- Katılım
- 15 Nis 2021
- Mesajlar
- 2,706
- Puanları
- 0
Uzmanı uyardı: Her yumurtalık kisti takip edilmeli Doç. Dr. Aktün, “Kist büyüyüp belirti verdiğinde adet düzensizliği, idrar yolu ve sindirim sistemi hastalıkları, karında şişlik ve ağrı görülür. Bu belirtilere kilo alma, mide bulantısı ve kusma eşlik edebilir. Kısırlık kelam mevzusuysa over kistleri, temelde yatan niçinlerden biri olarak akla gelir” tabirlerini kullandı.
Doç. Dr. Aktün, doğurganlık yaştaki bayanlarda hayli sık görülen yumurtalık kistlerine karşı uyardı.“Yumurtalık kisti, alt karın bölgesinde, rahmin iki yanında bulunan yumurtalıklardan birinde ya da her ikisinde meydana gelen, içi sıvı ile dolu, boyutları ve tipleri değişken kist duvarı ile sarılı oluşumlardır” diyen Doç. Dr. Aktün, Üreme çağında olan bayanların yumurtalıkları, rutin olarak ayda bir sefer bir yumurta üretir. Folikül olarak isimlendirilen bu oluşum, adet devrinin ortalarında çatlar yani yumurtlama oluşur. Kimi periyotlarda bu folikül çatlamayarak büyümeye devam eder ve ‘yumurtalık kisti’ dediğimiz hâle bürünür. En sık görülen tipi folikül kistidir. Corpus Luteum kisti, Serözkistadenom, Endometriomalar (Çikolata Kistleri) ve Müsinözkistadenom ise öteki düzgün huylu yumurtalık kisti tipleridir” diye konuştu.
İDRAR YOLU VE SİNDİRİM RAHATSIZLIĞINA DA niye OLABİLİR
Yumurtalık kistlerinin birçoklarının küçük olduğunu ve genelde belirti vermediğine değinen Doç. Dr. Lebriz Hale Aktün, şu biçimde devam etti:
“Yumurtalık kistlerinin kimileri resen geçer. Kimileri ise burkulma, kanama ve patlama niçiniyle belirtilere niye olabilir. Karında küt bir ağrıya yahut alaka sırasında ağrıya da niye olabilir. Birden fazla işlevsel (işlevsel kist) bir yahut iki ayda tedavi gerektirmeden zaten geçer. Kisti büyük ve şikayetlere niye oluyorsa tedavi gerekir. Yumurtalık kisti, anıldığı üzere çoklukla birçok bayan tarafınca fark edilmez. Çoklukla rutin jinekoloji muayenesi esnasında tespit edilir ya da vakit içerisinde büyüyüp belirti göstermeye başladığında hastada kuşku uyandırır. Bu belirtiler içinde en sık görülenleri adet düzensizliği (lekelenme ya da adet nazaranmeme), idrar yolu ve sindirim sistemi rahatsızlıkları, karın bölgesinde şişlik ve ağrıdır. Birden fazla kist zararsız bulunmasına ve bizatihi geçmesine karşın büyüyüp sorunlara niye olmayacağından emin olmak için her yumurtalık kistini takip etmek gerekir. Lakin bu belirtiler epeyce fazla büyümemiş ya da iltihaplanmamış kistlerde görülmez. Kist fazlaca fazla büyümüşse ele de gelebilir. Dışkılama esnasında sancı ya da dışkılayamama (kabızlık) ve idrara sık çıkmada misal özellikteki kistlerin mesaneyi baskılayarak yol açtığı olumsuzluklardır. Bu belirtiler, birlikteinde kilo alma, mide bulantısı ve kusma üzere yan tesirler de gösterebilir. Kasıklarda ve cinsel bağ esnasında ortaya çıkan ağrılar da öbür yumurtalık kisti belirtileri içindedır. Kısırlık kelam mevzusuysa da over kistleri, temelde yatan niçinlerden biri olarak akla gelir.”
BU DURUMLARDA CERRAHİ MÜDAHALE KOŞUL
Doç. Dr. Aktün, kistlerin birçoklarının uygun huylu olduğunu lakin makus huylu da seyredebileceğini belirterek, şu ayrıntıları verdi:
“Çeşitli niçinlere bağlı olarak birden fazla bayanda hayatı boyunca en az bir kez ortaya çıkan over kistleri ekseriyetle hiç bir belirti göstermez ve ağrısızdır. Yumurtalık kisti oluşmuşsa hastada belirti görülmeyebileceği üzere tüm bu belirtiler, tek başına ya da toplu hâlde de görülebilir. Kistlerin yaklaşık yüzde 85’i yeterli huylu gelişim göstermesine rağmen kimi durumlarda makus huylu da olabilir. Teşhis çoklukla ultrasonografi ile konur. Büyük ve kuşkulu durumlarda MR ve kan testleri tanıya yardımcı olur. Kesin teşhis cerrahi kararı patolojik incelenme ile konur. Over kistinin katı yahut yarı katı biçimde olması, menopozdan ya da ergenlik periyoduna geçiş olmadan ortaya çıkması, 6 cm üstü büyüklüğe erişmesi, makus huylu gelişim göstermesi ve süratle büyümesi durumunda kiste cerrahi müdahalede bulunulur. Öte yandan kist kendi etrafında dönerek kan deveranı rutinini bozduysa (torsiyon) ya da pelviste metastaz ve asit üzere belirtiler baş göstermişse de cerrahi gereklidir.”
YUMURTALIK REZERVİNİ ETKİLEMİYORSA GEBELİK MÜMKÜN
Her yaştan bayanda görülebilen yumurtalık kistinin, kimi bazı büyüyüp sapından döndüğüne (torsiyon) ve bu durumda yumurtalık dokusunun kanlanmasını bozarak yumurtanın kaybedilmesine yol açabildiğine dikkati çeken Doç. Dr. Aktün, “Tek yumurtalığın torsiyon sebebi ile alınması gebe kalınması ihtimalini düşürür. Tüm bayanların ve bilhassa anne olmak isteyenlerin rutin aralıklarla en az yılda bir jinekolojik muayenelerden geçmesinin kıymeti büyüktür. Öte yandan yumurtalık kisti yumurtalık rezervini olumsuz istikamette etkilemediği sürece (her iki yumurtada olsa dahi) hastanın gebe kalma ihtimali her vakit vardır. Lakin Endometriozis ya da Polikistik Over Sendromu kelam hususuysa yumurtlamanın gerçekleşmediği için gebe kalınması zorlaşabilir” değerlendirmesinde bulundu.
Kişi gebe kaldıktan daha sonra tespit edilen ve ekseriyetle tek bir Over’da ortaya çıkan yumurtalık kistinin/kistlerinin gebeliğin dördüncü ayından itibaren kaybolmaması çeşitli meselelere yol açabilir.
HAMİLELİKTEKİ KİSTLER GÖZLEMLENMELİDİR
Doç. Dr. Lebriz Hale Aktün, “Hamilelikte belirlenen yumurtalık kistinin çapı 6 cm’den küçükse ve torsiyon üzere bir duruma yol açmadıysa ekseriyetle cerrahi müdahalede bulunulmadan kisti gözlemleme yoluna gidilir. Durumu berbata giden kistlere komplikasyona niçiniyet vermeden gebelikte müdahale edilmesi gerekebilir. Yapılan muayene akabinde belirlenen yumurtalık kist tedavisinin belirlenmesinde kistin niteliği ile niceliğinden hastanın yaşına ve tıbbi geçmişine kadar bir fazlaca faktör tesirlidir. Sık görülen folikül kistleri çoklukla vakit içerisinde kendi kendine yok olduğundan uzman tabip, ‘gözlem’ yoluna gidebilir yahut tıbbi tedavi ile takip edebilir. Bu metot kapsamında hasta rutin aralıklarla muayene edilerek kistin mevcut durumu gözlemlenir. Çapı 6 ila 10 cm aralığında olan yumurtalık kistleri içlerinde sıvı harici bir oluşum taşıyorsa ve 10 cm’den büyükse çoklukla ameliyatlı müdahale gerektirir” sözlerini kullandı.
Doç. Dr. Aktün, doğurganlık yaştaki bayanlarda hayli sık görülen yumurtalık kistlerine karşı uyardı.“Yumurtalık kisti, alt karın bölgesinde, rahmin iki yanında bulunan yumurtalıklardan birinde ya da her ikisinde meydana gelen, içi sıvı ile dolu, boyutları ve tipleri değişken kist duvarı ile sarılı oluşumlardır” diyen Doç. Dr. Aktün, Üreme çağında olan bayanların yumurtalıkları, rutin olarak ayda bir sefer bir yumurta üretir. Folikül olarak isimlendirilen bu oluşum, adet devrinin ortalarında çatlar yani yumurtlama oluşur. Kimi periyotlarda bu folikül çatlamayarak büyümeye devam eder ve ‘yumurtalık kisti’ dediğimiz hâle bürünür. En sık görülen tipi folikül kistidir. Corpus Luteum kisti, Serözkistadenom, Endometriomalar (Çikolata Kistleri) ve Müsinözkistadenom ise öteki düzgün huylu yumurtalık kisti tipleridir” diye konuştu.
İDRAR YOLU VE SİNDİRİM RAHATSIZLIĞINA DA niye OLABİLİR
Yumurtalık kistlerinin birçoklarının küçük olduğunu ve genelde belirti vermediğine değinen Doç. Dr. Lebriz Hale Aktün, şu biçimde devam etti:
“Yumurtalık kistlerinin kimileri resen geçer. Kimileri ise burkulma, kanama ve patlama niçiniyle belirtilere niye olabilir. Karında küt bir ağrıya yahut alaka sırasında ağrıya da niye olabilir. Birden fazla işlevsel (işlevsel kist) bir yahut iki ayda tedavi gerektirmeden zaten geçer. Kisti büyük ve şikayetlere niye oluyorsa tedavi gerekir. Yumurtalık kisti, anıldığı üzere çoklukla birçok bayan tarafınca fark edilmez. Çoklukla rutin jinekoloji muayenesi esnasında tespit edilir ya da vakit içerisinde büyüyüp belirti göstermeye başladığında hastada kuşku uyandırır. Bu belirtiler içinde en sık görülenleri adet düzensizliği (lekelenme ya da adet nazaranmeme), idrar yolu ve sindirim sistemi rahatsızlıkları, karın bölgesinde şişlik ve ağrıdır. Birden fazla kist zararsız bulunmasına ve bizatihi geçmesine karşın büyüyüp sorunlara niye olmayacağından emin olmak için her yumurtalık kistini takip etmek gerekir. Lakin bu belirtiler epeyce fazla büyümemiş ya da iltihaplanmamış kistlerde görülmez. Kist fazlaca fazla büyümüşse ele de gelebilir. Dışkılama esnasında sancı ya da dışkılayamama (kabızlık) ve idrara sık çıkmada misal özellikteki kistlerin mesaneyi baskılayarak yol açtığı olumsuzluklardır. Bu belirtiler, birlikteinde kilo alma, mide bulantısı ve kusma üzere yan tesirler de gösterebilir. Kasıklarda ve cinsel bağ esnasında ortaya çıkan ağrılar da öbür yumurtalık kisti belirtileri içindedır. Kısırlık kelam mevzusuysa da over kistleri, temelde yatan niçinlerden biri olarak akla gelir.”
BU DURUMLARDA CERRAHİ MÜDAHALE KOŞUL
Doç. Dr. Aktün, kistlerin birçoklarının uygun huylu olduğunu lakin makus huylu da seyredebileceğini belirterek, şu ayrıntıları verdi:
“Çeşitli niçinlere bağlı olarak birden fazla bayanda hayatı boyunca en az bir kez ortaya çıkan over kistleri ekseriyetle hiç bir belirti göstermez ve ağrısızdır. Yumurtalık kisti oluşmuşsa hastada belirti görülmeyebileceği üzere tüm bu belirtiler, tek başına ya da toplu hâlde de görülebilir. Kistlerin yaklaşık yüzde 85’i yeterli huylu gelişim göstermesine rağmen kimi durumlarda makus huylu da olabilir. Teşhis çoklukla ultrasonografi ile konur. Büyük ve kuşkulu durumlarda MR ve kan testleri tanıya yardımcı olur. Kesin teşhis cerrahi kararı patolojik incelenme ile konur. Over kistinin katı yahut yarı katı biçimde olması, menopozdan ya da ergenlik periyoduna geçiş olmadan ortaya çıkması, 6 cm üstü büyüklüğe erişmesi, makus huylu gelişim göstermesi ve süratle büyümesi durumunda kiste cerrahi müdahalede bulunulur. Öte yandan kist kendi etrafında dönerek kan deveranı rutinini bozduysa (torsiyon) ya da pelviste metastaz ve asit üzere belirtiler baş göstermişse de cerrahi gereklidir.”
YUMURTALIK REZERVİNİ ETKİLEMİYORSA GEBELİK MÜMKÜN
Her yaştan bayanda görülebilen yumurtalık kistinin, kimi bazı büyüyüp sapından döndüğüne (torsiyon) ve bu durumda yumurtalık dokusunun kanlanmasını bozarak yumurtanın kaybedilmesine yol açabildiğine dikkati çeken Doç. Dr. Aktün, “Tek yumurtalığın torsiyon sebebi ile alınması gebe kalınması ihtimalini düşürür. Tüm bayanların ve bilhassa anne olmak isteyenlerin rutin aralıklarla en az yılda bir jinekolojik muayenelerden geçmesinin kıymeti büyüktür. Öte yandan yumurtalık kisti yumurtalık rezervini olumsuz istikamette etkilemediği sürece (her iki yumurtada olsa dahi) hastanın gebe kalma ihtimali her vakit vardır. Lakin Endometriozis ya da Polikistik Over Sendromu kelam hususuysa yumurtlamanın gerçekleşmediği için gebe kalınması zorlaşabilir” değerlendirmesinde bulundu.
Kişi gebe kaldıktan daha sonra tespit edilen ve ekseriyetle tek bir Over’da ortaya çıkan yumurtalık kistinin/kistlerinin gebeliğin dördüncü ayından itibaren kaybolmaması çeşitli meselelere yol açabilir.
HAMİLELİKTEKİ KİSTLER GÖZLEMLENMELİDİR
Doç. Dr. Lebriz Hale Aktün, “Hamilelikte belirlenen yumurtalık kistinin çapı 6 cm’den küçükse ve torsiyon üzere bir duruma yol açmadıysa ekseriyetle cerrahi müdahalede bulunulmadan kisti gözlemleme yoluna gidilir. Durumu berbata giden kistlere komplikasyona niçiniyet vermeden gebelikte müdahale edilmesi gerekebilir. Yapılan muayene akabinde belirlenen yumurtalık kist tedavisinin belirlenmesinde kistin niteliği ile niceliğinden hastanın yaşına ve tıbbi geçmişine kadar bir fazlaca faktör tesirlidir. Sık görülen folikül kistleri çoklukla vakit içerisinde kendi kendine yok olduğundan uzman tabip, ‘gözlem’ yoluna gidebilir yahut tıbbi tedavi ile takip edebilir. Bu metot kapsamında hasta rutin aralıklarla muayene edilerek kistin mevcut durumu gözlemlenir. Çapı 6 ila 10 cm aralığında olan yumurtalık kistleri içlerinde sıvı harici bir oluşum taşıyorsa ve 10 cm’den büyükse çoklukla ameliyatlı müdahale gerektirir” sözlerini kullandı.