Yangınlardan direkt etkilenen çocuklar için teklifler

[acemşalı]

Yangınlardan direkt etkilenen çocuklar için teklifler Nirengi Derneği yangınlardan direkt yahut dolaylı etkilenen çocukların ebeveyn/bakım verenlerine tekliflerini paylaştı.

Yangınlardan direkt etkilenen çocuklar için öneriler*

Denetim edilemeyen ya da kuvvetlikle denetim altına alınan geniş kapsamlı bir yangın yaşandıktan daha sonra ebeveynler, bilhassa meskenlerinin, ömür alanlarının ziyan görmesi halinde çocuklarını yangının tesirinde kalan bölgeye geri getirmeleri gerekip gerekmediği konusunda kararsız kalabiliyor yahut yaşanan bu şiddetli durumda çocuklarına nasıl davranacakları konusunda takviye gereksinimi ortasında olabiliyorlar. Bu içerik denetim edilemeyen ya da kuvvetlikle denetim altına alınan geniş kapsamlı bir yangın daha sonrası bilhassa hayat alanlarının ziyan görmesi halinde çocukları buna hazırlamak üzere ebeveynleri/ bakım verenleri desteklemek maksadı ile hazırlanmıştır.

• Unutmayın, çocuklarınızı en güzel siz tanıyorsunuz ve sıkıntı durumlarla nasıl başa çıktıklarını da siz biliyorsunuz. Biroldukça aile için, çocukların yangının yaşandığı yere dönmemesi, bu biçimdece meskenlerini, ömür alanlarını (mahalle ya da arazileri) hasarlı biçimde görmemeleri en güzel seçenek olabilir. Kimi ailelerse, geri dönmelerinin normalleşmelerine ve yeterli olma hallerine yardımcı olacağını düşünebilir. Tıpkı ailedeki her çocuk için farklı bir yaklaşım izlenmesi de gerekebilir.
• Evinize/mahallenize/arazinize dönmek inançlı olduktan daha sonra durumu kıymetlendirmek için yapacağınız birinci keşif ziyaretinizde çocuklarınızı yanınıza almayın. Onlara şöyleki diyebilirsiniz: “Neler olduğunu görmek için konuta geri gidiyoruz. Biz ne olup bittiğine bakarken sizin burada kalmanızı istiyorum. Hepimizin geri dönmesinin uygun bir fikir ve inançlı olduğundan emin olmamız gerekiyor. Gittiğimizde dikkatli olacağız.” Çocuklarınıza geri döneceğiniz vakit dilimini belirtin. Şayet gecikecekseniz yahut telefonla ulaşılmaya müsait olmayacaksanız, mümkün olan en kısa vakitte çocuklarınızı arayın.
• Yanmış alanlara girmedilk evvel kendinizin ve ailenizin sıhhatini nasıl koruyabileceğinize ait bilgi alın. Gerekli giysi ve hami ekipmanları yanınızda bulundurun; sağlam ayakkabı, uzun kollu pamuklu giysi, gerektiğinde ağız ve burnunuzu kapatabileceğiniz havlu vb.
• Çocuklarınıza yaşanan hasarla ilgili doğruları söyleyin. Küçük çocuklar, tüm ayrıntıları bir defada dinleyemeyecekleri için onlarla birkaç kısa konuşma yapılması gerekebilir. His ve fikirlerini söz etmelerine müsaade edin ve soru sorabilecekleri bir ortam yaratın, lakin onları konuşmaya zorlamayın.
• Kaybettikleri şeylerin yasını tutmaları için alan tanıyın. Hislerini dışa vurma davranışı olarak ağlama, sessizleşme, soru sorma, vb. davranışları olursa bunları doğal karşılayın.
• Çocuklarınızın yangın bölgesini görmemeleri gerektiğine karar verirseniz onlara bunu belirtin ve niçinlerini açıklayın. Şayet daima birlikte geri dönmeye karar verirseniz, hasarlı alanlarda neler gorebileceklerini gitmedilk evvel somut biçimde tanım edin. bakılırsacekleri ortamın hüzün, kızgınlık yahut kaygı üzere hisleri açığa çıkarabileceğini farkında olun. Onlara, yanlarında olacağınızı, korkutucu görünen şeyler gorebileceklerini yahut kokusunu alabileceklerini (duman kokusu, yanmış, kararmış binalar vb.) lakin artık geri dönmenin inançlı olduğunu açıklayın.
• Çocuklarınızın ne beklemeleri gerektiğini idrak etmelerine yardımcı olmak için, herkes için inançlı olup olmadığını kıymetlendirmek üzere birinci keşif için gittiğinizde alanın ve mülkünüzün fotoğrafını yahut görüntüsünü çekebilirsiniz. Kimi çocuklar geri dönmek istemedilk evvel neler olup bittiğini görmek isteyebilir. Kimileriyse gidip şahsen görmek isteyebilir, bu imgeler ne bekleyeceklerine hazırlanmalarına yardımcı olabilir.
• Çocuklarınızın meskenlerine dönmekten ne beklediklerini anlamak faydalı olabilir. Onlara ne görmeyi yahut bulmayı umduklarını ve hasarı gördükleri vakit nasıl hissedeceklerini düşündüklerini sorun. Birden fazla vakit, çocuklar kaybolan eşyalarından kimilerini bulmayı umarlar, şayet bu mümkün değilse gitmedilk evvel onları bilgilendirin ve bu bahisteki mümkün baş karışıklığını masrafın. Hala gitmek isteyip istemediklerini denetim edin.
• Çocuklarınıza karşı olağandan daha sabırlı olmaya ihtimam gösterin. Şayet çocuklarınız alana ulaştığınızda otomobilden inmek istemezse, ısrar etmeyin. Yakından bakmak isterlerse, bir meskeni konut yapan şeyin beşerler ve deneyimler olduğunu söyleyebilir, keder yahut kaybın yanında sahip oldukları olumlu anıları düşünmek için onları teşvik edebilir ve her vakit bu anılara sahip olacaklarını hatırlatabilirsiniz. Sevdiklerinin, evcil hayvanlarının ve çiftlik hayvanlarının güvenliği ile ilgili telaşlarını sarfiyatın. Şayet sevdikleri biri yahut evcil hayvanları öldüyse yahut kaybolduysa bunu çocuklarınıza dürüstçe söyleyin. Sordukları soruları uygun biçimde cevaplandırın. Karşılığı bilmiyorsanız bilmediğinizi söylemeniz sorun değil. Ebeveynlerin bağlantısı devam ettirmelerinin çocukları rahatlattığını bilin.

*Uyarlayan: İdil Türkmen Ayaydınlı, Zeynep Sanduvaç (Nirengi Derneği)

Uyarlama Kaynağı: Brymer, M., Schreiber, M., Ross, L. (2020). Topluluğunuz denetim edilemeyen yangından ziyan gördükten daha sonra çocukları hazırlamak Los Angeles, CA ve Durham, NC: Ulusal Çocuk Travmatik Gerilim Merkezi

Yangınlardan dolaylı etkilenen çocuklar için teklifler

Nirengi Derneği ruhsal danışmanlık takımından Uzman Ruhsal Danışman Ayşegül Gürel Arabacıoğlu, Uzman Ruhsal Danışman Elçin Külahçıoğlu Gözegir, Uzman Klinik Psikolog Merve Özmeral Yangınlardan Dolaylı Etkilenen Çocuklar için Önerilen Ebeveyen/Bakım veren Tavır ve Davranışları’nı kaleme aldı.

Son devirlerde ülkemizde ve dünyada meydana gelen yangınlar tıpkı öbür doğal afetler üzere çocuklar için de yetişkinler üzere şahit olunması sıkıntı tecrübelerdir. Bu çeşit travmatik olaylar daha sonrasında çocuk ve ergenler hüzün, korku, endişe üzere hisler yaşayabilir; yetişkinlerin onları sakinleştirmesine gereksinim duyabilirler.

• Toplumsal medya ve irtibat kanallarından maruz kalınan imajlar ve bilgiler çocuklar için pek travmatize ögeler olabilmektedir. Çocukların bu içeriklere maruz kalması olabildiğince önlenmelidir.
• Çocuklar bu süreç hakkında sık sık sorular sorulabilir, birebir açıklamaları yinelayan biçimde duymak isteyebilirler. Bu soruları dengeli ve şefkatli biçimde, baş karıştırmadan yanıtlamaya çalışmak gerekmektedir, bilinmeyen bir bahiste birlikte araştırma önerilmelidir. Konuşmayı isteyen çocuğun bu isteği bastırılmadan desteklenmeli, paylaşımları cesaretlendirilmelidir.
• Çocuğun daha evvel güç vakit içinder yaşadığında onlarla nasıl başa çıktığı konusunda sohbet etmek, başa çıkma hallerini vurgulamak ruhsal dayanıklılığını geliştirmek konusunda dayanak olacaktır.
• Dokumak, göz teması kurmak, sarılmak, kısa yürüyüşlere çıkmak, birlikte nefes antrenmanları yapmak, sakin bir ses tonuyla konuşmanın uygunlaştırıcı tesirini kullanmak destekleyici olabilir.
• İnançta hissetmesini desteklemek için şayet mümkünse çocuğun olağan ömür rutinlerinin fazlaca bozulmadan devam etmesini sağlamak da faydalı olacaktır.
• Tabiatın daha hayli korunması için aile olarak neler yapabileceğinizi bir arada konuşabilir, birlikte uygulamaya başlayabilirsiniz. Bu yolla bir şeylerin yoluna gireceği inancı da pekişecektir.
• Çocuklar travmatik tecrübeler daha sonrasında oyunlarında sık sık olayları canlandırabilirler. Bu aileleri kimi vakit korkutsa da sanılanın bilakis çocukların sakinleşmek için kullandıkları yeterli bir yoldur. Oyunun düzgünleştirici gücüne müsaade verilmeli bu oyunlar durdurulmamalıdır.
• Çocuk ve ergenlerin uzun vadeli biçimde uyku ve iştah durumunda değişimler, günlük rutininde bozulmalar, tasayla bağlantılı olarak gece kabusların eşlik etmesi ve çocuklar için tek uyumada kuvvetlik, alt ıslatma, huy değişimleri gözlemlendiği takdirde bir uzmandan dayanak almak faydalı olacaktır.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı