Facebook’un ikili standart sistemi ortaya çıktı Facebook’un fazlaca takipçili hesapların paylaşımlarına uyguladığı ikili standart düzeneği ortaya çıktı. XCheck ismi verilen özel bir program kapsamında korunan sıkıntılı paylaşımlar aşıyla ilgili palavra haberler, Trump’ın lafları ve Neymar’ın ‘intikam pornosu’nu içeriyor.
Facebook’un kurucusu ve CEO’su Mark Zuckerberg, yaptığı açıklamalarda bir noktaya dikkat çekiyor: Facebook’un 3 milyar kullanıcısının tamamı birebir kurallara göre bedellendiriliyor. Bir kişinin siyasetçi, sanatçı ya da gazeteci olması, ünü ya da statüsü, Facebook nezdinde rastgele bir ayrıcalığı olduğu manasına gelmiyor.
Lakin gerçeğin öbür olduğu ABD basınının bir haberiyle ortaya çıktı. Wall Street Journal’ın ulaştığı bilinmeyen Facebook evrakları, gerçek hayattaki durumun Zuckerberg’in dediğinin aksi istikametinde ortaya koydu.
Wall Street Journal’ın haberine bakılırsa, Facebook, yüksek profilli kullanıcılarının, kullanım şartnamesindeki kuralların tamamından muaf olmasını sağlayan bir sistem kurdu. “XCheck” olarak anılan bu program yardımıyla VIP listesinde yer alan milyonlarca Facebook kullanıcısı, hiç bir yaptırıma maruz kalmadan istediği üzere paylaşım yapabiliyor.
VIP’LERİ KULLANICILAR BİR KALKANA DÖNÜŞTÜ
Kelam konusu sistemin kurulmasının niçini fazlaca farklı. Gazetenin ulaştığı dokümanlara bakılırsa, XCheck programı, ünlüler, siyasetçiler ve gazeteciler üzere yüksek profilli kullanıcılara karşı yapılan süreçler için bir kalite denetim düzeneği olarak gündeme geldi lakin gün geçtikçe VIP’leri Facebook’un olağan yaptırım süreçlerinden koruyan bir hal aldı.
Kelam konusu VIP’ler, kolay Facebook kullanıcıları paylaştığında kontrole tabi tutulan, kaldırılan hatta hesapların kapanmasına yol açan içerikleri yaptırıma uğramadan paylaşabiliyorlar.
Dokümanlara aktarıldığına göre, bu paylaşım rahatlığı vakit zaman taciz ya da şiddete teşvik üzere içerikleri de kapsıyor. Bu tıp paylaşımlar olağanda kullanım şartnamesinin ihlali olarak bedellendiriliyor ve paylaşan kullanıcılar için çeşitli yaptırımlara niye oluyor. Örnek vermek gerekirse 2019 yılında dünyaca ünlü futbolcu Neymar, kendisini tecavüzle suçlayan bir hanımın çıplak fotoğraflarını milyonlarca takipçisiyle rahatlıkla paylaşabildi. Paylaşım lakin uzun bir süre daha sonra yayından kaldırıldı.
TARTIŞMALI TEZLERİ YAYABİLİYORLAR
Beyaz listedeki hesaplar Facebook’un bilgi denetçilerinin gerçek olmadığını katılaştırdığı biroldukca tartışmalı iddiayı da yayabiliyorlar. Bunların içinde Hillary Clinton’ın pedofili çetelerinin faaliyetlerini örtbas ettiği, aşıların öldürücü tesirleri olduğu, Donald Trump’ın başkanlığı devrinde ABD’ye sığınmak isteyen tüm göçmenleri “hayvanlar” diye betimlediği başlıklar bulunuyor.
Facebook’un beyaz liste uygulamaları 2019 yılında bir iç kontrolden geçmişti. Avukat-müvekkil kapalılığı altında korunan kontrol raporlarına nazaran, Facebook ortasında VIP kullanıcılara yönelik kayırmacılık pek yüksek.
Raporda, “Kamuoyu önünde söylemiş olduğimiz şeyi yapmıyoruz” tabirleri yer alıyor ve şirketin hareketleri “güvenin suistimal edilmesi” olarak nitelendiriliyor. Raporda ayrıyeten, “Topluluğumuzun geri kalanının bilakis, bu beşerler rastgele bir yaptırımla karşılaşmaksızın standartlarımızı ihlal edebiliyor” cümlelerine yer veriliyor.
5,8 MİLYONLIK KULLANICIYI KAPSIYOR
Denetim uğraşlarına rağmen XCheck, 2020 yılında en az 5,8 milyon kullanıcıyı kapsayacak hale geldi. Daima devam eden içerik akışını yönetmek ve olumsuz reaksiyonlardan kaçınmak isteyen Facebook, bu biçimde bir topluluk kurmuş oldu.
Ayrıyeten Facebook sistemle ilgili açıklamalarında hem kamuoyunu tıpkı vakitte kendi Kontrol Heyeti’ni yanılttı.
Facebook geçtiğimiz haziran ayında, Kontrol Konseyi’ne yazılı bir açıklama yaparak, yüksek profilli kullanıcılar için uygulanan sisteminin “oldukca az sayıda kararda” kullanıldığını deklare etti. Yazılı açıklamada Facebook Sözcüsü Andy Stone, XCheck’e yönelik tenkitlerin adil olduğunu belirtti lakin şunu da belirtti: “Sistem kıymetli bir sebep için tasarlandı: Daha fazla anlayış gerektiren içeriğe dair siyasetleri yanlışsız bir formda uygulamamızı sağlayacak ekstra bir adım oluşturmak.”
Stone, Facebook’un idare heyetiyle kurduğu bağlantının yanlışsız olduğunu ve şirketin beyaz liste uygulamasını yavaş yavaş kullanımdan kaldırmaya devam edeceğini de belirtti ayrıyeten “Rapordaki içeriğin birçok Facebook’un cross check’teki meseleleri görüp tahlile ulaştırmak için çalıştığı noktasının üzerini örten bir telaffuz oluşturmak için bir ortaya getirilmiş eski bilgiler.”ifadelerini kullandı.
FACEBOOK VERDİĞİ KELAMLARI TUTMADI
Facebook’un kendi araştırmacılarının ABD’de ve diğer ülkelerde yaptığı çalışmalar, platformun ergenlerin zihinsel sıhhati, siyasi telaffuz ve insan trafiği üzere alanlarda fazlaca önemli ziyanlı tesirleri olduğunu gösteriyor. Fakat başta ABD Kongresi olmak üzere kaç platformda ziyanlı tesirleri ortadan kaldırma kelamı veren Facebook, bu kelamları yerine getirmedi.
Bunlar ticari korkulardan ve atılan adımların geri tepmesinden kaynaklanıyor. Zuckerberg’in teşebbüsleri de kendi sistemleri ve algoritmaları niçiniyle sonuçsuz kalıyor.
KÂR YAPMAYA DEVAM EDİYOR
Rapor, Facebook’un meselelerinin en alttan CEO’ya şirket ortasında herkes tarafınca bilindiğini de gösteriyor. Facebook’un denetçilerin sorularına verdiği karşılıkların yanlış yönlendiren bir tesiri olduğu yahut gerçeğin yalnızca bir kısmını yansıttığı da raporun ortaya koyduğu bir öbür gerçek.
Son 5 yılda hem içeride tıpkı vakitte dışarıda biroldukça sıkıntıyla uğraş etmiş bulunmasına rağmen Facebook, 100 milyar dolardan fazla kâr yaptı. Şirketin şu anki bedeli 1 trilyon Dolar olarak hesaplanıyor.
SİSTEM NASIL ÇALIŞIYOR?
XCheck’in kolay bir kullanıcı için Facebook’un zorbalık, cinsellik, nefret söylemi ve şiddete tahrik içerikli paylaşımlar konusundaki tutumu fazlaca net: Paylaşımların bir kısmı otomatik olarak işleyen sistemlerce siliniyor ya da gizleniyor, başka kısmı da sistemler ya da kullanıcılar tarafınca işaretlendikten daha sonra dışarıdan hizmet veren içerik moderatörlerinin kontrolüne sunuluyor.
Zuckerberg’e nazaran yüzde 10’u yanlış olan bu kararlar, kullanıcıya haber verilmiyor. Tıpkı biçimde kararların bir daha kıymetlendirilmesi de talep edilemiyor.
XCheck listesindeki kullanıcılar ise değişik bir tavra maruz kalıyor. Facebook’un “PR yangınları” diye nitelendirdiği ünlülerin hayranlarından gelmesi mümkün olumsuz yansıları önlemek maksadıyla kurulan bu sistemde, kelam konusu kullanıcıların içerikleri üstte ismi geçen sakıncalı içerikleri bulundursa bile çabucak yayından kaldırılmıyor. Şikayete husus olan içerik daha düzgün eğitilmiş tam vakitli çalışanların önüne düşüyor ve kapsamlı bir kontrole tabi tutuluyor.
Şirketteki 45 başka grubun beyaz listeye isim ekleme yetkisi bulunuyor. Beyaz listeye eklenenlerin bundan haberi olmuyor. VIP’ler “Haber olmaya değer”, “etkili ya da popüler”, “PR riski taşıyan” üzere kategorilere ayrılıyor.
NEYMAR “İNTİKAM PORNOSU” PAYLAŞTI
Brezilyalı futbolcu Neymar da bu VIP listesine uygun görülen isimlerden biri. Neymar’ın 150 milyon takipçili Instagram hesabı, platformun en tanınan hesaplarından biri.
Neymar, 2019 yılında bir hanımın tecavüz suçlamasıyla karşı karşıya kaldıktan daha sonra, Facebook ve Instagram’da yayınladığı kimi görüntülerle kendini savunmuştu. Görüntülerde bayanla Neymar içindeki WhatsApp yazışmalarının ekran imajları de yer aldı. Manzaralarda hanımın ismi ve çıplak fotoğrafları da bulunuyordu. Neymar hanımı kendisine şantaj yapmakla suçlamıştı.
Facebook’un standartlarında kelam konusu görüntüler “rıza gösterilmeyen özel görüntüler” kapsamında yer alıyordu ve öteki biri paylaşmış olsa anında silinecek nitelikteydi. Lakin Neymar XCheck tarafınca korunuyordu. Bu niçinle Facebook 24 saatten daha uzun bir süre boyunca görüntüyü engelleyemedi.
Yapılan kontrol kararı görüntünün Facebook ve Instagramda 56 milyon kişi tarafınca görüntülendiği ortaya çıktı. Bir diğer dokümanda Facebook görüntüyü “intikam pornosu” olarak nitelendirdi. Bir çalışan, görüntü aracılığıyla bayanın öbür kullanıcıların istismarına maruz bırakıldığını belirtti.
Kontrol raporunda, “Söz konusu istismar kapsamında görüntü 6000’den çok defa bir daha paylaşılmış, bayan zorbalığa ve karakterine yönelik tacizlere amaç olmuştur” sözleri kullanıldı.
NEYMAR OLMASA HESAPLAR KAPATILABİLİRDİ
Facebook’un operasyon rehberinde, müsaadesiz paylaşılan çıplak fotoğrafların silinmesinin yanı sıra, paylaşımı yapan hesapların da kapatılması varsayım ediliyor.
Ancak Neymar için durum bu biçimde işlemedi. Kontrol raporuna göre, “Konu üst seviye yöneticilere iletildikten daha sonra, Neymar’ın hesaplarının etkin kalmasına karar verildi. Bu da her vakit uygulanan tek yanlışta profilin kapatılması siyasetine alışılmamış bir süreç oldu”.
Neymar tecavüz savını reddederken hakkında iddianame hazırlanmadı. Brezilyalı yetkililer bayan hakkında da iftira, para sızdırma ve sahtekârlık kabahatlerinden bir iddianame hazırladı. Birinci iki suçlama düşürüldükten daha sonra bayan üçüncü suçlamadan da aklandı. Neymar ismine Wall Street Journal’a konuşan bir sözcü yalnızca atletin Facebook kurallarına uyduğunu söylemekle yetindi.
Geçmişte Facebook, Neymar üzere VIP’lerin sıkıntılı paylaşımlarını kaldırmadan evvel o bireylere 24 saat ortasında içeriği kaldırma hakkı tanıyordu ve ceza uygulanmıyordu.
Şirket sözcüsü Stone, Facebook’un bu ayrıcalığı uygulamadan kaldırdığını söylemiş oldu lakin bunun vakit içindemasıyla ilgili bir bilgi vermedi. Wall Street Journal’a göre, 2020 seçimleri sırasında uygulama yürürlükteydi.
TRUMP’IN PAYLAŞIMI YAYINDA KALSIN DİYE ZUCKERBERG MÜDAHALE ETMİŞ
Gazete ayrıyeten VIP hesapların paylaştığı içeriklerin kaldırılması için Zuckerberg ya da COO Sheryl Sandberg üzere en üst seviye isimlerin onayının gerektiğini de aktardı.
Örneğin Haziran 2020’de Trump’a ilişkin bir paylaşım XCheck’in bilinmeyen kurallarıyla ilgili bir tartışmaya niye oldu. Kelam konusu paylaşımda Trump, “Yağma bağlayınca ateş de başlar” demişti.
Bir Facebook yetkilisi, otomasyon sisteminin Trump’ın paylaşımına 100 üzerinden 90 verdiğini yani platform kurallarını ihlal etme ihtimalinin yüksek olduğunu gösterdiğini söylemiş oldu. bayağı bir kullanıcı için bu skor kararı paylaşım bir kişi tarafınca şikayet edilse dahi kaldırılacaktı. Lakin Trump’ın Facebook hesabı haziran ayında iki yıllığına askıya alınmadan evvel XCheck kapsamındaydı. Zuckerberg paylaşımın yayında kalması için şahsen müdahalede bulundu ve bunu ondan sonrasında kendisi de deklare etti. Facebook yetkilisi, “bu biçimde bir sonucu manuel olarak almak, algoritma skorlamasına kıyasla epeyce daha az savunulabilir” tabirlerini kullandı.
Program kapsamında Trump’dan öteki biroldukça siyasetçi ve aday da bulunuyordu ancak Wall Street Journal’a nazaran o gün itibariyle seçilmiş bireylerin adaylar karşısında açık bir avantajı vardı. Bu da Facebook çalışanlarının kayırmacılık suçlamalarına maruz kalabileceklerine dair telaş duymasına niye oluyordu.
Stone da şirket ortasında bu biçimde bir dert olduğunu doğruladı lakin sorunu çözdüklerini aktardı.
GECİKMENİN kararı AĞIR OLUYOR
Neymar’ınki üzere içeriğin daha sonradan kaldırıldığı durumlarda ise gecikme kelam konusu oluyor. Facebook’un sistemleri devreye girene kadar paylaşımı goren ve bir daha paylaşan hesapların sayısı ziyadesiyle artıyor.
Yalnızca geçen yıl XCheck muhafazasındaki hesapların kaldırılmadan evvel 16,4 milyar kere görüntülendiği, bir Facebook raporunda açıklandı.
Üstelik Facebook sistem kapsamındaki muafiyetlerin kabul edilemez olduğunu yıllar evvel kabul etmekle birlikte programın kapsamı yıldan yıla genişledi.
Buna ek olarak Facebook bilgi doğrulama ortaklarından, yüksek profilli hesapların paylaşımlarıyla ilgili bulgularını geriye dönük olarak değiştirmelerini de istedi. Şirket ayrıyeten yanlış bilgi yayan hesapları cezalandırmadı ve siyasi reaksiyonlardan kaçınmak için planlanan algoritma değişikliklerini pahalandırmak zorunda kaldı.
Aralık ayında şirketin ortasından bir bilgi uzmanının imzasını taşıyan yazışmada, “Facebook tesirli aktörler için rutin olarak istisnalar yapmaktadır” sözleri kullanıldı.
Facebook’un kurucusu ve CEO’su Mark Zuckerberg, yaptığı açıklamalarda bir noktaya dikkat çekiyor: Facebook’un 3 milyar kullanıcısının tamamı birebir kurallara göre bedellendiriliyor. Bir kişinin siyasetçi, sanatçı ya da gazeteci olması, ünü ya da statüsü, Facebook nezdinde rastgele bir ayrıcalığı olduğu manasına gelmiyor.
Lakin gerçeğin öbür olduğu ABD basınının bir haberiyle ortaya çıktı. Wall Street Journal’ın ulaştığı bilinmeyen Facebook evrakları, gerçek hayattaki durumun Zuckerberg’in dediğinin aksi istikametinde ortaya koydu.
Wall Street Journal’ın haberine bakılırsa, Facebook, yüksek profilli kullanıcılarının, kullanım şartnamesindeki kuralların tamamından muaf olmasını sağlayan bir sistem kurdu. “XCheck” olarak anılan bu program yardımıyla VIP listesinde yer alan milyonlarca Facebook kullanıcısı, hiç bir yaptırıma maruz kalmadan istediği üzere paylaşım yapabiliyor.
VIP’LERİ KULLANICILAR BİR KALKANA DÖNÜŞTÜ
Kelam konusu sistemin kurulmasının niçini fazlaca farklı. Gazetenin ulaştığı dokümanlara bakılırsa, XCheck programı, ünlüler, siyasetçiler ve gazeteciler üzere yüksek profilli kullanıcılara karşı yapılan süreçler için bir kalite denetim düzeneği olarak gündeme geldi lakin gün geçtikçe VIP’leri Facebook’un olağan yaptırım süreçlerinden koruyan bir hal aldı.
Kelam konusu VIP’ler, kolay Facebook kullanıcıları paylaştığında kontrole tabi tutulan, kaldırılan hatta hesapların kapanmasına yol açan içerikleri yaptırıma uğramadan paylaşabiliyorlar.
Dokümanlara aktarıldığına göre, bu paylaşım rahatlığı vakit zaman taciz ya da şiddete teşvik üzere içerikleri de kapsıyor. Bu tıp paylaşımlar olağanda kullanım şartnamesinin ihlali olarak bedellendiriliyor ve paylaşan kullanıcılar için çeşitli yaptırımlara niye oluyor. Örnek vermek gerekirse 2019 yılında dünyaca ünlü futbolcu Neymar, kendisini tecavüzle suçlayan bir hanımın çıplak fotoğraflarını milyonlarca takipçisiyle rahatlıkla paylaşabildi. Paylaşım lakin uzun bir süre daha sonra yayından kaldırıldı.
TARTIŞMALI TEZLERİ YAYABİLİYORLAR
Beyaz listedeki hesaplar Facebook’un bilgi denetçilerinin gerçek olmadığını katılaştırdığı biroldukca tartışmalı iddiayı da yayabiliyorlar. Bunların içinde Hillary Clinton’ın pedofili çetelerinin faaliyetlerini örtbas ettiği, aşıların öldürücü tesirleri olduğu, Donald Trump’ın başkanlığı devrinde ABD’ye sığınmak isteyen tüm göçmenleri “hayvanlar” diye betimlediği başlıklar bulunuyor.
Facebook’un beyaz liste uygulamaları 2019 yılında bir iç kontrolden geçmişti. Avukat-müvekkil kapalılığı altında korunan kontrol raporlarına nazaran, Facebook ortasında VIP kullanıcılara yönelik kayırmacılık pek yüksek.
Raporda, “Kamuoyu önünde söylemiş olduğimiz şeyi yapmıyoruz” tabirleri yer alıyor ve şirketin hareketleri “güvenin suistimal edilmesi” olarak nitelendiriliyor. Raporda ayrıyeten, “Topluluğumuzun geri kalanının bilakis, bu beşerler rastgele bir yaptırımla karşılaşmaksızın standartlarımızı ihlal edebiliyor” cümlelerine yer veriliyor.
5,8 MİLYONLIK KULLANICIYI KAPSIYOR
Denetim uğraşlarına rağmen XCheck, 2020 yılında en az 5,8 milyon kullanıcıyı kapsayacak hale geldi. Daima devam eden içerik akışını yönetmek ve olumsuz reaksiyonlardan kaçınmak isteyen Facebook, bu biçimde bir topluluk kurmuş oldu.
Ayrıyeten Facebook sistemle ilgili açıklamalarında hem kamuoyunu tıpkı vakitte kendi Kontrol Heyeti’ni yanılttı.
Facebook geçtiğimiz haziran ayında, Kontrol Konseyi’ne yazılı bir açıklama yaparak, yüksek profilli kullanıcılar için uygulanan sisteminin “oldukca az sayıda kararda” kullanıldığını deklare etti. Yazılı açıklamada Facebook Sözcüsü Andy Stone, XCheck’e yönelik tenkitlerin adil olduğunu belirtti lakin şunu da belirtti: “Sistem kıymetli bir sebep için tasarlandı: Daha fazla anlayış gerektiren içeriğe dair siyasetleri yanlışsız bir formda uygulamamızı sağlayacak ekstra bir adım oluşturmak.”
Stone, Facebook’un idare heyetiyle kurduğu bağlantının yanlışsız olduğunu ve şirketin beyaz liste uygulamasını yavaş yavaş kullanımdan kaldırmaya devam edeceğini de belirtti ayrıyeten “Rapordaki içeriğin birçok Facebook’un cross check’teki meseleleri görüp tahlile ulaştırmak için çalıştığı noktasının üzerini örten bir telaffuz oluşturmak için bir ortaya getirilmiş eski bilgiler.”ifadelerini kullandı.
FACEBOOK VERDİĞİ KELAMLARI TUTMADI
Facebook’un kendi araştırmacılarının ABD’de ve diğer ülkelerde yaptığı çalışmalar, platformun ergenlerin zihinsel sıhhati, siyasi telaffuz ve insan trafiği üzere alanlarda fazlaca önemli ziyanlı tesirleri olduğunu gösteriyor. Fakat başta ABD Kongresi olmak üzere kaç platformda ziyanlı tesirleri ortadan kaldırma kelamı veren Facebook, bu kelamları yerine getirmedi.
Bunlar ticari korkulardan ve atılan adımların geri tepmesinden kaynaklanıyor. Zuckerberg’in teşebbüsleri de kendi sistemleri ve algoritmaları niçiniyle sonuçsuz kalıyor.
KÂR YAPMAYA DEVAM EDİYOR
Rapor, Facebook’un meselelerinin en alttan CEO’ya şirket ortasında herkes tarafınca bilindiğini de gösteriyor. Facebook’un denetçilerin sorularına verdiği karşılıkların yanlış yönlendiren bir tesiri olduğu yahut gerçeğin yalnızca bir kısmını yansıttığı da raporun ortaya koyduğu bir öbür gerçek.
Son 5 yılda hem içeride tıpkı vakitte dışarıda biroldukça sıkıntıyla uğraş etmiş bulunmasına rağmen Facebook, 100 milyar dolardan fazla kâr yaptı. Şirketin şu anki bedeli 1 trilyon Dolar olarak hesaplanıyor.
SİSTEM NASIL ÇALIŞIYOR?
XCheck’in kolay bir kullanıcı için Facebook’un zorbalık, cinsellik, nefret söylemi ve şiddete tahrik içerikli paylaşımlar konusundaki tutumu fazlaca net: Paylaşımların bir kısmı otomatik olarak işleyen sistemlerce siliniyor ya da gizleniyor, başka kısmı da sistemler ya da kullanıcılar tarafınca işaretlendikten daha sonra dışarıdan hizmet veren içerik moderatörlerinin kontrolüne sunuluyor.
Zuckerberg’e nazaran yüzde 10’u yanlış olan bu kararlar, kullanıcıya haber verilmiyor. Tıpkı biçimde kararların bir daha kıymetlendirilmesi de talep edilemiyor.
XCheck listesindeki kullanıcılar ise değişik bir tavra maruz kalıyor. Facebook’un “PR yangınları” diye nitelendirdiği ünlülerin hayranlarından gelmesi mümkün olumsuz yansıları önlemek maksadıyla kurulan bu sistemde, kelam konusu kullanıcıların içerikleri üstte ismi geçen sakıncalı içerikleri bulundursa bile çabucak yayından kaldırılmıyor. Şikayete husus olan içerik daha düzgün eğitilmiş tam vakitli çalışanların önüne düşüyor ve kapsamlı bir kontrole tabi tutuluyor.
Şirketteki 45 başka grubun beyaz listeye isim ekleme yetkisi bulunuyor. Beyaz listeye eklenenlerin bundan haberi olmuyor. VIP’ler “Haber olmaya değer”, “etkili ya da popüler”, “PR riski taşıyan” üzere kategorilere ayrılıyor.
NEYMAR “İNTİKAM PORNOSU” PAYLAŞTI
Brezilyalı futbolcu Neymar da bu VIP listesine uygun görülen isimlerden biri. Neymar’ın 150 milyon takipçili Instagram hesabı, platformun en tanınan hesaplarından biri.
Neymar, 2019 yılında bir hanımın tecavüz suçlamasıyla karşı karşıya kaldıktan daha sonra, Facebook ve Instagram’da yayınladığı kimi görüntülerle kendini savunmuştu. Görüntülerde bayanla Neymar içindeki WhatsApp yazışmalarının ekran imajları de yer aldı. Manzaralarda hanımın ismi ve çıplak fotoğrafları da bulunuyordu. Neymar hanımı kendisine şantaj yapmakla suçlamıştı.
Facebook’un standartlarında kelam konusu görüntüler “rıza gösterilmeyen özel görüntüler” kapsamında yer alıyordu ve öteki biri paylaşmış olsa anında silinecek nitelikteydi. Lakin Neymar XCheck tarafınca korunuyordu. Bu niçinle Facebook 24 saatten daha uzun bir süre boyunca görüntüyü engelleyemedi.
Yapılan kontrol kararı görüntünün Facebook ve Instagramda 56 milyon kişi tarafınca görüntülendiği ortaya çıktı. Bir diğer dokümanda Facebook görüntüyü “intikam pornosu” olarak nitelendirdi. Bir çalışan, görüntü aracılığıyla bayanın öbür kullanıcıların istismarına maruz bırakıldığını belirtti.
Kontrol raporunda, “Söz konusu istismar kapsamında görüntü 6000’den çok defa bir daha paylaşılmış, bayan zorbalığa ve karakterine yönelik tacizlere amaç olmuştur” sözleri kullanıldı.
NEYMAR OLMASA HESAPLAR KAPATILABİLİRDİ
Facebook’un operasyon rehberinde, müsaadesiz paylaşılan çıplak fotoğrafların silinmesinin yanı sıra, paylaşımı yapan hesapların da kapatılması varsayım ediliyor.
Ancak Neymar için durum bu biçimde işlemedi. Kontrol raporuna göre, “Konu üst seviye yöneticilere iletildikten daha sonra, Neymar’ın hesaplarının etkin kalmasına karar verildi. Bu da her vakit uygulanan tek yanlışta profilin kapatılması siyasetine alışılmamış bir süreç oldu”.
Neymar tecavüz savını reddederken hakkında iddianame hazırlanmadı. Brezilyalı yetkililer bayan hakkında da iftira, para sızdırma ve sahtekârlık kabahatlerinden bir iddianame hazırladı. Birinci iki suçlama düşürüldükten daha sonra bayan üçüncü suçlamadan da aklandı. Neymar ismine Wall Street Journal’a konuşan bir sözcü yalnızca atletin Facebook kurallarına uyduğunu söylemekle yetindi.
Geçmişte Facebook, Neymar üzere VIP’lerin sıkıntılı paylaşımlarını kaldırmadan evvel o bireylere 24 saat ortasında içeriği kaldırma hakkı tanıyordu ve ceza uygulanmıyordu.
Şirket sözcüsü Stone, Facebook’un bu ayrıcalığı uygulamadan kaldırdığını söylemiş oldu lakin bunun vakit içindemasıyla ilgili bir bilgi vermedi. Wall Street Journal’a göre, 2020 seçimleri sırasında uygulama yürürlükteydi.
TRUMP’IN PAYLAŞIMI YAYINDA KALSIN DİYE ZUCKERBERG MÜDAHALE ETMİŞ
Gazete ayrıyeten VIP hesapların paylaştığı içeriklerin kaldırılması için Zuckerberg ya da COO Sheryl Sandberg üzere en üst seviye isimlerin onayının gerektiğini de aktardı.
Örneğin Haziran 2020’de Trump’a ilişkin bir paylaşım XCheck’in bilinmeyen kurallarıyla ilgili bir tartışmaya niye oldu. Kelam konusu paylaşımda Trump, “Yağma bağlayınca ateş de başlar” demişti.
Bir Facebook yetkilisi, otomasyon sisteminin Trump’ın paylaşımına 100 üzerinden 90 verdiğini yani platform kurallarını ihlal etme ihtimalinin yüksek olduğunu gösterdiğini söylemiş oldu. bayağı bir kullanıcı için bu skor kararı paylaşım bir kişi tarafınca şikayet edilse dahi kaldırılacaktı. Lakin Trump’ın Facebook hesabı haziran ayında iki yıllığına askıya alınmadan evvel XCheck kapsamındaydı. Zuckerberg paylaşımın yayında kalması için şahsen müdahalede bulundu ve bunu ondan sonrasında kendisi de deklare etti. Facebook yetkilisi, “bu biçimde bir sonucu manuel olarak almak, algoritma skorlamasına kıyasla epeyce daha az savunulabilir” tabirlerini kullandı.
Program kapsamında Trump’dan öteki biroldukça siyasetçi ve aday da bulunuyordu ancak Wall Street Journal’a nazaran o gün itibariyle seçilmiş bireylerin adaylar karşısında açık bir avantajı vardı. Bu da Facebook çalışanlarının kayırmacılık suçlamalarına maruz kalabileceklerine dair telaş duymasına niye oluyordu.
Stone da şirket ortasında bu biçimde bir dert olduğunu doğruladı lakin sorunu çözdüklerini aktardı.
GECİKMENİN kararı AĞIR OLUYOR
Neymar’ınki üzere içeriğin daha sonradan kaldırıldığı durumlarda ise gecikme kelam konusu oluyor. Facebook’un sistemleri devreye girene kadar paylaşımı goren ve bir daha paylaşan hesapların sayısı ziyadesiyle artıyor.
Yalnızca geçen yıl XCheck muhafazasındaki hesapların kaldırılmadan evvel 16,4 milyar kere görüntülendiği, bir Facebook raporunda açıklandı.
Üstelik Facebook sistem kapsamındaki muafiyetlerin kabul edilemez olduğunu yıllar evvel kabul etmekle birlikte programın kapsamı yıldan yıla genişledi.
Buna ek olarak Facebook bilgi doğrulama ortaklarından, yüksek profilli hesapların paylaşımlarıyla ilgili bulgularını geriye dönük olarak değiştirmelerini de istedi. Şirket ayrıyeten yanlış bilgi yayan hesapları cezalandırmadı ve siyasi reaksiyonlardan kaçınmak için planlanan algoritma değişikliklerini pahalandırmak zorunda kaldı.
Aralık ayında şirketin ortasından bir bilgi uzmanının imzasını taşıyan yazışmada, “Facebook tesirli aktörler için rutin olarak istisnalar yapmaktadır” sözleri kullanıldı.