Zihinsel faaliyetler Alzheimer riskini düşürüyor

acemşalı

Global Mod
Global Mod
Katılım
15 Nis 2021
Mesajlar
2,706
Puanları
0
Zihinsel faaliyetler Alzheimer riskini düşürüyor Sıhhat Bakanlığı’nın geçtiğimiz yıl deklare ettiğı, “Alzheimer ve Öteki Demans Hastalıkları Klinik Protokolü”ne göre Alzheimer, yakın gelecekte Türkiye’nin en büyük sıhhat meselesine dönüşebilir. Bilim dünyasında, Alzheimer’ı herkese unutturacak yeni tedavilere dair bir hayli çalışmanın olduğunu hatırlatan Anadolu Sıhhat Merkezi Nöroloji Uzmanı ve Nöroloji Kısmı Yöneticisi Prof. Dr. Yaşar Kütükçü, “Alzheimer hastalığı hakkında yapılan kapsamlı araştırmalara karşın çabucak hemen hastalığın güzelleştirilmesine yönelik bir tedavi prosedürü mevcut değil. Fakat hastalığın ilerleyişinin yavaşlatılmasına ve var olan şikayetlerin azaltılmasına yönelik farklı tedavi yaklaşımları kullanılıyor. Alzheimer olmamak için zihinsel faaliyetler daima yenilenmeli. Farklı bir deyişle yeni şeyler okumak, izlemek, araştırma yapmak, yeni bir lisan öğrenmek, kişinin Alzheimer olma mümkünlüğünü düşüren etkenlerdir. Tüm bunların yanı sıra sağlıklı ve istikrarlı beslenilmeli, nizamlı antrenman yapılmalı ve sistemli uykudan ödün verilmemeli” açıklamasında bulundu. Prof. Dr. Yaşar Kütükçü, 21 Eylül Dünya Alzheimer Günü vesilesiyle Alzheimer teşhis ve tedavisindeki son gelişmelerden kelam etti…

Halk içinde “bunama” olarak tanımlanan demans cinslerinden biri olan Alzheimer’ın vakit ortasında beyin hücrelerinin vefatına bağlı olarak gelişen ve beyinde protein birikimine bağlı olarak oluşan bir hastalık olduğunu belirten Anadolu Sıhhat Merkezi Nöroloji Uzmanı ve Nöroloji Kısmı Yöneticisi Prof. Dr. Yaşar Kütükçü, “Kişinin bilişsel işlevlerinin azalmasına niye olan bu kıymetli sorun, günümüzde demansa en sık niye olan hastalıktır. Zira hastalıkla ilgili en kıymetli risk faktörü ileri yaştır ve görülme sıklığı yaşla bir arada besbelli artış gösteriyor” dedi.

çoğunlukla 60 yaşından daha sonra görülüyor

Alzheimer’da beyindeki hücre kayıplarına bağlı olarak beynin büzüşüp küçüldüğünü belirten Nöroloji Uzmanı ve Nöroloji Kısmı Yöneticisi Prof. Dr. Yaşar Kütükçü, “Başlangıç periyodunda sıradan unutkanlıklara niye olurken, ilerlediğinde ise yavaş yavaş yakın geçmişe ilişkin yaşananları da siliyor. çoğunlukla 60 yaşından daha sonra görülen Alzheimer hastalığına ilişkin şikayetlerin yavaş yavaş ortaya çıktığını söyleyebiliriz. ötürüsıyla hastalığın başlangıç evresi kişinin kendisi ya da yakın etrafı tarafınca fark edilemeyebiliyor” biçiminde konuştu.

Alzheimer hastalığının niye kaynaklandığının çabucak hemen tam olarak anlaşılamasa da yaşanan beyin hücre kaybının beklenenden epey daha evvel gerçekleşmesiyle oluştuğunun varsayım edildiğini söyleyen Prof. Dr. Yaşar Kütükçü, “Farklı bir deyişle, yaşın ilerlemesiyle birlikte beyin hücrelerinde yaşanan kayıp olağan kabul edilse de Alzheimer’da oluşan hücre kaybı, olması beklenenden çok daha süratli ve fazla gerçekleşiyor. Başlangıç devri Alzheimer belirtileri içinde bulunan yavaşça şiddetli unutkanlık, vakit ortasında ilerleyerek şuur bozukluğuna yol açıyor. Alzheimer hastalığının belirtileri içinde bulunan unutkanlık, hastalığın başlangıç evresinde yavaşça seviyede olsa da vakit ortasında kişiyi sohbet etmek üzere sıradan aksiyonları dahi gerçekleştiremez bir noktaya getiriyor” açıklamasında bulundu.

Nasıl teşhis konuyor?

Alzheimer hastalığının teşhisinde evvela hasta yakınlarından kişi hakkında anamnez yani hastanın öyküsünün alınarak kişinin nörolojik muayenesinin yapıldığını söyleyen Prof. Dr. Yaşar Kütükçü, “Nörolojik testlerin akabinde tabip gerekli gördüğünde nörokognitif testler, MR, BT, PET üzere radyolojik görüntüleme ve kimi hormon, vitamin ve öbür gerekli bedellerin incelemeleri için laboratuvar tetkikleri yapılabilir. Elde edilen bulgular ışığında kişi yine kıymetlendirilir ve birtakım olaylarda teşhisin netleştirilmesi için genetik testler de yapılabilir. Tüm bilgiler ışığında ve bilhassa de hastalığın seyrine nazaran Alzheimer tanısı konur. Alzheimer hakkında yapılan kapsamlı araştırmalara karşın çabucak hemen hastalığın güzelleştirilmesine yönelik bir tedavi yolu mevcut değil. Lakin hastalığın ilerleyişinin yavaşlatılmasına ve var olan şikayetlerin azaltılmasına yönelik farklı tedavi yaklaşımları var” dedi.

Tedaviler şahsa özel düzenleniyor

Şahsa özel olarak düzenlenen tedavilere sıklıkla düşük dozda ilaç kullanması ile başlandığını belirten Prof. Dr. Yaşar Kütükçü, “İlerleyen devirde hasta yeniden incelenerek gerekli durumlarda ilaçların dozu artırılabilir. İlaç dışı tedavilerde ise; sağlıklı ve istikrarlı beslenmeyi, fizikî aktivite ve antrenmanı, kilo denetimini, gerilimi azaltma ve denetim altına almayı, toplumsal aktiviteler, vasküler-metabolik riskleri azaltmayı (hipertansiyon, diyabet denetimi vs) ve bunları tertipli hale getirmeyi sayabiliriz. Kişinin günlük aktivitelerinin kendi başına yapılabilmesini hedefleyen tedavi halleri yardımıyla hasta ve yakınlarının ömür kalitesinin artırılması hedeflenir. Alzheimer hastalığına bağlı olarak gerçekleşen hayat kaybı, sıklıkla pnömoni (zatürre) ve felce bağlı olarak gerçekleşir” açıklamasında bulundu.

Yeni bir ilaç geliştirildi

Yaklaşık 20 yıldır Alzheimer’a yönelik yeni bir ilacın geliştirilmediğini, lakin bu yıl FDA tarafınca onay verilen ve hastalığı modifiye ettiği, beyinde oluşan amiloid plakları azalttığı öne sürülen bir ilacın herkesi ümitlendirdiğini söyleyen Prof. Dr. Yaşar Kütükçü, “Ancak hastalar üstündeki tesiri ve sonuçları hakkında kesin yorum yapmak için çabucak hemen çok erken. Çalışmalar şu an için yetersiz olsa da bu pek büyük bir adım olarak kabul edilebilir. İlacın inançlı ve tesirli olduğu istikametinde kâfi deliller elde edilirse hastalar için hayli yeterli bir tedavi prosedürü olma potansiyeli olduğunu söyleyebiliriz” dedi. Prof. Dr. Yaşar Kütükçü, Alzheimer evrelerini şöyleki anlattı:

Başlangıç evresi Alzheimer

yavaşça derecede unutkanlıklar olur ve kişi bunu tolere edebilir durumdadır. Hasta, yeni tanıştığı şahısların isimlerini hatırlamakta zorluk çekerken, planlama konusunda da kasvetler yaşayabilir.

Orta evre Alzheimer

Hastalığın en uzun evresidir. Belirtiler artık daha besbellidir. Kişi, kanılarını söz etmekte ve rutin işlerini yapmakta zorlanır. vakit içinde kendi meskeninin yolunu hatırlayamaz hâle gelir. Mesane ve bağırsakların denetim edilmesinde problemler görülür.

İleri evre Alzheimer

Son evredir. Kişi çabucak her bahiste bakıma gereksinim duyar. Etrafıyla ilgili farkındalığını da kaybetmiştir. Fizikî hareketlerini tek başına yerine getiremez. Konuşma kaybı, yeme kuvvetliğü, kilo kaybı ve idrar kaçırma üzere durumlar yaşanır.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
 
Üst