KesikÇayır
New member
- Katılım
- 26 Mar 2021
- Mesajlar
- 1,744
- Puanları
- 0
Cennetten geldiğine imân edilen taş:Hacerü-l Esved Her yıl Hac ve umre ibadetini yerine getirmek için Mekke’ye giden Müslümanlar, Kabe’yi tavaf eder ve Hacerü-l Esved taşını selamlarlar.
Kabe’yi tavaf etmek farz, Hacer’ül Esved’i selamlamak ise sünnettir.
Hz. Peygamber s.a.v’in de şahsen öptüğü Hacerü-l Esved taşı hakkında tüm ayrıntıları sizler için araştırdık.
HACERÜ-L ESVED NEDİR?
Hacerü’l-esved Arapça’da “siyah taş” manasına gelir. Yerden 1,5 m. kadar yükseklikte bulunan, yaklaşık 30 cm. çapında ve yumurta biçimindeki bu taşın siyaha yakın koyu kırmızı renkte olması sebebiyle bu biçimde isimlendirildiği anlaşılmaktadır.
Kaynaklar, Hacerülesved’in Hz. İbrâhim tarafınca Kâbe’nin inşası esnasında tavafın başlangıç noktasını belirlemek hedefiyle yerleştirildiği konusunda ittifak etmekle bir arada bu taşın menşei, tarihçesi ve mahiyeti hakkında, birçoğu zayıf isnatlara dayanan, kimileri hem de sembolik bir mana taşıyan çeşitli rivayetler nakledilmiştir.
Bu rivayetlerde umumiyetle Hacerülesved’in cennetten indirildiği, Nûh tûfanı sırasında Ebû Kubeys dağında korunduğu ve Hz. İbrâhim’in Kâbe’yi inşası esnasında oradan getirilerek yerine konulduğu söz edilmektedir.
İslâmiyet’tilk evvel Araplar’ın Hacerülesved’e başka bir değer ve kutsiyet atfetmeleri ve onu âdeta Kâbe’nin kutsiyetinin sembolü saymaları, bu taşın Hz. İbrâhim’den itibaren devam edegelen hac ve tavaf ibadetinin kıymetli bir öğesi olmasının yanı sıra bu vakitte Araplar içinde bilhassa taşlara ve bu taşlardan yapılmış putlara tapınma âdetiyle de temaslı olmalıdır.
Hakikaten bu konu bir kısım Batılı araştırmacıyı, Hacerülesved’in Araplar’ın eski bir putundan arta kalan bir kesim olabileceği biçiminde yanlış bir kanaate sevketmiştir.
Kâbe’nin vakit ortasında sel ve yangın üzere çeşitli âfetlere, ayrıyeten insanların akınlarına mâruz kalmasının kararında Hacerülesved’de kimi hasarlar ve parçalanmalar meydana gelmiş, lakin her keresinde bu kesimler büyük bir titizlikle yerlerine yapıştırılarak korunmaya çalışılmıştır.
HZ. PEYGAMBER (S.A.V) HACERÜ-L ESVED İÇİN NE BUYURUYOR?
Resûl-i Ekrem -sallâllâhu aleyhi ve sellem- bir seferinde dudaklarını Hacerülesved’in üzerine koyarak uzun müddet ağlamış, çabucak sonrasında dönüp Hz. Ömer -radıyallâhu anh-’ın de ağladığını görür görmez şu biçimde demiştir:
“Ey Ömer! Göz yaşları burada dökülür” (İbn Mâce, “Menâsik”, 27).
İbn Abbas -radıyallâhu anh-, Allah’ın kıyamet günü Hacerülesved’i getireceği ve onun da hak üzere kendisini istilâm edenlere şahitlikte bulunacağını rivayet etmektedir (Tirmizî).
Hz. Ömer -radıyallâhu anh- Hacerülesved’le ilgili olarak,
“Allah’a and olsun ki, senin ziyan yahut yarar vermeyen bir taş olduğunu biliyorum; şayet Resûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem’i seni istilâm ediyor görmeseydim, ben de seni istilâm etmezdim” ve “Resûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem-’i seni öperken görmeseydim seni öpmezdim”
halindeki kelamlarıyla Hacerülesved’in İslâm kültürü ortasındaki değerine işaret etmiştir (Buhârî)
HACERÜ-L ESVED’İN SELAMLANMASININ VE ÖPÜLMESİNİN HİKMETİ NEDİR?
Hacer-i Esved’i selamlama ve öpmenin meşruiyeti Hz. Peygamberin ve Ashab-ı Kiram’ın uygulamalarıyla sabittir. (Buhârî, Hac, 60; Müslim, Hac, 249-250)
Fıkıh âlimleri, bu uygulamalara dayanarak tavaf sırasında Hacer-i Esved’i sünnete uygun biçimde ziyaret etmenin (istilâm) ona el ile dokunup öpmenin sünnet olduğu konusunda görüş birliği arasındadirler. Hacer-i Esved’i istilâm ederken tekbir getirilmesi de tıpkı münasebet ile müstehap sayılmıştır. (Buhârî)
Tavaf esnasında Hacer-i Esved’e dokunulması ve onun öpülmesi tarafındaki rivayetlerden, bu taşın kutsallığı kararınu çıkararak bu uygulamayı şahsen Hacer-i Esved’e karşı bir hürmet sözü olarak görmek hakikat değildir.
Hac ibadetindeki biroldukça biçim ve merasim üzere bunun da Hz. İbrahim’in ve Resûl-i Ekrem’in anısını canlandırma, haccı önemsemeyi ve Allah’ın bu bahisteki buyruğuna boyun eğmeyi vurgulama, kulluk ve itaat üzere ruhî ve derunî hâlleri, zahirî birtakım davranışlarla tabir etme üzere sembolik ve taabbüdî bir mana taşıdığı söylenebilir.
HACERÜ-L ESVED KÂBE’YE KİM TARAFINDAN KONULDU?
Hz. Muhammed çabucak hemen otuz beş yaşında iken Kâbe’nin Kureyşliler tarafınca bir daha inşası sırasında Hacerülesved’in yerine yerleştirilmesi konusunda kabileler içinde uyuşmazlık çıkmış, bu onurlu nazaranvi hiç bir kabile başkasına bırakmak istememişti.
Bunun üzerine Kureyşliler’in en yaşlısı Ebû Ümeyye b. Mugīre’nin teklifiyle belirlenen bir metot sonunda hakem kabul edilen Hz. Muhammed, Hacerülesved’i bir örtü içine koyarak bütün kabile reislerinin iştirakiyle kaldırmış, yerleştirileceği yerin hizasına gelince de şahsen kendisi bu bakılırsavi yerine getirmişti.
Abdullah b. Zübeyr devrinde (683-692) çıkan bir yangında üç modüle ayrılan Hacerülesved, modülleri birbirine yapıştırılarak gümüş bir mahfaza içine alınmış, sonrasındasında yıpranan bu mahfaza 189 (805) yılında Hârûnürreşîd tarafınca destek ettirilmiştir.
317’de (930) Karmatî önderi Ebû Tâhir el-Cennâbî Mekke’de yaptığı katliam ve yağma sırasında Hacerülesved’i yerinden sökerek Hecer’e götürmüştür. bu biçimdece Kâbe uzun bir süre Hacerülesved’siz kalmış, fakat hacılar tavaf esnasında Hacerülesved mevcutmuş üzere bulunduğu yeri istilâm ederek (aş.bk.) tavaflarını yapmışlardır.
Nihayet bir rivayete göre Fâtımî Halifesi Mansûr-Billâh’ın buyruğuyla, öbür bir rivayete göre ise Abbâsî Halifesi Mutî‘-Lillâh’ın 30.000 dinar fidye ödemesi üzerine Hacerülesved Mekke’ye getirilerek (339/950-51) yerine yerleştirilmiş ve gümüş mahfazası tamir edilerek yenilenmiştir.
çabucak sonrasında Hacerülesved’i çalma yahut ondan bir kesim koparma tarafında biroldukça teşebbüs olmuşsa da bunlar engellenmiş yahut koparılan modüller ihtimamla yerine monte edilmiştir.
Bu taşa ilişkin küçük bir kesim Yasal Sultan Süleyman periyodunda bir hadım ağası tarafınca İstanbul’a getirilmiş ve türbe kapısının üst tarafına konulmuştur.
(Fotoğraf: Yasal Türbesi’nin giriş cephesindeki kemerin kilit taşına yerleştirilen ve Hacerülesved kesimi olduğu rivayet edilen siyah taş – Süleymaniye/İstanbul)
İbrâhim Rifat Paşa’nın naklettiğine bakılırsa Hacerülesved 1290’da (1873), ortasında 27 cm. çapında yuvarlak bir açıklığın bulunduğu gümüş bir mahfaza içine alınmış olup bu açıklık yardımıyla taşa dokunulmasına imkân sağlanmıştır. 1932 yılında bir Afganlı Hacerülesved’den bir kesim koparmış, lakin yakalanarak idam edilmiştir.
Kabe’yi tavaf etmek farz, Hacer’ül Esved’i selamlamak ise sünnettir.
Hz. Peygamber s.a.v’in de şahsen öptüğü Hacerü-l Esved taşı hakkında tüm ayrıntıları sizler için araştırdık.
HACERÜ-L ESVED NEDİR?
Hacerü’l-esved Arapça’da “siyah taş” manasına gelir. Yerden 1,5 m. kadar yükseklikte bulunan, yaklaşık 30 cm. çapında ve yumurta biçimindeki bu taşın siyaha yakın koyu kırmızı renkte olması sebebiyle bu biçimde isimlendirildiği anlaşılmaktadır.
Kaynaklar, Hacerülesved’in Hz. İbrâhim tarafınca Kâbe’nin inşası esnasında tavafın başlangıç noktasını belirlemek hedefiyle yerleştirildiği konusunda ittifak etmekle bir arada bu taşın menşei, tarihçesi ve mahiyeti hakkında, birçoğu zayıf isnatlara dayanan, kimileri hem de sembolik bir mana taşıyan çeşitli rivayetler nakledilmiştir.
Bu rivayetlerde umumiyetle Hacerülesved’in cennetten indirildiği, Nûh tûfanı sırasında Ebû Kubeys dağında korunduğu ve Hz. İbrâhim’in Kâbe’yi inşası esnasında oradan getirilerek yerine konulduğu söz edilmektedir.
İslâmiyet’tilk evvel Araplar’ın Hacerülesved’e başka bir değer ve kutsiyet atfetmeleri ve onu âdeta Kâbe’nin kutsiyetinin sembolü saymaları, bu taşın Hz. İbrâhim’den itibaren devam edegelen hac ve tavaf ibadetinin kıymetli bir öğesi olmasının yanı sıra bu vakitte Araplar içinde bilhassa taşlara ve bu taşlardan yapılmış putlara tapınma âdetiyle de temaslı olmalıdır.
Hakikaten bu konu bir kısım Batılı araştırmacıyı, Hacerülesved’in Araplar’ın eski bir putundan arta kalan bir kesim olabileceği biçiminde yanlış bir kanaate sevketmiştir.
Kâbe’nin vakit ortasında sel ve yangın üzere çeşitli âfetlere, ayrıyeten insanların akınlarına mâruz kalmasının kararında Hacerülesved’de kimi hasarlar ve parçalanmalar meydana gelmiş, lakin her keresinde bu kesimler büyük bir titizlikle yerlerine yapıştırılarak korunmaya çalışılmıştır.
HZ. PEYGAMBER (S.A.V) HACERÜ-L ESVED İÇİN NE BUYURUYOR?
Resûl-i Ekrem -sallâllâhu aleyhi ve sellem- bir seferinde dudaklarını Hacerülesved’in üzerine koyarak uzun müddet ağlamış, çabucak sonrasında dönüp Hz. Ömer -radıyallâhu anh-’ın de ağladığını görür görmez şu biçimde demiştir:
“Ey Ömer! Göz yaşları burada dökülür” (İbn Mâce, “Menâsik”, 27).
İbn Abbas -radıyallâhu anh-, Allah’ın kıyamet günü Hacerülesved’i getireceği ve onun da hak üzere kendisini istilâm edenlere şahitlikte bulunacağını rivayet etmektedir (Tirmizî).
Hz. Ömer -radıyallâhu anh- Hacerülesved’le ilgili olarak,
“Allah’a and olsun ki, senin ziyan yahut yarar vermeyen bir taş olduğunu biliyorum; şayet Resûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem’i seni istilâm ediyor görmeseydim, ben de seni istilâm etmezdim” ve “Resûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem-’i seni öperken görmeseydim seni öpmezdim”
halindeki kelamlarıyla Hacerülesved’in İslâm kültürü ortasındaki değerine işaret etmiştir (Buhârî)
HACERÜ-L ESVED’İN SELAMLANMASININ VE ÖPÜLMESİNİN HİKMETİ NEDİR?
Hacer-i Esved’i selamlama ve öpmenin meşruiyeti Hz. Peygamberin ve Ashab-ı Kiram’ın uygulamalarıyla sabittir. (Buhârî, Hac, 60; Müslim, Hac, 249-250)
Fıkıh âlimleri, bu uygulamalara dayanarak tavaf sırasında Hacer-i Esved’i sünnete uygun biçimde ziyaret etmenin (istilâm) ona el ile dokunup öpmenin sünnet olduğu konusunda görüş birliği arasındadirler. Hacer-i Esved’i istilâm ederken tekbir getirilmesi de tıpkı münasebet ile müstehap sayılmıştır. (Buhârî)
Tavaf esnasında Hacer-i Esved’e dokunulması ve onun öpülmesi tarafındaki rivayetlerden, bu taşın kutsallığı kararınu çıkararak bu uygulamayı şahsen Hacer-i Esved’e karşı bir hürmet sözü olarak görmek hakikat değildir.
Hac ibadetindeki biroldukça biçim ve merasim üzere bunun da Hz. İbrahim’in ve Resûl-i Ekrem’in anısını canlandırma, haccı önemsemeyi ve Allah’ın bu bahisteki buyruğuna boyun eğmeyi vurgulama, kulluk ve itaat üzere ruhî ve derunî hâlleri, zahirî birtakım davranışlarla tabir etme üzere sembolik ve taabbüdî bir mana taşıdığı söylenebilir.
HACERÜ-L ESVED KÂBE’YE KİM TARAFINDAN KONULDU?
Hz. Muhammed çabucak hemen otuz beş yaşında iken Kâbe’nin Kureyşliler tarafınca bir daha inşası sırasında Hacerülesved’in yerine yerleştirilmesi konusunda kabileler içinde uyuşmazlık çıkmış, bu onurlu nazaranvi hiç bir kabile başkasına bırakmak istememişti.
Bunun üzerine Kureyşliler’in en yaşlısı Ebû Ümeyye b. Mugīre’nin teklifiyle belirlenen bir metot sonunda hakem kabul edilen Hz. Muhammed, Hacerülesved’i bir örtü içine koyarak bütün kabile reislerinin iştirakiyle kaldırmış, yerleştirileceği yerin hizasına gelince de şahsen kendisi bu bakılırsavi yerine getirmişti.
Abdullah b. Zübeyr devrinde (683-692) çıkan bir yangında üç modüle ayrılan Hacerülesved, modülleri birbirine yapıştırılarak gümüş bir mahfaza içine alınmış, sonrasındasında yıpranan bu mahfaza 189 (805) yılında Hârûnürreşîd tarafınca destek ettirilmiştir.
317’de (930) Karmatî önderi Ebû Tâhir el-Cennâbî Mekke’de yaptığı katliam ve yağma sırasında Hacerülesved’i yerinden sökerek Hecer’e götürmüştür. bu biçimdece Kâbe uzun bir süre Hacerülesved’siz kalmış, fakat hacılar tavaf esnasında Hacerülesved mevcutmuş üzere bulunduğu yeri istilâm ederek (aş.bk.) tavaflarını yapmışlardır.
Nihayet bir rivayete göre Fâtımî Halifesi Mansûr-Billâh’ın buyruğuyla, öbür bir rivayete göre ise Abbâsî Halifesi Mutî‘-Lillâh’ın 30.000 dinar fidye ödemesi üzerine Hacerülesved Mekke’ye getirilerek (339/950-51) yerine yerleştirilmiş ve gümüş mahfazası tamir edilerek yenilenmiştir.
çabucak sonrasında Hacerülesved’i çalma yahut ondan bir kesim koparma tarafında biroldukça teşebbüs olmuşsa da bunlar engellenmiş yahut koparılan modüller ihtimamla yerine monte edilmiştir.
Bu taşa ilişkin küçük bir kesim Yasal Sultan Süleyman periyodunda bir hadım ağası tarafınca İstanbul’a getirilmiş ve türbe kapısının üst tarafına konulmuştur.
(Fotoğraf: Yasal Türbesi’nin giriş cephesindeki kemerin kilit taşına yerleştirilen ve Hacerülesved kesimi olduğu rivayet edilen siyah taş – Süleymaniye/İstanbul)
İbrâhim Rifat Paşa’nın naklettiğine bakılırsa Hacerülesved 1290’da (1873), ortasında 27 cm. çapında yuvarlak bir açıklığın bulunduğu gümüş bir mahfaza içine alınmış olup bu açıklık yardımıyla taşa dokunulmasına imkân sağlanmıştır. 1932 yılında bir Afganlı Hacerülesved’den bir kesim koparmış, lakin yakalanarak idam edilmiştir.