Bayanlar geleceğin mesleklerinde cam tavanları kırıyor Bayan istihdamının desteklenmesine yönelik yürütülen projelere bir yenisi daha ekleniyor. Lakin bu sefer bayanlar, geleceğin mesleklerinde maharet ve yetkinliklerini geliştirerek emek piyasasındaki cam tavanları kırıyorlar.
Pernod Ricard Türkiye ana sponsorluğunda, hayatın her alanında öğrenerek, yeni beşerlerle, yeni dünyalarla tanışarak hayata karışan her insanın buluşma noktası olan bir platform olan Brothers tarafınca oluşturulan ve IDEMA iş birliğiyle kurgulanan Hayata Karışan Bayanlar Platformu, 8 nisan tarihine kadar müracaat süreci devam eden eğitim projesinde bayanlara fiyatsız olarak eğitim modülleri sunarak onları dört spesifik alan üzerinden iş dünyasına kazandırmayı hedefliyor.
Ortak şiarları ise, “hayat daima beraber hayata karışınca hoş…”
Çünkü Dünya Ekonomik Forumu Cinsiyet Eşitliği Raporu 2021’e göre; dünyada bayanların ekonomik özgürlüğe erişim oranı erkeklere oranla yüzde 58 oranında daha az iken, dünya çapında cinsiyet farkı fakat 135,6 yıl içerisinde kapatılabilecek. Ekonomik iştirak ve fırsat eşitliğindeki farkın kapanması için ise 276 yıl gerekecek.
Platform, 18 yaş üzeri her eğitim düzeyinden bayanların müracaatına açık ve çevrimiçi yürütülecek olan eğitimler fiyatsız olacak.
DÖRT ANA MODÜL
Modüllerin çerçevesi, Dünya Ekonomik Forumu’nun 2020 yılında yayımladığı Geleceğin Meslekleri Raporu’nu temel alıyor ve Kültür, Sanat ve Cümbüş; Sürdürülebilirlik ve İklim Değişikliği; Yeni İş hayatı ve Dijitalleşme; Yeni Medya olmak üzere 4 modülde bayanların geleceğin mesleklerine hazırlanmasını öngörüyor.
Örneğin, yeni medya seçeneğinde ilerlemek isteyen bir bayan iştirakçi, yeni teknolojilerden faydalanarak haber medyasının özgürleşme adımlarını öğrendikten ve medya girişimciliği için sürdürülebilir iş modellerini uzmanından dinledikten daha sonra toplumsal medya araçlarına yönelik kurgu teknikleri ve kısa sinema imali konusunda bilgilendirilecek, influencer (etkileyici) pazarlama stratejilerini öğrenecek.
Eğitim modüllerinde alanının önde gelen şahısları mentor ve eğitmen olarak bakılırsav alıyor.
Eğitim ve proje süreçlerinde iştirakçilerin gelişimlerine katkıda bulunacak olan mentorlar, Kültür, Sanat ve Cümbüş modülünde ha:ar sanatçı ikilisi Hande Şekerciler ve Arda Yalkın ile Mert Fırat; Sürdürülebilirlik ve İklim Değişikliği modülünde Dilara Koçak ve Prof. Dr. Itır Erhart; Yeni İş hayatı ve Dijitalleşme modülünde Serdar Kuzuloğlu ve Pernod Ricard Ortadoğu Kuzey Afrika ve Türkiye Genel Müdürü Selçuk Tümay; Yeni Medya modülünde ise TBWA Group Istanbul CEO’su Burcu Özdemir’den oluşuyor.
Alanında uzman 21 eğitmen içinde ise Itır Erhart, Sarphan Uzunoğlu, Dilara Koçak, Bahar Bayhan, Mehmet Tığlı ve Bego Demir üzere isimler yer alacak.
Ayrıyeten fütürist Ufuk Tarhan, oyun üreticisi Simay Dinç ve Istanbul Blockchain Women kurucularından Başak Burcu Yiğit, platformun kampanya sinemalarına kendi “cam tavan kırma”, yani mesleklerinde karşılaştıkları görünmez yapay manileri, kısıtlamaları aşma öykülerini anlatarak iştirakçi bayanlara ilham kaynağı olacaklar.
EĞİTİMLER SONUNDA İŞ HAYATINA İŞTİRAK
Kelam konusu eğitimler yardımıyla, çalışan bayanlar işlerini bir üst düzeye çıkarma, çabucak hemen iş hayatına atılmayanlar ise hangi alanda uzmanlaşmayı tercih ettiğini fark etme ve yeni iş fikri geliştirme ile iş imkanlarını elde etme bahtı buluyor.
Pekala eğitimler sonunda iştirakçi bayanlar iş ömrüne nasıl atılacaklar?
Somut teşebbüs de tam bu noktada şekilleniyor. Bayanlar, kazandıkları yetkinlikleri eser yahut hizmete dönüştürmek üzere Haziran ayında başlayacak olan “bootcamp” kurguları aracılığıyla çeşitli sıkıntılara tahlil üreterek “hayata karışmaya”, yetkinliklerini eser yahut hizmete dönüştürmeye teşvik edilecek.
Söz kökeni olarak “acemi birliği”nden gelen “bootcamp”, sisteme yeni katılanların kaidelere süratlice adaptasyonu ve ferdi performanslarını en yüksek noktada tutmaları için yürütülen yüksek disiplinli bir eğitim programı olup günümüzde yazılımdan havacılığa dek biroldukca alanda gerçekleştiriliyor; eğitim ile profesyonel hayat içindeki boşluğu doldurmayı hedefliyor.
Bu proje çerçevesinde ise, üç gün sürecek olan Bootcamp Haftasonu Kampı ile proje kümeleri fizikî olarak bir ortaya geliyorlar, profesyonel hayattan etraf edinme fırsatı yakalıyorlar.
Sürecin son kademesi olan Final Pitch ile finale kalan projeler sunumlarını gerçekleştiriyor ve projelerin hayata geçmesi için verilecek olan fondan yararlanıyor.
DİLARA KOÇAK: “SAĞLIK BİLİMİ ERKEK-EGEMEN”
Eğitmenler içinde yer alan beslenme uzmanı ve sürdürülebilir hayat savunucusu Dilara Koçak, Gazete Duvar’a yaptığı açıklamada, “Beslenme bilimi daha bayan ağır bir bölüm fakat kesimi bulunduğumuz sıhhat kesiminde maalesef cam tavan kendini fazlaca sert hissettiriyor. Bilim insanı sözünü bile kabul ettirmekte zorlandığımız bir ortamda sıhhat bilimi daha hayli erkeğin domine ettiği bir durumda” diyor ve ekliyor:
“Türkiye’deki akademisyenlerin yüzde 45’i bayan lakin hiç bir üniversite bir bayanın ismini alamamış çabucak hemen. Ya da hayli yakında yaşadığımız Covid-19 aşı konusu aslında bu durumun en üzücü örneklerinden. ‘Uğur Şahin ve eşinin geliştirdiği aşı’ değil, Dr. Hasret Türeci ve Uğur Şahin’in geliştirdiği aşı dediğimizde işte bu cam tavanları aşmış olacağız. Bu noktada Hayata Karışan Bayanlar projesini hayli değerli buluyorum, bayan olarak bu görünmeyen lakin varlığı bilinen pürüzlerle karşılaşıldığı ancak artık bu pürüzleri yıkmanın vaktinin geldiği savunuluyor. Beslenmenin iyileştirilmesinin, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması için kritik değere sahip olduğunu, tıpkı biçimde toplumsal cinsiyet eşitliğinin iyileştirilmesinin de beslenmenin güzelleşmesine yol açacağını unutmamak gerekiyor.”
Dilara Koçak
Öte yandan, “iklim dostu mutfak”, nazarance yeni bir uzmanlık alanı iken bu bahiste bayanların ne cins sürdürülebilir iş modelleri geliştirebilecekleri merak konusu.
Koçak’a göre, sürdürülebilir bir iş geliştirme modeli için Birleşmiş Milletler’in tüm dünyaya davette bulunduğu 17 Sürdürülebilir Kalkınma Gayelerinin 12’sinin beslenme ile direkt bağlı olduğu göz önünde bulundurulmalı.
“Tahlillerin geleceği ve gezegene odaklanması lazım, bu noktada tarım hayvancılık ve su eserleri, etraf dostu tahlilleri ve artan nüfusun gereksinimini karşılayacak üretim modellerine gereksinim duyuluyor. Bayanların tabiata dost ve bayan istihdamını arttıracak tahliller yaratacağına yürekten inanıyorum” diyor Koçak.
HA:AR İLE SANAT VE TEKNOLOJİ HARMANLANIYOR
Eğitimlerde Kültür, Sanat ve Cümbüş modülünde, birinci standını 2018 yılında New York’ta açan ha:ar sanatçı ikilisi; heykeltıraş Hande Şekerciler ve yeni medya sanatkarı Arda Yalkın da eğitmenler içinde yer alıyor. Şekerciler ve Yalkın bir müddetdir fotoğraf, heykel üzere konvansiyonel biçimleri görüntü, animasyon, müzik ve hatta yapay zeka üzere alanlarla birleştirip özgün bir tabir biçimi sunuyorlar.
Gazete Duvar’a konuşan Şekerciler, “kültür-sanat kesimi bayanların fazlaca daha fazla yer bulabildiği bir alan. Ne var ki heykeltıraşlık özelinde durum biraz değişiyor. Bedensel güce de çok muhtaçlık duyulan bir üretim biçimi olduğu için ekseriyetle daha erkek hâkim” diyor ve açıklıyor:
“Dökümcülük, hırdavatçılık, kaynakçılık üzere üretimde işleri üçüncü şahıslara delege etmeniz gereken alanların yalnızca adamların elinde olması ise değil cam tavan direkt beton duvara çarpmanıza sebep oluyor. En sıradan örnek; bir kaynak makinası almaya gittiğimizde özelliklerini bile bana değil direkt Arda’ya anlatmaya başlıyorlar. Bir iş yaptırırken benim ne dediğimi birçok vakit dinlemeyip, Arda bir şey dediğinde dikkate alıyorlar.”
Ha:ar (Hande Şekerciler-Arda Yalkın)
BAYAN ELİYLE BİRİNCİ BRONZ DÖKÜMHANESİ
Şekerciler, bu teşebbüsüyle birlikte, bir yandan teknolojiyi çalışma akışına dahil ederken, süratli fikirlerini hayata geçirmesini sağladı ve ustaları ortadan çıkardı.
“Hatta iş o denli bir hale geldi ki sanırım Türkiye’de bir bayan tarafınca kurulan ve işletilen birinci bronz dökümhanesi benim. Bu bana inanılmaz bir özgürlük sağladı, Zira ne yaparsanız yapın, işinizi istediğiniz kadar âlâ bilin ustalar, yalnızca bayan olduğunuz için, sizi asla dinlemiyor. Şu anda bir heykel tasarlarken, modellerken atölyeye dahi gereksinimim olmuyor. MacBook, iPad ve hatta iPhone’la yapabiliyorum” diyor.
Üç boyutlu yazıcılar yardımıyla heykelinin farklı versiyonlarının modellerini fazlaca kısa vakitte, bir asistana gereksinim duymadan üretebilen, bu biçimdelikle tasarrufta da bulunan Şekerciler’e nazaran, bu çeşit işleri bir taşınabilir aygıtta dahi yapabiliyor olmak, üretim yapmak isteyen ama kaynaklara erişimi daha kısıtlı olan bayanlar için epeyce kıymetli:
“Aileler, tıpkı benim ailem üzere istediği kadar yeterli niyetli olsun çocuklarına teknolojiyi ulaştırma konusunda hala ayrımcılar. En sıradaninden çocukluğum boyunca bana ilişkin bir bilgisayarım olmadı. Bilgisayar abimindi ve ben o müsaade ettiği sürece küçük kardeşimle paylaşarak kullanabiliyordum. Birinci şahsi bilgisayarımı kendim çalışmaya başlayınca alabildim. Ama bugün kız ya da erkek her çocuğa bir telefon kesinlikle alınıyor. Ve bu telefonlarda yaratıcı gücünüzü kullanabileceğiniz programları çalıştırabiliyor olmak, internete girip bilgiye ulaşabiliyor olmak bir şeyler üretmek isteyen bayanların elindeki epeyce büyük bir imkan diye düşünüyorum.”
Şekerciler üzere başka eğitmenler de Hayata Karışan Bayanlar Platformu yardımıyla bu türlü kısıtlı imkanlara karşın üretmek ve toplumsal yaşantıya katılmak isteyen bayanlara kendi öyküleriyle ilham kaynağı olmak istiyor.
Pernod Ricard Türkiye ana sponsorluğunda, hayatın her alanında öğrenerek, yeni beşerlerle, yeni dünyalarla tanışarak hayata karışan her insanın buluşma noktası olan bir platform olan Brothers tarafınca oluşturulan ve IDEMA iş birliğiyle kurgulanan Hayata Karışan Bayanlar Platformu, 8 nisan tarihine kadar müracaat süreci devam eden eğitim projesinde bayanlara fiyatsız olarak eğitim modülleri sunarak onları dört spesifik alan üzerinden iş dünyasına kazandırmayı hedefliyor.
Ortak şiarları ise, “hayat daima beraber hayata karışınca hoş…”
Çünkü Dünya Ekonomik Forumu Cinsiyet Eşitliği Raporu 2021’e göre; dünyada bayanların ekonomik özgürlüğe erişim oranı erkeklere oranla yüzde 58 oranında daha az iken, dünya çapında cinsiyet farkı fakat 135,6 yıl içerisinde kapatılabilecek. Ekonomik iştirak ve fırsat eşitliğindeki farkın kapanması için ise 276 yıl gerekecek.
Platform, 18 yaş üzeri her eğitim düzeyinden bayanların müracaatına açık ve çevrimiçi yürütülecek olan eğitimler fiyatsız olacak.
DÖRT ANA MODÜL
Modüllerin çerçevesi, Dünya Ekonomik Forumu’nun 2020 yılında yayımladığı Geleceğin Meslekleri Raporu’nu temel alıyor ve Kültür, Sanat ve Cümbüş; Sürdürülebilirlik ve İklim Değişikliği; Yeni İş hayatı ve Dijitalleşme; Yeni Medya olmak üzere 4 modülde bayanların geleceğin mesleklerine hazırlanmasını öngörüyor.
Örneğin, yeni medya seçeneğinde ilerlemek isteyen bir bayan iştirakçi, yeni teknolojilerden faydalanarak haber medyasının özgürleşme adımlarını öğrendikten ve medya girişimciliği için sürdürülebilir iş modellerini uzmanından dinledikten daha sonra toplumsal medya araçlarına yönelik kurgu teknikleri ve kısa sinema imali konusunda bilgilendirilecek, influencer (etkileyici) pazarlama stratejilerini öğrenecek.
Eğitim modüllerinde alanının önde gelen şahısları mentor ve eğitmen olarak bakılırsav alıyor.
Eğitim ve proje süreçlerinde iştirakçilerin gelişimlerine katkıda bulunacak olan mentorlar, Kültür, Sanat ve Cümbüş modülünde ha:ar sanatçı ikilisi Hande Şekerciler ve Arda Yalkın ile Mert Fırat; Sürdürülebilirlik ve İklim Değişikliği modülünde Dilara Koçak ve Prof. Dr. Itır Erhart; Yeni İş hayatı ve Dijitalleşme modülünde Serdar Kuzuloğlu ve Pernod Ricard Ortadoğu Kuzey Afrika ve Türkiye Genel Müdürü Selçuk Tümay; Yeni Medya modülünde ise TBWA Group Istanbul CEO’su Burcu Özdemir’den oluşuyor.
Alanında uzman 21 eğitmen içinde ise Itır Erhart, Sarphan Uzunoğlu, Dilara Koçak, Bahar Bayhan, Mehmet Tığlı ve Bego Demir üzere isimler yer alacak.
Ayrıyeten fütürist Ufuk Tarhan, oyun üreticisi Simay Dinç ve Istanbul Blockchain Women kurucularından Başak Burcu Yiğit, platformun kampanya sinemalarına kendi “cam tavan kırma”, yani mesleklerinde karşılaştıkları görünmez yapay manileri, kısıtlamaları aşma öykülerini anlatarak iştirakçi bayanlara ilham kaynağı olacaklar.
EĞİTİMLER SONUNDA İŞ HAYATINA İŞTİRAK
Kelam konusu eğitimler yardımıyla, çalışan bayanlar işlerini bir üst düzeye çıkarma, çabucak hemen iş hayatına atılmayanlar ise hangi alanda uzmanlaşmayı tercih ettiğini fark etme ve yeni iş fikri geliştirme ile iş imkanlarını elde etme bahtı buluyor.
Pekala eğitimler sonunda iştirakçi bayanlar iş ömrüne nasıl atılacaklar?
Somut teşebbüs de tam bu noktada şekilleniyor. Bayanlar, kazandıkları yetkinlikleri eser yahut hizmete dönüştürmek üzere Haziran ayında başlayacak olan “bootcamp” kurguları aracılığıyla çeşitli sıkıntılara tahlil üreterek “hayata karışmaya”, yetkinliklerini eser yahut hizmete dönüştürmeye teşvik edilecek.
Söz kökeni olarak “acemi birliği”nden gelen “bootcamp”, sisteme yeni katılanların kaidelere süratlice adaptasyonu ve ferdi performanslarını en yüksek noktada tutmaları için yürütülen yüksek disiplinli bir eğitim programı olup günümüzde yazılımdan havacılığa dek biroldukca alanda gerçekleştiriliyor; eğitim ile profesyonel hayat içindeki boşluğu doldurmayı hedefliyor.
Bu proje çerçevesinde ise, üç gün sürecek olan Bootcamp Haftasonu Kampı ile proje kümeleri fizikî olarak bir ortaya geliyorlar, profesyonel hayattan etraf edinme fırsatı yakalıyorlar.
Sürecin son kademesi olan Final Pitch ile finale kalan projeler sunumlarını gerçekleştiriyor ve projelerin hayata geçmesi için verilecek olan fondan yararlanıyor.
DİLARA KOÇAK: “SAĞLIK BİLİMİ ERKEK-EGEMEN”
Eğitmenler içinde yer alan beslenme uzmanı ve sürdürülebilir hayat savunucusu Dilara Koçak, Gazete Duvar’a yaptığı açıklamada, “Beslenme bilimi daha bayan ağır bir bölüm fakat kesimi bulunduğumuz sıhhat kesiminde maalesef cam tavan kendini fazlaca sert hissettiriyor. Bilim insanı sözünü bile kabul ettirmekte zorlandığımız bir ortamda sıhhat bilimi daha hayli erkeğin domine ettiği bir durumda” diyor ve ekliyor:
“Türkiye’deki akademisyenlerin yüzde 45’i bayan lakin hiç bir üniversite bir bayanın ismini alamamış çabucak hemen. Ya da hayli yakında yaşadığımız Covid-19 aşı konusu aslında bu durumun en üzücü örneklerinden. ‘Uğur Şahin ve eşinin geliştirdiği aşı’ değil, Dr. Hasret Türeci ve Uğur Şahin’in geliştirdiği aşı dediğimizde işte bu cam tavanları aşmış olacağız. Bu noktada Hayata Karışan Bayanlar projesini hayli değerli buluyorum, bayan olarak bu görünmeyen lakin varlığı bilinen pürüzlerle karşılaşıldığı ancak artık bu pürüzleri yıkmanın vaktinin geldiği savunuluyor. Beslenmenin iyileştirilmesinin, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması için kritik değere sahip olduğunu, tıpkı biçimde toplumsal cinsiyet eşitliğinin iyileştirilmesinin de beslenmenin güzelleşmesine yol açacağını unutmamak gerekiyor.”
Dilara Koçak
Öte yandan, “iklim dostu mutfak”, nazarance yeni bir uzmanlık alanı iken bu bahiste bayanların ne cins sürdürülebilir iş modelleri geliştirebilecekleri merak konusu.
Koçak’a göre, sürdürülebilir bir iş geliştirme modeli için Birleşmiş Milletler’in tüm dünyaya davette bulunduğu 17 Sürdürülebilir Kalkınma Gayelerinin 12’sinin beslenme ile direkt bağlı olduğu göz önünde bulundurulmalı.
“Tahlillerin geleceği ve gezegene odaklanması lazım, bu noktada tarım hayvancılık ve su eserleri, etraf dostu tahlilleri ve artan nüfusun gereksinimini karşılayacak üretim modellerine gereksinim duyuluyor. Bayanların tabiata dost ve bayan istihdamını arttıracak tahliller yaratacağına yürekten inanıyorum” diyor Koçak.
HA:AR İLE SANAT VE TEKNOLOJİ HARMANLANIYOR
Eğitimlerde Kültür, Sanat ve Cümbüş modülünde, birinci standını 2018 yılında New York’ta açan ha:ar sanatçı ikilisi; heykeltıraş Hande Şekerciler ve yeni medya sanatkarı Arda Yalkın da eğitmenler içinde yer alıyor. Şekerciler ve Yalkın bir müddetdir fotoğraf, heykel üzere konvansiyonel biçimleri görüntü, animasyon, müzik ve hatta yapay zeka üzere alanlarla birleştirip özgün bir tabir biçimi sunuyorlar.
Gazete Duvar’a konuşan Şekerciler, “kültür-sanat kesimi bayanların fazlaca daha fazla yer bulabildiği bir alan. Ne var ki heykeltıraşlık özelinde durum biraz değişiyor. Bedensel güce de çok muhtaçlık duyulan bir üretim biçimi olduğu için ekseriyetle daha erkek hâkim” diyor ve açıklıyor:
“Dökümcülük, hırdavatçılık, kaynakçılık üzere üretimde işleri üçüncü şahıslara delege etmeniz gereken alanların yalnızca adamların elinde olması ise değil cam tavan direkt beton duvara çarpmanıza sebep oluyor. En sıradan örnek; bir kaynak makinası almaya gittiğimizde özelliklerini bile bana değil direkt Arda’ya anlatmaya başlıyorlar. Bir iş yaptırırken benim ne dediğimi birçok vakit dinlemeyip, Arda bir şey dediğinde dikkate alıyorlar.”
Ha:ar (Hande Şekerciler-Arda Yalkın)
BAYAN ELİYLE BİRİNCİ BRONZ DÖKÜMHANESİ
Şekerciler, bu teşebbüsüyle birlikte, bir yandan teknolojiyi çalışma akışına dahil ederken, süratli fikirlerini hayata geçirmesini sağladı ve ustaları ortadan çıkardı.
“Hatta iş o denli bir hale geldi ki sanırım Türkiye’de bir bayan tarafınca kurulan ve işletilen birinci bronz dökümhanesi benim. Bu bana inanılmaz bir özgürlük sağladı, Zira ne yaparsanız yapın, işinizi istediğiniz kadar âlâ bilin ustalar, yalnızca bayan olduğunuz için, sizi asla dinlemiyor. Şu anda bir heykel tasarlarken, modellerken atölyeye dahi gereksinimim olmuyor. MacBook, iPad ve hatta iPhone’la yapabiliyorum” diyor.
Üç boyutlu yazıcılar yardımıyla heykelinin farklı versiyonlarının modellerini fazlaca kısa vakitte, bir asistana gereksinim duymadan üretebilen, bu biçimdelikle tasarrufta da bulunan Şekerciler’e nazaran, bu çeşit işleri bir taşınabilir aygıtta dahi yapabiliyor olmak, üretim yapmak isteyen ama kaynaklara erişimi daha kısıtlı olan bayanlar için epeyce kıymetli:
“Aileler, tıpkı benim ailem üzere istediği kadar yeterli niyetli olsun çocuklarına teknolojiyi ulaştırma konusunda hala ayrımcılar. En sıradaninden çocukluğum boyunca bana ilişkin bir bilgisayarım olmadı. Bilgisayar abimindi ve ben o müsaade ettiği sürece küçük kardeşimle paylaşarak kullanabiliyordum. Birinci şahsi bilgisayarımı kendim çalışmaya başlayınca alabildim. Ama bugün kız ya da erkek her çocuğa bir telefon kesinlikle alınıyor. Ve bu telefonlarda yaratıcı gücünüzü kullanabileceğiniz programları çalıştırabiliyor olmak, internete girip bilgiye ulaşabiliyor olmak bir şeyler üretmek isteyen bayanların elindeki epeyce büyük bir imkan diye düşünüyorum.”
Şekerciler üzere başka eğitmenler de Hayata Karışan Bayanlar Platformu yardımıyla bu türlü kısıtlı imkanlara karşın üretmek ve toplumsal yaşantıya katılmak isteyen bayanlara kendi öyküleriyle ilham kaynağı olmak istiyor.