Besin fiyatlarındaki artış enflasyonu solladı Salgının tesiriyle dünyada besin meblağları son bir yılda yüzde 31 oranında artarken, bir vakit içinder “tarım ülkesi” olarak tabir edilen Türkiye’de ithalatın da tesiriyle besin fiyatlarındaki artış enflasyondaki artışı dizginlenemez bir noktaya getirdi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun bilgilerine nazaran tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) sepetinde 133 çeşit eserle yer alan besin ve alkolsüz içecekler kümesindeki durdurulamayan fiyat artışı, yüzde 25.94 yüke sahip olduğu tüketim harcamalarını etkileyerek enflasyondaki yükselişi de tetikliyor.
ÜRETİCİDE MAKAS AÇILDI
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz, besindeki TÜFE’nin genel TÜFE’ye nazaran daha süratli arttığını belirterek, “Temmuzda genel TÜFE bundan evvelki aya nazaran yüzde 1.80 ve yıllık yüzde 18.95 olarak gerçekleşirken, besin ve alkolsüz içecekler TÜFE’si bundan evvelki aya bakılırsa yüzde 2.77 ve yıllık yüzde 24.92 ile genel TÜFE’nin üzerinde çıktı. Besin ve alkolsüz içecekler TÜFE’si ile genel TÜFE içindeki açıklık, Türkiye’de besin enflasyonunun en değerli göstergesidir” dedi.
Üretici meblağları endeksi (ÜFE) ve girdi meblağları içindeki makasın da süratle açıldığına dikkat çeken Yılmaz, “Temmuz ayı Yİ-ÜFE bundan evvelki aya bakılırsa yüzde 2.46 ve yıllık yüzde 44.92 iken, besin eserleri ÜFE bundan evvelki aya bakılırsa yüzde 2.44 ve yıllık yüzde 38.92 oranında arttı. Besindeki fiyat artışlarının direkt üreticiye yansımadığı, yüksek pazarlama marjlarının var olduğu gözlemlenebiliyor. O niçinle besindeki fiyat artışlarını dizginlemede bir seçenek, üreticinin de ürettiği eserin ticaretinde de var olabilmesidir” diye konuştu.
Salgının artırım şampiyonları ayçiçek yağı, balık ve tavuk
Salgının birinci başlangıcı prestijiyle meblağları artan temel besin mamüllerinin, izleyen aylarda da günümüze kadar fiyatlarının artmaya devam ettiğine dikkat çeken Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz’a bakılırsa, hem son bir yılda tıpkı vakitte salgın başlangıcından bugüne kadar fiyatı en çok artan besin eserleri olarak etler, yağlar ve baklagiller ön plana çıkıyor. Ayçiçek yağı salgından bu yana yüzde 76.3’lük fiyat artışıyla artırım rekortmeni olurken, yıllık artışta da yüzde 60.4’le şampiyon oldu. Onu pandemi başlangıcından bu yana fiyatı yüzde 73, yıllık olarak da yüzde 37.2 artan balık izledi. Mercimek ise salgından bu yana yüzde 71, son bir yılda da yüzde 37.2’lik fiyat artışıyla üçüncü sıraya yerleşti. Tavuk eti de salgında yüzde 70 zamlanırken, yıllık fiyat artışı yüzde 56’yı buldu. Yılmaz, ayçiçek yağı ve zeytinyağındaki uzun devirli fiyat artışlarının kümülatif olarak temmuz ayı TÜFE’si üzerinde baskı ögesi oluşturduğunu vurguladı.
ÜRETİCİDE MAKAS AÇILDI
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz, besindeki TÜFE’nin genel TÜFE’ye nazaran daha süratli arttığını belirterek, “Temmuzda genel TÜFE bundan evvelki aya nazaran yüzde 1.80 ve yıllık yüzde 18.95 olarak gerçekleşirken, besin ve alkolsüz içecekler TÜFE’si bundan evvelki aya bakılırsa yüzde 2.77 ve yıllık yüzde 24.92 ile genel TÜFE’nin üzerinde çıktı. Besin ve alkolsüz içecekler TÜFE’si ile genel TÜFE içindeki açıklık, Türkiye’de besin enflasyonunun en değerli göstergesidir” dedi.
Üretici meblağları endeksi (ÜFE) ve girdi meblağları içindeki makasın da süratle açıldığına dikkat çeken Yılmaz, “Temmuz ayı Yİ-ÜFE bundan evvelki aya bakılırsa yüzde 2.46 ve yıllık yüzde 44.92 iken, besin eserleri ÜFE bundan evvelki aya bakılırsa yüzde 2.44 ve yıllık yüzde 38.92 oranında arttı. Besindeki fiyat artışlarının direkt üreticiye yansımadığı, yüksek pazarlama marjlarının var olduğu gözlemlenebiliyor. O niçinle besindeki fiyat artışlarını dizginlemede bir seçenek, üreticinin de ürettiği eserin ticaretinde de var olabilmesidir” diye konuştu.
Salgının artırım şampiyonları ayçiçek yağı, balık ve tavuk
Salgının birinci başlangıcı prestijiyle meblağları artan temel besin mamüllerinin, izleyen aylarda da günümüze kadar fiyatlarının artmaya devam ettiğine dikkat çeken Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz’a bakılırsa, hem son bir yılda tıpkı vakitte salgın başlangıcından bugüne kadar fiyatı en çok artan besin eserleri olarak etler, yağlar ve baklagiller ön plana çıkıyor. Ayçiçek yağı salgından bu yana yüzde 76.3’lük fiyat artışıyla artırım rekortmeni olurken, yıllık artışta da yüzde 60.4’le şampiyon oldu. Onu pandemi başlangıcından bu yana fiyatı yüzde 73, yıllık olarak da yüzde 37.2 artan balık izledi. Mercimek ise salgından bu yana yüzde 71, son bir yılda da yüzde 37.2’lik fiyat artışıyla üçüncü sıraya yerleşti. Tavuk eti de salgında yüzde 70 zamlanırken, yıllık fiyat artışı yüzde 56’yı buldu. Yılmaz, ayçiçek yağı ve zeytinyağındaki uzun devirli fiyat artışlarının kümülatif olarak temmuz ayı TÜFE’si üzerinde baskı ögesi oluşturduğunu vurguladı.