niye olabilmektedir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
Kaliteli uyku sağlıklı hayatın vazgeçilmezi
Uyku sırasında gün uzunluğu çalışan ve yorulan organlarımızın dinlenmesi gerekmektedir. Uyanık geçirilen vakit içinderda bedende çeşitli niçinlerle oluşan ve biriken toksinler ile özgür radikallerin etkisiz hale getirilmesi ve bedenden uzaklaştırılması, antioksidan sistemin uygun çalışması ile mümkün olmaktadır. Bu sistemin sağlıklı çalışabilmesini sağlayan en değerli iki etken ise kaliteli uyku ve sağlıklı beslenmedir.
10 saniyelik mühlet değer taşıyor
Sağlıklı uykuyu engelleyen en kıymetli etkenlerden biri olan uyku apnesi rahatsızlığı günümüz toplumunda sık izlenmektedir. Uyku apnesi, uyku sırasında en az 10 saniye mühlet ile ağız ve burundan nefes alamama yahut nefesin durması olarak tanımlanmaktadır. Bu müddet birtakım insanlarda 80-90 saniyeye kadar uzayabilmektedir. Bu mühletin 10 saniyenin altında olması hastalığın patolojik olmadığını göstermektedir.
Sabah yorgunluğu ve cinsel isteksizlik belirtiler içinde
Sabahları yorgun biçimde ve baş ağrısı ile uyanan bireyler bu durumun sebeplerini çoklukla bilmemektedir. Lakin bu bulgular uyku apnesinin değerli belirtileri içinde bulunmaktadır. birebir vakitte uykuda nefes kesilmesi, horlama, dikkat dağınıklığı, gün ortasında uyku hali, kalp ritim bozuklukları, hipertansiyon, reflü ve cinsel isteksizlik de uyku apnesinin belirtileri olmaktadır.
Uyku apnesi kandaki özgür radikallerin ölçüsünü artırır
Horlayan ve uyku apnesi olan hastalarda ortaya çıkan özgür radikallerin temizlenmesi bir yana, ekstradan kanda oluşan özgür radikallerin ölçüsü daha fazla artmaktadır. Uyku apnesi hastalarında hür radikallerin fazlalaşması ve etkisiz hale getirilememesine ek olarak bir de sağlıklı ve doğal besinler tüketilmemesi bu hastalarda insülin direnci, haşimoto, yüksek tansiyon ve diyabet üzere hastalıklara kapı aralamaktadır.
Melatonin hormonu derin uykuda salgılanır
Uykuda yalnızca hür radikallerin ziyanlı tesirlerini engelleyen antioksidanlar salgılanmaz. Bunun yanı sıra büyüme hormonu (Growt faktör), beyni koruyan epeyce güçlü bir antioksidan olan melatonin üzere bir epey hormon, 6-8 saatlik uykunun en az 2-3 saatinin derin uyku olduğu vakit içinderda üretilmektedir.
Uyku apnesi “Sirkadiyen ritim” döngünüzü bozmasın
Sağlıklı uyku ile ilgili değerli bir öteki nokta da “Sirkadiyen ritim” döngüsüdür. Gece 03.00 civarında salgılanmaya başlayan, sabah 6-7 saatlerinde en üst notaya çıkan ve gece yatarken en düşük düzeye inen kortizol hormonunun bu döngüsüne “Sirkadiyen ritim” denilmektedir. Bu durum sağlıklı beslenen, uyuyan, gerilimini denetim edebilen insanlarda her gün gerçekleşen bir döngüdür. Bu döngünün her gün sağlıklı bir biçimde ilerleyebilmesi için sağlıklı uykuya büyük bir iş düşmektedir. Zira bu ritmin kıymetli bir kısmı uykuda geçmektedir.
Uyku apnesi varlığı sebebiyle sık sık uyanmak, derin uykuya geçememek büyüme hormonu, melatonin, 24 saatlik Sirkadiyen ritminin bozulması ve sempatik, parasempatik (sinir sistemi) istikrarının empatik sistem lehine bozulmasına sebep olmaktadır. birebir vakitte kan Ph’ı fazla ölçüde özgür oksijen radikallerinden dolayı asitleşerek vakit ortasında yüksek tansiyon, insülin direnci, diyabet, cinsel isteksizlik, hiperlipidemi, göbek etrafında yağlanma, saç dökülmesi, ritim bozuklukları, pıhtı atması ve depresyon riskini epey fazla artırır.
Uyku testinde kişi gece boyunca izlenir
Uyku apnesinin tanısı uyku laboratuvarlarında yapılan uyku testi (polisomnografi ) ile konulmaktadır. Teste giren kişi uyku sırasında gece boyunca izlenir. Hastanın nefes durmaları, kalp atım suratı, oksijen satürasyonu, yatış durumu, göğüs ve bacak hareketleri üzere parametreler kaydedilir. birebir vakitte uyku apnesi tanısı günümüzde konutta yapılan poligrafi testleri ile de konulabilmektedir.
Uyku apnesi tedavisinde altın standart CPAP aygıtlarıdır
Horlama ve/veya uyku apnesi tedavisinin iki farklı yolu bulunmaktadır. Birincisi hava yolunun uyku sırasında daima açık kalmasını sağlayan olumlu basınçlı hava veren aygıtlar (CPAP) ile uygulanır. Uyku apnesi hastalığının tedavisinde altın standart CPAP aygıtlarıdır. Bu aygıtlar bir maske yardımı ile hastaya gece boyunca basınçlı hava vererek üst teneffüs yollarının kapanmasını engellemektedir. Fakat bu aygıtları bilhassa genç hastalarda kullanabilmek kolay olmayabilmektedir.
Cerrahi süreç patolojiye nazaran değişir
Uyku apnesinin öbür tedavi yolu de cerrahidir. Bu operasyonlar ekseriyetle hastada tespit edilen patolojiye bakılırsa değişkenlik göstermektedir. Burun kıkırdağının düzeltilmesi, büyük bademciklerin küçültülmesi ya da alınması, geniz etinin alınması, yumuşak damağı yükseltici ameliyatlar, lisan kökünün küçültülmesi, çene ve üst damağı ilerletici ameliyatlar bu operasyonlar içinde yer almaktadır.
Kilo ve gerilim idaresine dikkat!
Tedavi daha sonrası hastaların kesinlikle dikkat etmesi gereken durumlar bulunmaktadır. Hastaların hayatlarının geri kalan kısmında kilolarına, beslenmelerine ve gerilim idaresine dikkat etmeleri, yapılan tedavinin kalıcı, başarılı ve sürekliliğine katkı sağlamaktadır. Bunlara uyulmaması hastalığın yine etmesine niye olabilmektedir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı